|
پس از پیروزی انقلاب اسلامی تمامی بانکهای خصوصی در ایران بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی، دولتی اعلام شدند. وبدین ترتیب تاچندین سال بانکهای خصوصی از ایران رخت بربسته و جای خود را به نظام بانکی یکپارچه دولتی دادند . اما رفته رفته تاسیس موسسه‌های مالی اعتباری از سال ۱۳۷۶ زمینه‌ساز تاسیس بانکهای خصوصی شد. نهایتا بانک مرکزی در اسفند ۱۳۷۷ موافقت خود را با تاسیس بانکهای خصوصی اعلام کرد.
سرانجام در فروردین ماه 1379 قانون اجازه تاسیس بانکهای غیردولتی به تصویب رسید و به موجب آن بانک های خصوصی با مالکیت ومدیریت اشخاص غیردولتی داخلی و براساس ضوابط و با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته شدند.اما چطور می توان در ایران بانک خصوصی تاسیس کرد؟
سهامداران بانک های خصوصی می بایست از اشخاص حقیقی که دارای تابعیت ایران هستند و یا اشخاص حقوقی که مالکیت 75 درصد دارایی های آن در اختیار اشخاص حقیقی ایرانی است تشکیل شود.
برای تاسیس یک بانک خصوصی باید در ابتدا مجوز اولیه بانک مرکزی اخذ شود . موافقت اولیه بانک مرکزی با تاسیس بانک , صرفاً به منظور تشکیل پرونده ثبتی و پذیره نویسی سهام توسط بانک مرکزی صادر می شودو به معنای تاسیس بانک نمی باشد.
در واقع مجوز ثبت اصلی موافقت نهایی با تاسیس بانک است که بانک مرکزی به منظور ثبت بانک در مرجع ثبت شرکتها صادر می کندو دریافت آن به معنی تاسیس نهایی بانک است.
اما کار به دریافت مجوز ثبت هم ختم نمی شود چراکه با مجوز ثبت نمی توان اقدام به تاسیس شعب کرد وبرای تاسیس شعب لازم است مجوز فعالیت که اجازه نامه آغاز فعالیت است و از سوی بانک مرکزی صادر می شود دریافت گردد.
بانک مرکزی باتوجه به شرایط و مصالح مجوز تاسیس بانک ها را صادر خواهد کرد.همچنین مجوز تاسیس بانک در ایران تنها به صورت شرکت سهامی عام و با سهام با نام امکان پذیر خواهد بود.
اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی که دارای کلیه شرایط اعلامی بانک مرکزی باشند می توانند تقاضای خود را به همراه پیش نویس اساسنامه و سیر مدارک لازم که در دستورالعمل مربوط مشخص و تعیین گردیده ، برای دریافت اجازه تشکیل بانک غیر دولتی به بانک مرکزی تسلیم نمایند.ازآنجا که اساسنامه بانک باید به تصویب بانک مرکزی برسد هر گونه تغییر در آن باید به اطلاع بانک مرکزی برسد.
متقاضیان تاسیس بانک باید از حسن شهرت مالی و حرفه ای برخوردار بوده و فاقد سابقه محکومیت کیفری باشندسابقه کار 5 ساله در نظام بانکی از جمله دیگر شرایط اخذ مدیرت بانک های خصوصی است. اشخاص حقوقی که دارای سهام و مشارکت موثر در بانک های دولتی هستند مجاز به مشارکت در تاسیس بانک های خصوصی نخواهند بود.
متقاضیان تاسیس و سهامداران بانک باید قادر به تامین و تکمیل سرمایه بانک در صورت عدم کفایت سرمایه و یا زیانکرد احتمالی باشندو همچنین اعضای هیات مدیره باید دارای مهارتها و تخصص های بانکداری باشند.
همچنین هیچ یک از اعضای هیات مدیره یک بانک خصوصی مجاز به عضویت در بانک دیگری نیستند مگر اینکه بانک مرکزی مجوزآن را صادر نماید.
اعضای حقوقی خواستار عضویت در بانک های خصوصی می بایست ترازنامه و کلیه مدارک سه سال آخر فعالیت های خود را تقدیم بانک مرکزی نمایند.
هربانک خصوصی باید حداقل سرمایه تاسیس بانک که از سوی بانک مرکزی تعیین می شود را فراهم کندو همچنین هر گونه فعالیت بانکی چون فعالیت های ارزی منوط به دریافت مجوز بانک مرکزی می باشد.
هیچ موسسه دولتی حق ندارد بیش یک درصد سهام یک بانک خصوصی را در اختیار داشته باشد مگر با مجوز بانک مرکزی.
سهام بانک قابل عرضه در بورس اوراق بهادار می باشد.
هدف بانک نباید صرفاً تامین منابع مالی برای سهامداران خود یا اشخاص و گروه های خاص باشد.
سرمایه بانک نباید از محل تسهیلات دریافتی از بانک ها و موسسات اعتباری تامین شود.
در صورتی که بانک مرکزی تشخیص دهد مدارک ارئه شد از سوی متقاضیان کذب بوده و یا شرایط تاسیس بانک را دارا نمی باشند می تواند مجوز را لغو نماید.
بانک مرکزی عندالزوم مصوبات قبلی شورای پول و اعتبار در مورد سیاست های پولی و اعتباری و سایر مقرراتی را که برای بانک های دولتی و موسسات اعتباری غیر بانکی تصویب شده است ، با وضعیت بانک های غیر دولتی تطبیق داده و به آنها ابلاغ خواهد کرد.
بانکهای خصوصی ایران در حال حاضر عبارتند از بانک اقتصاد نوین، بانک پارسیان، بانک کارآفرین، بانک سامان، بانک پاسارگاد، بانک سرمایه، بانک سینا، بانک تات، بانک شهر، بانک دی، بانک انصار، بانک تجارت، بانک رفاه کارگران، بانک صادرات ايران، بانک ملت، بانک حکمت ایرانیان، بانک گردشگری.
|