در گروه پرورش دهندگان در دهان پس از بلوغ لانه ای گودالی توسط نر یا هر دو والد حفر میشود .وقتی جنس ماده تخم ها را در لانه گودالی گذاشت نر یا ماده تخم ها را جمع خواهد کرد و سپس در کیسه مخصوص پرورش داده و در گلو نگهداری میکند.در برخی گونه ها تخم ها بلافاصله بعد از گذاشته شدن توسط ماده جمع اوری شده و باروری ری دهان ماده انجام میگیرد البته بعد از اینکه ماده -برای تحرک جنس نر جهت جفت گیری-رفتار استادانه ای به نمایش گذاشت.معمولا نر یا ماده پرورش دهنده غذا نمی خورند اما تعدادی از گونه ها مقدار کمی غذا در طول دوره انکوباسیون -طول دوره خاذج شدن لاروها از تخم-میخورند.پس از بیرون امدن لاروها از تخم توسط پدر یا مادر مراقبت میشوند و متاوبا در جستوجوی پناهگاه به دهان پدر یا مادر میروند
همانطور که اشاره شد سیکلیدها تخم گذارند انها عموما تخم گذاری کرده و عموما متوجه حفظ قلمرو و حفاظت والدینانه از نوزادانشان هستند.انواع تخم گذاری والدین و پرورش بعدی نوزادان حاصله در یک تقسیم بندی کلی به صورت زیراست
1 تخم گذاری بر روی یک سطح صاف (مانند یک تخت سنگ)مراقبت از تخم ها و لاروها
2 تخم گذاری بر روی یک سطح صاف مراقبت از تخم ها مراقبت از تخم ها در دهان مادر
3مراقبت از تخم ها و لاروها در دهان توسط هر دو والد
4 مراقبت از تخم ها و لاروها در دهان فقط توسط پدر
5 مراقبت از تخم ها و لاروها در دهان فقط توسط مادر
6 مراقبت از تخم ها در دهان توسط پدر و لاروها در دهان توسط هر دو والد
پیچیده ترین رفتار تخم ریزی در گونه هایی که تخم ها و لاروها هر دو در دهان مراقبت می شوند مشاهده شده است .تفرق جنسی موقتی یا دایمی در میان سیکلیده ها معمولی است اما ممکن از چنین چیزی هم رخ ندهد .در برخی گونه ها که تخم ها بر روی یک تخته سنگ یا یک سطح صاف مشابه ریخته می شود ممکن است جنسیت ها تنها در طول دوره تخم ریزی تشخیص داده شوند. ان هم زمانی که زائده تناسلی نمایان است زائده تناسلی در نر ها مخروطی و نوک دار و در ماده استوانه ای با قطر ثابت در تمام طول می باشد
اکثر سیکلیده ها غارتگرند.غالبا صید انها ماهیان کوچک و حشرات هستند. اما گونه ها متفاوت از رژیم های غذایی متنوعی بهره میبرند .انها در اکواریوم حریصانه از رژیم های غذایی گوشتی تغذیه می کنند. برخی تا میزان بالایی رشد میکنند که همین امر مانع از نگهداری انها در تانک های اجتماعی میشود .اما به هر حال در بین تمام اعضا گونه های بسیار کوچک و مناسب و در عین حال سر به راهی نیز وجود دارند که روش زندگی جال توجه شان انها را مورد علاقه اکواریوم داران قرار داده است.همانطور که گفته شده گونه ای بسیاز زیادی از ایت خانواده قابلیت نگهداری و تکثیرو پرورش در مخازن اکواریوم را دارند.اما قسمت عمده ای از این تعداد در کشور ما وجود ندارند و بخش عمده ای از ان تعداد نیز که به کشور ما اورده میشوند برای دوست داران این نوعی ماه ها گونه هایی کاملا و یا تا حدودی نا شناخته اند
منبع کتاب ماهیان زینتی 2(خانواده سیکلیده ها)
نگارنده ایرانشاه
قسمت دوم و پایانی