اژدهای آبی، سوسماری روز فعال، نیمه آبزی و ساکن محیط های گرم آسیا و استرالیا است. اگر تصمیم به خریدن و نگهداری کردن از یکی از این خزندگان را دارید میتوانید از مطالب این مقاله استفاده کنید.
خصوصیات ظاهری
اژدهای آبی آسیایی معمولا به رنگ سبز یا قسمت هایی تیره تر در بخش سر و مفاصل بدن است. قسمت های چانه و گلو به رنگ های سفید تا زرد روشن و قسمت های زیرین بدن به رنگ سفید تا سبز روشن است. پوست بدن این سوسمارها دارای چروک های بزرگی است، تمامی انواع اژدهاهای آبی دارای یک تاج بزرگ بر پست خود از گردن تا انتهای دم هستند. در روی بدن جوانتر ها ۳ تا ۵ خط روشن به رنگ آبی کم رنگ تا سبز وجود دارد که به تدریج با افزایش سن از بین میرود
گونه آسیایی :
انواع استرالیایی این حیوان شباهت زیادی از نظر اندازه و شکل به خویشاوندان آسیایی خود دارند. اما رنگ آنها قهوه ای است و قسمت زیرین بدن آنها خاکستری یا خاکستری – قهوه ای است. خطوطی پهن به رنگ سیاه و خطوط باریکی به رنگ سفید بر روی کمر و دم این حیوانات وجود دارد.
گونه استرالیایی :
خطوط افقی واضح و قابل مشاهده ای بر روی دو سمت صورت این سوسمارها وجود دارد که از چشم شروع شده و تا انتهای صورت ادامه دارد. همانند گونه آسیایی، نوع استرالیایی نیز دارای برجستگی تاج مانند از گردن تا انتهای دم است.
اندازه و طول
معمولا انواع بالغ از نظر طول ۱۶ اینچ (معادل ۴۰ سانتی متر) طول دارند که دم آنها معمولا ۳/۲ طول کل بدن است. بعضی از آنها به یک متر طول هم میرسند.
این سوسمارها میتوانند تا ۱۱ سال عمر کنند.
خصوصیات رفتاری
همه گونه های اژدهای آبی نسبت به ایگواناهای سبز آرام تر هستند و کمتر حالت تهاجمی دارند، گرچه در حالتی که بدن آنها در وضعیت عادی قرار دارد سرعت واکنش و حرکت بیشتری نسبت به ایگواناها دارند. این سوسمارها نسبت به ایگواناها کوچکتر هستند و کنترل کردن آنها ساده تر است اما همانند دیگر خزندگان روز فعال به محیطی باز در ویواریوم نیاز دارند که دما و نور با کیفیت مناسب در اختیاز آنها قرار دهید. تمامی خزندگان ممکن است حامل سالمونلا باشند، بنابراین این امر بسیار مهم است که برای بهداشت خود در ارتباط با این خزندگان دقت کافی را داشته باشید و در روابط کودکان با آنها نیز به طور کامل نظارت کنید.
این گونه از سوسمارها کاملا فعال اما در عین حال دست آموز هستند. آنها ممکن است در برابر مزاحمان تصمیم فرار گیرند. اژدهای آبی اغلب تحمل پذیرش حیوانات دیگر را ندارد، بنابراین توصیه میشود که آنها را به صورت جفت (نر و ماده) یا نهایتا یک نر به همراه دو ماده در یک ویواریوم نگهداری کنید.
محیط و محل زندگی
در محیط طبیعی، اژدهای آبی در جنگل های مرطوب استوایی و نیمه استوایی و همچنین نهرهای جنگل ها و سواحل صخره ای زندگی میکند. یک یا دو اژدهای آبی میتوانند در یک ویواریوم ۵٫۵ فوت در ۳ فوت با ارتفاع ۳ فوت نگهداری شوند اما داشتن فضایی بزرگتر به آنها امکان فعالیت در فضای بیشتری را میدهد. همچنین یک حوضچه بزرگتر میتواند به زیبایی محل زندگی آنها کمک کند. شاخه های درختان را باید در محلی قرار دهید که این سوسمار ها بتوانند بر روی آن در شرایطی قرار گیرند که نور و دمای مناسبی برای آفتاب گرفتن آنها در آن قسمت وجود داشته باشد. (در طول روز)
این سوسمارها نیمه آبزی هستند و نیاز به محیط آبی بزرگی در تانک محل زندگی خود دارند که حداقل سه بخش از کف را در بر گیرد. دمای مناسب برای آب باید ۷۷ درجه فارنهایت (درجه سانتیگراد) باشد. در بیشتر موارد استفاده از دماسنج ویواریوم میتواند گزینه مناسبی باشد، اما در صورت تمایل میتوانید دماسنج آکواریوم را برای قسمت هایی که آب وجود دارد استفاده کنید. آبی که برای محفظه فراهم میکنید میتواند رطوبت مناسب برای محیط را تا حدی تامین کند و فضای مناسبی برای اژدهای آبی ایجاد کند.
صرفا به دلایل بهداشتی، کف محفظه را با روزنامه، پوست تکه تکه شدن درختان، کلوخ چمنی یا یونجه بپوشانید. تعویض کردن بستر به طور روزانه یا هفتگی بستگی به میزان آلوده شدن آن دارد. علاوه بر اینها شاخه های درختان،جعبه هایی با اندازه های مختلف و تکه هایی از چوب درختان و تنه خالی درختان میتواند فضای مناسبی برای پنهان شدن باشد.
اژدهای آبی در صورتی که فضای مناسبی برای زندگی نداشته باشد و یا یک هم اتاقی مسلط و نافذ داشته باشد سعی در فرار از محفظه خواهد کرد. اینطور به نظر میرسد که آنها قادر به درک شیشه به عنوان یک حائل نیستند (و همچنین هر حصار شفاف دیگر) بنابراین امکان دارد که براثر تلاش برای عبور از آن و ساییدن خود به این سطح، قسمت هایی از بدنشان به خصوص بینی خود را زخمی کنند. قرار دادن یک حصار قابل مشاهده و قابل درک برای آنها میتواند به جلوگیری از این آسیب دیدگی ها کمک کند.
رژیم غذایی
اژدهای آبی حیوانی گوشتخوار است و غذای اصلی آنها را بی مهرگان، پستانداران کوچک، پرندگان، سوسمارها، قورباغه ها و به ندرت بسته به شرایط میوه و مواد گیاهی تشکیل میدهد. در اسارت باید این حیوان را به وسیله حشرات (جیرجیرک، ملخ و کرم های روغنی) و گاهی اوقات بچه موش تغذیه کرد. تمام حشراتی که به این حیوان میدهید باید شکم پر(Gut Loaded) باشند که به صورت تجاری به فروش میرسند و یا میتوانید از ماهی های قطعه شده به همراه مکمل ها کلسیم دار و تکه های گوجه فرنگی به عنوان غذای مرطوب استفاده کنید. علاوه بر اینها باید حشرات را پیش از اینکه در اختیار سوسمار قرار دهید حتما با مکمل کلسیم به طور کامل آغشته شوند و بلافاصله پس از آن در اختیاز اژدها قرار گیرد. یک حرکت هوشمندانه این است که تنوع غذایی خوبی برای اژدهای آبی فراهم کنید تا با کمبود مواجه نشود و نیز استفاده از مکمل های ویتامینی، یک یا دو بار در هفته نیز میتواند گزینه مناسبی باشد.
رژیم غذایی اژدهای آبی جوان نیز مانند اژدهای بالغ است با این تفاوت که باید طعمه ها و غذاهای کوچکتری ار مصرف کند. به تدریج با رشد آنها ممکن است بتوانند از میوه و بچه موش نیز به عنوان غذا استفاده کنند. به جوانتر ها باید هر روز غذا داده شود و سوسمارهای بالغ نیز یک روز در میان یا دو تا سه بار در هفته تغذیه میشوند.
دما و رطوبت
گرمای محیط را میتوایند با یک بخاری پس زمینه ای (Background Heater) (مانند لوله های گرمایشی، بخاری های مادون قرمز، دشک های برقی گرمایی و …) و یک گرمازای طیفی برای مدت روز (حباب سرامیکی مادون قرمز یا نورهای گرمایی التهابی) تامین کنید. حتما باید فاصله حائل مخصوصی برای عدم دستیابی مستقیم اژدهای آبی به منبع گرمایی ایجاد کنید در غیر این صورت ممکن است سوسمار شما دچار سوختگی شود.
تنوع دمای روزانه برای هضم و جذب مناسب غذا کاملا حیاتی و الزامی است. دمای مناسب در طول روز بین ۷۷ تا ۸۶ درجه فارنهایت (۲۵ الی ۳۰ درجه سانتیگراد) است و دمای منطقه آفتاب گرفتن ۹۰ تا ۹۵ درجه فارنهایت (۳۲ الی ۳۵ درجه سانتیگراد) است. درطول مدت شب دما باید تا حدی پایین تر، ۷۲ الی ۷۷ درجه فارنهایت (۲ الی ۲۵ درجه سانتیگراد) باشد. باید از دماسنج های دیجیتالی در داخل و خارج ویواریوم و در بالاترین و پایین ترین مناطق گرمایی استفاده شود. درمدت شبانه روز باید رطوبت %۸۰ الی ۱۰۰ % را برای اژدهای آبی فراهم کنید. درصورتی که آب موجود در تانک، رطوبت مورد نیاز را برآورده نکرد میتوایند با اسپری کردن منظم آب به تامین رطوبت کمک کنید. هرگز برای ایجاد رطوبت مناسب، تهویه را کاهش ندهید.
نوردهی
بهترین نحوه تنظیم نوردهی برای اژدهای آبی به این ترتیب است که در طول شبانه روز ۱۲ الی ۱۴ ساعت از نور استفاده کنید و ۱۰ الی ۱۲ یاعت نیز خاموشی الزامی است. وضعیت ایده آل نوردهی به این شکل است که نور مستقیم خورشید (بدون فیلتر) در دسترس قرار گیرد و در صورتی که این امکان وجود نداشته باشد میتوانید از یک طیف نوری کامل که نهایتا در فاصله ۱۲ اینچ (۳۰ سانتی متر) از محل آفتاب گرفتن قرار داشته باشد استفاده کنید. این کار به طور روزانه برای جوانتر ها که کمتر از یک سال سن دارند الزامی و حیاتی است و فقدان آن برای اژدهای بالغ نیز باعث بروز بیماری های شدیدی میشود.
تعیین جنسیت
نرها به نسبت بزرگتر از ماده ها هستند و تاج روی بدن آنها نیز تا حدی بزرگتر است. عضو تناسلی نرها نیز به نسبت زودتر از ماده ها آشکار میشود. این عضو را میتوانید زیر دم و در قسمت انتهای بدن ببینید که در جسن نر کاملا قابل مشاهده است.
تکثیر
این سوسمارها در سن یک سالگی به بلوغ جنسی کامل میرسند. تکثیر آنها معمولا در زمستان و اوایل بهار انجام میشود. نرها در این فصل معمولا به رنگ های روشن تری مانند زرد طلایی تا نارنجی پررنگ، در قسمت چانه، سینه و اطراف سر در می آیند. ماده ها در فصل تخمگذاری میتوانند پنج بار تخمگذاری کنند و در هر بار از این دفعات ۱۰ الی ۱۵ تخم میگذارند. محفظه ای برای قرار گرفتن تخم ها در داخل ویواریوم در نظر بگیرید که در محلی قابل کنترل قرار داشته باشد. دمای مناسب برای جوجه کشی از این تخم ها دمایی بین ۸۲ الی ۸۶ درجه فارنهایت ۰۹ است. در این دما در صورتی که مشکلی بروز نکند بچه ها بعد از ۶۰ الی ۱۰۱ روز از تخم خارج میشوند. طول بچه ها در هنگام تولد حدودا ۶ اینچ (۱۵ سانتی متر) است. مراقبت از آنها نیز مانند نحوه مراقبت از اژدهای بالغ است. آنها میتوانند به شکل گروهی به وسیله حشرات آغشته به ویتامین و مواد معدنی پرورش یابند. دسترسی به نور مستقیم خورشید یا جایگرینی مانند طیف نوری کامل برای بچه های تازه متولد شده بسیار حیاتی است.
مترجم : محمد مسعود کشوری
منبع petplace.com :