دیده بان حقوق حیوانات: سگهای ولگرد [بدون صاحب، شهری] جزء آن دسته از حیواناتی هستند که مورد ظلم و بی‌رحمی بسیار شدید از طرف انسان‌ها (چه آنهایی که نسبت به حیوانات بی‌تفاوت هستند و چه آنهایی که خود را حامیان حیوانات می‌دانند) قرار دارند. این مسئله به این جهت حائز اهمیت است که اغلب حامیان حیوانات (حامیان رفاه حیوانات) نیز در مورد آنها تبعیض قائل هستند و این نوع حیوانات را اساسا به رسمیت نمی‌شناسند و در نتیجه دورنمای زندگی آنها در بهترین شرایط از نظر این حامیان زندگی در اسارت، محرومیت از غرایز طبیعی و در بدترین شرایط مرگ می‌باشد به طور کلی در رابطه با حیوانات ولگرد و بخصوص سگهای ولگرد چند رویکرد وجود دارد: ۱- بسیاری از مردم (ایران) که اصولا نسبت به حیوانات بی‌توجه بوده و مسائل آنها را کم اهمیت می‌دانند به این موجودات نگاهی منفی دارند. آنها معتقدند که سگهای ولگرد خطرناک بوده و اگر از آنها بپرسید که سگهای ولگرد چه خطری دارند به شما پاسخ خواهند داد که: « آنها هار هستند!» و اگر باز از آنها بپرسید که با سگ‌ های ولگرد باید چه کار کرد؟ بسته به میزان دل رحمی و سنگدلی جواب خواهند داد که یا باید آنها را جمع کنند و یا باید کشته شوند. ۲- عده ای از مردم هستند که بیشتر به مسائل حیوانات (و محیط زیست) توجه کرده و مشکلات آنها را مشکلات خودشان می‌دانند؛ آنها به اصطلاح «حامیان حیوانات» هستند و اعتقاد دارند که سگ های ولگرد و البته همه ی انواع نژادهای «سگ» موجوداتی تقلبی بوده و ساخته دست انسان‌ هستند. استدلال می‌کنند که «سگ» بطور کل گونه‌ای از گرگ است که بدست آدمی تغییر شکل یافته؛ پس به این دلیل باید دائما در کنترل انسان باشد. این عده اعتقاد دارند که باید از سگها «نگهداری» شود. نتیجه اینکه سگها یا باید در خانه‌ها، حیاط‌ها، باغ‌ها و… در اسارت انسان باشند و یا اگر بدون صاحب هستند به پناهگاه‌ها منتقل شوند و از طریق عقیم‌سازی کنترل جمعیت شوند و تنها نژادهایی امکان ادامه نسل بیابند که به اصطلاح «نژاددار» یا «دارای نژاد اصیل» نامیده می‌شوند. ۳- و اما گروه سومی هستند که (راقم سطور از این دست می‌باشد) معتقدند «سگها» و بخصوص سگهای ولگرد با وجود همه بدبینی‌ها و پست انگاشتن‌ها، تهمت‌ها و… موجوداتی زنده هستند، حق حیات دارند و هیچ کس با هیچ بهانه‌ و عقیده‌ای نباید حقوق آنها را پایمال کرده و در موردشان آنطور تصمیم بگیرد که خود به آن ایمان دارد. آنها همچون همه موجودات زنده حق «زندگی» دارند. حق «تولید مثل» دارند و حق «آزادی» را دارند. سگها و از جمله سگهای ولگرد هزاران سال است که یا به تنهایی و یا در کنار انسان رشد کرده‌ و توانسته‌اند نسلشان را ادامه دهند. آنها مثل تمام حیوانات دیگر روی کره زمین همسایگان ما هستند. آنها قبل از وجود پناهگاه‌ها (یا به زعم نویسنده اردوگاه‌های مرگ) وجود داشته‌اند و زندگی کرده‌اند. آنها قبل از پیدایش علم دامپزشکی و عمل جراحی عقیم‌سازی وجود داشته‌اند و ادامه پیدا کرده‌اند. اجداد ما، پدران و مادران ما، آنها را به رسمیت شناخته و خواهان نابودی نسلشان نبوده‌اند. برای آشنایی بیشتر با مطالبی که بطور خلاصه در بالا آمده، متن زیر را مطالعه بفرمایید: توجه: در متن زیر از اصطلاحاتی مانند: «حامیان رفاه حیوانات» یا «حامیان حقوق حیوانات» استفاده شده. برای اطلاع از معانی آنها به آخر متن نگاه کنید. سگ ولگرد (بدون صاحب، شهری) دستورالعمل کنترل جمعیت سگهای ولگرد طرح موضوع: مشکلی که شهرداری از آن اینگونه سخن می‌گوید (درستی آن به عهده خودشان!) : شهروندان با ترس ناشی از وجود سگ‌های ولگرد در خیابان‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند. افزایش بی رویه جمعیت سگهای ولگرد در مناطق شهری دغدغه ای است که این روزها به شدت شهروندان را نگران کرده است. وجود تعداد قابل توجهی سگ‌های ولگرد در حاشیه و سطح شهر‌های بزرگ و احتمال انتقال بیماری‌های مشترک نظیر هاری، کیست هیداتیک، سالک، کالاآزار، لاروهای مهاجر احشایی بروسلوز و لپتوسپیروز و… از این‌ حیوانات به انسان نگرانی مسئولان را برانگیخته. همچنین سگهای ولگرد بعنوان یکی از عوامل اصلی حمله و گزش به انسان مطرح شده‌اند که در موارد عدیده‌ای [؟] گزش انسان توسط سگ (بدون انتقال بیماری) منجر به مرگ بالاخص در اطفال می‌گردد که موجب سلب آسایش عمومی و احساس نا امنی در بسیاری از شهرها و روستاها گردیده است… راه حل: راه حل شهرداری در مواجهه با این مشکل: کشتار دسته جمعی از طریق تیراندازی با تفنگ یا از طرق کم هزینه‌تر مثل گورهای دسته جمعی و یا خفه کردن حیوانات. سگ ولگرد (بدون صاحب، شهری) راه حل حامیان «رفاه» حیوانات: الف – زنـــــده گیری ســـگ‌های ولگـــرد از طریـق کـادر آموزش دیده. ج – واکسیناسیون، عقیم‌سازی، نصب قلاده و شناسنامه دار کردن سگ‌های اصیل و نگهداری از آنها در پناهگاه‌ها تا زمانی که واگذار شوند. د – واگذاری به مراکز یا افراد متقاضی پس از اخذ تعهد از آنها درخصوص نگهداری مناسب حیوان و عدم رهاسازی، انجام دوره‌ای معاینات و مراقبت‌های بهداشتی لازم. حامیان «حقوق» حیوانات به دلایل زیر با طرح‌های ذکر شده مخالفند: ۱- حیوانات هرچقدر هم از نظر ما کثیف، خطـــرناک و بیماری‌زا و… باشند موجودات زنده هستند و بعنوان موجود زنده ساده ترین و ابتدایی ترین حقشان حق حیات می‌باشد. کشتار دسته جمعی حیوانات ولگرد نقض آشکار حقوق حیوانات است و باید با آن مبارزه کرد. ۲ - کشتار سگها با تفنگ از آنجایی که اغلب بوسیله افراد غیر متخصص که اطلاعات دقیقی در مورد آناتومی حیوان ندارند صورت می‌گیرد که برای حیوان بسیار درد آور و زجر دهنده است . ۳- در روش دوم گفته نشده که با حیوانات غیرمفید (نژادهای غیر اصیل) چه کار می‌کنند! در خوشبینانه‌ترین حالت بنظر می‌رسد که آنها را همچون کشورهای دیگر با روشهای «کشتار با ترحم» (استفاده از آمپول یا اطاق گاز) اتلاف می‌کنند. ۴- کشورهایی که از راه حل دوم یعنی جمع‌آوری، عقیم‌سازی و واگذاری حیوانات ولگرد استفاده می‌کنند نتوانسته‌اند بطور کامل شهرهای خود را از وجود این حیوانات ولگرد پاکسازی کنند و همواره با وجود آنها در سطح شهرها روبرو هستند و در مسیر جمع‌آوری و واگذاری با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌باشند از جمله این مشکلات: تعداد و هزینه نگهداری از حیواناتی که در پناهگاه‌ها منتظر واگذاری هستند آن چنان زیاد می‌شود که مسئولان مجبور هستند روزانه هزاران سگ و گربه ولگرد را بطور دسته جمعی اتلاف کنند . ۵- اگر حیوانات شانس زنده ماندن را پیدا کنند و برایشان صاحب پیدا شود هنوز هم از خطر نقض حقوقشان در امان نیستند. چرا که نگهداری از این حیوانات بوسیله انسان در موارد بسیاری باعث نقض حقوق‌شان می‌شود که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: - گرفتن آزادی حیوان چه به لحاظ فضای زندگی (اسارت در خانه و مکانهای کوچک) چه به لحاظ روابط اجتماعی با سایر همنوعان. - عقیم سازی و جلوگیری از ادامه نسل (که حق ابتدایی و اولیه هر موجودی است). - عمل جراحی زیبایی (بریدن گوش‌ها و دم سگ) - بستن سگ بطور دائم و گاهی در تمام طول عمر - نگهداری در فضای نامناسب (خانه‌های بسیار گرم یا محرومیت از نور خورشید و هوای آزاد) - استفاده از غذاهای غیر طبیعی بطور دائم (مثل استفاده از کنسروها و غذاهای آماده حاوی مواد نگهدارنده و سرطان‌زا) - عمل جراحی حنجره برای قطع صدای سگ و… راه حل حامیان «حقوق» حیوانات: زنده گیری سگ‌های ولگرد و انتقال و دور کردن آنها از شهرها به طبیعت. آن طور که به نظر می‌رسد مشکل اصلی سگهای ولگرد ، وجود آنها در سطح شهرهاست. پس نتیجتا راه حل مسالمت آمیز و بدون خشونت جلوگیری از تقابل یا ورود سگها به سطح شهرها می‌باشد. در این طرح حیوانات از سطح شهر جمع‌آوری شده و بطور هفتگی یا ماهیانه آنها را به خارج از شهر منتقل می‌شوند. مزایای این طرح عبارت است از: حیوانات کشته نمی‌شوند. حیوانات عقیم نمی‌شوند. حیوان به زندگی طبیعی در طبیعت بازمی‌گردد. هزینه نگهداری از حیوانات به حداقل می‌رسد. احتمال نقض حقوق حیوانات به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد. به امید روزی که نسل بشر حقوق حیوانات را به رسمیت بشناسد. __________________________________________________ ______ پی نکته: حامیان رفاه حیوانات (Animal welfare) بر این عقیده هستند که رفاه حیوان بر حقوق حیوان ارجحیت دارد. آنها معتقدند که بهتر است برخی از حقوق حیوانات را نادیده گرفت اما زندگی راحتی را برای او فراهم کرد. برای مثال: حیوانات خانگی را عقیم می‌کنند (نادیده گرفتن حق تولید مثل) اما به آنها غذا و جای زندگی می‌دهند. حامیان حقوق حیوانات (Animal Right) بر این عقیده هستند که انسان نباید با هیچ عذر و بهانه‌ای حقوق حیوانات را از آنها سلب کند. حتی به بهانه بهبود شرایط زندگی آنها. حیوانات موجوداتی آزاد و مستقل هستند و چون نمی‌توان از آنها در مورد انتخاب روش زندگیشان سوال کرد پس نمی‌توان برایشان تصمیمات مهمی مثل مرگ و زندگی ، عقیم یا بارور و… گرفت.