صفحه نخست » بخش تخصصی » مقالات تخصصی » سگ

 

 
بعضي از نژادها بيشتر علايم الرژي را نشان ميدهند اين موضوع نشان دهنده اين است که الرژي غذايي الگوي ژنتيکي داشته و ارثي مي باشد.
پروتئين در ايجاد حساسيت نقش بيشتري از کربوهيدرات (قند) غذا بازي مي کند.اگر سگ يا گربه بخواهد به مواد غذايي حساسيت نشان دهد حداقل مي بايست يکبار ماده غذايي که به آن الرژي دارد را يک بار قبلا خورده باشد.بر خلاف تصور سگ و گربه مي توانند به يک نوع غذا که براي مدتها از آن تغذيه مي کر دند نيز حساسيت نشان دهند. پس هرگز تصور نکنيد مثلا اگر حيوان شما به مدت 2 سال از گوشت مرغ استفاده کرده ديگر نمي تواند به ان الرژي پيدا کند .الرژي غذايي از سن چند ماهگي تا هر سني در بزرگسالي مي تواند علائمش شروع شود.
 
علايم ايجاد الرژي غذايي در سگ و گربه چيست؟
مشکل اصلي بيماري خارش است.خارش مي تواند به صورت مالش صورت به اطراف ، ليسيدن و جويدن بيش از حد دست و پا ظاهر شود .اين خارش غير فصلي است و مي تواند تنها در يک قسمت يا چند قسمت بدن (مثل گوش ،صورت،پنجه ها ،اطراف مقعد،داخل ران يا مناطق ديگر) ديده شود. از علايم ديگر الرژي خشکي پوست ، پوسته پوسته شدن پوست و يا ريزش مو هستند.مشکلات گوارشي همانند افزايش حرکات روده ، مدفوع مثل اسهال يا استفراغ نيز در بعضي از موارد الرژي به همراه علايم پوستي مي توانند ديده شوند. .حيوان مي تواند در اثر خاراندن خود را زخم کند و مستعد به عفونتهاي باکتريايي يا قارچي که اصطلاحا به آنها عفونتهاي ثانويه مي گويند ، شود.
ندرتا عوارض شديد الرژي مثل کهير ، تورم صورت يا مشکل در تنفس در حساسيت شديد غذايي ديده ميشوند. در اين موارد حتما به نزديک ترين مرکز دامپزشکي مي بايست مراجعه شود.

تشخيص الرژي غذايي در سگ و گربه بر چه اساس است؟
الرژي هاي غذايي مي توانند علايم شبيه به ديگر الرژي ها (مثل الرژي تنفسي يا الرژي ناشي از کک) داشته ياشند.دامپزشک معمولا با انجام معاينه و ديدن علايم خارش با پرسشهايي در مورد تغذيه و چگونگي نگه داري سگ يا گربه به اين بيماري شک مي کند. دامپزشک سپس براي تفريق حساسيت غذايي از ديگر حساسيت ها ، برنامه غذايي کاملا متفاوت از انچه حيوان مي خورده را تجويز مي کند که در قسمت درمان به طور مفصل به ان اشاره مي نماييم. متاسفانه تست هاي خون يا ديگر تست ها به تشخيص اين بيماري زياد نمي توانند کمک کنند و در کل هيچ تست ساده و قابل اطمينان براي تشخيص اين بيماري وجود ندارد.
 

در مان حساسيت غذايي سگ و گربه چيست؟
 
همان طور که ذکر شد دامپزشک براي تفريق حساسيت غذايي از ديگر حساسيتها يک برنامه غذايي کاملا متفاوت از انچه حيوان قبلا خورده تعيين مي کند. در اين برنامه غذايي مواد غذايي که دامپزشک در ايجاد الرژي به انها شک نموده از برنامه غذايي حذف شده و به جاي آن غذاهايي که آلرژي زا نيستند در برنامه گنجانده ميشود که اصطلاحا به آن ، برنامه غذاي حذفي يا جيره غذايي حذفي مي گويند.اين برنامه غذايي مي بايست بنا به دستور دامپزشک و خلق وخوي سگ و گربه به صورت تدريجي جايگزين برنامه قديمي شود . غذاي جديد 12-4 هفته به حيوان داده مي شود و در اين مدت مي بايست حيوان از نظر نشان دادن علايم الرژي (مثل خارش) کنترل شود.اگر با برنامه غذايي جديد علايم الرژي بهبود يافت يا از بين رفت دوباره دامپزشک برنامه غذايي اول را جايگزين برنامه غذايي جديد مي کند.اگر علايم الرژي دوباره برگشتند ديگر تشخيص قريب به يقين شده و غذاي قبلي به طور کل از برنامه غذايي حيوان تا اخر عمر حذف مي شود .موثر ترين درمان همين اجتناب کامل از ماده الرژي زاست. در طول اجراي برنامه غذايي حذفي مي بايست نکات زير کاملا رعايت شوند:
 
1- در طول دوره تغذيه با برنامه غذايي حذفي به هيچ عنوان نبايد هر گونه تشويقي ، مولتي ويتامين ، داروهاي طعم دار ، خمير دندان يا هر گونه مواد غذايي خارج از دستور دامپزشک داده شود .همچنين براي خوراندن قرص يا کپسول دارويي نبايد از پنير ، هات داگ، يا هر غذاي ديگري استفاده شود.
2- اگر سگ يا گربه شما به صورت آزادانه به بيرون دسترسي دارد به طوري که ممکن است در بيرون به غذاي ديگر دسترسي پيدا کند ،حيوان را محدود نماييد.
3- توجه داشته باشيد دادن هر گونه خوراکي خارج از برنامه هر چه قدر هم که ميزانش کم باشد مي تواند کل برنامه را بي ارزش کند.اگر حيوان خارج از برنامه غذايي حذفي چيزي را ناگهان و بدون اراده شما خورد ،زمان و جنس ماده خورده شده را ياداشت و به اطلاع دامپزشکان برسانيد.
4- اگر چند سگ و يا گربه با هم نگه داري مي کنيد مي بايست مطمين شويد که حيواني که تحت درمان با برنامه غذايي حذفي است به غذاي ديگر حيوانات دسترسي نداشته باشد.

چون شروع تاثير برنامه غذايي حذفي چند وقتي طول مي کشد ، براي کنترل خارش و علايم الرژي مي توان از دارو هاي انتي هستياميني يا کورتن ها که توسط دامپزشک تجويز ميشوند، استفاده نمود. معولا کورتن ها براي کنترل خارش ناشي از الرژي غذاي زياد موثر نيستند.در مواردي که حيوان در اثر خارش خود را زخم کرده و مبتلا به عفونتهاي ثانويه شده مي بايست از انتي بيوتيک ها يا دارو هاي مناسب ديگر براي کنترل اين عفونتها استفاده شود.به هر حال هيچ داروي باعث درمان حساسيت غذايي نميشود و تنها علايم الرژي را کاهش ميدهند .بنابراين مي بايست علت اصلي الرژي شناخته شود تا بتوان با حذف ماده الرژي زا حيوان را درمان کرد.
5- تمام افراد خانواده را مي بايست از برنامه غذايي حذفي و علت اصلي الرژي حيوان اگاه ساخت ، تا انها اشتباها به حيوان ماده غذايي خارج از برنامه را به او ندهند.بسياري از سگها يا گربه هايي که مبتلا به الرژي غذايي هستند مي توانند مستعد به ديگر الرژي ها مثل الرژي ناشي از کک و يا الرژي هاي تنفسي (اتوپي) باشند.
نکته جالب توجه اين است که سگ يا گربه هاي مبتلا به الرژي غذايي مي توانند به غذاي جديد که به آن قبلا آلرژي نداشته اند نيز بعد از مدتي حساسيت نشان دهند.