صفحه-نخست » روزانه های پرشین پت

ن مدل تجاری رایانه قابل حمل با نام "اوزبورن- 1" سی سال قبل در آوریل 1981، سه ماه قبل از عرضه اولین رایانه شخصی رومیزی دنیا متولد شد.

از 17 مارس لوح- رایانه "آی- پد 2" محصول اپل رسما وارد بازار آمریکا شد و از 25 مارس به 25 کشور دنیا راه یافت.

امروز در عصر لوح- رایانه ها، مینی نوت بوکهای فوق نازک و تلفنهای همراه هوشمند پرقدرت، نگاه به اولین رایانه قابل دنیا می تواند خنده دار باشد. درحالی که 30 سال قبل در چنین روزهایی این رایانه قابل حمل توانست روش زندگی فناورانه دنیا را تغییر دهد.

"اوزبورن- 1" اولین مدل واقعاً تجاری یک رایانه قابل حمل بود که در آوریل 1981، سه ماه قبل از عرضه اولین رایانه شخصی رومیزی محصول "آی. بی. ام" وارد بازار شد.

"اوزبورن- 1" در "نمایشگاه رایانه کرانه غربی" در سانفرانسیسکو رونمایی و با قیمت بالای هزار و 795 دلار برای فروش عرضه شد.

حتی اگر در آنزمان این رایانه در مقوله رایانه های "قابل انتقال" )قابل حمل) قرار می گرفت اما مالک آن باید از قدرت فیزیکی بالایی برخوردار بود تا می توانست این رایانه را با خود حمل کند.

درحقیقت "اوزبورن 1" رایانه ای به وزن 11 کیلوگرم بود (امروز یک لوح- رایانه حداکثر 600 تا 800 گرم و یک لپ تاپ بین 2 تا 3 کیلوگرم وزن دارد).

این رایانه دارای یک حافظه رم 64 کیلوبایت و یک پردازشگر Z80 بود و از سیستم عامل CP/M و پیش عاملهای PC-Dos و MS-Dos استفاده می کرد.

"وورد استار" و "سوپر کالک" که هر دو بعدها وارد تاریخ انفورماتیک شدند تنها نرم افزارهای این رایانه بودند.

این رایانه یک نمایشگر 5 اینچی (13 سانتیمتری) داشت. باوجود وزن زیاد و قیمت بالا، این رایانه قابل انتقال توانست توفیق بالایی به دست آورد و بین سالهای 1981 تا 1983 حدود 250 میلیون دلار فروش داشته باشد. اما این رایانه شهرت خود را به خاطر "اثر اوزبورن" به دست آورد.

رونمایی زودهنگام "اثر اوزبورن" که جانشین پرقدرت تر و ارزانتر "اوزبورن- 1" بود موجب شد که فروش این رایانه به شدت کاهش یابد. به این ترتیب شرکت تولیدکننده تصمیم گرفت در سال 1983 عرضه "اوزبورن- 1" را متوقف کند.

پس از عرضه اوزبورن- 1، از این محصول به سرعت تقلید شد و به این ترتیب مدلهای دیگر پیشرفته تری وارد بازار رقابت با این رایانه شدند. به طوریکه چهار سال بعد، یعنی در سال 1985 شرکت ژاپنی توشیبا اولین لپ تاپ واقعی تاریخ را با عنوان T1100 عرضه و برای اولین بار آن را در نمایشگاه "سبیت" هانفور آلمان رونمایی کرد.

یکسال پس از عرضه T1100، شرکت "آی. بی. ام" رایانه قابل حملی با عنوان Convertible را عرضه کرد. وزن این رایانه نصف وزن "اوزبورن- 1" و حدود 5.5 کیلوگرم بود و یک صفحه نمایشگر بزرگتر داشت. همچنین حافظه رم آن به 512 کیلوبایت افزایش یافته بود.

از آن پس، رایانه های قابل حمل با کاهش وزن و بزرگتر شدن صفحه نمایشگر به رشد خود ادامه دادند و از سال 1991 از استاندارد نمایشگرهای رنگی استفاده کردند.

حدود سال 2000 لپ تاپهای Desktop Replacement عرضه شدند. Desktop Replacement ها گروهی از رایانه های قابل حمل با نمایشگر بزرگ بودند که می توانستند قابل رقابت با رایانه های رومیزی باشند.

از آغاز هزاره سوم، فروش رایانه های قابل حمل از فروش رایانه های شخصی رومیزی بیشتر شد، اما مسیر مینیاتوری سازی "قابل حملها" هرگز به پایان نرسید. به طوریکه اول "ساب نوت بوکها" با وزن بین 800 گرم تا 2 کیلوگرم و در نیمه دهه گذشته "نت بوکها" (مینی نوت بوکها) با وزن بین 800 گرم تا  1.2 کیلوگرم عرضه شدند.

سرانجام در آخرین سال دهه گذشته، "آی- پد" به بازار انفورماتیک راه یافت. این لوح- رایانه اپل توانست پس از سالها مفهوم جدیدی را از رایانه های قابل حمل ارائه کند.

درپی موفقیت فروش "آی- پد"، بسیاری از غولهای سخت افزاری دنیا با عرضه محصولات مشابه و با هدف رقابت با این "تبلت" بازار جدیدی به نام "رسانه- تبلتها" را به وجود آوردند.

در این راستا، شرکت استیو جابز نیز تصمیم گرفت از 17 مارس 2011  نسخه شماره دو این لوح- رایانه را با عنوان "آی- پد 2" عرضه کند.

پس از فروش موفق "آی- پد" بسیاری از تحلیلگران شروع به حرف زدن درباره یک "دنیای پسا- رایانه شخصی" کردند.
به طوریکه در پایان سال 2010 یک تحلیلگر گارتنر در این خصوص توضیح داد: "رسانه- تبلتها به طور حتم وارد رقابت با بازار مصرفی شده اند و تاثیرات مثبت خود را بر بازار رایانه برجای گذاشت اند."

ویژگیهای سخت افزاری "اوزبورن- 1"

فلاپی دیسک یک طرفه و با تراکم واحد 5.25 اینچی

"سی. پی. یو" Z80 چهار مگاهرتزی
حافظه رم 64 کیلوبایتی
صفحه کلید 69 کلیدی
نمایشگر تک رنگ 5 اینچی 128 در 32 پیکسل
پورت موازی IEEE-488
پورت RS-232 برای اتصالات مودم خارجی و یا چاپگر

تاریخچه تکامل رایانه های قابل حمل