جیره بندی های خاص
جیره غذایی در سگهای پیر
همانطور که در قبل نیز نوشته شد هریکسال سگ برابراست با هفت سال انسان بنابر این یک سگ در سن هفت سالگی تقریبا سنی معادل 50 ال انسانها را خوهد داشت بنا بر این به سن میانسابی و پیری وارد شده است
در این زمان و همانگنه که در قبل نیز توضیح ذاذده شد کربوهیدراتها و یا همان قندها د ر بدن به چربی تبدیل شده و باعث چاقی حیوان خواهد شد . پس بطور طبیعی باید از میزان کربو هیدرا کم کردوو به میزان پروتئین افزود به این صورت که در جیره غذایی میزان پروتئین را از 25 تا 3در صد به 50 درصد جیره غذایی برسانید و میزان فیبر را هم به 15 یبرهدر صد برسانید و میزان چربی ها را را هم تا 5 درصد کاهش دهید . و و 35 تا سی درصد از کربو هیدرات ستفاده نمایید
و تا میتوانید از کربو هیدراتهای قابل جذب کم کنید .
جایگزینها :
جانواع جوانهای گیاهی چون جوانه گندم ماش و عدس .سویا به نسبت 4/3 و 3/1 گوشت در صورت عدم برد باری نیمبه نیم
لوبیا سبزاگر مایلید از جوانه هایی چون ماش کندم و .. استفاده شود تا جایی که امکان دارد از قند و مواد قندی استفاده در سگهای پیر نکنید .
××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
یک سوال : آیا یک سگ پیر به میزان بیشتر پروتئین نیاز دارد یا یک توله ؟
یک سگ پیر. زیرا در سگ پیر میزان جذب نسبت به سگ در حال رشد بسیار پایین تر است
×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
جیره غذایی برای سگهای چاق
جیره بندی غذایی در سگهای چاق بدین صورت خواهد بود که در جیره بندی غذایی از 20 درصد فیبر استفاده شود که به عنوان هجم دهنده غذا و جلوگیری از جذب قندها عمل کند .
50 درصد پروتئین
بدین جهت میتولن از نوعع خوانه ها –تخم مرغ –سبزیجات بخصوص کاهو لوبیا سبز پخته-هویج پخته-کلم اسفاده نمود تا حد امکان از سیب زمینی برنج-و آردها استفاده نشود .
×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
جیره غذیی در دیابت ملیتوس:
شایعترین اختلاال اندوکرینی لوزالمعده .دیابت شرین است که به فقدان نسبی با مطلق انسولین لوز المعده مشخص میشود که منجر به عدم تحمل گلوکوز میشود .این عارضه در سگ و گربه نسباتا شایع است که ممکن است به علت کاهش تولید انسولین توسط جزلیر لوزالمعدی (دیابت شیرین اولیه )و یا ضدیت با انسولین توسط سایر هورمونها (دیابت شیرین ثانویه )باشد .پروژسترون .هورمون تیروئید و گلوکوکورتیکوئیدها با انسولین ضدیت دارند بنابر این در مان طولانی منجر به دیابت شیرین ثانویه شود 0
این پروژسترونها به علت آزاد سازی هورمون رشد هیپوفیزی است که باعث مقاومت محیطی به انسولین میشود .
فقدان انسولین باعث هیپوگلسیمی و بدنبال آن گلیکوزی .پر ادراری و پر نوشی
اشتها ممکن است طبیعی باشد یا
یک نوع بیماری که در سگ معمو ل است در بشتر ماده ایجاد میشود که نمنجر به عدم تحمل گلوکوز میشود که ممکن است به علت کاهش تولید انسولین توسط جزایر لوزالمعدی (دیابت شیرین)و یا ضدیت با انسولین توسط سایر هورمونها دیاب شیرین باشد .
پروژسترونها –هورمون تیروئید – گلوکوکوریکوئیدها با انسولین ضدیت دارند . بنابر این درمان طولانی با این هورمونها ممکن است منجر به دیابت شیرین شود
اندکس گلایسمی به اندازه گیری پاسخ قند دو ساعته به 50 گرم کربو هیدرات اظلاق میگردد معمولا این شاخص به صورت در صد پاسخ به مقذار یکسانی از کربو هیدرات یک غدای ستانذارذ مثل نان سفید که اندکس گلایسمی آن 100 در صد فرض میکنندسنجیذه میشود روش پخت غذا و چگونگی فر آوری آن بر افزایش میزان قند خون بعد از مصرف موثر است مثلا انذکس گلایسمی سیب زمینی آب پز 70 و انذکس گلایسمی پوره سیب رمینی 94 است . زیرا له شدن باعث افزایش دسترسی آنزیمهای گوارشی به نشاسته میشود و پاسخ گلایسمی را افزایش خواهد داد تنظیم مواد غدایی برای افراد دیابتی ضروری است .
1"از مواد غذایی با اندکس پایین چون حبوبات و نانهای سنتی استفاده کردد زیرا حبوبات و نانهای سنتی دارای مقادیر بالایی فیبر نیز میباشند
2:مواذ غذایی با اندکس گلایسمی بالا مثل هویج و باقالا سبز و سیب زمینی آب پز کمتر استفاده شود 3"
3"از مصرف نانهای هجیم و برشته کردن نان ها خودداری کنید
4:ماکارونی را در آب جوشانده سپس بدون صاف کردن و دم کردن استفاده نمایید .
5:از مصرف غذاهای پوره مانند پوره سیب زمینی و هویج خودداداری شود
اثرات فیبرها در دیابت
کاهش میزان قند خ.ن ناشتا
کاهش قند ادرار
کاهش نیاز به انسولین
افزایش اثر انسولین بر سلولها
ممانعت از افزایش قند خون بعد از مصرف غذا
رژیم درمانی در در دیابت ملیتوس
اهداف :
حفظ سطح گلوکوز خون در نزدیکی محدوده طبیعی برای پیشگیری از تغییرات آن (هیپو و هیپر گلیسیمی)در حد امکان .
2:حفظ چربی های خون در نزدیکی محدوده طبیعی برای پیشگیری و کاهش خطر آترو اسکلروز .
3:تنظیم رژیم غذایی متناسب برای میزان انرژی مورد نیاز برای تامین نیازهای بدن و حفظ و نگهداری وزن در محدوده طبیعی
4:تنظیم و ترتیب و زمان مصرف وعده های غذایی اصلی و میان وعده ها و ترکیبات مواد غذایی برای پیشگیری ازگلوکوز خون در حیواناتی که نیاز به انسولین و دیگر داروها دارند
در سگهای چاق تجویز رژیم کم کالری و همراه با ورزش منظم و مناسب بسیار ضروری است
موارد کاربرد :
دیابت ملیتوس(DM)
دیابت وابسته به انسولین IDDM
مشخصات رژیم غذایی در دیابت نوع 1.و 2
کربو هیدرات :
50 تا 60 در صد کل کالری مورد نیاز در رژیم سگهای دیابتی1 و 55 تا تا 60د صد سگهای دیابتی نوع 2باید از کربو هیدراتهای پیچیده تامین شود
مصرف قندهای ساده را میتوان تا 10 تا 15 درصد کل کالری محدود نمود ولی باز هم توصیه میگردد حتی فنهای ساده را تا حد امکان از رژیم این سگها حذف نمود .پروتئین:
15 تا 20 درصد کل دریافتی روزانه یا میزان 0.8گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا حدود 10%کالری روزانه در بیماران با نارسایی کلیوی یا نفروپاتی میتوان از پروتئینها استفاده نمود
چربی :
حدود 25 تا 30 %کل کالری ریافتی در رژیم این سگها از چربی تامین میشود به طوری که کمر از 10 % چربی از از چربیهای اشباع و 10تا15%به اسیدهای چرب غیر اشباع مونو و بقیه از منابع اسیدهای غیر اشباع با چند بند دوگانه pufa باشد .
15 % جیره غذایی از فیبر تهیه گردد
تذکرات مهم در مورددتجویز انسولین :
بطورمعمول انسوبین بین 1ا 2 بار در روز توسط دامپزشک تجویز میگردد .ولی ممکن است رای کنترل گلوکوز خون تا 3 و یا حتی تا 4 بار هم تجویز شود
در موارد ذیل گاهی لازم است میزان انسولین دریافتی افزایش یابد .استرس 0بارداری-افزایش مواد غذایی مصرفی .و بیماری .
در مواردذیل گاهی لازم است میزان انسولین دریافی کاهش یابد .
فعالیت شدید بدنی
کاهش مواد غذایی مصرفی
بیماریهایی مانند نارسایی های کبدی
زمان مصرف وعده های اصلی و میات وعده ها باید بر حسب مقدار و زمان اوج فعالیت انسولین باشد .
به طور کلی بیمارانی که بیمارانی که از اسولین با اثر کند استفاده مینمایند به میان وعده غذایی نیاز دارند .
توصیه های مهم:
مصرف قند –شکر-عسل-شیرینی جات-و هر ماده ای که دارای قند ساده باشد برای سگ دیابتی ممنوع میباشد .
چند توصیه
برای کنترل قند خو ن و پیشگیری از نوسانات شدید گلوکوز . هتر است در همه موارد 5 تا 6 وعده غذایی تجوی شود . میتوان از وزرزشهای سک مثل راه رفتن عادی برای سگ توصیه نمود (البته در صورت امان و حائز شرایط بودن حیوان)
به جای قندای ساده باید از میوه ها و سبزیجات که دارای مقدار زیادی فیبر میباشند استفاده نمود .
بخشی از پروتئین روزانه بهتر است از حبوبات که دارای فیبربالا هستند استفاده شود .
چون احتمال بروز بیماری کلیوی نیز وجود دارد باید میزان پروتئین هم کنترل شد باشد .
به دلیل بی اشتهایی یا کم خوری گاهی توصیه میگرد میزان قند خون کاهش یلبد . که عمل بسیار نادرست بوده و برای پیشگیری از علایم کتوز باید میزان دیافت انسولین را افزایش داد .
چنانچه بیمار نتواند به انازه کافی غذا بخوردتعداد وعده غذایی افزایش میزان حجم /ان کاهش یابد .
میزان قند خون باید هر 4ساعت کنترل شود
ورزش و حرکات اضافی فقط در سگهایی مجاز است که قند خون ثابت و غلظت خون بین 5 تا12.5 میلی مول /لیتر رسیده باشد
در بعضی از بیماران ذیابتی امکان دارد در زمان ورزش یا عد از آن قند خون کاهش یابد در چنین مواردی افزایش میزان غذا بجای کاهش میزان انسولین توصیه میگردد .
بطور کلی در بیماران دیابتی پیاده روی با سرعت متوسط بعد از صرف غذا در تنظیم قند خون موثر است
.نمونه یک رژیم دیابتی :
تعداد وعده غذایی 6 وعده
صبح :2 تکه نان سنتی 30 گرم پنیر
میان وعده :نان در شیر حل شود به سگ داده شود نصف قاش مربا خوری کره
نهار :گوشت کم چرب 40 گرم مخلوط با سویا همراه ماست 5 قاشق غذا خوری برنج همراه با سبزیجات .
عصراننه ماست همذاه با جوانه گندم
شام . مرغ بدون پوست 40 گرم پخته +30 گرم سیب زمینی +1 عدد هویج پخته +4/1 لیوان ماست
پیشنهاد میشود در ر وعده غذایی از کاهو نیز استفاده گردد
میزان و چگونگی استفاده از داروهای ورد نیاز در افراد دیابتی
فرآورده های انسولین گستره از فرآورده های انسولین موجود هستند که در جدول زیر آمده است
|
فر آورده
|
اوج اثر (ساعت )
|
طول اثر ساعت
|
|
انسولین محلول
|
0.5-6
|
1-10
|
|
انسولین ایزوفان
|
8-12
|
12-24
|
|
انسولین پروتانین روی
|
5-14
|
24-36
|
آنها طوری ساخته شده اند که فرآورده هایی با سرعت متفاوت در شروع و دوره اثر را فراهم مینماید این زمانها ممکن در بین حیوانات مختلف متفاوت باشند مقادیر به نمایش در آمده در جدول 1.3مربوط به سگ است و معمولا کمتز ار مقدار آن در گربه است که انسولین را بسیار سریع متابولیزه میکند انسولین محلول (رگولار یا کریستال )تنها فر آورده مناسب انسولین جهت تزریق داخل وریدی است هرچمند از سلیر راههای تزریقی نیز قابل تجویز است .
انسولین محلول اثر سریع و عمر کوتاه دارد و در حیوانات بستری در بیمارستان بخصوص در درمان دیابت کتو اسیدی مورد استفاده قرار میگیرد
انسولین ایزوفان (سوسپانسیون روی انسولین )یک فرآورده تغییر شکل یافته انسولین پروتامین روی با طول اثر متوسط است این انسولین معمولا در شروع درمان دیابت ها شیرین غیر پیچیده مورد استفاده واقع میشود
بعضی از بیماران نیاز به دو بار تجویز در روز دارند انسولین پروتامین روی یک فرآورده با اثر طولانی است که برای یک تزریق منفرد روزانه مناسب است این انسولین ترکیبی از انسولین و کلرور روی و پروتامیت است که با تاخیر جذب انسولین ار محل تزریق زیر جلدی یک درمان ذخیره ای فر هم میکند سولفونین اوره ها (شامل تولبوتامید و کلر پروپاماید گروهی از داروهای پایین اورده قند خون خوراکی هستند که تصور میشود حد اقل در ابتدا با تحریک فعالیت ترشح سلولهای بتا جزایر لانگر هانس اثرات خود را اعمال میکند این داروها در حیوانات طبیعی هیپو گلیسمی ایجاد میکند اما در حیواناتی که به طور تجربی لوزالمعده آنها بر داشته شده قادر به چنین کاری نیستند اثر پایین آورده غلظت گلوکاگون خون و یا افزایش اتصال انسواین به گیرنده های بافتی نیز ممکن است در بروز اثر آنها دخالت داشته باشند این اثر اخری ممکن است جزء اثرات پایین آورده قند خون بی گوانیدها نظیر متفورمین که به تحریک آزاد کرده انسولین بستگی ندارد نیز محسوب گردد
بطور کلی ثابت شده است که داروهای پایین آورنده قند خون خوراکی در دامپزشکی از ارزش کمی برخوردار هستند و علت آن احتمالا بسیار شید بودن دیابتها است و مبتلایان برای اولین بار که بیماری را ظاهر میسازند شدیدا به انسواین وابسطه هستند .متفورمین (250-500میلیگرم در روز در سگهای مبتلا به عدم تحمل ملایم گلوکوز و چاق مورد استفاده قرار گرفته است
×××××××××××××××××××××××××××××××
اختلالا کبدی و طحال :
×××××××××××××××××××××××××××××××
بیماریهای کلیوی: