دانشمندان تیم تلسکوپ فضایی کپلر ناسا از کشف یک منظومه سیاره ای کاملا جدید خبر داده اند . این منظومه حداقل دارای ۶ سیاره می باشد که همگی با نظم کاملی نسبت به یکدیگر و همچنین نسبت به خط دید ما به گرد ستاره مادر می چرخند به گونه ای که ما شاهد گذر آن ها از مقابل ستاره مرکزی بوده ایم. علاوه بر این، ۵ تای آن ها به حدی به ستاره مادر نزدیک هستند که اگر در منظومه شمسی ما بودند، همگی داخل مدار سیاره عطارد قرار می گرفتند. زمان یک دور گردش کامل این سیارات به دور ستاره میزبان بین ۳. ۲ تا ۷. ۴۶ روز می باشد. پنج سیاره درونی تر جرمی حدود ۳. ۲ تا ۵. ۱۳ برابر زمین ما دارند.
نزدیکی بسیار زیاد این سیارات به حرارت و بادهای ستاره مادر موجب می شود که اشکال گوناگونی از سیارات خاکی را برای آن ها انتظار داشته باشیم. همانگونه که در کپلر ۱۰ بی، آخرین سیاره خاکی کشف شده، دیدیم. اما این ۵ سیاره به طور شگفت آوری چگالی کمی دارند. چگالی آن ها در محدوده ۱. ۳ گرم در سانتی متر مکعب (کمتر از چگالی ماه ما) و ۵. ۰ گرم در سانتی متر مکعب (کمتر از دانسیته زحل که تقریبا کاملا از گاز است) قرار دارد.
به اعتقاد جک لیزور از تیم تحقیقاتی ناسا، این سیارات احتمالا دارای هسته هایی سنگی از آهن هستند که با پوسته ضخیمی از یخ و گاز پوشیده شده است. جاناتان فورتنی دیگر عضو این تیم می افزاید: "تصور من از این سیارات به شکل توده خمیری است که گرداگرد گلوله وزین داخلی را فراگرفته است. بخش اعظم جرم را هسته تشکیل می دهد. در حالیکه بیشتر حجم در اتمسفر است".
دانشمندان تیم کپلر به سرپرستی لیزوز این سیارات را به روش اندازه گیری میزان کاهش نور ستاره مرکزی در اثر گذر هر سیاره از جلوی ستاره کشف کردند. میزان کاهش نور ستاره نشان دهنده اندازه قطر هر سیاره است. معمولا ستاره شناسان با مطالعه دقیق تغییرات طیف ستاره مادر که تحت تاثیر گرانش هر یک از سیارات ایجاد می شود، به بررسی اجرامی می پردازند که کپلر آن ها را به عنوان سیارات فراخورشیدی کاندید می کند. با این اندازه گیری ها می توان وجود یک سیاره را تایید و جرم آنرا معلوم کرد.
اما در مورد کپلر ۱۱ (ستاره میزبان این ۶ سیاره)، ستاره به حدی کم نور است که اجرای چنین اندازه گیریهایی را با چالشی جدی مواجه خواهد کرد. در عوض لیزور و همکارانش جرم ۵ سیاره درونی تر را با مشاهده تکانه های گرانشی این سیارات بر روی یکدیگر اندازه گیری کرده اند، آشفتگیهایی که تغییرات جزئی در دوره تناوب هر سیاره را نشان می دهد.
متاسفانه سیاره ششم که به طور قابل ملاحظه ای در مداری دور تر به دور ستاره مرکزی می چرخد (کمی دور تر از مداری که عطارد به دور خورشید می گردد و با یک دوره ۱۱۸ روزه)، هنوز به اندازه کافی تحت تاثیر گرانش سیارات درونی قرار نگرفته است که بتوان با روش فوق جرمش را محاسبه کرد.
قطر این سیاره حدود ۷. ۳ قطر زمین ما وجرمش کمتر از ۳۰۰ برابر جرم زمین است، اندکی کمتر از جرم سیاره مشتری. به همین دلیل اندازه گیری تاثیرات گرانشی سیارات درونی بر روی آن تا کنون میسر نبوده است.
هیچکس پیش بینی نمی کرد که کپلر چنین منظومه ای را کشف کند و اساسا چنین سیستمی وجود داشته باشد. به گفته دیوید چاربون از محققین سیارات فراخورشیدی،"این حقیقتا یکی از عالیترین مجموعه اطلاعاتیست که من تاکنون دیده ام. می دانم که از نظر علمی امکان یافتن چنین سیستمی با شش سیاره، دور از ذهن نبود، اما وقتی این امکان صورت عملی به خود گرفت، من به سختی آن را باور کردم".
شبیه سازیهای یارانه ای سیر تکاملی بلند مدت این سیستم، از پایداری گرانشی این پیکر بندی در مدت ۸ میلیارد سالی که از سن ستاره مرکزی تخمین زده می شود، حکایت دارد. خود ستاره به لحاظ جرم و دما بسیار به خورشید ما شبیه است اما کمی مسن تر و متورم تر است. فاصله آن از زمین ۲۰۰۰ سال نوری و در صورت فلکی قو قرار دارد.
سیارات در مدارهایی تقریبا مدور که صفحات مداریشان با اختلاف زاویه حدودا ۱ تا ۲ درجه نسبت به هم ردیف شده اند، قرار دارند. به طور شگفت آوری هیچیک از این سیارات در رزونانس مداری با دیگر اعضای این منظومه قفل نشده اند. به این معنی که دوره تناوب مداری آن ها نسبتی از یک عدد صحیح نمی باشد.
تمامی این ها نشان دهنده آن است که این سیارات در مکانی دور تر از مدارهای فعلیشان شکل گرفته اند و به آرامی و تدریجا از میان یک صفحه گازی غنی که احتمالا شامل تعدادی سیارک عظیم هم بوده است، به نواحی درونی کوچیده اند. تاثیر گرانشی گاز و توده های کوچک موجب تدویر مدار ها ونیز همسطحی صفحات مداری خواهد شد و همچنین از قفل شدن سیارات در رزونانس مداری یکدیگر جلوگیری خواهد کرد.
چگالی سیارات معمولا در مدارهای دور تر از ستاره مرکزی کمتر می شود. حرارت و بادهای ستاره، سیارات را می گدازد، فعل و انفعالی سخت که به تدریج جو سیاره را عریان می کند این شرایط برای سیارات درونی تر بسیار عذاب آور تر است.
لیزور خاطر نشان می کند که ممکن است سیارات دیگری نیز به جمع این ۶ سیاره اضافه شوند، چه به جمع سیارات درونی، بین سیاره های پنجم و ششم، و چه به سیارات بیرونی. اگر سیاره به اندازه کافی بزرگ باشد سرانجام تاثیرات متقابل آشفتگیهای گرانشی آن با دیگر سیارات این سیستم، نمایان خواهد شد.
دانشمندان تیم کپلر خبر از صد ها کاندید دیگر برای سیارات فراخورشیدی می دهند که قطر تعدادی آن ها به اندازه زمین و یا کمتر است. در این میان ۱۱۵ منظومه دو تایی، ۴۵ سه تایی، ۸ چهارتایی و یک پنج تایی دیده می شوند
از میان ۱۲۳۵ کاندید سیاره ای که به تازگی کپلر کشف کرده است، ۶۸ تای آن ها تقریبا به اندازه زمین هستند، که پنج تای آن ها در کمربند حیات ستاره میزبان قرار گرفته اند. رویهم رفته از میان مجموع کاندید ها، ۵۴ سیاره در منطقه حیات منظومه شان جای دارند که ۴۹ تای آن ها قطری حدودا از ۲ برابر زمین تا اندکی بیشتر از قطرسیاره مشتری، دارا هستند.
همه این ها، نوید از یافته های هیجان انگیز تر کپلر در آینده می دهند. و چه کسی می داند بعد از اینکه تعداد این سیارات از هزاران فرا تر رفت و سیاراتی با منظومه های منحصر به فرد کشف شدند، آیا همچنان می توانیم خود را در این جهان تنها و یگانه بدانیم؟