پیاز در جیره غذایی جزو سبزیجات مهم مصرف می‌شود. از نظر سطح دوازدهمین و از نظر ارزش چهارمین سبزی در بین 22 سبزی مهم میباشد.
شرایط آب و هوایی در کشت پیاز
پیاز از
سبزیجات مخصوص آب و هوای سرد است. بذر
پیاز در درجه حرارت 18 درجه سانتیگراد جوانه می‌زد. بهترین کیفیت رشد آن در حرارتهای سرد اوایل و در درجه حرارتهای گرم در موقع رسیدن بدست می‌آید.
خاک مناسب برای کشت پیاز
یک خاک خوب برای کشت
پیاز باید نرم ، خاصلخیز و در بالایی از هوموس باشد. بنابراین خاکهای شنی لومی خاک مناسب برای کشت
پیاز میباشد.
کود دهی پیاز
کود دامی پوسیده به میزان20تن در هکتار برای زمین
پیاز مناسب میباشد در ضمن از کودهای شیمیایی به میزان 80N=(ازت) و80P= (فسفر) و 75K= (پتاسیم) کیلوگرم در هکتار توصیه می‌گردد.
روشهای کشت پیاز
کاشت مستقیم بذر
پیاز در مزرعه به منظور بدست آوردن پیازهای دیررس و با خاصیت انباری بالا. کاشت در خزانه به صورت نشاء به زمین اصلی به منظور بدست آوردن مخصول زودرس. کاشت پیازهای کوچک در مزرعه.
طریقه نشاءکاری پیاز
برای بدست آوردن گیاهان قوی نشاء کاری یکی از روشهای مرسوم میباشد. نشاء پیازهای بزرگتر ، خطر خشک شدگی و دو تا شدن و تولید ساقه گل دهنده را دارد. در روش نشاء کاری فاصله دو ردیف کشت 40 - 30 سانتیمتر و فاصله گیاهان 7.5 - 5 سانتیمتر در نظر گرفته می‌شود.
مراقبتهای زراعی در زمان داشت پیاز
پیاز در ابتدا رشد کمی دارد لذا سله شکنی (نرم کردن خاک پای بوته) و دفع علفهای هرز ضروری است. عملیات وجین بطور مداوم و تا چند هفته قبل از برداشت ادامه پیدا می‌کند. در مورد دفع علفهای هرز از علف کش داکتال بلافاصله بعد از بذر پاشی در مزرعه به مقدار 12 - 8 کیلوگرم در هکتار استفاده می‌شود همچنین از علف کش توک به مقدار 5 - 4 کیلوگرم در هکتار وقتی که علفها 2.5سانتیمتر رشد داشته باشند استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که این علف کش را نباید قبل از 3 - 2 برگه شدن
پیاز مصرف کرد.
آبیاری مزرعه پیاز
برای موفقیت در پرورش
پیاز ، باید آبیاری مناسب صورت گیرد بطوری که تحقیقات انجام گرفته نشان می‌دهد که آبیاری بیش از حد مزرعه
پیاز باعث پایین آمدن راندمان شده است.
بیماریهای پیاز
- ارغوانی شدن ریشه: این عارضه توسط قارچ بوجود می‌آید که در اوایل رشد به پیاز حمله کرده و برای مدتی اثرات آن مشاهده نمی‌گردد سپس ریشه‌ها رنگ ارغوانی به خود گرفته و گیاه پژمرده می‌شود. برای کنترل این بیماری باید خاک را حاصلخیز نمود و نیز مرافبتهای زراعی باید به موقع انجام شوند.
- پوسیدگی گلوی پیاز: پوسیدگی گلو مرض بسیار جدی است و عامل این بیماری که قارچ میباشد از جای زخم ، به پیاز حمله می‌کند. این مرض توسط وجود کپک خاکستری در محل ابتدا مشخص می‌شود. ضایعات اولیه در مزرعه شروع و در حین حمل به انبار کردن باعث پوسیدگی می‌شود. پیازهایی که خوب خششک شده باشند کمتر از پیازهای دیگر مبتلا می‌شوند.
برداشت پیاز
برداشت موقعی صورت می‌گیرد که بخش بالای
پیاز شروع به افتادن می‌کند که در این حالت پیازها کاملاً رسیده‌اند. در مناطق گرم وقتی که 25% و در مناطق یرد وقتی که 50% از بخش بالای گیاه افتاده باشد برداشت محصول آغاز می‌شود. برای جلوگیری از جوانه زدن
پیاز در انبار از مواد بازدارنده رشد مانند مالئیک هیدرازید (HM) استفاده می‌شود.
انواع پیازهای ایرانی
- پیازهای قرمز شامل: پیاز آذرشهر ، پیاز اصفهان ، پیاز ری و پیاز طارم.
- پیازهای سفید شامل: پیاز سفید قم و پیاز سفید کاشان.
- پیازهای بنفش شامل: پیاز کهریزک.
- پیازهای صورتی شامل: پیاز نوشهر.
در بین پیازهای ذکر شده انواع قرمز و صورتی خاصیت انباری خوبی دارند.