حدود 10 % از مواد آلرژی در سگ­ها و گربه ­ها مرتبط به آلرژی­های غذایی می­باشد و در حدود نیمی از موارد خارش در گربه­ ها هم به علت آلرژی­های غذایی است. به طول کلی فرآیند اینکه چرا و چگونه یک گربه نسبت به یک ماده غذایی خاص حساس می­شود و در روده­ اش پاسخ ایمنی نسبت به آن ماده ایجاد می­شود به طور کامل شناخته نشده است. علی رغم عدم اطلاع کامل از این پروسه، علائم، چگونگی تشخیص آلرژی غذایی و روش درمانی آنها به خوبی شناخته شده ­اند.

نکته مهم در مورد آلرژی غذایی این است که گربه می­تواند نسبت به غذایی که همیشه و تا به امروز خورده است، حساسیت و یا عدم تحمل پیدا کند. به طور کلی هم گربه­ ها و هم سگ­ها می­توانند به آلرژی­ غذایی مبتلا شوند. برخلاف آتوپی در مورد آلرژی یا عدم تحمل غذایی ارتباط خاصی میان نژادهای خاص وجود ندارد و گربه­ های نر و ماده عقیم شده و نشده به میزان یکسانی دچار آلرژی­های غذایی می­شوند. گربه­ ها از حدود 5 ماهگی تا 12 سالگی می­توانند دچار این بیماری شوند.

آلرژی غذایی یا عدم تحمل تغذیه ­ای؟
در ابتدا لازم است تفاوت بین آلرژی و عدم تحمل تغذیه ­ای را بدانیم. آلرژی غذایی موارد حقیقی حساسیت هستند که با تظاهرات بالینی خارش و مشکلات دیگر همراه می­باشند اما موارد عدم تحمل تغذیه ­ای می­توانند به اسهال یا استفراغ منتهی شوند در عین حال که با واکنش های آلرژیک تیپیک همراه نیستند.

وضعیت حیوانی که دچار عدم تحمل تغذیه­ ای درست مشابه انسان هایی است که در اثر مصرف غذای ادویه­ دار یا سرخ کرده دچار اسهال و یا به هم ریختگی معده و …شده ­اند. خوشبختانه هر دو بیماری با حذف و یا کاهش موارد آزاردهنده از از جیره قابل کنترل خواهند بود.

علت چیست؟
در مطالعات مختلف نشان داده شده است که برخی از اجزای مواد غذایی بیشتر از سایرین سبب ایجاد آلرژی غذایی می­شوند. در گربه ­ها گوشت گاو، گوشت گوسفند، غذاهای دریایی، ذرت، سویا، محصولات لبنی و گلوتن گندم اصلی­ ترین موارد ایجاد کننده آلرژی­ های غذایی هستند و اگر دقت کنید این موارد از اجزای عادی و روزانه غذای گربه­ ها و سگ­ها هستند. این ارتباط تصادفی نیست و البته تعدادی از پروتئین­ ها بیشتر از سایرین آلرژیک هستند.

علائم
نشانه­ های آلرژی غذایی بسیار شبیه علائمی است که در اغلب آلرژی­ ها در گربه­ ها دیده می­ شود. علائم اولیه آن خارش پوستی است. سایر علائم می­ تواند شامل ریزش مو، خارش بسیار شدید و درماتیت ارزنی در پوست باشد. در واقع تشخیص تفریقی برحسب علائم فیزیکی میان گربه­ای که دچار آلرژی غذایی است و گربه­ای که از آتوپی رنج می­برد بسیار مشکل است.

برای اطمینان از بروز آلرژی غذایی، علائم ویژه­ای هم وجود دارند: مثلاً اینکه اگر گربه در فصل زمستان علائم آلرژی را بروز می دهد و یا در قسمتی از سال دچار آلرژی و خارش پوستی بی پاسخ به درمان­ های کورتونی شده است.

تشخیص
تشخیص موارد آلرژی غذایی در عین اینکه می­تواند راحت باشد اما گاهی هم چالش برانگیز است زیرا که در برخی دیگر از بیماری­ها، علائم مشابهی با آلرژی غذایی نیز می­توانند بروز کنند. بسیار مهم است که پیش از تشخییص قطعی آلرژی غذایی، سایر علل نیز شناسایی و درمان شوند؛ موارد از جمله آتوپی، آلرژی­های ناشی از کک­، هایپرسنسیتیویتی ناشی از انگل های روده­ ای، جرب نوتوادرس (Notoedres)، عفونت­های باکتریایی یا مخمری و شوره می­توانند سبب بروز علائم مشابه آلرژی غذایی باشند.

آلرژی غذایی و عدم تحمل تغذیه­ ای در گربه ­ها1

امتحان کردن جیره­ های غذایی مختلف و کاهش برخی اجزای آن
تغییر جیره غذایی به معنای تغذیه حیوان با بهره گیری از تعداد از منابع جدید پروتئینی و کربوهیدارت هایی که حیوان تا به حال از آنها مصرف نکرده است (مانند اردک وسیب زمینی) می­باشد. این تغییر غذایی باید در طی سه ماه انجام شود. البته چنین جیره­  هایی با برندهای معروف تجاری در کلینیک ­ها و پت شاپ­ ها برای چنین بیمارانی موجود می­باشد. در این غذاها مولکول های درشت کربوهیدرات و پروتئین به مولکول های بسیار ریز که سیستم ایمنی را تحریک نمی­کنند شکسته شده­اند که در اصطلاح به آنها جیره­های غذایی حاوی آنتی ژن­های محدود شده یا پروتئین ­های هیدرولیز شده می­گویند.

در جیره­ های خانگی که اغلب مورد استفاده هستند باید برحسب دستور دکتر دامپزشک مواد آلرژن حذف گردند. البته به جز تغییر جیره که باید حداقل به میزان 3 ماه ادامه یابد باید از خوراندن هر گونه جایزه تشویقی یا دارویی طعم­دار و اسانس­دار به حیوان خودداری نمود. به عبارت دیگر می­توان گفت حیوان خانگی شما در این بازده درمانی 3 ماهه فقط باید هایپوآلرژیک خودش را مصرف کند و آب و دیگر هیچ. همواره به خاطر داشته باشید در طی این مدت گربه شما به هیچ وجه نباید اجازه بیروی رفتن و گشت و گذار در خارج از محیط خانه را داشته باشد چرا که ممکن است سراغ زباله­ ها و باقیمانده­ های غذایی کنار سطل­ های زباله برود و آلرژی­اش تشدید گردد.

نکات تغذیه­ای ضروری در هنگام تغییر جیره
فقط از جیره غذایی توصیه شده استفاده شود .

ازموارد زیر استفاده نکنید:

جایزه­ های تشویقی
راویدها
گوش خوک
سم گاو
داروهای طعم ­دار شده (شامل داوری پیشگیری از کرم قلب) و انواع مکمل ­ها
خمیر دندان های طعم­ دار
اسباب­ بازی­ های طعم ­دار
غذاهای ادویه ­دار و طعم ­دار شده
اگر می­ خواهید به حیوان خانگی خود جایزه و تشویقی بدهید از رژیم توصیه شده توسط دکتر استفاده کنید.
اگر برای شما مقدور است و حیوانات دیگری در منزل دارید برای آنها هم از همان جیره استفاده کنید در غیر اینصورت ممکن است حیوان الرژیک شما به جیره­ی سایرین دسترسی پیدا کند و شرایط وخیم شود.
هنگامی که خودتان در حال غذا خوردن هستید حیوان را از آشپزخانه دور کنید، میزان کمی از غذای شما می­تواند آلرژی حیوان خانگی شما را تشدید کند. حتی ضروری است به فرزندانتان بگوئید پس از غذا دستها و اطراف دهان خود را بشیویید تا اگر حیوان خانگی شما دست و صورت آنها را لیسید، سبب تشدید آلرژی نشود.
بهتر است روی یک برگه کاغذ تاریخ انواع غذاها، تشویقی­ ها و هر آنچه را که حیوان شما حتی به طور تصادفی از آن تغذیه کرده است را یادداشت کنید.
در برخی از مطالعات جدید ذکر شده که این تغییر جیره غذایی باید به مدت 6 ماه انجام شود. اگر گربه به این درمان پاسخ داد، نشانگر این است که تشخیص صحیح بوده است و به محض قطع جیره­ هایپوآلرژیک دوباره علائم بیماری باز خواهد گشت.
استفاده از آزمایش خود برای تشخیص موارد آلرژی غذایی غالباً بی فایده است. بهترین روش تشخیص، بهره جستن از تغییر جیره غذایی و استفاده از اجزای هایپوآلرژیک در رژیم غذایی حیوان است.
هنگامیکه خودتان در حال غذا خوردن هستید حیوان را از آشپزخانه دور کنید، میزان کمی از غذای شما می­تواند آلرژی حیوان خانگی شما را تشدید کند.
آلرژی غذایی و عدم تحمل تغذیه­ ای در گربه ­ها2
درمان
بهترین درمان برای آلرژی غذایی، ممانعت از خوردن مواد آلرژن تغذیه ­ای است. به محض اینکه با تغییر جیره متوجه ماده غذایی آلرژن شدید، لازم است آن ماده را از جیریه­ اش حذف کنید. برحسب صلاحدید دکتر دامپزشک استفاده از اسیدهای چرب، آنتی هیستامین­ ها و استروئیدها ممکن است لازم شود. البته انجام این موارد در کنار استفاده از جیره­ های هایپوآلرژیک تجاری یا غذای خانگی تعدیل شده انجام شود.

استفاده از جیره ­های غذایی خانگی این امکان را به صاحب حیوان می­دهد که مثلاً ابتدا حیوان خانگی را که جیره ­اش سیب زمینی و گوشت خرگوش بوده برایش به مدت 2 هفته از گوشت مرغ استفاده کند و اگر دچار حساسیت نشد، بعد از دو هفته برایش از گوشت گوساله استفاده کند و بدین ترتیب با جایگزین کردن گوشت ها روی مواد مختلف می­توان از اینکه حیوان به موادری که از آنها آلرژی دارد، اطلاع پیدا کرد. لازم به ذکر است که این جیره خانگی باید از نظر مواد متعدد نظیر مینرال ها و ویتامین ­ها بالانس شده باشد. در مورد استفاده از جیره ­های غذایی تجاری هایپوآلرژیک چنین نگرانی وجود ندارد زیرا چنین جیره­ هایی توسط دامپزشکان متخصص تغذیه بالانس شده اند. آگاه باشید که گاهی اگر حیوان در مدت زمان های طولانی مدت با یک جیره تغذیه شود ممکن است دوباره آلرژی­اش عود کند و اگر چنین حالتی پیش آمد، لازم است با دکتر دامپزشک حیوان خانگی خود مشورت کنید.