وی بد دهان یا هالیتوزیز ( HALITOSIS) یکی از مشکلاتی است که اکثر صاحبان حیوانات خانگی از آن رنج می برند. علل متعددی می توانند در بروز این عارضه دخیل باشند که مهمترین آن ها مشکلات دهان و دندان است. باکتری ها،‌ بزاق دهان و غذاهای باقی مانده در لابه لای دندان ها، ‌ابتدا سبب تشکیل پلاک های دندانی(Dental Plaques) می شوند که اولین عامل ایجاد بوی بد دهان هستند. در صورت عدم مراقبت روزانه از دندان ها و مسواک نزدن، همانطور که در شماره قبل مجله عنوان شد مراحل بعدی بیماری های دهان و دندان پیش می روند تا به جائی که درمان مشکل شده و عارضه برگشت پذیر نخواهد بود.
عوامل دیگری نیز می توانند در ایجاد بوی بد دهان دخیل باشند که مهم ترین آن ها مشکلات دستگاه گوارش مانند عفونت، انسداد و تومور ها، مشکلات دستگاه تنفس از قبیل سینوزیت و عفونت های ریوی، بیماری دیابت و بیماری های کلیوی و همچنین سایر بیماری های دهانی مانند زخم های دهانی، التهاب لوزه ها، تومور ها، و بعضی از بیماری های خود ایمن می باشند.
در صورتی که حیوان شما دارای بوی بد دهان است باید توسط دامپزشک معاینه شود چرا که گاهی این عارضه می تواند علامتی از یک بیماری کشنده باشد. دامپزشک پس از بررسی دقیق، علت آن را تشخیص می دهد.
اگر عامل، مشکلات دندانی مانند پلاک و جرم باشد ابتدا تحت بیهوشی خفیف، دندان ها را به طور کامل با دستگاه جرم گیری کرده و سپس پولیش می نماید تا همه اجرام دندانی برداشته شوند. اگر لثه حیوان نیز درگیر شده باشد علاوه بر جرم گیری دندان ها از آنتی بیوتیک ها و محلول های شستشوی مخصوص دهان نیز استفاده می کند.
به یاد داشته باشید که با مراقبت ساده از دهان و دندان های حیوان خانگی خود و با مسواک زدن روزانه می توانید از بروز بسیاری از مشکلات دندانی که مهمترین عامل ایجاد بوی بد دهان در حیوانات خانگی هستند جلوگیری کنید.

بهترین برنامه برای مراقبت و نگهداری از دهان و دندان های حیوان خانگی به شرح زیر می باشد:
الف. مسواک زدن و نگهداری روزانه دندان ها توسط صاحب حیوان
ب. معاینه دقیق و منظم دهان و دندان های حیوان توسط دامپزشک هر ۶ ماه یک بار
ج. جرم گیری و تمیز کردن دندان های حیوان توسط دامپزشک (در صورت لزوم)
سایر عوامل ایجاد کننده بوی بد دهان نیز با استفاده از آزمایشات تکمیلی مانند رادیوگرافی، اولتراسونوگرافی و ارولوژی توسط دامپزشک مورد بررسی قرار گرفته تا پس از تشخیص تفریقی نسبت به درمان آن ها اقدام شود