این روزها مواد و محصولات متعدد و توصیه های بهداشتی مختلف برای محافظت از پوست، همه جا دیده و شنیده می شوند. جملاتی مانند « از این کرم لایه بردار، برای پوست خود استفاده کنید » یا « برای داشتن پوست سالم، آب بنوشید » و یا « از فلان داروی ضد آکنه برای درمان جوش های پوستی استفاده کنید » و… حتما برایتان آشنا هستند. امروزه هجوم انواع کرم ها و مواد دارویی از برندهای مختلف با عناوینی چون « ضد پیری و چروک پوست »، « ضد جوش و آکنه »، « شفاف کننده پوست » و غیره، این سوال جدی را مطرح می نماید که حقیقتا در این میان چگونه می توان مواد مناسب برای پوست خود را انتخاب کرد؟ آیا این توصیه ها و سفارشات بهداشتی صحت دارند؟ آیا به بهبود وضعیت پوست کمکی می کنند و یا بالعکس!؟
در ادامه مطلب می خواهیم به ۹ اشتباه رایج در زمینه
مراقبت از پوست که متخصصین در طی سالها تجربه خود به آنها پی برده اند، اشاره کنیم. با پنج اشتباه اول، در این بخش همراه باشید.
اشتباه اول : هرچه SPF موجود در کرم ضد آفتاب شما بالاتر باشد، محافظت از پوست بهتر صورت می گیرد
در نور خورشید سه نوع اشعه فرابنفش (UV) وجود دارد. UVA که عمیقا در پوست نفوذ کرده، منجر به تغییر رنگ رنگدانه ها می شود و پوست را قهوه ای یا برنزه می کند. UVB که به DNA پوست آسیب زده و منجر به آفتاب سوختگی، پیری و ایجاد تومورهای سرطانی در پوست می شود. و نهایتاً UVC که توسط اتمسفر جذب شده و به سطح زمین نمی رسد.
SPF موجود در کرم های ضدآفتاب به میزان محافظت کرم در مقابل اشعه UVB خورشید که منجر به آفتاب سوختگی می شود، برمی گردد. بعضی کرم ها حاوی موادی هستند که در مقابل هر دو اشعه UVB و UVA از پوست محافظت می کنند که عبارت Broad Spectrum به این نوع کرم ها اشاره می کند. توصیه می شود برای مراقبت بهتر از پوست، کرمی با SPF حداقل ۱۵ و شامل یکی از مواد زیر در ترکیبات خود را انتخاب نمائید: مگزوریل (mexoryl)، اکسی بنزن (oxybenzone) یا آووبنزن (avobenzone) برای محافظت در مقابل اشعه UVA و یا دی اکسید تیتانیوم (titanium dioxide) و اکسید روی (zinc oxide) برای محافظت در مقابل هر دو اشعه UVA و UVB.
اشتباه دوم : اتاقک های مخصوص برای برنزه کردن پوست، در صورتی که حاوی اشعه UVB نباشند، برای پوست مضر نیستند
همه ما می دانیم که برنزه کردن برای پوست مضر است و منجر به سرطان و پیری زودرس پوست می شود. موسساتی که سرویس های مخصوص برای برنزه کردن به افراد ارائه می دهند، ادعا می کنند که اتاقک های مخصوص این عمل فاقد اشعه UVB که منجر به آفتاب سوختگی می شود، می باشند. اما نکته قابل توجه این است که در این اطاقک ها، فرد برای برنزه شدن، در معرض اشعه UVA قرار می گیرد. این اشعه در اعماق پوست نفوذ کرده و به سلول های پوستی آسیب می زند و ممکن است منجر به پیری زودرس و ایجاد سرطان های پوستی شود.
اشتباه سوم : در روزهای ابری نیاز به استفاده از کرم ضد آفتاب نیست
اشعه فرابنفش خورشید، حتی در روزهای ابری نیز به سطح زمین می رسد. بنابراین توصیه می شود هر روز از کرم ضدآفتاب استفاده کرده و هر دو ساعت یکبار، آن را تجدید کنید. همچنین بعد از شنا و تعرق زیاد نیز، استفاده مجدد از کرم ضد آفتاب لازم است.
دقت کنید که مواد آرایشی دارای SPF به هیچ عنوان جایگزین کرم های مخصوص ضدآفتاب نیستند. تحقیقات نشان می دهند ۱۴ تا ۱۵ برابر مقداری که فرد در هر نوبت آرایشی استفاده می کند، نیاز است که محافظت لازم، بر اساس SPF ذکر شده روی این مواد، صورت بگیرد. بنابراین توصیه می شود در کنار مواد آرایشی حتما از ضدآفتاب نیز استفاده کنید.
اشتباه چهارم : شستن مکرر صورت همراه با صابون، پوست را سالم و بدون جوش و آکنه می کند
متخصصان بر این باورند که همراه با شستن و مالیدن صورت با صابون، بعضی از روغن های طبیعی محافظ پوست از بین رفته و موجب بروز آکنه و حتی سوختگی می شوند. توصیه آنها به استفاده از یک صابون ملایم برای شستشو و استعمال کرم های مرطوب کننده و ضدآفتاب بر روی پوست، پس از شستشو می باشد.
اشتباه پنجم : بهتر است جوش ها را ترکانده و چرک آنها را خارج کنیم
گرچه بنظر می رسد با فشردن و ترکاندن جوش های پوستی، چرک موجود در آنها خارج می شود و به بهبودی آنها کمک می کند، اما واقعیت آنست که این عمل نه تنها باعث ایجاد زخم روی پوست می شود بلکه مقدار زیادی از چرک و عفونت به لایه های عمیق تر پوست نفوذ کرده و پخش می شود. نهایتاً انتشار این چرک و عفونت در زیر پوست منجر به ایجاد جوش های جدید می شود.
متخصصان پوست همواره تاکید می کنند که افراد تا حد امکان از فشردن و ترکاندن جوش ها خودداری کنند و در صورت لزوم، این عمل را با ابزارهای مخصوص قابل تهیه از داروخانه ها انجام دهند.
اشتباه ششم : ماساژ صورت و میکرودرمابریژن برای بهبود وضعیت پوست مناسب است
بسیاری افراد تصور می کنند ماساژ پوست، که توسط دستگاه های مخصوص در کلینیک های زیبایی صورت می گیرد، به بهبود وضعیت آن کمک می کند و امراض پوستی مانند جوش و آکنه را درمان می کند؛ اما تحقیقات جدید نشان می دهند که ماساژ پوست در ۸۰ درصد افراد موجب انتشار آکنه می شود.
علاوه بر ماساژ، میکرودرمابریژن (microdermabrasion) نیز روشی است که به غلط تصور می شود به زیبایی و بهبود دائمی وضعیت پوست کمک می کند. در این روش ناهمواری های سطحی پوست به کمک میکروکریستال ها تراشیده شده و توسط ابزاری از سطح پوست مکیده می شوند. این عمل بیشتر جلا دادن سطحی پوست است که ممکن است موقتا به دلیل لایه برداری پوست، موثر به نظر برسد اما در درازمدت تاثیر چندانی در بهبود امراض پوستی نداشته و تنها باعث اتلاف وقت و هزینه فرد می شود.
اشتباه هفتم : هرچه محصولات درمانی پوستی گران تر باشند، بهتر و موثرترند
بسیاری افراد تصور می کنند که هر چه بیشتر برای خرید انواع محصولات درمانی پوست هزینه کنند و از فروشگاه های لوکس تری خریداری نمایند، نتیجه بهتری می گیرند؛ اما واقعیت آن است که بیشتر ترکیبات استفاده شده در این محصولات مشابه بوده و تاثیر یکسانی دارند. حال اگر باز هم علاقه مندید تنها برای نحوه بسته بندی، عطر و بو و یا شکل و ظاهر زیباتر محصولات هزینه کنید، انتخاب با شماست!
اشتباه هشتم : استفاده از مواد و محصولات ضد پیری برای رفع چین و چروک پوست موثر است
بیشتر کرم های ضدچروک، پوست را هیدراته کرده و با پُف آلود کردن آن به صورت موقت باعث بهتر شدن ظاهر آن می شوند. بنابراین در خرید خود دقت کنید. به گفته متخصصان پوست تنها کرمی که در رفع خطوط و چین های پوستی بسیار موثرند، کرم های موضعی رتینوئید (retinoid) می باشند. این کرم ها که تحت عنوان رتینول (retinol) یا ترتینویین (tretinoin) وجود دارند، در پوست نفوذ کرده و باعث افزایش سلول های پوست می شوند. مطالعات نشان می دهد که این کرم ها تاثیر بسزایی در درمان آکنه، رفع چین و چروک پوست و صدمات ناشی از نور خورشید دارند. البته توصیه می شود این کرم ها نیز طبق نسخه پزشک متخصص مصرف شوند.
مصرف یک کرم آنتی اکسیدان که حاوی ویتامین C باشد نیز برای جلوگیری و درمان چین و چروک موثر است. البته دقت کنید که این کرم ها را از شرکت های معتبر خریداری نمائید تا از کیفیت آن ها مطمئن باشید.
اشتباه نهم : لیزر می تواند ۲۰ سال ما را جوان تر کند
امروزه لیزردرمانی برای درمان عارضه های پوستی بصورت خاص مورد توجه قرار گرفته و تبلیغات گسترده ای در این زمینه صورت می گیرد. از بین بردن چین و چروک ، درمان دائمی آکنه و از بین بردن لکه های پوستی توسط لیزر از جمله این تبلیغات می باشند. این تبلیغات به گونه ای صورت گرفته اند که بنظر می رسد لیزر می تواند معجزه کند و از شما فرد دیگری بسازد!
با اینکه اخیرا لیزر در بسیاری موارد موثر بوده و نسبت به چندین سال قبل از عوارض جانبی آن کاسته شده است، اما افراد بایستی واقع بینانه تر برخورد کرده و تنها در صورتی اقدام به لیزردرمانی کنند که نسبت به نتیجه مثبت آن مطمئن باشند.