جام جم آنلاين: اين روزها نوشابه به عنوان يك نوشيدني دوست‌داشتني و همه‌گير در سبد كالاهاي مصرفي خانواده‌هاي ايراني جا خوش كرده است حتي در ادارات و سازمان‌ها هم اين نوشيدني به عنوان يك نوشيدني لوكس به مصرف مي‌رسد، تا آنجا كه گاهي حضور نوشابه بر سر سفره‌ها به عنوان نمادي از احترام به كارمند و مهمان نيز تعبير مي‌شود.
اما دكتر كورش جعفريان متخصص تغذيه و رژيم‌هاي غذايي ضمن اشاره به برخي مضرات اين نوشيدني، تاكيد مي‌كند كه سرانه مصرف نوشابه در ايران، دو برابر ميانگين جهاني است، اما مصرف مواد مغذي و سالم در كشور ما با استانداردهاي جهاني فاصله معناداري دارد.
گفت‌وگوي «جام‌جم» با اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران در پي مي‌آيد.
سرانه مصرف نوشابه در ايران در مقايسه با ميانگين مصرف جهاني چگونه است؟
مطابق آمارهاي موجود، مصرف نوشابه در ايران دو برابر ميانگين جهاني است كه چنين ميزان مصرف بالايي، تهديدي براي سلامت شهروندان به حساب مي‌آيد و خود نشاني از نبود فرهنگ صحيح مصرف مواد سالم در كشور است.
چه عواملي باعث شده سرانه مصرف نوشابه در ايران، دو برابر ميانگين جهاني باشد؟
ببينيد عوامل بسيار مختلفي وجود دارد كه باعث شده ايراني‌ها نسبت به مصرف نوشابه، تمايل داشته باشند. مثلا الگوي مصرفي تغذيه در ايران به گونه‌اي شده است كه قيمت نوشيدني مثل نوشابه شامل تخفيف شده است، اما در مقابل قيمت لبنيات روز به روز بالاتر مي‌رود، در حالي كه بايد اين فرآيند كاملا برعكس باشد.
جالب است با وجود آن‌كه در كشورهاي توسعه يافته سعي مي‌كنند قيمت لبنيات را پايين بياورند تا تمايل عمومي نسبت به مصرف لبنيات بالاتر برود، اما در كشور ما چنين اقدامي انجام نمي‌شود؛ طوري كه مي‌بينيم مدام قيمت لبنيات افزايش مي‌يابد. لذت بخش بودن مصرف نوشابه نيز يكي ديگر از عوامل مصرف بالاي نوشابه در كشور ماست.
علاوه بر آن، متاسفانه گاهي به دليل اين‌كه لبنيات موجود در كشور از سلامت كافي برخوردار نيست، مردم به سمت لبنيات كشيده نمي‌شوند و در واقع ترس از مصرف لبنيات آلوده نيز خود به خود بر بالاتر رفتن مصرف نوشيدني‌هاي ناسالمي همچون نوشابه تاثير گذاشته است.
همچنين نبايد بحث تبليغات را هم ناديده بگيريم. در واقع ما نه تنها نتوانسته‌ايم با آموزش و فرهنگ‌سازي، مصرف نوشابه در كشور را كاهش دهيم، بلكه حتي با تبليغات اين نوشيدني مضر، بر ميزان مصرف نوشابه نيز افزوده‌ايم.
چگونه مي‌توان در اين زمينه به مردم آموزش داد؟
براي اين كار راه‌هاي مختلفي وجود دارد. يكي از مهم‌ترين راهكارها، ذائقه‌سازي در همان دوران كودكي است؛ يعني ذائقه كودك را به سمت مواد مغذي و سالم ببريم تا از خوردن نوشابه اجتناب كند.
همين طور بايد تلاش كنيم تا فرهنگ نوشيدن آب در كشور عمومي شود، اما متاسفانه در جامعه ما گاهي خوردن نوشابه جايگزين مصرف آب طبيعي مي‌شود.
سرانه مصرف نوشابه در ايران، در مقايسه با ساير مواد غذايي چگونه است؟
مصرف نوشابه در ايران بسيار بيشتر از ميانگين جهاني است، اما جالب است كه مصرف لبنيات ما نصف استانداردهاي دنياست؛ يعني مصرف لبنيات و نوشابه در كشور ما با يك فاصله چهار برابري نسبت به ميانگين‌هاي جهاني روبه‌روست.
الگوي مصرف بي‌رويه پفك در كشور ما مشابه مصرف بي‌حدوحصر نوشابه در ايران است؛ طوري كه مي‌توانيم بگوييم 90درصد بچه‌هاي زير دو سال در كشور ما، پفك مصرف مي‌كنند.
همچنين مصرف گوشت قرمز در كشور ما هم بالاتر از ميانگين جهاني است ولي مصرف سبزيجات با ميانگين‌هاي جهاني تقريبا برابر است، هرچند متاسفانه ميانگين مصرف سبزيجات در جهان بسيار پايين است.
سرانه مصرف بالاي نوشابه در كشور ما در درازمدت چه تاثيراتي بر سلامت شهروندان خواهد گذاشت؟
سرانه مصرف بالاي نوشابه در كشور در درازمدت موجب سوءتغذيه شهروندان خواهد شد.
چاقي و سوءتغذيه سلولي، يكي از عمده عوارض مصرف بالاي نوشابه در ايران خواهد بود. اين مساله باعث مي‌شود كه شكم فرد سير شود، ولي در واقع سلول‌هاي فرد سير نيست.
مصرف زياد نوشابه باعث مي‌شود انرژي فرد تامين شود، اما ويتامين‌هاي حياتي براي سلامتش تامين نشود كه متاسفانه بسياري از مردم به اين مسائل توجه نداشته و همچنان بر مصرف بالاي نوشابه اصرار دارند.