هیولای ۲۰ تنی بلوچستان/ تصویری
جعفر سپهری*: در سال ۱۸۵۹ میلادی (۱۲۳۸ خورشیدی) هنگامی که انگستان درصدد احداث خط تلگراف بین لندن و بمبئی بود در نواحی شرقی ایران از یافت شدن استخوان‌های یک شتر غول‌پیکر که مردم محلی آن را متعلق به رستم می‌دانستند با خبر شد. بر پایه روایات مردم محلی، رستم در نبرد با کُک کوهزاد این اشتر را به غنیمت گرفته است.
در سال ۱۹۱۰ میلادی (۱۲۸۹ خورشیدی) دیرین‌شناس انگلیسی به نام کلیو فورستر کوپر راهی مکانی به نام دِرابوگتی[۱](به معنی درخت زندگی) در شرق ایران زمین شد. جایی که روستاییان آن استخوان‌ها را یافته بودند. او انتظار داشت که این شتر غول‌پیکر یک دایناسور باشد. اما در نهایت ناباوری، او استخوان بزرگترین پستانداری که تاکنون بر روی زمین گام برداشته است را شناسایی نمود. کوپر نام این جانور را «هیولای بلوچستان[۲]» نامید.
ارتفاع شانه‌های هیولای بلوچستان از سطح زمین دست‌کم ۵/۵ متر، طول آن از بینی تا کپل دست‌کم ۱۰ متر، وزن آن حدود ۲۰ تن، کمابیش هم‌وزن یک سوروپود[۳] متوسط، تخمین زده می‌شود. این جانور پرخاشگر، که نوعی کرگدن بدون شاخ بوده و روزانه دست‌کم ۲ تن گیاه می‌خورده است، ۲۰ تا ۳۰ میلیون سال پیش در دوران پایانی اولیگوسن[۴] تا سال‌های آغازین میوسن[۵] در مرغزارهای بلوچستان که برخلاف امروز سرسبز و غنی بوده، می‌زیسته و حدود ۱۰ میلیون سال پیش به دلیل تغییرات بنیادین آب و هوا منقرض شده است.
سخنرانی مرتبط با هیولای بلوچستان سه شنبه ۱۴ شهریور ۱۳۹۱ ساعت ۱۸:۰۰ در محل خانه سلامت عباس آباد به آدرس خیابان مطهری، خیابان اکبری، خیابان زینالی، کوچه پاکزاد ارایه خواهد شد.
نگاره «هیولای بلوچستان در قیاس با اندازه یک انسان» از مقاله «هیولای بلوچستان»/ نگارگر: خشایار فرشید
*مدرس دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه جامع‌علمی‌کاربردی
_____________________________________________
[۱] Dera Bugti دیره‌بوگتی، دِرابوگتی (دار = درخت + بودن).
[۲] Baluchiterium or the beast of Baluchistan
[3] خانواده دایناسورهای گیاه‌خوار مانند برونتوسوروس و براکیوسوروس که بزرگترین خزندگانی روی زمین بودند.
[۴] به دوران زمین‌شناسی از ۳۴ تا ۲۳ میلیون سال پیش، دوره Oligocene گویند.
[۵] به دوران زمین شناسی از ۲۳ تا ۳/۵ میلیون سال پیش، دوره Miocene گویند.