بعد از خونریزیهای زنانه (قاعدگی)، خونریزی بینی شایعترین خونریزی خود به خودی در انسان است كه به علت پارگی رگهای درون بینی اتفاق میافتد.
شایعترین محل خونریزی دماغ در كودكان و جوانان قسمت قدامی تیغه بینی است. خوشبختانه خونریزی این ناحیه را میتوان به آسانی كنترل كرد.
مشكلترین و پیچیدهترین محل خونریزی در قسمت پشتی جدار خارجی و تیغه وسط بینی در اشخاص مسن است. این نوع خونریزی، براحتی كنترل نمیشود و گاهی نیاز به اقدامات تخصصی در بیمارستان دارد.
مقدار زیادی مایع لزج در بینی ترشح میشود. این ماده، هوایی را كه تنفس میكنیم، مرطوب میشود. با بالا رفتن سن و پیر شدن، رطوبت بینی به خشكی میگراید.
غشای ظریف داخل بینی خشك و شكننده شده و موجب میشود كه سیاهرگها و سرخرگها ترك بردارد و با كمترین فشار دچار خونریزی شود. گاهی بالا كشیدن ساده بینی یا عطسهای ملایم، میتواند به خون دماغ منجر شود.
علل خونریزی متنوع است. علل ممكن است موضعی باشد و در اثر آسیب وارده به بینی ایجاد شود، مانند دستكاری بینی با انگشت، انحراف تیغه بینی، استفاده از اسپریهای مخصوص بینی، استفاده طولانیمدت از اكسیژن و گاهی سرطان بینی.
گاهی علت موضعی نبوده و اختلالی در سطح عمومی بدن وجود دارد كه خود را با خونریزی از بینی نشان میدهد. بیماران فشارخونی با افزایش فشارخون ممكن است دچار خونریزی از بینی شوند.
بیماریهای دیگری كه ممكن است با خونریزی از بینی همراه باشد، شامل اختلالات انعقادی (هموفیلی)، نارسایی مزمن كلیه یا سرطان خون است.
اگر شیء خارجی در بینی فرو برود ترشحات بدبو همراه با خون خارج میشود. این شكل از خونریزی از بینی را باید در بیمارستان و تحت تدابیر خاص معالجه كرد. باید جسم خارجی را خارج كرده و گاهی كار به جراحی و برداشتن بافت مرده و آسیبدیده میكشد.
مصرف داروهای ضدانعقاد كه موجب رقت خون میشود، باعث اشكال در توقف خونریزی خواهد شد. همچنین ممكن است موجب خونریزی مكرر از بینی شود.
از جمله این داروها میتوان به آسپیرین، وارفارین، انواع داروهای مسكن همچون بروفن، پیروكسیكام، دیكلوفناك و ایندومتاسین اشاره كرد.
افرادی كه وارفارین مصرف میكنند به محض مشاهده خونریزی از هر ناحیهای از بدن باید به پزشك مراجعه كنند. خونریزی در این افراد نشانی از مسمومیت با وارفارین است.
خونریزی مكرر از یك سوراخ بینی، بخصوص زمانی كه با انسداد همان سوراخ بینی همراه باشد باید بررسی كامل شود. چون ممكن است ضایعات بدخیم درون بینی باعث خونریزی شود.
اولین اقدام در برخورد با فردی كه دچار خونریزی است اطلاع به اورژانس (115) برای انتقال بیمار است. دقت كنید كه خونریزی از بینی ممكن است شدید بوده یا شدید شود و بیمار را تا مرز شوك پیش ببرد.
برای بند آوردن یا كنترل نسبی خونریزی روشی كه براحتی قابل انجام است فشردن قدام بینی با انگشت شست و انگشت میانی است.
پس از كنترل خونریزی در اورژانس، باید برای پیگیری به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه كرد. بیمارانی كه خوندماغ شدهاند و تحت درمان با وارفارین هستند یا داروهای مسكن استفاده میكنند، در مورد قطع یا ادامه مصرف باید با پزشك خود مشورت كنند.