روزگارنو: آخرین باری كه كسی از شما تعریف كرد چه عكس‌العملی نشان دادید؟ وقتی یكی از دوستان، همكاران یا استادتان آمد و جمله خوبی درباره شما گفت و از شما تعریف كرد شما چه كردید؟ شاید گفته باشید. نه بابا این لباسا كه خیلی قدیمی هستن... یا اینكه از لطف شما ممنون ولی من كار مهمی نكردم... انجام وظیفه بود یا اینكه شما اشتباه می‌كنین... همه به من كمك‌كردن. واقعا چرا وقتی لباس‌های شما بسیار آراسته است یا اینكه شما واقعا كار مهمی را غیر از وظیفه رایج خود انجام داده‌اید یا كاری بسیار سخت كه برای بقیه انجامش مشكل بوده را بدون اینكه كسی كمكی به شما كرده باشد، به سرانجام رسانده‌اید از چنین عبارت‌هایی استفاده می‌كنید؟

 

حتما برایتان پیش آمده كه وقتی كسی از شما تعریف می‌كند، یك‌مرتبه حس خاصی شبیه قرارگرفتن در معرض تهاجم به شما دست می‌دهد. برخی روانشناسان این احساس را ناشی از برخی اصول تربیتی - اجتماعی عنوان می‌كنند اما واقعا چرا ما برابر جملات خوشایندی كه از دیگران می‌شنویم چنین عكس‌العمل‌هایی داریم؛ حتی با وجود اینكه می‌دانیم این تعریف‌ها درست هستند. چرا وقتی كسی از ما تعریف می‌كند چنین اتفاقاتی می‌افتد؟ روانشناسان معتقدند احتمالا علت این است كه ما نگران هستیم به‌عنوان آدمی خودخواه و خودپسند شناخته شویم، بنابراین سعی می‌كنیم كار خود را كم‌اهمیت جلوه داده و به‌اصطلاح فروتنی به خرج دهیم در حالی كه ماجرا دقیقا عكس این است. تحقیقات نشان داده، اگر فرد به این روند كوچك‌شمردن ادامه دهد پس از مدتی دچار احساس بدبینی نسبت به‌خود می‌شود. اینكه بتوانیم درباره خودمان در معرض صحبت‌های محبت‌آمیز و مهربانانه‌‌ای قرار بگیریم، یك موهبت است. مطالعات دانشمندان در ایالات‌متحده نشان داده از 185‌خانمی كه از اندام خود ناراضی هستند، بیشتر آنها عزت‌نفس خود را به‌واسطه تعریفی كه در زمینه اخلاق و رفتارشان دریافت می‌كنند به‌دست می‌آورند. تحقیقات نشان داده، خانم‌ها اصولا در زمینه تعریف كردن و تعریف‌شنیدن فعال‌تر از مردان هستند. عمده این تعاریف هم بنا بر تحقیقات به ظاهر مربوط بوده است اما با تعریف از هر نوعی كه باشد، چطور باید كنار آمد؟ در ادامه به نكاتی در این زمینه اشاره خواهیم كرد.

 

ساده برگزار كنید

 

وقتی كسی از شما تعریف می‌كند (فرقی هم ندارد در چه زمینه‌ای باشد) گفتن یك ممنون به‌سادگی همه‌چیز را تمام می‌كند ولی یادتان باشد فقط در صورتی تعریف طرف مقابل را خدشه‌دار كنید كه واقعا مشكلی وجود داشته باشد.

 

 مثلا اگر غذای شما كمی ته گرفته و كسی از آن تعریف كرد، به او توضیح دهید كه به‌این‌دلیل تعریفی كه می‌كند خیلی هم درست نیست اما درغیر این‌صورت دلیلی ندارد كه خودتان و طرف مقابل را زیر سؤال ببرید.

 

تعریف را بپذیرید

 

اگر فقط تعریف آدم‌های خاصی را قبول دارید و از آنها تشكر می‌كنید، اخلاق‌تان را عوض كنید. اگر كسی از شما تعریف كرد، بپذیرید و تشكر كنید، در غیراین صورت به‌عنوان یك آدم نامتشخص و بی‌ادب شناخته خواهید شد.

 

 اگر كسی از شما تعریف كرد و به هر دلیلی از آن خوشتان نیامد، دست‌كم باید به رسم ادب یك تشكر خشك و خالی انجام دهید. 

 

خودتان را كوچك نكنید

 

یكی از بدترین كارهایی كه متاسفانه در بسیاری از موارد از ما سر می‌زند، این است كه در مقابل تعریف و تمجید دیگران بی‌دلیل خود و كارمان را كوچك می‌كنیم. این اشتباه است و در بیشتر موارد نه‌تنها به قدر و شخصیت‌مان اضافه نمی‌كند بلكه حتی ممكن است كارمان را هم زیر سؤال ببرد. گاهی‌اوقات كسی كه از شما تعریف می‌كند به‌دنبال راهنمایی شما هم هست. مثلا وقتی از غذای شما تعریف می‌كند، دستور پخت آن را هم می‌خواهد. این اصلا نكته بدی نیست. شما می‌توانید مودبانه تعریف طرف مقابل را با یك تشكر ساده پذیرفته و بعد در حدی كه خودتان تشخیص می‌دهید او را راهنمایی كنید اما گفتن عبارت‌هایی مانند این غذا كه خوب نشده، دستورش كه چیز خاصی نیست، من كه كاری نكردم و... جز كوچك‌كردن بی‌دلیل شما نتیجه دیگری به‌دنبال نخواهد داشت.

 

جدل نكنید

 

اگر كسی از شما تعریف كرد و به هر دلیلی با ایده او مخالف بودید، بدترین كار این است كه سعی كنید با او بحث و جدل كرده و حرف خود را به كرسی بنشانید (البته به شرطی كه هدف طرف كنایه‌زدن نبوده باشد). شاید اگر كسی از شما ایراد گرفت یا بی‌دلیل انتقاد كرد یا با تعریف به‌طور غیرمستقیم شما را زیر سؤال برد، این رویه قابل‌قبول باشد اما وقتی كسی از شما تعریف می‌كند و منظوری هم جز تعریف پشت حرف‌هایش نیست، انجام چنین كاری اشتباه است. وقتی شما در مقابل تعریف یك نفر از خودتان مقاومت كرده و مدام او را به چالش می‌كشید، در واقع دارید نظرات و شخصیت او را هم زیر سؤال می‌برید. در چنین شرایطی همان‌طور كه گفتیم مودبانه تعریف را بپذیرید و طرف مقابل را زیر رگبار انتقاد نگیرید. این كار باعث می‌شود شخصیت خودتان به‌شدت زیر سؤال برود.

 

آماده مقابله باشید

 

بعضی وقت‌ها تعریف‌كردن در واقع معنای معكوس دارد. به این معنی كه كسی كه از شما تعریف می‌كند در واقع سعی دارد كار شما را زیر سؤال ببرد و برای این‌كار به‌جای انتقاد مستقیم از روشی غیرمستقیم استفاده می‌كند. در چنین شرایطی وضعیت متفاوت است و شما باید بتوانید كنایه طرف مقابل را به شكل مناسبی پاسخ دهید. مثلا فرض كنید، كسی به شما می‌گوید: «چقدر خوب به‌نظر می‌رسی، به‌نظرم دیگه مثل دوران زایمان چاق نیستی یا اینكه چقدر موهایت قشنگ شده از دفعه قبل خیلی بهتر شده.» در چنین شرایطی پاسخ شما می‌تواند این باشد: «راستش مطمئن نیستم چقدر حق با تو باشه یا خیلی از این حرفی كه زدی خوشم نیامد» یا جملاتی از این دست. در این‌صورت طرف مقابل شما متوجه می‌شود كه شما نكته را گرفته‌اید و آماده مقابله به مثل هستید. حالا توپ در زمین طرف مقابل است و معمولا (اگر دقت كرده باشد) در چنین شرایطی طرف مقابل شما حرفش را پس می‌گیرد.

 

تعریف‌كردن را یاد بگیرید

 

تعریف‌كردن از دیگران مثل تعریف‌شنیدن است. اگر دوست دارید كسی از شما تعریف كند و تعریفش هم واقعی و صادقانه باشد، شما هم همین رویه را در پیش بگیرید. هنگام تعریف‌كردن از دیگران به این چند نكته توجه كنید:

 

 سعی كنید اگر می‌خواهید از كسی تعریف كنید به‌خصوص اگر زیاد با او آشنا نیستید از عبارات محترمانه و حتی رسمی استفاده كنید. 

 

 اگر می‌خواهید موقع تعریف‌كردن از كسی از شوخی و طنز استفاده كنید، خیلی دقت كنید چون هر اشتباهی می‌تواند تعریف شما را به تمسخر تبدیل كرده و باعث رنجش طرف مقابل شود.

 

  به‌كار بردن عباراتی مثل خیلی یا كلی باعث می‌شود تعریف شما بیشتر به تعارف تعبیر شود. اگر می‌خواهید واقعا از كسی تعریف كنید، سعی كنید وارد جزئیات شوید. مثلا اگر از میز شام خوشتان آمده به‌جای اینكه فقط بگویید چه میز قشنگی، می‌توانید اضافه كنید: «طوری همه چیز سر جای خودش چیده شده كه آدم احساس آرامش می‌‌كند یا تركیب رنگ سفره با دكور اطراف خیلی قشنگ شده.»

 

   تعریف‌كردن از كاهش‌وزن یكی از مواردی است كه باید به آن دقت كنید. اگر این كار با دقت انجام شود، می‌تواند باعث ایجاد انگیزه و شور و شوق در طرف مقابل برای ادامه‌دادن رژیم و ورزش باشد. از طرف دیگر همین كار می‌تواند باعث جلب توجه به چاقی طرف مقابل در گذشته یا حال حاضر شود، بنابراین اگر می‌خواهید در این زمینه از كسی تعریف كنید، روی نتایجی كه او به دست آورده متمركزشده و به او راهكارهای جدیدتری برای بهترشدن ارائه دهید.