حدود یک سال است سواحل بندرعباس را موش‌های سیاه و بزرگ نروژی اشغال کرده‌اند و هر روز هم بر تعدادشان افزوده می‌شود. با این حال تاکنون هیچ اقدام خاصی برای حل این معضل انجام نشده است.
به گزارش هرمزگان نیوز به نقل از شرق، استان هرمزگان جزو پنج استان برتر ایران در زمینه گردشگری است. سال گذشته تنها در ایام نوروز بیش از شش میلیون گردشگر به این استان و به ویژه شهر بندرعباس و جزیره قشم سفر کرده‌اند، حدود یک سال است سواحل بندرعباس را موش‌های سیاه و بزرگ نروژی اشغال کرده‌اند و هر روز هم بر تعدادشان افزوده می‌شود. با این حال تاکنون هیچ اقدام خاصی برای حل این معضل انجام نشده و موش‌های نروژی با آرامش در حال زاد و ولدند.
مریم دانشجوی دانشگاه بندرعباس است و به همراه تعدادی از دوستان هم‌دانشگاهی‌اش برای گذراندن عصر سه‌شنبه خود کنار ساحل آمده‌اند. اهل شیراز است و به تعبیر خودش علاقه‌اش به دریا آنقدر است که هر روز ساعتی از وقتش را به قدم زدن در کنار ساحل اختصاص می‌دهد، با این حال محلی که آنها نشسته‌اند از ساحل فاصله زیادی دارد. از او می‌پرسم چرا نزدیک‌تر نمی‌روید و پاسخ می‌دهد: «از وقتی سر و کله این موش‌های سیاه و بزرگ در کنار ساحل پیدا شده من و دوستانم جرات نمی‌کنیم به دریا نزدیک شویم، آنها آنقدر بزرگ و پررو هستند که از آدم‌ها هم نمی‌ترسند. این موش‌ها واقعا ترسناکند. هر روز هم تعدادشان بیشتر می‌شود. می‌توانم بگویم ساحل بندرعباس ساحل اختصاصی آنها شده.»
البته تنها این دانشجو و دوستانش نیستند که از دست موش‌ها فراری شده و از ساحل دور شده‌اند. این موقع از سال دمای هوا در شهر بندرعباس که در تابستان‌ها تا ۵۰ درجه بالای صفر هم می‌رود بهترین و مطبوع‌ترین شرایط خود را می‌گذراند. هوا و نسیم مرطوب و خنکی که از سوی دریا به شهر می‌وزد پوست آدم را زنده می‌کند. در این هوا هر کسی به شوق دیدن دریا دلش می‌خواهد لحظه‌ای در کنار ساحل آرام بگیرد. با این حال دیدن جولان موش‌ها در ساحل رونق ساحل‌نشینی و نشستن در کنار دریا را از مردم و گردشگران بندرعباس گرفته است.
عبدالصمد شهروند بندرعباس است، ۳۰ساله و متولد همین شهر. او هم موش‌های نروژی را ساکنان جدید ساحل می‌داند که مدتی است اینجا ساکن شده‌اند. عبدالصمد به شرق می‌گوید: «نمی‌دانم این موش‌ها از کجا آمده‌اند اما هر چه هست فضای زشتی به ساحل داده‌اند، خانواده‌ها و حتی جوان‌ها هم از ترس آنها جرات نمی‌کنند لحظه‌ای کنار ساحل و روی سنگ‌های ساحلی بنشینند. هر لحظه از زیر سنگ‌ها موشی خارج می‌شود و به این طرف و آن طرف حرکت می‌کند.»
رضا ساداتی فعال محیط زیست در بندرعباس نیز در رابطه با معضل موش‌ها در ساحل بندرعباس معتقد است: «به نظر می‌رسد افزایش آلودگی آب و ماهی‌های مرده‌ای که موج‌ها به ساحل می‌آورند اصلی‌ترین دلایل افزایش تعداد این موش‌ها باشد، از آن سو شهرداری بندرعباس نیز تاکنون هیچ اقدام خاصی برای حل این معضل نکرده است و موش‌ها هم در بی‌تفاوتی مسوولان زاد و ولد می‌کنند و هر لحظه بر تعدادشان افزوده می‌شود.»
موش‌های باهوش و یک‌کیلویی
موش‌های نروژی گونه‌ای از پستانداران جونده هستند که به وسیله کشتی‌ها به چهار سوی جهان و از جمله سواحل بندرعباس رفته و ساکن شده‌اند. بر اساس گفته برخی کارشناسان وزن این موش‌ها از یک کیلوگرم شروع می‌شود و بالاتر می‌رود. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، موش‌های نروژی اجتماعی‌تر برخورد می‌کنند و میزان خطر و نقطه خطر را به اطلاع هم می‌رسانند. همچنین بررسی‌های دانشگاهی نشان می‌دهد که این موش‌ها یک مسوول و سرکرده دارند که همدیگر را از کانون خطر مطلع می‌کنند. بدن آنها نیز نسبت به سم مقاوم است و به همین دلیل ریشه‌کن کردن آنها بسیار سخت است.
مـوش نـروژی به همراه موش‌های صحرایی و موش‌های سیاه از جمله مهم‌ترین گونه‌های جوندگان موجود در اماکن شهری است. دوره آبســتنی موش‌ها ۲۳-۲۱ روز بوده و در هر زایمان ۱۲-۶ بچه‌موش به دنیا می‌آورند. هر موش ماده نیز به‌طور متوسط چهار تا شش زایمان در سال انجام داده و می‌تواند در سال ۲۰بچه‌موش را شیر دهد.
مهرداد حلوایی متخصص فیزیولوژی جانوری و فلوشیپ کنترل آفات شهری و صنعتی در تحقیقاتی که درباره این جوندگان موذی انجام داده است، می‌گوید: «موش‌های نروژی از نظر تغذیه دانه غلات، خشکبار، گوشت و ماهی را بیش از سایر موادغذایی ترجیح می‌دهند. این جانوران اغلب در هنگام غروب خورشید برای یافتن غذا و آب به بیرون از لانه می‌روند. اما در صورت افزایش بیش از حد جمعیت موش‌ها یا کم شدن مواد غذایی در محیط می‌توان موش‌ها را به راحتی در روز نیز مشاهده کرد.
موش‌ها بیشتر به مکان‌هایی نظیر انبارها یا محل جمع‌آوری زباله، کانال فاضلاب، خانه‌ها و بازار راه می‌یابند. موش‌ها می‌توانند همچنین سبب بروز صدماتی به تاسیسات صنعتی (کابل‌ها، لوله‌ها و…) و کانال‌های مخصوص آبیاری شوند. یکی دیگر از مهم‌ترین خطرات ناشی از موش‌ها انتقال برخی بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان است.
موش‌ها میزبان بسیاری از حشرات نظیر کک، کنه و… بوده و می‌توانند به عنوان حامل بیماری، سبب انتقال بیماری‌های خطرناکی همچون طاعون، تیفوس، جذام، تب راجعه و… بشوند. گسترش و همه‌گیری این بیماری‌ها معمولا با افزایش ناگهانی جمعیت موش‌ها همراه است. انتقال بیماری‌ها می‌تواند از طریق آب دهان، ادرار موش و انگل‌های خارجی موش‌ها اتفاق بیفتد.» حلوایی همچنین می‌گوید: «چنانچه موش زنده هنگام روز دیده شود درخصوص فراوانی موش باید تعداد موش مشاهده‌شده در عدد ۲۰ضرب شود.» حالا با این شیوه محاسبه شهروندان بندرعباسی می‌دانند چه تعداد پرشماری از موش‌های نروژی سواحل شهرشان را اشغال کرده است.
افزایش تعداد موش‌ها چندی پیش صدای ابراهیم عزیزی استاندار هرمزگان را نیز درآورد. او در نشست ستاد تسهیلات سفرهای نوروزی در این‌باره گفت: «مشکل موش‌ها در شهر به مساله‌ای نازیبا به ویژه در بخش ساحل تبدیل شده به نحوی که این امر سبب می‌شود که بسیاری از خانواده‌ها ساحل را برای تفریح انتخاب نکنند.» علاوه بر این گفته می‌شود مصوبه‌ای مربوط به سال گذشته در کارگروه سلامت و امنیت غذایی استان مقرر شد، فرمانداری بندرعباس نسبت به اجرای طرحی برای رفع این معضل اقدام کند، با این حال اما مصوبه همچنان بدون متولی و اجرا مانده است و موش‌ها در حال جویدن ساحل هستند.
سواحل گردشگرپذیر و سواحل موش‌پذیر
داشتن خط ساحلی یعنی بالاترین قابلیت برای جذب گردشگر است، توریستی‌ترین شهرهای جهان هم شهرهای ساحلی‌اند. حتما به همین دلیل است که بیشتر کشورهای دنیا تلاش می‌کنند سواحل خود را برای جذب گردشگر به جذا‌ب‌ترین امکانات برای گردشگران مجهز کنند.
در ایران شمار گردشگران خارجی چندان نیست که بتوان بر اساس آن سیاست‌گذاری کرد، از آن سو بیشتر این گردشگران وقتی به کشور می‌آیند نه برای بودن در کنار سواحل که برای دیدن جذابیت‌های تاریخی فرهنگی به ایران سفر می‌کنند. با این حال خطوط ساحلی هم در شمال و حاشیه دریای خزر و هم در جنوب و در کنار آب‌های گرم خلیج‌فارس و دریای عمان جزو محبوب‌ترین نقاط برای گردشگران داخلی است. با این حال اما نقاط کمی از خطوط ساحلی ایران آن‌طور که منطبق بر استانداردهای جهانی گردشگری باشد آزاد و دارای امکانات قابل توجه برای گردشگران نیست.
بیشترین بخش از خطوط ساحلی دریای خزر در شمال کشور یا در تصرف ادارات، نهادها و سازمان‌های دولتی و حاکمیتی است یا به بندرگاه‌ها اختصاص دارد، بخش‌های دیگر هم یا برای استفاده عمومی مناسب‌سازی نشده است یا به لحاظ بهداشتی آنقدر ناسالم است که ارزش استفاده عمومی را ندارد. در سواحل جنوبی در خط ساحلی خلیج‌فارس نیز کمابیش داستان همین است، با این تفاوت که در کل طول ۱۴۰۰ کیلومتری مرز‌های آبی و بی‌مانند کشور ایران با خلیج‌فارس، کمتر ساحلی هست که به لحاظ امکانات گردشگری بتوان به عنوان موردی خاص و ویژه از آن یاد کرد.
در این میان شهر بندرعباس مهم‌ترین بندرگاه ساحلی ایران با خلیج‌فارس در شمال تنگه هرمز با ۱۶ کیلومتر مرز آبی با دریا، می‌توانست از زمره بهترین و پرمشتری‌ترین سواحل کشور برای جذب گردشگر داخلی و خارجی باشد. علاوه بر این بندرعباس تا جزیره و منطقه آزاد قشم که جنگل‌های بی‌مانند حرا و ده‌ها جاذبه گردشگری دیگر را در خود دارد و همچنین جزایر بکر و دست‌نخورده هنگام و هرمز تنها ۲۸ کیلومتر فاصله دارد.
روزانه چندین هزار نفر گردشگران داخلی برای بازدید از این جزیره‌ها توسط قایق‌های تندرو و لنج‌های مسافربری از طریق بندرگاه شهید رجایی به این جزایر سفر می‌کنند. همچنین سواحل خود شهر بندرعباس با خلیج‌فارس به ویژه در فصول پاییز و زمستان و اوایل بهار که از گرمای طاقت‌فرسای هوا کاسته می‌شود به عنوان بهترین قابلیت جذب گردشگر در این شهر می‌تواند عمل کند، حال آنکه هم‌اکنون این خطوط ساحلی باوجود تلاش شهرداری بندرعباس برای ساماندهی آن نتیجه‌بخش نبوده است. تردد پرشمار شناورهای نفت‌کش و باربر و پسماندهای ناشی از آن میزان آلودگی آب دریا در این خطوط ساحلی را به میزان چشمگیری افزایش داده است، اما این سواحل با وجود این هنوز هم برای شهروندان این شهر و گردشگرانی که از دیگر نقاط کشور سر می‌رسند جذابیت دارد.