بیماری
سراجه را نوکاردیوز نیز می نامند.
بیماری عمدتا" در کشورهای گرمسیری بروز می کند و عامل آن نوکاردیا فارسینیکا عنوان شده است.
بیماری با لنفانژیت چرکی و تورم عقده های لنفاوی که بیشتر در انتهای دست وپا تظاهر می کند، مشخص می شود.
عامل یماری در خاک وجود دارد و از طریق زخم های جلدی وارد بدن دام می شود. شکافته شدن ضایعات و بیرون ریختن مواد عفونی باعث آلودگی محیط می شود.
بیماری به طور آهسته پیشرفت می کند و در دام بالغ معمول تر از گوساله است.
علاﺋم درمانگاهی:
بیماری در ابتدا با ایجاد سلولیت زیرجلدی موضعی مزمن و بدون درد شروع می شود و بتدریج در مسیر عروق لنفاوی گسترش می یابد و عقده های لنفاوی ناحیه را درگیر می سازد. عفونت ممکن است به ریه ها نیز گسترش یابد.
ضایعات اولیه
بیماری شامل تورم عقده های لنفاوی موضعی می باشد که در ابتدا سخت و متحرک است و به تدریج بزرگ تر می شود و به پوست ناحیه متصل می گردد که دیگر قابل حرکت نمی باشد. ضایعات در مسیر مجاری لنفاوی و به صورت زیر جلدی ایجاد می شود ولی ضایعات اصلی در عقده های لنفاوی است. مجاری لنفاوی زیر جلدی در موضع متورم وضخیم می شود، ضایعات امکان دارد بتدریج سر باز کند و چرک از آنها خارج گردد. حال عمومی دام مبتلا دستخوش تغییری نمی شود. دوره
بیماری طولانی است وممکن است تولیدات دام کاهش یابد.
محل بروز ضایعات معمولا" در عقده های لنفاوی پیش کتفی، در جلو مفصل شانه، مسیر مجاری لنفاوی دست و پا، قاعده گوش، گونه ها و آرواره و ناحیه پاروتید است. در موارد کشنده
بیماری معمولا" ندول های کوچک چندتایی در سراسر ریه مشاهده می گردد. عفونت غده پستان نیز ممکن است رخ دهد که در این صورت هر جهار کارتیه ممکن است درگیر شوند.
تشخیص بیماری:
1- تهیه گسترش از چرک یا مواد آسپیره شده و رنگ آمیزی با روش زیل نلسون و رویت رشته های گرم مثبت.
2- کشت نمونه در محیط ژلوز خون در شرایط هوازی و در دمای 37 درجه سانتی گراد، بررسی پرگنه های مشکوک و انجام آزمایش های بیوشیمیایی.
تشخیص تفریقی:
بیماری سراجه ممکن است با سل پوستی اشتباه شود ولی در سل پوستی ضایعات سر باز نمی کنند. بروز لنفانژیت ناسوری ناشی از کورینه باکتریوم پسودوتوبرکلوزیس در گاو بندرت مشاهده می شود ولی تظاهر آن مشابه
بیماری سراجه است. در
بیماری ورم فک نیز ضایعات در داخل پوست می باشد و اگرچه عقده های لنفاوی بزرگ می شوند ولی موضع اصلی ضایعه نمی باشد و ریزش ترشحات چرکی بندرت ممکن است اتفاق بیافتد.
درمان:
تجویز یدور سدیم از راه غیر خوراکی برای درمان
بیماری توصیه می گردد. همچنین باکتری عامل
بیماری در برابر تری متوپریم، سولفامتوکسازول، سولفونامیدها و استرپتومایسین حساس است. ضد عفونی نمودن بموقع خراش های جلدی در گاو در مزارع میزان ابتلا را کاهش می دهد.
پیشگیری و کنترل:
تاکنون هیچ نوع برنامه ای برای کنترل
بیماری اراﺋه نشده است و واکسنی برای ایجاد ایمنی در گاو در دسترس نمی باشد. توصیه می گردد که دام های مبتلا هرچه سریع تر از گله خارج شوند و اقدامات بهداشتی در محل اعمال گردد.
نویسنده: رضا ترابی