نکاتی چند در پرورش ماهی قزل آلا
متن زیر خالی از ایراد نیست ، امیدوارم تا افرادی که اطلاعات بهتری دارند ما را از دانسته های خود محروم نسازند.
ماهی قزل آلا به طور طبیعی در آبهای سرد و پراکسیژن کوهستانی که بیشتر سنگلاخی و شنی هستند زندگی میکنند . این ماهیان همچنین دریاچه های سرد و خنک را می پسندند . برای تولید مثل به مناطق بالادست رودخانه ها مهاجرت میکنند و در شرایط طبیعی از لارو حشرات ، ماهیان ریز ، کف زیان و سایر موجودات مستقل در رودخانه تغذیه میکنند .
پارامتر های پرورش ماهی قزل آلا :

1.اکسیژن :
این ماهی نیاز به اکسیژن فراوانی در محیط زندگی خود دارد و تحمل بی هوایی را ندارد . اگر میزان اکسیژن مطلوب باشد پرورش موفقیت آمیز خواهد بود . حداقل اکسیژن مورد نیاز برای پرورش ماهی قزل آلا 6 میلی گرم در لیتر میباشد و حد مطلوب آن 9 تا 11 میلی گرم در لیتر است. نکته : آب هرچه خنکتر باشد حلالیت اکسیژن در آن بیشتر است .

2.حرارت:
درجه ی حرارت بین 12 تا 16 درجه ی سانتی گراد دمای مناسب و قابل قبول برای رشد قزل آلا است . درجه حرارت های اطراف این محدوده ی بهینه ممکن است برای ماهی قابل تحمل باشد ولی تغذیه و رشد کمتر خواهد بود .
Ph .3:
پی اچ اوپتیمم بین 6.5 تا 8 است ، که اگر بیشتر شود رشد ماهی مختل میگردد .

4.سرعت جریان آب :
سرعت آب در حوضچه ها باید متعادل باشد تا به رشد و پرورش توده ی عضلانی بدن قزل آلا کمک کند . اگر سرعت جریان آب کم باشد ما کمبود آب سرد و زلال را داریم که نتیجه ی آن کمبود اکسیژن و همچنین افزایش متابولیت های مواد دفعی و سمی خواهد بود . اگر سرعت جریان آب بیش از حد باشد ماهی برای آنکه ، تعادل خود را حفظ کند ، باید با جریان آب مقابله کند و ناچار به صرف انرژی میشود و برای جبران این انرژی ماهی مجبور است که غذای بیشتری مصرف کند و در صورت کمبود غذا ، ماهی لاغر میشود .سرعت مطلوب آب برای پرورش ماهی قزل آلا 2 تا 5 سانتی متر در ثانیه میباشد .

غذا : قزل آلا ذاتا" ماهی شکارچی و گوشتخوار است ، اما در حوضچه ها و استخر های پرورش ما به این ماهیان غذای زنده نمیدهیم بلکه از غذای خوراکی که حاوی پروتئین ، ویتامین ، املاح و سایر فاکتورهای تنظیم شده هستند استفاده میکنیم . قبلا" که خوراکی های تجاری در دست رس نبود ، پرورش دهندگان از غلات و کنجاله و ضایعات کشتارگاهی مثل خون ، جگر ، طحال و ماهی کیلکای چرخ کرده استفاده میکردند . در ایران مازاد بچه ماهیان تکثیر شده در کارگاهای تکثیر را به عنوان غذای زنده در حوضجه های پرورش قزل آلا میریزند تا ضمن ارزای غریزه ی شکار ، گوشت با کیفیت بالا به تغذیه ماهیان برسد . البته در این حالت درگوشت ماهی تازه آنزیمی به نام تیامیناز وجود دارد که ویتامین –ب 1 را تجزیه کرده و ماهی دچار کمبود این ویتامین میشود که باید صورت مصنوئی تامین شود .

نکته :

1.از آنجایی که این ماهیان بسیار حساس بوده و هیچگونه آلودگی را در آب تحمل نمیکنند ، عواملی مانند ، سرعت جریان آب ، غلضت اکسیژن و میزان رسوبات در آب باید به طور مداوم کنترل گردد . درph ضمن استخر ها باید بتونی و قابل شستشو باشند .

2. ظرفیت کارگاهای پرورش :
- به ازای هر 10 لیتر در ثانیه ورودی آب ما میتوانیم یک تن ظرفیت پرورش ماهی ایجاد کنیم .
- به ازای هر تن ظرفیت گارگاه ما به 100 متر مربع فضای مفید احتیاج داریم تا بتوانیم تاسیسات را در آن پیاده کنیم .
- سازه ها و حوضچه ها باید شیب خاصی از ورودی تا خروجی ، بین 2 تا 5 درصد داشته باشند .
- برای ممانعت از ورود اتفاقی ماهیان وحشی و هرز و دیگر حیوانات مزاحم مثل مار و قورباغه و همچنین برای جلوگیری از خروج ماهیان پرورشی باید روی ورودی و خروجی توری نصب کنیم .
- قبل از آغاز دوره ی پرورش بعدی ، حوضچه ها باید شستشو شده و تمام سطوح برس کشیده شود . این مرحله بسیار مهم است ، به طوری که سرنوشت دور بعدی پرورش به این مرحله بستگی دارد . سپس با ماده ی هیپو کلرید سدیم به غلظت 200 میلی گرم در لیتر را در استخری که از قبل آبگیری شده میریزیم و به مدت یک ساعت هم میگذاریم که همین طریق بماند و بعد به دقت استخر را آب کشی –- می نماییم . اگر در منطقه ی پرورش ما این ماده ی ضد عفونی کننده ارزان بود ، استخر را دوباره آب میگیریم و با همین غلظت دوباره ضد عفونی میکنیم .سپس در مرحله ی بعد حوض هارا آبگیری میکنیم و پارامتر های حیاتی را کنترل میکنیم و 24 ساعت بعد ، ماهی ها را به داخل حوضچه ها وارد میکنیم

.3. تامین اکسیژن ، به میزان کافی ، در طول دوره ی پرورش :
آب ظرفیت محدودی برای ذریافت گاز را دارد . تلاطم زیاد به منظور زیاد شدن اکسیژن در آب نیست . اگر به طور مداوم دستگاه های آب پاش را روشن بگذاریم ، اصطکاک دستکاه زیاد میشود ، انرژی زیادی صرف میشود و به جای اینکه اکسیژن بیشتری بدست آوریم برعکس آن را کم میکنیم .در روز ما باید 5 تا 6 بار در روز میزان اکسیژن آب را اندازه گیری کنیم . در کشور های پیشرفته سنسور هایی وجود دارد که در دقیقه وضعیت آب را بررسی میکند و اطلاعات آن را در اختیار ما قرار میدهد . در طبیعت تلاطم آب نهر ها و رودهای کوهستانی سبب افزایش اکسیژن آب میشود ، ولی ما در کارگاهای پرورش میتوانیم از روش های زیر استفاده کنیم :

-- لوله های سوراخ دار و سنگ هوا : کمپرسور هوا ، هوا را با فشار وارد لوله میکند و لوله هوا را با فشار وارد سنگ یا لوله های سوراخ داری که در کف حوضچه نصب شده است وارد میکند و هوا از سوراخهایی که وجود دارد خارج شده و به داخل آب رها میشود .

-- دستگاه ایر جت : یک الکترو موتور شناور بر روی آب است که هوا را از یک سو گرفته و به عمق دلخواه ما به داخل آب وارد میکند .

-- لوله های سورخدار بالای حوضچه ، که آب را به داخل حوضچه میریزند .

--فواره های معمولی

-- هوادهی پارویی : این دستگاه ژاپنی است . قابلیت این دستگاه این است که قابلیت جابجایی دارد .

-- روش آبشار

صید محصول
دوره ی پرورش ماهی قزا آلا 6 تا 8 ماه است و وقتی که وزن ماهی به 250 تا 300 گرم رسید باید صید شود .
-- اندازه ی مطلوب برای خوردن این ماهی 250 تا 300 گرم است که در این فرم ماهی ها کوچک هستند ولی گوشتشان بسیار ترد و خوشمزه است

– نکات دوره ی خرمن برداری یا صید محصول :

-- بازار یابی ماهی ها باید حداقل 2 ماه قبل از صید آغاز شود
-- قطع تغذیه از 48 ساعت قبل از صید .در غیر این صورت وزن ماهی بیشتر میشود و از طرفی فساد ماهی هم زیاد میشود .
-- زمان صید باید صبح زود و در ساعات اولیه ی روز باشد ، زیرا ماهی ها آرامش بیشتری دارند بازار ها هنوز تعطیل هستند آب محتوی اکسیژن بیشتری است
-- جریان آب برای تامین اکسیژن تا اتمام صید باید برقرار باشد .
-- شستشو : ماهی ها را باید در سبد ریخته و آب کشی نماییم .
-- حمل و نقل : به سرعت باید ماهیها را در دمای مناسب به بازار حمل کنیم . در حمل ماهی نباید تاخیر کرد .
-- ماشین های حمل و نقل : بهترین وسیله ، ماشین های دارای سرد خانه است .

By: M&R



پایان