مواقعی که زمان برداشتن مار از داخل ویوارویم فرا برسد، شما نیاز دارید که روش صحیح برداشتن مار را بدانید. مسلما شما هم میخواهید از تمام مواردی را که در این گونه مواقع نباید انجام دهید مطلع شوید.
حرکات سریع در اطراف مار نداشته باشید.
شما مطمئنا خواهان درگیر شدن و جنگ با مارتان نیستید. اگر شما حرکت سریعی در اطراف مار انجام دهید ممکن است آن حیوان را به شدت مضطرب و وحشت زده کند.
هرگز مار را از قسمت سر نگیرید.
بیشتر مارها بر روی سر خود بسیار حساس هستند. در صورتی که سر مار را در دست بگیرید، به سرعت سعی در عقب کشیدن سر خود خواهد کرد. اگر در این زمان مار موفق به عقب کشیدن و آزاد کردن سر خود نشود، احتمال زیادی دارد که تصمیم به گاز گرفتن بگیرد. حتی اگر به صورت غیرعمد، مار را از سر بگیرید، به شدت سعی در لولیدن و پیچیدن و فرار کردن از شما خواهد کرد و تقریبا برداشتن مجدد این حیوان، غیرممکن خواهد بود.
پیش از برداشتن، مار را از حضور خود مطلع کنید.
مارها به سادگی وحشت زده میشوند. همواره پیش از اینکه به مار دست بزنید، مطمئن شوید که از حضور شما مطلع شده است. بهترین راه برای این کار، این است که در همان زمان که به مار نزدیک میشوید، از خود صدایی تولید کنید. ابتدا با احترام و دقت، در مقابل تانک قرار بگیرید، سپس به آرامی به قسمت خروج زبان مار دست بزنید تا دقیقا حضور شما را احساس کند. در مرحله آخر، به آرامی دست خود را بر روی بدن مار قرار دهید و بسیار دقت کنید که اگر یکباره مار را بردارید احتمال زیادی دارد که با یک حمله تدافعی از جانب مار روبه رو شوید.
هرگز یک مار تهاجمی را بدون وسایل لازم برندارید.
اگر تصمیم به برداشتن یک مار تهاجمی دارید حتما پیش از اقدام به این کار، تمامی وسایل و تجهیزات لازم را آماده کنید. قلاب (Hooks)، دستگیره (poles) و انبر (tongs) از وسایلی هستند که در اینگونه مواقع میتوانند به شما کمک زیادی کنند.
اگر یک مار سعی در گاز گرفتن شما داشت، سعی در نگه داشتن آن نکنید.
من نمیتوانم با قطعیت بگویم که اگر یک مار حالت تهاجمی داشت و تصمیم به گاز گرفتن شما داشت، بهترین راه برای دست آموز کردن او، اصرار بر نگه داشتن او در دست است. برای اینکه بدانید آیا میتوانید مار را همچنان در دست نگه دارید یا خیر، باید به حواس پنجگانه خود اتکا کنید. اگر این مار، یک مار 4 متری باشد که به تمام اشیا متحرک اطرافش حمله میکند توصیه ما این است که به کلی از برداشتن آن خودداری کنید یا حداقل بدون تجهیزات لازم آن مار را لمس نکنید. اما اگر ماری که در مقابل شما قرار دارد یک بچه مار است که فقط اندکی ترسیده یا خشمگین شده است میتوانید جلو رفته و با رعایت نکات ایمنی، آن را بردارید.
سعی نکنید به تنهایی ماری را که بیش از 2 متر طول دارد بردارید.
آمار نشان میدهد که بیشتر تعداد کشته شدگان و زخمی شدگان توسط مارهای خانگی، به وسیله مارهایی دچار سانحه شده اند که بیش از 180 سانتی متر طول داشته اند. این اتفاق به این صورت رخ میدهد که مار احساس ترس و خطر کرده و شروع به فشردن قربانی میکند. در این هنگام فرد قربانی به شدت وحشت زده میشود و مار هم به عمل فشردن خود ادامه میدهد. نتیجه چنین درگیری کاملا واضح است. در نظر داشته باشید که در صورتی که شما یک کودک 8 ساله باشید، یک مار با طول 1.2 متر میتواند به راحتی برای شما خطرآفرین شود.
در ادامه ما به نکات خاصی که باید در هنگام در دست گرفتن مارهای بزرگ به آنها توجه کنید اشاره میکنیم.
نزدیک شدن به مار
نخستین موردی که باید از آن مطلع باشید، نحوه نزدیک شدن به مار است. ایده خوبی نیست که بخواهید ناگهان به سمت مار رفته و او را از محفظه خارج کنید و باید حتما مار را از حضور خود مطلع کنید. زدن یک ضربه آرام به درپوش ویواریوم، مار را از نزدیک شدن شما آگاه میکند. در این لحظه باید مار، فعال شده، چشمانش حرکت کرده و زبانش را از دهان خارج کند. این حرکات نشان دهنده این است که مار در حال فکر کردن است و فقط واکنشی نشان نداده است. با توجه به اینکه بسیاری از مارها، شکارچیان کمین کننده ای هستند باید در این مواقع مراقب باشید که مار، در حال کمین کردن برای شما نباشد.
برداشتن و بلند کردن مار
دست خود را حدودا در فاصله 3/1 طول بدن از سر مار پایین آورده و از همان قسمت بدن مار را گرفته و به آرامی و با احترام بلند کنید. دست دیگر را در منطقه 4/1 پایینی بدن مار قرار داده و وزن بدن مار را بر روی دست خود بگیرید. بیشتر مارهای فشاردهنده (بوآها و پیتون ها) تمایل دارند که به دور کمر یا بازوی شما حلقه بزنند. سعی نکنید در مقابل این عمل مار، مقاومت کنید زیرا این کار باعث ایجاد اضطراب در مار میشود.
اگر تصمیم به برداشتن یک مار بزرگ و سنگین وزن دارید باید از کسی برای این کار کمک بخواهید. بسیاری از صاحبان مارها، هیچ کسی را برای کمک در اینگونه مواقع در منزل خود ندارند. اگر شما نیز در چنین شرایطی هستید باید بسیار مراقب باشید. یک مار بزرگ میتواند به سادگی بر یک فرد (حتی اگر یک مرد قوی و در شرایط جسمی مناسب باشد) چیره شود. در این خصوص، رعایت نکات زیر میتواند کمک زیادی برای شما باشد :
- به مار، اجازه حلقه زدن به دور خود، خصوصا به دور گردن تان را ندهید.
- دم، ضعیف ترین قسمت از چنبره مار است. بنابراین اگر مار به دور شما حلقه زد، باز کردن را از قسمت دم شروع کنید.
- اگر مار، توانایی ایجاد حلقه بزرگی را به دور شما دارد، اجازه چنبره زدن به دور سینه خود را نیز به او ندهید.
- همیشه یکی از دستان خود را در حالت آزاد نگاه دارید. به عبارت دیگر، مطمئن شوید که مار هرگز به دور هر دو دست یا بازوی شما حلقه نزده باشد.
ایده ای که در پشت تمام نکات عنوان شده فوق وجود دارد این است که شما باید همواره راه فراری برای خود حفظ کرده باشید. البته باز هم تاکید میکنیم که این موارد هرگز جایگزین استفاده از یک فرد برای کمک به شما نخواهد شد.
برخورد اول
نخستین تماس شما با مار، برخورد مهمی است که میتواند در ادامه کار شما با مار بسیار مهم باشد. البته مواردی که در این قسمت ذکر میشود را نه فقط نخستین برخورد خود با مار، بلکه برای تمام دفعات برداشتن مار حتما انجام دهید. در ابتدا به آرامی قسمت میانی بدن مار را لمس کنید. توجه کنید که هرگز برای این کار، سر مار را انتخاب نکنید و یا او را از قسمت دم بلند نکنید. این روشی است که مهاجمانی که تصمیم به شکار مار دارند آن را انجام میدهند و بنابراین انجام این کار باعث تحریک شدید مار و قرار گرفتن او در حالت تدافعی میشود. فراموش نکنید که مار باید بداند که قصد شما از برداشتن او به هیچ وجه آسیب رساندن به او نیست.
جا به جا کردن مار
برای جا به جا کردن مار حتما دقت کنید که هرگز حرکات سریع نداشته باشید و حتما به آرامی و با احترام او را حرکت دهید. اگر لازم است که مار را در مسافت زیادی جا به جا کنید، حتما از کیف مخصوص حمل مار، ظروف پلاستیکی و یا محفظه مناسبی برای این کار استفاده کنید.
اگر شما تجربه کافی در مورد لمس کردن و برداشتن مارها داشته باشید به تدریج، هم شما و هم مار، در این رابطه میتوانید راحت تر باشید. بسیار مهم است که از سنین کودکی مار با او تمرین کنید تا در سنین بزرگسالی در مقابل در دست بودن واکنش بدی بروز ندهند. البته ماری را که به تازگی خریده اید به مدت حداقل 48 ساعت به حال خود رها کنید و بهتر است تا قبل از اولین وعده غذایی و اولین پوست اندازی، تصمیم به دست زدن به او نگیرید. برای دست آموز کردن مار نیز مدت 5 الی 10 دقیقه در روز کفایت میکند.
مترجم : محمد مسعود کشوری
منبع : pet-snakes.com