صفحه نخست » جزییات-خبر » علمی

تصویر شماره 1: Fallstreak holes

این حفره‌ها، شکاف‌های کروی بزرگی هستند که در لایه‌های میانی یا بالایی ابرها، جایی که آویز‌های بلورین یخی از ابر آویخته شده‌اند، دیده می‌شوند.
برای تشکیل هر یک از این حفره‌ها، لایه‌های ابر باید شامل قطرات کوچک آب فوق‌سرد باشند، به این معنی که قطرات ریز آب، در دماهای زیر صفر محل استقرار ابرها هم به حالت مایع باقی بمانند. حفره فالستریک زمانی ایجاد می‌شود که بالاخره قسمتی از توده ابر شروع به انجماد کند، این انجماد سریع آغازگر یک واکنش زنجیره‌ای است، که به یخ‌زدن قسمت وسیعی از توده ابر منتهی می‌شود. تمام رطوبت حاصل از قطرات کوچک فوق‌سرد، به سرعت تبدیل به بلور یخ یکپارچه می‌شود و همین باعث می‌شود بلور به قدری بزرگ شود که به سادگی پایین بیفتد.
این شکل بلور که «ویرجا» نامیده می‌شود و آویزی از بلورهای یخ است، در مسیر حرکت تبخیر می‌شود و هرگز به سطح زمین نمی‌رسد.






تصویر شماره 2: Roll cloud

این شکل از ابرها مانند تونلی افقی از جنس ابر است که از توفانی قریبالوقوع خبر می‌دهد؛ هرچند که در برخی موارد، در پایان توفان نیز این ابر ظاهر شده است.
توده هوایی که به سرعت پایین می‌آید، می‌تواند با چنان شدتی به سطح ابر ضربه بزند که مانند گردبادی از ذرات، آب حاصل از این ابر را کیلومترها دورتر از آن در فضا رها کند. این هوای سرد سیال، سپس به زیر لایه‌های هوای گرم‌تر سر خواهد خورد و به دلیل موج حاصل از توفان، مجددا به صورت عمودی رو به بالا حرکت خواهد کرد.
این حرکت دایره‌ای شکل، بخار هوای گرم را میان ابر متراکم خواهد کرد. البته ابر غلتان حاصل از این گردباد از ابر توفانزای اولیه کاملا مستقل است.
این ابر در اغلب موارد چندین کیلومتر امتداد دارد، نمونه بارزی از این ابر را می‌توان بر فراز شارک بی، در غرب استرالیا مشاهده کرد.







تصویر شماره 3: Pink UFOs

یوفوهای صورتی، دسته‌ای از ابرهای آلتوکومولوس لنتیکولاریس هستند. می‌توان آنها را بر فراز رشته کوه Alpujarra واقع در جنوب اسپانیا مشاهده کرد که هنگام غروب آفتاب، به رنگ شعاع‌های سرخ و نارنجی نور در آمده‌اند.
این ابرهای عدسی شکل، که نام آنها از واژه لاتین لنتیکولار به معنی لنزی شکل ، مشتق شده، اغلب در مناطق کوهستانی دیده می‌شوند. بعضی افراد، این ابرها به دلیل شکل عجیبشان با یوفوها (اجرام پرنده ناشناخته) اشتباه می‌گیرند.






تصویر شماره 4: ابرهای آلتوکومولوس لنتیکولاریس چه‌طور ایجاد می‌شوند ؟

ابرهای عدسی شکل زمانی به وجود می‌آیند که یک لایه پایدار هوای مرطوب با فشار به سمت بالا حرکت داده شود تا رطوبتش را به شکل فشرده به ابر تبدیل کند.
اگر در این حالت لایههای متناوبی از هوای مرطوب و خشک حضور داشته باشند، ابرها به دسته‌های عمودی شکل خواهند گرفت. زمانی که جریان هوا به سطح اولیه برگردد و مانع فعلی سر راه ابرها برطرف شود، یک موج ایستاده در پهلوی بادپناه کوه به این شکل ایجاد خواهد شد. این تصویر از بلندای کوه رینر در واشنگتن، ایالات متحده گرفته شده است.








تصویر شماره 5: cap cloud

کلاهک ابر زمانی ایجاد می‌شود، که یک توده ابر شبیه کلاه بر فراز قله کوه استقرار پیدا کند.
این ابر زمانی تشکیل می‌شود که یک جریان هوای پایدار تا نوک قله ارتفاع بگیرد و در همانجا و به همان شکل سرد شود.






تصویر شماره 6: Wave clouds

ابرهای مواج را می‌توان در جزیره آمستردام، یکی از کوچک‌ترین جزایر روی زمین مشاهده کرد. این جزیره آتشفشانی کوچک از شکاف پوسته‌ای که قطب جنوب را از صفحات تکتونیک هند-استرالیایی جدا می‌کند، به وجود آمده است. با این‌که قله این آتشفشان تنها 881 متر ارتفاع دارد، اما می‌تواند در ایجاد و تغییرات مکانی ابرهایی در ارتفاع پایین و بر فراز اقیانوس هند جنوبی مؤثر باشد.
در این عکس، مشخص است که لایه‌ای از هوای مرطوب، هنگام عبور از فراز جزیره، مرتب بالا و پایین می‌شود و در نتیجه باعث شکل گرفتن رشته‌ای از ابرهای عدسی شکل باریک روی پوسته این امواج جوی می‌شود. در حالی که قطار ابر دارد، در جهت باد جزیره را ترک می‌کند و پیش از ادغام شدن در گستره ابرهای متراکم شمالی، دنباله این امواج چند‌ صد کیلومتر در پهنای آسمان امتداد پیدا می‌کند.
این تصویر در دی‌ماه 1384 به وسیله ماهواره تحقیقاتی ترا، وابسته به ناسا از ابرهای مواج گرفته شده است.








تصویر شماره 7: Virga

این ابرها تا حدودی شبیه عروس‌های دریایی شناور در آسمان به‌نظر می‌رسند. بازوچه‌ این عروس‌های دریایی که از بدن آنها آویزان شده، همان چیزی است، که ویرجا نامیده می‌شود. ویرجا در واقع باران یا برفی است که شروع به باریدن می‌کند، اما از آن‌جاکه در مسیر تبخیر می‌شود، هرگز به زمین نخواهد رسید.






تصویر شماره 8: Mammatus برپایه ابرهای توفانزا

ابرهاى کومولوس با برجستگی‌هاى آونگى در سطح تحتانى، ابرهایی هستند که همیشه با شرایط جوی ناپایدار و اغلب توفانی همراه می‌شوند، گاهی هم با فاصله زمانی طولانی از شرایط بد جوی و در روزهایی آرام بر فراز آسمان شکل می‌گیرند.
شکل ظاهری این ابرها حاصل کیسه‌هایی از هوای سرد اشباع است، که به سرعت از سطح ابرهای توفانزا پایین افتاده و تصویری مانند برآمدگی‌های مواج در قسمت تحتانی ابر ایجاد کرده است.
اشکال این ابرها به شکل قابل ملاحظه‌ای می‌تواند متغیر باشد، از امواج گره‌گره بلندی که کیلومترها کشیده شده تا بخش‌های کوچکی که بیشتر شبیه به کیسههای کروی متحرک هستند.
این تصویر در خرداد 1383 از ابر‌های کومولوس بر فراز استادیوم دانشگاه هستینگز در نبراسکا گرفته شده است.








تصویر شماره 9: Kelvin-Helmholtz

این ابرها تصویری عظیم از امواج دریا به هنگام برخورد با ساحل است، این ابرهای زیبا و کمیاب، یکی دو دقیقه بیشتر دوام نمی‌آورند و به سرعت در پهنه آسمان محو می‌شوند.
تصویر امواج شکسته‌ای که با فاصله از یکدیگر قرار گرفته‌اند، حاصل تغییر جهت باد است. زمانی که یک تکه ابر در مرز میان لایه‌های سردتر هوا در زیر و لایه‌های گرم‌تر در بالا قرار گیرد و لایه بالایی سریع‌تر از لایه پایینی حرکت کند، شکاف بین این دو می‌تواند ابرها را به شکل موج‌های جدا از هم درآورد.
اگر تفاوت میان سرعت حرکت هوای سرد و گرم، مثبت باشد؛ سر موج‌ها به داخل بدنه آنها هل داده می‌شود و در نتیجه تصویری بسیار زیبا از امواج، شبیه لحظه‌های موج سواری خواهیم داشت.






تصویر شماره 10: Horseshoe vortex

تصویر کمیاب و زودگذر ابرهای نعل اسبی شکل تنها یکی دو دقیقه، یعنی پیش از بخار شدن آن در آسمان قابل مشاهده است.
این ابرهای نعل اسبی حاصل چرخشی افقی هوا هستند و برای پیدایش نیاز به گردباد دارند. به نظر می‌رسد این ابرها از حرکت هوا به سمت بالا ناشی شوند، هوایی که زمان برخورد با سطح جریان‌های افقی بالای آن ناچار به یک چرخش ناگهانی می‌شود.
شرایط ایجاد این نوع ابر بسیار به ندرت فراهم می‌شود. آنها زمانی ایجاد می‌شوند که هوای واقع در قوس بالایی کمان به قدر کافی خنک شود تا بتواند باعث چرخش آن به شکل نعل اسب شود.
این شکل ابرها را می‌توان در نزدیکی توفان‌های تندری چند سلولی همراه با چرخش دائمی جریان هوا شاهد بود.