موارد مصرف اسپيرونولاكتون:
اين دارو بهعنوان دارويكمكي در كنترل حالات خيزدار (مانندنارسايي احتقاني قلب، سيروز كبدي،سندرم نفروتيك كه اغلب با زيادي ثانويهآلدوسترون همراه است) و خيز بدون علتمشخص و بهعنوان داروي كمكي دردرمان زيادي فشار خون همراه با افزايشآلدوسترون يا بدون آن، بهويژه درمواردي كه نياز به يك مدر نگهدارندهپتاسيم باشد، مصرف ميشود.اسپيرونولاكتون براي تشخيص و درمانافزايش اوليه آلدوسترون و پيشگيري يادرمان كمي پتاسيم خون (در بيماراني كهساير اقدامات كافي نباشد) مصرفميشود. اين دارو در درمان پرمويي بدندر زنان نيز مورد استفاده قرار گرفتهاست.
فارماكوكينتيك اسپيرونولاكتون:
اين دارو بخوبي پس ازمصرف خوراكي از مجراي گوارش جذبميشود و فراهمي زيستي آن نيز بيش از90 درصد است. پيوند اين دارو به پروتئينبيش از 90 درصد است. متابوليسم ايندارو كبدي است. اثر آن پس از 4 ـ 2 ساعت(با مصرف مقدار واحد) شروع ميشود.زمان لازم براي رسيدن به اوج اثر بامصرف مقادير متعدد 3 ـ 2 روز است.اسپيرونولاكتون بهصورت متابوليت دفعميشود.
موارد منع مصرف اسپيرونولاكتون: اين دارو در زياديپتاسيم خون، كمي سديم خون، عيب شديدكار كليه و بيماري آديسون نبايد مصرفشود.
هشدارها:
1 ـ در موارد زير بايد با احتياطفراوان مصرف شود:
بيادراري يا عيب كار كليه، افراد مبتلا بهديابت و بيماري كليوي، عيب كار كبد.
2 ـ بيماراني كه شديدا بد حال هستند ياحجم ادرار آنها كم است، بيشتر در معرضخطر زيادي پتاسيم خون هستند.
3 ـ در بيماران سالخورده، خطر بروززيادي پتاسيم خون افزايش مييابد.
عوارض جانبي اسپيرونولاكتون:
اختلالات گوارشي، كاهشتوانايي جنسي، بزرگ شدن پستانها،بينظمي قاعدگي، كسالت، سردرد،اغتشاش شعور، بثورات جلدي، افزايشپتاسيم خون، كاهش سديم خون،مسموميت كبدي و نرمي استخوان بامصرف اين دارو گزارش شده است.
تداخلهاي دارويي اسپيرونولاكتون: مصرف همزمان ايندارو با داروهاي نگهدارنده پتاسيم،سيكلوسپورين، مكملهاي پتاسيم وداروهايمهاركننده آنزيم مبدلآنژيوتانسين ممكن است منجر به زياديپتاسيمخون شود. اثرات ضد انعقاديهپارين در صورت مصرف همزمانبااسپيرونولاكتون ممكن است كاهش يابد.مصرف همزمان اين دارو با ليتيم به علتكاهش كليرانس كليوي ليتيم، ممكن استسبب بروز مسموميت با ليتيم شود.اسپيرونولاكتون ممكن است نيمه عمرديگوكسين را افزايش دهد.
نكات قابل توصيه:
1 ـ مصرف اين داروحتي در صورت احساس بهبودي بايدادامه يابد.
2 ـ اين دارو زيادي فشارخون را درماننميكند، بلكه آن را كنترل مينمايد. از اينرومصرف اين دارو ممكن است تا آخر عمرضروري باشد.
3 ـ از مصرف ساير داروها، بخصوصداروهاي مقلد سمپاتيك كه نياز به نسخهندارند، بايد خودداري شود.
4 ـ اگر دارو يك بار در روز بهصورتمقدار واحد مصرف ميشود، براي اجتناباز افزايش دفعات دفع ادرار در طول شب،بهتر است صبحها مصرف گردد.
5 ـ به منظور كاهش تحريك گوارشي واحتمالا كمك به افزايش فراهمي زيستيدارو، بهتر است دارو با غذا يا پس از آنمصرف شود.
مقدار مصرف اسپيرونولاكتون:
بزرگسالان: بهعنوان مدر در خيز ناشي ازنارسايي احتقاني قلب، سيروز كبدي ياسندرم نفروتيك در بزرگسالان، ابتداmg/day 200 ـ 25 در 4 ـ 2 مقدار منقسم بهمدت حداقل 5 روز مصرف ميشود.بهعنوان مقدار نگهدارنده
400 ـ 75 ميليگرم در 4 ـ 2 مقدار منقسممصرف ميشود. در درمان افزايشفشارخون در بزرگسالان، ابتدا
100 mg/day ـ 50 بهصورت مقدار واحد يادر 4 ـ 2 مقدار منقسم به مدت حداقل 2 هفتهمصرف ميشود. سپس مقدار مصرف هر2 هفته يك بار بر حسب نياز تنظيم ميشودتا به mg/day 200 برسد. در درمان كميپتاسيم خون ناشي از مصرف ساير مدرهادر بزرگسالان mg/day 100 ـ 25 بهصورتمقدار واحد يا در 4 ـ 2 مقدار منقسم،بهعنوان داروي كمكي در تشخيص زيادياوليه آلدوسترون در آزمون طولاني مدت،mg/day 400 به مدت 4 ـ 3 هفته، در آزمونكوتاه مدت 400 ميليگرم به مدت 4 روز وبهعنوان آنتاگونيست آلدوسترون
400 ـ 100 ميليگرم در 4 ـ 2 مقدار منقسممصرف ميشود.
كودكان: بهعنوان مدر يا كاهنده فشارخوندر درمان خيز، آسيت يا زيادي فشارخونمقدار شروع mg/kg 3 ـ 1 در روز است كهبهصورت مقدار واحد يا در 4 ـ 2 مقدارمنقسم مصرف ميشود. پس از 5 روزمقدار مصرف مجدد? تنظيم ميشود.
اشكال دارويي اسپيرونولاكتون:
Tablet : 25 mg
______________________
تهیه و تدوین: دکتر افسانه زرگر