حسین ذبیحی خیبری، یکی ازسازندگان این ربات که درباره ویژگیهای منحصر به فرد آن با خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) سخن میگفت توضیح داد: این ربات میتواند تعادل خود را مانند
انسان به صورت هوشمندانه حفظ کند یا بارهای سنگین را با حفظ پایداری دینامیکی بلند کرده و با ایجاد تعادل میان نیروهای خود و محیط در جهات مختلف از شیب بالا برود. البته ویژگیهای انسانی این ربات به معنی تشابه ظاهر آن به ظاهر یک
انسان نیست اما بعید نیست در آیندهای نزدیک این ربات به دلیل ویژگیهای خاص خود تبدیل به یک ربات خانگی و همراهی همیشگی برای
انسان شود.
آنچه این ربات را از سایرین متمایز میکند
به گفته عضو تیم سازنده این ربات، مهمترین ویژگی آن شعاع گردشی صفر است که به ربات اجازه میدهد بدون آنکه از جای خود حرکت کند، 360 درجه به دور خود بچرخد.
وی گفت: شعاع گردشی صفر در مکانیسمهای دیگر مانند رباتها یا ماشینهای چهار چرخ وجود ندارد و همین موضوع محدودیتهایی را برای آنها به وجود میآورد.
ذبیحی با بیان اینکه به دلیل الگوریتمی که برای این ربات نوشته شده، ربات از ویژگی پایداری دینامیکی برخوردار است، گفت: این ربات مانند سایر رباتها در حالت عادی بر روی زمین نمیایستد و مانند
انسان که در مواقع بیهوشی روی زمین میافتد و به صورت خودخواسته میایستد، این ربات نیز میتواند بر اساس الگوریتم خود برای ایستادن تصمیمگیری کند و ایستادن آن ربطی به ساختار مکانیکیاش ندارد.
به گفته وی این ویژگی منحصر به فرد به ربات قابلیت انجام فعالیتهای خاصی مانند بالا رفتن از شیب را میدهد که از سوی سایر رباتها به راحتی قابل انجام نیست. به دلیل آنکه این ربات میتواند نیروهای خود را به جهات مختلف معطوف کند، میتواند روی توپ خود از شیب بالا برود و یا روی شیب بایستد.
عضو تیم سازنده این ربات افزود: ربات ساخته شده مانند یک
انسان مقاوم میتواند در برابر ضرباتی که به او وارد میشود بایستد و کمی خود را به عقب بکشد تا تعادلش به هم نخورد. این عکسالعمل هر چه بیشتر آن را به
انسان شبیه میکند و میتواند کاربردهایی برای حضور در محیطهای انسانی و کار در کنار آنها به او بدهد.
ذبیحی خاطرنشان کرد: همین ویژگی پایداری دینامیکی میتواند برای این ربات شرایط قدبلند بودن ایجاد کند. رباتهای دیگر به دلیل آن که پایداری دینامیکی ندارند در برابر ضربه مقاوم نیستند و به زمین میافتند به همین دلیل نمیتوانند بلندقد ساخته شوند؛ اما این ربات میتواند قدبلند باشد که این امکان تعریف کاربریهای بیشتری برای او به وجود میآورد.
وی درباره بلند کردن بار توسط این ربات نیز گفت: ربات تک چرخ میتواند مانند
انسان خم شود و بارهای سنگین را از روی زمین بردارد و برای حفظ تعادل در هنگام برداشتن بار، کمی خود را به عقب بیاورد.
ربات توپی
ایران، چهارمین سازنده ربات با چرخ توپی
به گفته ذبیحی ایران چهارمین کشوری است که توانسته یک ربات با چرخ توپی بسازد. آغاز ساخت این رباتها به سال 2005 در آمریکا باز میگردد و پس از آن به ترتیب در سالهای 2008 و 2011 کشورهای ژاپن و سوییس موفق به ساخت نمونهای از آن شدهاند.
وی با اشاره به اینکه این طرح دو سال پیش و همزمان با دوران دانشجویی تیم سازنده آن در موسسه غیر انتفاعی شهاب دانش قم آغاز شده است، تصریح کرد: هم اکنون مراحل توسعهیی این ربات با همکاری همین موسسه و دانشگاه تهران پیگیری میشود و چند دانشگاه کشور نیز به صورت همزمان بر روی این نوع ربات کار میکنند.
ربات با چرخ توپی که طرح ساخت آن رتبه سوم طرحهای کاربردی جشنواره جوان خوارزمی را به خود اختصاص داده است، پیش از این نیز در مسابقات رباتیک جام دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مسابقات ملی رباتیک خوارزمی و مسابقات ربوکاپ آزاد ایران مقامهایی را به دست آورده است.
آینده ربات و کاربردهای آن
عضو تیم سازنده ربات با چرخ توپی معتقد است: مهمترین کارکرد این نوع ربات که فناوری به کار رفته در آن شبیه فناوری هواپیماهای بدون سرنشین است، ساخت نوع خاصی از وسایل نقلیه خواهد بود. چنانچه جنرال موتورز سعی کرده با استفاده از این فناوری خودرویی بسازد که بر روی دو چرخ حرکت میکند و شرکت هیوندا نیز از یک صندلی چرخدار برای محیط کار پردهبرداری کرده است که با همین سیستم کار میکند.
به گفته وی ویژگی خاص این ربات در رساندن سرعت از صد به صفر در کمترین زمان (مانند
انسان که سعی میکند با عقب کشیدن خود پس از دویدن زودتر به سرعت عادی برسد) میتواند ویژگی منحصر به فرد دیگری برای ورود آن به دنیای خودروها باشد.
البته او و همکارانش درصدد هستند که مانند برخی از سازندگان این ربات درآمریکا، از آن یک نمونه ربات خانگی بسازند. البته برای این کار ربات تک چرخ باید برای تعامل با
انسان و محیط، بینایی و هوش مصنوعی داشته باشد و بازوهایی مکانیکی بر روی آن نصب شود.