با اعلام فهرست نهايي نامزدهاي بخش بهترين فيلم غير انگليسي‌زبان جوايز اسکار 2011، باز هم سينماي ايران از اسكار بازماند.

به گزارش خبرنگاربخش سينمايي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، امسال فيلم‌ سينمايي «بدرود بغداد» به كارگرداني مهدي نادري در يك روند كاملا متفاوت از سوي مسئولان سينماي ايران به آكادمي اسكار معرفي شد.


اگر به تاريخچه‌ي حضور سينماي ايران در اسكار برگرديم، سينماي ايران تاكنون موفق به دريافت اسكارخارجي نشده است، اما فيلم «بچه‌هاي آسمان» ساخته‌ي مجيد مجيدي كه در سال 1377 با عنوان نماينده‌ي ايران به اسكار معرفي شد، براي اولين‌بار در جمع نامزدهاي بهترين اسكار غير انگليسي زبان در سال 1999 انتخاب شد.
سالها پيش براي نخستين بار وزارت فرهنگ و هنر وقت در سال 1356 فيلم «دايره‌ي مينا» ساخته‌ي داريوش مهرجويي را به اسكار معرفي كرد و پس از آن فيلم «باد صبا» ساخته‌ي آلبر لاموريس به عنوان نماينده‌ي ايران در سال 57 راهي آكادمي اسكار شد.



سينماي ايران به مدت 16 سال نماينده‌اي به اسكار معرفي نكرد تا سال 1373 كه فيلم «زير درختان زيتون» ساخته‌ي عباس كيارستمي معرفي شد و سپس در سال 1374 «بادكنك سفيد» به كارگرداني جعفر پناهي، سال75 فيلم معرفي نشد، 76 «گبه» محسن مخملباف، 77 «بچه‌هاي آسمان» مجيد مجيدي (جزو نامزدها قرار گرفت)، 78 «رنگ خدا»مجيد مجيدي، 79 «زماني براي مستي اسبها» بهمن قبادي ، 80 «باران» مجيد مجيدي ، 81 «من ترانه 15 سال دارم» رسول صدرعاملي ،‌ 82 «نفس عميق» پرويز شهبازي‏، 83 «لاك‌پشتها هم پرواز مي‌كنند» بهمن قبادي و 84 «خيلي دور خيلي نزديك» رضا ميركريمي، 85 «كافه ترانزيت» ، 86 «ميم مثل مادر» رسول ملاقلي‌پور و 87 «آواز گنجشكها» مجيد مجيدي و سال گذشته «درباره الي» به كارگرداني اصغر فرهادي به عنوان نماينده سينماي ايران به هشتاد و دومين دوره‌ي اسكار معرفي شد.



و امسال سرانجام 8 روز تا فرصت باقي‌مانده مهلت معرفي فيلم به اسكار از سوي معاونت سينمايي وزارت ارشاد، فيلم‌سينمايي‌ «بدرود بغداد» به كارگرداني مهدي نادري به اسكار معرفي شد.



در سال‌هاي اخير خانه سينما نمايندگانش را به امور بين‌الملل فارابي معرفي مي‌كرد و با حضور نمايندگاني از بنياد فارابي با بحث و بررسي فيلم‌هاي يك‌ساله اخير سينما يك فيلم به عنوان نماينده سينماي ايران به اسكار معرفي مي‌شد.



طبق آنچه در سايت آكادمي اسكار آمده است؛«انتخاب فيلم‌ها در هر كشوري توسط يك سازمان و يا يك هيات داوري متشكل از هنرمندان و اهالي صنعت سينما، انجام مي‌شود كه فهرست اعضاء اين كميته انتخاب بايد تا تاريخ 13 آگوست (12 مرداد‌ماه) به آكادمي معرفي شده باشد. »



و سپس تا اول اكتبر (9 مهرماه) بايد فيلم به همراه پوستر و عكس‌ها به آكادمي ارسال شود.
فقط فيلم‏هايي كه طي يك سال گذشته در قطع ‌35 يا ‌70 ميلي‏متري و از طريق فروش بليت در هر كشوري به نمايش عمومي درآمده باشند مي‏توانند به آكادمي اسكار معرفي شوند.



هرساله كشورهاي مختلف فيلم‌هايش را به اسكار معرفي مي‌كنند و در نهايت ‌5 فيلم براي دريافت جايزه بهترين فيلم خارجي زبان، نامزد مي‌شوند.
«بدرود بغداد» در ايران اكران عمومي نشده بود و تا فرصت باقي‌مانده براي در چند روز در يكي از سينماهاي گرگان فيلم اكران عمومي شد.



در آخرين روز شهريور ماه و در فرصت چند روز باقي‌مانده براي معرفي فيلم به اسكار؛ روابط عمومي معاونت امور سينمايي وسمعي و بصري وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي در نمابري اعلام كرد:«در پي بررسي‌هاي انجام شده براي انتخاب فيلم ايراني مراسم اسکار و مطرح شدن چند فيلم به عنوان نامزدهاي انتخاب نهايي ، به دليل سفر معاونت سينمايي به همراه رياست محترم جمهوري اسلامي ايران به نيويورک و همچنين سفر مديرعامل بنياد سينمايي فارابي به خارج از کشور ، طي نامه‌اي به تاريخ 23شهريور از سوي جواد شمقدري پيگيري اين مورد به عهده سيد عليرضا سجاد پور مدير کل اداره ارزشيابي و نظارت حرفه‌اي گذاشته شد.



عليرضا سجادپور طي تماسها و مشورت‌هاي متعدد با دست اندرکاران و اهالي سينما از بين گزينه‌هاي موجود سرانجام فيلم «بدرود بغداد» ساخته مهدي نادري و به تهيه‌کنندگي مرکز سينماي مستند و تجربي انتخاب شد.
بخشي از دلايل انتخاب اين فيلم مضمون ضد اشغال فيلم است که به حوادث اشغال عراق توسط نيروهاي آمريکايي مي پردازد وبا وجود فعلي مخالفت با حضور نظاميان آمريکايي در کشورعراق که در افکار عمومي جهان موجود است به نظر مي رسد اين انتخاب توجيه مناسبي دارد.»



اين گزارش مي‌افزايد: «اين انتخاب بر مبناي مشورتهاي گسترده با صنوف مختلف سينما صورت گرفته و گرچه گزينه هاي ديگري نيز موافقاني داشتند اما بدرود بغداد با فاصله بيشتري آراء مثبت را به خود اختصاص داد.»
اين در حالي است كه در آن نمابر نامي از سينماگر مشورت شده نيامده است و هياتي كارشناسي هم معرفي نشده است.
مدير بخش بين ا
لملل بنياد سينمايي فارابي از معرفي فيلم «بدرود بغداد» به اسكار اظهار بي اطلاعي كرد.
اما عليرضا سجادپور در آن مقطع زماني مي‌گفت: با توجه به سفر معاونت سينمايي به آمريكا و مدير عامل و قائم مقام بنياد سينماي فارابي به اروپا، تكميل پروسه انتخاب نماينده سينماي ايران به اسكار به من سپرده شد.



مدير كل اداره نظارت و ارزشيابي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به ايسنا توضيح داده بود:فيلمهايي وجود داشتند كه معرفي‌شان مي‌توانست بحث‌انگيز باشد و از ديد اسكار مورد توجه قرار گيرد. هر چند معتقدم تكليف جوايز اصلي جشنواره خارجي را سياست تعيين مي‌كند، اما ما از اين فرصت براي حضور در جشنواره‌هاي مختلف نبايد غافل شويم.



سجادپور مي‌گفت:در مرحله اول فيلمهايي مانند «شكارچي شنبه»، «طلا و مس» و «بدرود بغداد» كانديد شدند كه باتوجه به سفر آقاي شمقدري به همراه رييس جمهور به نيويورك و همچنين مديران بنياد سينماي فارابي براي خريد تجهيزات سينمايي به اروپا و طولاني بودن اين سفرها به نيابت از فارابي اين موضوع به من سپرده شد تا آن را در آخرين گام ساماندهي كنم.
وي يادآور شده بود: امسال مانند سالهاي گذشته شورايي با آن عنوان براي انتخاب فيلم مشخص نشد و انتخاب به صورت نظرسنجي با دست‌اندركاران سينما انجام شد و از بين گزينه‌هاي موجود به جمع‌بندي قطعي رسيديم و
«بدرود بغداد» در بين سينماگران آراي بيشتري داشت و مديران هم مخالفتي با اين انتخاب نداشتند در واقع مانند ليگ برتر فوتبال كه يك تيم قهرمان مي‌شود، در اينجا هم بايد يك فيلم به اسكار معرفي مي‌شد و دلخوري‌هاي موجود طبيعي است.



سجادپور بر اين موضوع تاكيد داشت:با توجه به تم ضد اشغال اين فيلم كه در جامعه آمريكا هم بسيار داغ است احساس شد، شانس اين فيلم بيشتر خواهد بود.
وي در عين حال اقدامات تبليغي جهت معرفي فيلم را بعد از اين انتخاب بسيار مهم دانست و اظهار داشت: در دو روز گذشته كه معرفي اين فيلم قطعي شده است، موضوع را به دوستان حاضر در نيويورك اطلاع دادم تا لابي‌ها صورت گيرد و تبليغات آغاز شود و همه تلاشها به سمت پررنگ‌تر شدن اين فيلم رفته است



شمقدري معاون سينمايي نيز كه در سفر نيويورك به سر مي‌برد در مورد معرفي فيلم «بدرود بغداد» به آكادمي اسكار با توجه به مقررات اين آكادمي كه بايد فيلم در ايران اكران عمومي شده باشد و حضور در جشنواره‌هاي جهاني گفته بود:مهمترين موضوع، اكران اين فيلم در آمريكاست و من در اين سفر براي اكران در آمريكا هماهنگ كردم و تا دسامبر (دي ماه ) بايد اين فيلم اكران شده باشد و مهمتر از آن نشان دادن در آكادمي اسكار است كه من اينجا با برخي از اعضاي آكادمي در جريان سفر صحبت كردم و قرار شد بعد از اينكه برگشتم به تهران، فيلم را به همراه اطلاعات بفرستيم.



شمقدري گفته بود:من در جريان ديدار با برخي از اعضاي آكادمي اسكار گفتم كه اين فيلم، فيلم متفاوتي است و ما فكر مي‌كنيم شانسي دارد. بسيار مهم است كه براي اعضاي آكادمي اسكار بتواني فيلمت را معرفي كني و نظر آنها را جلب بكني. البته مهمتر از آن اين است كه فيلم در فضاي رسانه‌اي اينجا مقداري بازتاب داشته باشد. من با بعضي از ايرانياني كه در فضاي رسانه‌اي اينجا فعاليت مي‌كنند صحبت كردم و قرار شد كه فيلم را براي آنها بفرستم تا در دانشگاه‌هاي لس‌آنجلس به نمايش بگذارند و در مورد مسائل اين فيلم مطلب در رسانه‌ها منتشر كنند.
در همان مقطع پي اعلام فيلم «بدرود بغداد» به‌عنوان نماينده ايران در اسكار، منوچهر محمدي به انتشار يادداشتي كوتاه پرداخته و در آن از عدم انتخاب «طلا و مس» تشكر كرد.



تهيه‌كننده‌ي فيلم‌سينمايي«طلا و مس»در اين يادداشت كه در اختيار ايسنا قرار گرفت، نوشته بود:«من در اين لحظات باشكوه و دوران پرعظمت سينماي ايران خوشحالي زائد الوصف و توصيف ناشدني خود را ازعدم انتخاب فيلم «طلا ومس»براي اسكار، با هيچ زباني و كلماتي قادر نيستم بيان كنم لذا بر خود فرض مي‌دانم از كارشناسان خردمند و آگاه كه به دلايل بسيار كه قطعا در راس همه آنها فروتني كارشناسانه است و به همين خاطر هيچ اسم و رسمي از آنان سراغ ندارم،غيابا تشكر قلبي خود را اعلام مي‌نمايم و به پاس اين خدمت گران سنگي كه در حق فيلم«طلاومس»روا داشته‌اند از صميم دل و جان از آنان سپاسگزاري مي‌نمايم.»



علي معلم هم اظهار اميدواري كرده بود:«براي معرفي فيلم به اسكار تصميم كارشناسانه‌ صورت گرفته باشد. اما اگر اين انتخاب بدون تشكيل كميته‌هاي متخصص سينمايي باشد، اصلا جالب نيست كه موضوعاتي كه نيازمند كارشناسي هستند به شيوه مديريتي و با اعمال نظر مديران بررسي شوند.»



اين تهيه‌كننده و منتقد سينما گفته بود:«به نظر مي‌رسد كه دوستان مقررات اسكار را نمي‌دانند. به هر حال لازم بود كه امسال هم كميته‌اي از سينماگران به انتخاب و كارشناسي فيلمها بپردازند و مانند سالهاي قبل همه چيز شفاف و مشخص باشد، اما به نظر مي‌رسد كه امسال سياست ديگري حاكم است.»



وي در عين حال مطرح كرده بود:«انتخاب فيلمي كه به اكران درنيامده براي اسكار خيلي از روي قاعده نيست، چرا كه همانطور كه گفتم بايد اين فيلم اكران عمومي شده باشد. من نمي‌دانم كه دوستان اصلا از بين چه فيلمهايي به انتخاب پرداخته‌اند و آيا فيلم ديگري هم در اين رقابت بوده است يا خير؟ يا اينكه اين فيلم پخش‌كننده خارجي دارد يا نه؟ و دركل به نظر مي‌رسد كه تصميمي عجولانه گرفته شده است.»