حکیم مهر - خبرگزاری مهر نوشت : در ایران باستان رسم بر این بود که ایرانیان در روز بهمنگان گوشت نمی خوردند، شکار نمی کردند و با پوشیدن لباس سفید و استفاده از غذاهای گیاهی جشن بر پا می کردند چرا که معتقد بودند فروزه پاک و جاوید بهمن در جهان مادی موکل حیوانات است.
چندیست که طرفداران حقوق حیوانات در ایران روز بهمنگان را که یکی از جلوه ها و ویژگیهای آن حمایت از حیوانات بوده است به عنوان روزی ملی برای حمایت از حقوق حیوانات گرامی می دارند. اما متاسفانه این روزها رفتار برخی از مردم نسبت به جانداران از مسیری که در خور اشرف مخلوقات است منحرف شده است به طوری که حیوانات بر مبنای باورهای اشتباه یا بعضا خرافی مورد آزار و اذیت یا در خوشبینانه ترین حالت مورد بی توجهی قرار می گیرند.

این در حالیست که گشتی در تاریخ این سرزمین به افکاری متعالی در این زمینه رهنمونمان می کند. در آیین مزدیسنا که در زمان ساسانیان رواج داشته نیکی و ترحم به حیوانات از رواج و اهمیت خاصی برخوردار بوده و در آیین مانی و مزدک نیز برای حیوانات اهمیت خاصی قائل بودند به طوریکه برگزیدگان و روحانیون این آیین از خوردن گوشت حیوانات و هرگونه آزار رساندن به آنها امتناع می کردند و کشتار بیهوده حیوانات به شدت نهی می شد.

پس از ورود اسلام به ایران رفتار شایسته مردمان این کشور با سایر مخلوقات مورد تأیید و تشویق این دین قرار گرفت. در احادیث نیز بر رفتار توام با لطف و مهربانی نسبت به سایر مخلوقات پروردگار تاکید فراوان شده است. تا آنجا که پیغام آور این دین حضرت محمد (ص) می فرماید:«همه مخلوقات مثل یک خانواده خداوند هستند و او کسی را بیش از همه دوست دارد که بیش از همه نسبت به خانواده خود مهربان باشد.»

بر طبق آموزه های دین اسلام تحمیل رنج و درد بر مخلوقات بی گناه و بی دفاع خداوند در هیچ شرایطی جایز نیست چرا که تمامی جانها محترم و شایسته حفظ و حمایت اند.

انسان که اشرف مخلوقات نامیده شده است به واسطه قدرت درک و تعقل خود قدرت تسلط بر سایر ساکنان این کره خاکی را داشته و از این جهت مسئول هر بی عدالتی شناخته می شود که بر هر یک از مخلوقات خداوند روا شود.

در کشورهای اروپایی متعددی نیز در سال های اخیر رویکردی تازه نسبت به حقوق حیوانات شکل گرفته است. آنها دیگر به عنوان اشیائی که صرفا مورد مالکیت و تصرف قرار می گیرند تلقی نشده و قدرت درک و از آن مهم تر جانشان به رسمیت شناخته می شود تا آنجا که در مواردی رفتار غیر انسانی با حیوانات مجازات می شود.

اصل احترام به ارزش ذاتی حیات تمامی جانداران آنگونه که آمد چه از منظر دین، چه فرهنگ و چه پیشرفت اصلی قابل دفاع و لازم الدفاع است که برای تحقق آن باید از طرق مختلفی همچون آگاهی رسانی، فرهنگ سازی و حتی قانونگزاری وارد شد.

البته حقوق حیوانات در قوانین فعلی نیز به طور پراکنده دیده شده است. از آن جمله علاوه بر اصل 50 قانون اساسی که حفاظت از محیط زیست به معنای اعم آن را مورد توجه قرار داده، می توان به قانون شکار و صید مصوب 11 بهمن 1335 اشاره کرد که مبانی حمایت از حقوق حیوانات از جمله حفظ و نگهداری حیوانات در برابر گرسنگی، تشنگی  و صید و شکار بی رویه و عوامل و حوادث نامساعد جوی و طبیعی مانند حریق و سیل و بیماریهای واگیردار و فراهم آوردن موجبات و محیط مساعد جهت تکثیر و پرورش حیوانات و کوشش در اصلاح نژادشان در کنار تنظیم و اجرای برنامه های آموزشی به منظور برانگیختن حس حیوان دوستی در کشور و تنویر افکار عمومی در آن به چشم می خورد.

در آخر شاید ذکر این گفته گاندی اندیشمند هندی خالی از لطف نباشد که« نوع برداشت ما از حیوانات و چگونگی برخورد با آنها یکی از راههای سنجش میزان تعالی و پیشرفت یک ملت است»

این تفکریست که گاندی بیش از شصت سال پیش به آن رسیده بود. تفکری که متأسفانه در جامعه ما هنوز کسانی هستند که آن را تجملی و لوکس می پندارند و حتی طرفداران این تفکر را به سخره می گیرند.