نورولوژیستها در بررسیهای خود نشان دادند ضربات سر که در فوتبال از محبوبیت بالایی برخوردارند برای بازیکن بسیار خطرناک هستند به طوری که ضربه سر به توپ با سرعت 65 کیلومتر بر ساعت برابر آسیبی است که در اثر برخورد با یک خودروی در حرکت با سرعت 50 کیلومتر بر ساعت وارد می شود. به گزارش خبرگزاری مهر، تصور کنید که ایستاده اید ناگهان یک جهش بلند می کنید و بدن خود را با یک منحنی 70 سانتیمتری به طرف جسمی به وزن 450 گرم که با سرعت 50 تا 80 کیلومتر بر ساعت در حرکت بوده و دارای انرژی جنبشی است خم می کنید. درحقیقت وزن جسمی با چنین خصوصیاتی برابر با وزن جسمی حدود 80 کیلوگرم است. بنابراین وقتی در تلاشید که این جسم را با سر متوقف کنید باید این نکته را در نظر بگیرید که وزن این جسم بسیار بالاتر از چند صد گرم است.
برخورد با این جسم نه تنها به وزن و سرعت جسم بستگی دارد بلکه همچنین به لحظه ای که تلاش برای توقف آن را آغاز می کنید و لحظه ای که شتاب آن را می گیرید وابسته است.
برپایه قوانین فیزیکی، این تمام آن چیزی است در مسابقات فوتبال و زمانی که یک فوتبالیست با یک ضربه سر، توپ درحال رسیدن را متوقف کرده و آن را برای مثال به طرف دیگر زمین دوباره پرتاب می کند، اتفاق می افتد.
در صورتی که فرض کنیم یک فوتبالیست حرفه ای به طور متوسط در هر مسابقه 5 ضربه با سر انجام می دهد و این کار را در بیش از 250 دیدار در طول یک فصل تکرار می کند باید بدانید که این فوتبالیست ضربات هولناک و غیرقابل جبرانی را به مغز خود وارد می کند.
در این راستا گروهی از محققان نروژی با بررسی مغز 70 فوتبالیست تیم ملی با دستگاههای سیتی اسکن و الکتروآنسوفالوگراف دریافتند که 35 درصد از این موارد علائمی از تغییر ریتمهای نرمال و آتروفی مغز را نشان دادند در حالی که در بسیاری از فوتبالیستهای نروژی که فعالیت حرفه ای خود را کنار گذاشته بودند کاهش کورتکس مغز، همراه با اختلالات شناختی مشاهده شد.
نتایج مشابه این تحقیقات در مطالعات دیگری که بر روی تیمهای ملی فوتبال هلند و آمریکا انجام شد به دست آمد.
برپایه این نتایج، نورولوژیستها هشدار دادند که بازیکنان فوتبال استفاده از ضربات سر را در طول مسابقات کاهش دهند.
به گفته این محققان، فوتبالیستهایی که در پستهای حمله و مرکز میدان بازی می کنند بیشترین مشکلات نورولوژیکی از قبیل اختلالات حافظه و اختلال درک بصری را نشان می دهند.
Resigzed Image Click this bar to view the full image.
"اریک متسر" نورولوژیست دانشگاه آمستردام در این خصوص توضیح داد: "در بیش از یک سوم از فوتبالیستهای هلندی (فعال و بازنشسته) علائم مشکلات نورولوژیکی مثل سر درد، سرگیجه و زود خشمی مشاهده می شود."
به گفته این دانشمند، با یک ضربه سر به توپی که با سرعت 65 کیلومتر بر ساعت حرکت می کند فوتبالیست همان آسیبی را دریافت می کند که در اثر برخورد با یک خودروی در حرکت با سرعت 50 کیلومتر بر ساعت کسب می کند. در اثر برخورد توپ به سر، جراحات بسیار ریزی در مغز ایجاد می شود که در سیتی اسکن دیده نمی شوند اما با گذشت زمان علائم خود را نشان می دهند اما در این مرحله، در 90 درصد از موارد غیرقابل درمان می شوند.
مغز، جسمی است که در یک مایع ژلاتینی معلق است. این مایع "سربرواسپینال" نام دارد که به جذب و کاهش اثرات ضربات مکانیکی خارجی مثل یک ضربه سر کمک می کند. بنابراین، جمجمه استخوانی تنها یک محافظ محدود است و دیواره داخلی آن در پی یک برخورد می تواند به جسم شکننده داخلی آسیب برساند. به طوری که این جسم آسیب پذیر با حرکات با شتاب بالا از یک طرف به طرف دیگر جمجمه جابجا می شود.
نتیجه این جابجایی نه تنها ورم و خونریزی است بلکه آسیبهای مستقیمی نیز به سلولهای عصبی کورتکس وارد می شود.
در این ورزشکاران، در طول سالها و به خصوص زمانی که این ضربات سر در طول زمان تکرار شوند عواقب آسیبهای وارده به حداکثر میزان خود می رسند.
نتایج دو تحقیق موازی که اولی در نروژ بر روی 535 فوتبالیست و دومی در سوئد بر روی 44 فوتبالیست زن انجام شد افزایش برخی پروتئنیها را در خون نشان داد. این افزایش پروتئینها با آسیبهای مغزی ارتباط داشت.
در تحقیق سوئدی، افزایش این مواد با تعداد ضربات سر و جراحات جمجمه ای که در طول مسابقات به وجود آمده بود ارتباط مستقیم داشت.
آمارها در آمریکا نشان می دهند که در طول 10 سال به طور متوسط 87 هزار مورد جراحت جمجمه به ثبت رسید، درحالی که در فوتبال آمریکایی این رقم 204 هزار و در هاکی به 17 هزار مورد بود. این درحالی است که در فوتبال مشکلات از این قبیل 200 درصد وخیم تر است.
برپایه این تحقیقات، فدراسیون فوتبال هلند استفاده از ضربات سر را چه در طول تمرینات و چه در طول مسابقه برای فوتبالیستهای با سن کمتر از 16 سال ممنوع اعلام کرد. این قانون در تیمهای فوتبال مدارس ابتدایی آمریکا نیز اجرا می شود و انتظار می رود که به زودی در سطح فوتبال جوانان اروپا نیز اجرا شود.
همچنین در پی گزارشات هشداردهنده ای از تعداد جراحات جمجمه در فوتبال آمریکایی منتشر شد، از تابستان گذشته "لیگ ملی فوتبال" آمریکا پوسترهایی را منتشر کرد که روی آنها نوشته شده است: "به کوفتگی های سر توجه کنید! این ورمها می توانند در دراز مدت اثرات وخیمی داشته باشند."
بسیاری از نورولوژیستهای آمریکایی در مقاله ای که در مجله "لانست نورولوژی" منتشر کرده اند خواهان تنظیم مقررات پیشگیرانه جدیدی مثل استفاده از کلاههای ایمنی در باشگاههای فوتبال دانشگاهها و در فوتبال حرفه ای زنان شدند.
به گفته این دانشمندان، احتمال اینکه حراجات مغزی خطر توسعه بیماریهای تخریب نورونی حاد مثل آلزایمر و پارکینسون را افزایش دهند بسیار بالا است.