پرشین پت > > ماياها كه بودند و چگونه زيستند؟

ماياها كه بودند و چگونه زيستند؟

تاریخ ایجاد 1389/03/28
مشاهده 3531
بازگشت

در متون باستاني، تاريخ اين رويداد، هشتم ژانويه سال378 ميلادي و نام آن غريبه "آتش مولود"(Fire is Born) عنوان شده است. او به عنوان فرستاده و سفير فرمانرواي قدرتمند كوهپايه هاي مكزيك وارد"واكا"- گواتمالاي امروز- شده بود، اما تا چند دهه پس از آن، نامش در سراسر قلمرو تمدن جنگلي "مايا" برسر زبانها مي چرخيد. در طول حيات او، تمدن مايا به اوج قدرت و شكوه خود رسيد؛ قدرتي كه تا پنج قرن دوام داشت.

"مايا" براي انسان امروزي همواره يك معما به شمار رفته است. تا چند دهه پيش، بسياري از پژوهشگران از واكاوي آثار به جاي مانده از شهرهاي ويران شده مايا و البته خط زيبا و هنوز رمزگشايي نشده آنها، چنين مي پنداشتند كه مايا، جامعه اي متين، آرام، باسواد و مقيد به مذهب و معنويت بوده است. اما پس از آن كه كتيبه شناسان موفق به خواندن خط مايايي شدند، دريافتند جامعه مايا شاهد رگه هايي تيره از خشونت بوده است: قدرت طلبي، زور آزمايي، شكنجه اسيران، قرباني كردن بردگان و رفتارهايي از اين دست جزو شاخصه هاي آشكار تمدن مايا بوده است. با اين حال، بسياري از اسرار مايا به قوت خود باقي ماند، از آن جمله، اين كه اگر تمدن مايا چنين متوحش بود، پس چه عاملي آن را به سمت قدرت و شكوه زمانه اش سوق داد؟

دوره كلاسيك مايايي :

درست در همان زماني كه شهرت "آتش مولود" رو به گسترش بود، بادهاي تغيير و تحول در دنياي مايا وزيدن گرفته بود. از پس اين تحولات، مجموعه ابتكاراتي بيرون آمد كه به تحكيم روابط مايايي ها با همسايگان خود و ديگر فرهنگها و در نهايت خلق بسياري از دستاوردهاي هنري انجاميد. اين دوره از تمدن مايا به "دوره كلاسيك مايا" معروف است.

از يافته هاي جديد چنين بر مي آيد كه "آتش مولود" كليد اصلي اين تغيير و تحول و به عبارتي »دوران گذار« بوده است. همچنين بسياري از باستان شناسان و مورخان معتقدند او بود كه بازسازي پيكره و رهبري تمدن مايا را به دست گرفت. به اعتقاد اين گروه از پژوهشگران، وي با تركيب ديپلماسي و قدرت، متحداني پديد آورد، سلسله هاي جديد را بنا نهاد، تأثيرگذاري حكومت خود را توسعه داد و بر قدرت مركز اين حكومت- شهر تئوتي هواكان، نزديك مكزيكوسيتي امروزي- افزود.

البته برسر ماهيت ميراثي كه به دست "آتش مولود" رسيده، بين پژوهشگران اختلاف نظر وجود دارد. گروهي معتقدند كه تمدن مايا پيشاپيش از پتانسيل قدرت گيري و رشد برخوردار بوده و اين جنگجوي نام آور، تنها از موقعيت پيش رو در زمان مناسب بهره گرفته است. به هر حال در اين كه ورود او به "واكا" همزمان با آغاز دوره تحول تمدن مايا بوده، هيچ شكي نيست. از جمله اين مدعيان، "نيكلاي گروب"، پژوهشگر دانشگاه بُن است. وي مي گويد: من نمي گويم كه "آتش مولود" نظام جديدي را پايه گذاشت، اما يقين دارم كه او در دوره آغاز قدرت گيري مايا مي زيست.
نكته ديگري كه برهمگان واضح و روشن است، اين كه مايايي ها، پيش از ظهور "آتش مولود" نسبت به اصلاح موقعيت جغرافيايي خود و ترك نواحي فرو دست جنوب مكزيك و گواتمالا به سمت مناطق بالا دست و مرتفع اقدام كرده بودند. تاريخ شكل گيري واكاي قديم، جايي كه امروزه "ال پرو" خوانده مي شود، به تقريب هزار سال قبل از ميلاد مسيح برآورد شده است. مايايي ها به سرزميني پا گذاشتند كه از جنگل هاي انبوه، مه سنگين، باران شديد، گل و لاي و انواع جانوران خطرناك - از جمله پشه هاي جنگلي - آكنده بود. به اين نام ها بايد"بالام"- خداي جنگل- يا همان يوزپلنگ جگوار را هم افزود!
نخستين مهاجران براي يافتن جاي اسكان چندان گزينه اي نداشتند. اغلب مناطق مناسب اسكان، پيش ترمملو از جمعيت انساني شده بود و حركت به سمت نواحي ممنوعه ناگزير مي نمود. اما مايايي ها خيلي زود در كنار رودخانه ها، درياچه ها و مرداب ها اسكان يافتند و توانستند از خاك حاصلخيز منطقه بهره بگيرند. آنها براي فراهم آوردن زمين زراعي و كاشت غلاتي چون ذرت، بخشهايي از جنگل را سوزاندند و مسطح كردند. همزمان با رشد جمعيت، متدهاي آنها براي زندگي زراعي اصلاح مي شد. مثلاً دريافتند كه از گل و لاي باتلاقها مي توان به عنوان كود زراعي استفاده كرد.

معابد و قصرهاي بزرگ :

در سده هاي بعد، سازگاري مايايي ها با زندگي در جنگل، شرايط را براي رويكرد به زندگي شهري فراهم آورد. ساخت معابد و قصرهاي بزرگ با دهها اتاق و دالان و پلكان هاي هرمي شكل محصول همين دوره از تمدن مايا است.

آنها به گونه اي هنرمندانه از عناصري چون رنگ و اشكال تجسمي در ساختمانها استفاده مي كردند. همچنين توانستند سيستم نگارشي هيروگليفي (خط تصويري) خود را توسعه دهند و براي شمارش روزها نيز به مفهومي از عدد صفر دست يابند. آنها شمار روزهاي سال را365 روز مي دانستند و به گونه اي پيچيده، شمار روزها در سال هاي كبيسه را نيز تصحيح مي كردند. مايايي ها به طور منظم و با قاعده، ستاره ها را رصد و خورشيد گرفتگي ها را پيش بيني مي كردند. آنها همچنين عمارت هاي ويژه برپايي مراسم هاي خود را به گونه اي زاويه دار مي ساختند كه در مواقع خاصي از سال رو در روي طلوع يا غروب آفتاب واقع باشد.

نبض قدرت :

شهر"واكا" در قرن چهارم ميلادي پايتختي با پرستيژ و پرشكوه براي مايايي ها به شمار مي آمد. اين شهر در آن روزگار چهار ميدان اصلي، صدها ساختمان، معابدي به بلندي300 فوت(91 متر) و عمارت هايي براي برپايي مراسم مختلف داشت. واكا بيش از هر چيز يك قدرت تجاري به شمار مي آمد. از اين رو بخشهايي استراتژيك از حريم رود سن پدرو (San Pedro) را كه از قلب منطقه پتن (Peten) به سمت غرب در جريان بود، به شهر متصل كرده بودند. به بيان ديگر، واكا تا حريم رود »سن پدرو« توسعه يافته بود تا امكان تردد كشتيهاي تجاري و بازرگاني به سهولت ميسر باشد. عمده محصولات مايايي ها كه به مقاصد مختلف صادر مي شد، شامل خوارو بار و غلاتي چون ذرت، انواع حبوب نباتي، فلفل، گياه آوكادو، چيكل(صمغ درخت ساپوديلا كه براي تهيه سريش به كار مي رفت) و لاتكس(شيرابه لاستيك مانندي كه از درختان كائوچو گرفته مي شد و براي ساخت توپ هاي بازي جهت تفريح و تفنن در مراسم هاي جشن و سرور به كار مي رفت) بود. در مقابل، بسياري از كالاهاي غيربومي نيز از دنياي پيرامون به بازار واكا راه پيدا مي كرد. از آن جمله، انواع مجسمه ها و تنديس هاي يشمي، جواهرات و البسه اي بود كه بيشتر از سمت مكزيك و نواحي كوهستاني وارد مي شد.
از شواهد و قراين و گمانه ها چنين بر مي آيد كه واكا در سال378 - سال ورود "آتش مولود" - قريب به يكصد هزار نفر جمعيت داشته است. اگر چه در اين خصوص سند مكتوبي به جاي نمانده، اما در صورت صحت اين گمانه مي توان ادعا كرد كه واكا در آن روزگار، يكي از بزرگ ترين شهرهاي دنيا بوده است.

گذشته از تمام اينها، واكا ويژگي ديگري هم داشت: اين شهر به لحاظ جغرافيايي و ژئوپولتيكي، براي انجام يك عمليات جنگي بسيار مناسب مي نمود و به احتمال فراوان، اين همان ايده اي بود كه پاي "آتش مولود" را به واكا كشانده بود.
او از جانب حكمران پتن مأموريت داشت توسعه دامنه حكمراني پتن را تا "تئوتي هواكان" ، به واكايي ها پيشنهاد دهد و در صورت نپذيرفتن آنها، به زور متوسل شود. هدف نهايي او، البته فتح "تيكال" (Tikal) در50 مايلي شرق واكا بود. پادشاهي تيكال، اين شهر را به يكي از پرنفوذترين مناطق مايا تبديل كرده بود و كافي بود تا كنترل اين شهر به دست "آتش مولود" بيفتد تا ديگر شهرها يكي از پس ديگري سقوط كنند. استقبال حاكم واكا از"آتش مولود" و پذيرش پيشنهاد او، البته مسير را براي نيل به اين اهداف جاه طلبانه بسيار هموار كرد و همين آغازي بود براي قدرت گيري و آوازه اين جنگجوي جسور در تمدن مايا.

سقوط :

يكي از روزهاي سال800 ميلادي، قلمرو آرام و صلح طلب "كانكوئن" (Cancuen) - از مناطق مركزي تمدن مايا- دستخوش گردبادي از خشم، جنون و توحش شد. كان ماكس، پادشاه "كانكوئن"، احتمالاً مي دانسته كه عنقريب ، دردسري در راه است، چرا كه دستور به ساخت صدها خاكريز و جان پناه موقت گرداگرد كاخ200 اتاقي اش داده بود. پادشاه، البته نتوانست از اين تدبير طرفي ببندد. مهاجمان شهر را محاصره كردند و چون سيلابي برقلب كانكوئن تاختند. سرعت حمله به قدري بالا بوده كه پژوهشگران، امروزه هنوز از چند و چون آن متحيراند.
پس از تسلط به شهر، مهاجمان31 نفر را به اسارت گرفتند. از جواهرات و آويزهايي كه از آنها به جا مانده، مشخص است كه جزو نجيب زادگان و احتمالاً از افراد خانواده كان ماكس بوده اند. در ميان آنها چند زن و كودك هم بوده،2 نفر از زنان نيز باردار بوده اند.
تمامي اسيران به بارگاه تشريفات دربار انتقال يافته و اعدام شدند. نظر باستان شناسان حاكي است كه قاتلان با استفاده از ادوات شكنجه، قربانيان خود را به صلابه كشيده اند. جسد اين31 نفر در مقبره زيرزميني كاخ پيدا شده، اما مشخص است كه شاه كان ماكس و ملكه اش بدون شكنجه، در اقدامي مجزا، كشته شده اند. چرا كه جسد آن دو، صدها يارد دورتر از گور نخست و ملبس به لباس هاي اشرافي شان كشف شده است.
ماجرايي كه شرح آن رفت و جزئياتش در پي مطالعه و تحقيق پژوهشگران و باستان شناسان اعلام شده، در حقيقت بخشي از موجي را در بر مي گيرد كه پايه هاي قدرت و شكوه تمدن مايا را سست و متزلزل كرد. اين، همان خشونتي بود كه حدود500 سال قبل تر، بستر همسان سازي، فرمانروايي واحد و تحكيم مركز گرايي تمدن مايا را به دست »آتش مولود« فراهم آورده بود. اما اينك به شكل آتش انتقام و آزمندي از جاي جاي اين قلمرو پهناور سربرآورده بود.
"كانكوئن" يكي از آخرين شهرهاي مركزي مايا- در گواتمالاي امروزي- بود كه از پس اين آتش سوزان، ويران مي شد و به تاريخ مي پيوست.

جرقه نخست خشونت هاي داخلي به دست دو برادر مشتعل شد. پادشاهان دو قلمرو"تيكال" و "كالاكمول" با هدف كسب قدرت بيشتر، به يكديگر تاختند و نبردي خونين را آغاز كردند كه دامنه اش به سرعت به ديگر قلمروها تسري يافت و پهناي مايا را در برگرفت و همين، سقوط اين تمدن را رقم زد.
پژوهشگران البته گمانه هاي ديگري را هم براي اين زوال و فروپاشي ناگهاني قائلند. به عقيده بسياري ، ازدياد جمعيت (به حدي كه كنترل و نظارت برآن از عهده يك كانون فرماندهي خارج بود)، آسيب هاي ناشي از حوادث و بلاياي طبيعي و زيست محيطي، خشكسالي موسمي و افراط و اسراف منابع مالي به دست پادشاهان و حاكمان قلمروهاي مختلف در كنار خشونت و خونريزي از جمله عوامل مؤثر در فروپاشي تمدن مايا بوده است؛ تمدني كه از بازمانده هاي باستاني آن چنين بر مي آيد كه بضاعت و شايستگي ايستايي را داشته، اما دستخوش سرنوشت و تقدير و البته سوء تدبير واليانش، به قهقرا رفته است.

منبع : boshghabparandeha

The underlying connection was closed: Could not establish trust relationship for the SSL/TLS secure channel.

نظرات کاربران

ارسال به دوستان

نام شما

ایمیل شما

ایمیل گیرنده

توضیحات

کد امنیتی

کدی که در زیر نمایش داده شده است را وارد نمایید

کاربران با این تگها این مقاله را پیدا کرده اند :

◄ بستنی قهوه گربه
◄ قهوه به یاد ماندنی دارای تصاویر زیبای جغده
◄ قاب دوربین فیدر پرنده
◄ بستنی آموزشی به شکل کوه یخ
◄ کفش های میکی موس
◄ ماسک صورت Cthulhu
◄ کیف دستی میکی موس
◄ گودال آتش کوسه
◄ کاناپه راحت حیوانات خانگی
◄ بازوهای مینیاتوری
◄ کوله پشتی لاک پشتی
◄ عکس سگ های خندان
◄ چرخ ورزش گربه
◄ هدفون‌های خلاقانه بی‌سیم ژاپنی
◄ ماهی مرکب غول پیکر در پرتغال
◄ کوله پشتی لاک پشتی
◄ کیبورد بتمن
◄ سگ ربات ابتکاری
◄ جعبه کنترلر Wolverine Xbox
◄ مجسمه کبوتری بزرگ
◄ لامپ LED قابل شارژ با الهام از پرندگان
◄ مکانی جذاب برای حیوان خانگی
◄ میز اداری نوآورانه با خانه سگ یکپارچه
◄ خانه سگ یکپارچه
◄ تخت گربه یکپارچه
◄ نور شب توتورو دیوراما
◄ صندلی اختاپوس
◄ مبل کرگدن
◄ لانه پرنده غول پیکر
◄ وزغ نگهبان
بعدی 1 قبلی

خبر های روز حیوانات خانگی

معرفي نژاد گربه

اخبار ومقالات - گالری

نمایش متن مقالات

ماياها كه بودند و چگونه زيستند؟

مایاها

بودند

ماياها

بودند 19

ماياها 1

جهان

جديد

هفته

تصاویری

بیماری

باغ

چند

جهانی

بازی

بسیار

10 خبر اخر سایت

جدیدترین مقالات

◄ بستنی قهوه گربه آثار هنری شگفت انگیز نقاشی شده با قهوه توسط هنرمند روسی Elena Efremova . انواع مختلف قهوه ویژگی منحصر به فردی را برای هر نقاشی گربه ایجاد می کند . ◄ قهوه به یاد ماندنی دارای تصاویر زیبای جغده فنجان های قهوه به یاد ماندنی دارای تصاویر زیبای جغدهای شایان ستایش با چشمانی به اندازه چشمان شما پس از اولین جرعه است. بسته بندی Boo Takeaway و فنجان های قهوه که توسط Backbone Branding برای خط جدید قهوه رویال ارمنستان "Owl" طراحی شده است. در ارمنی، "بو" به معنای "جغد" است، اشاره مستقیم به پرنده شب‌زی، که برای یک برند قهوه از آن به عنوان نام استفاده می‌کند. چشمان کنجکاو جغد با فنجان های دارای تصاویر کارتونی که آنها را به جغدهای جذاب تبدیل می کند، به کانون طراحی تبدیل می شود. فنجان‌های قهوه جغد در رنگ‌های مختلفی عرضه می‌شوند تا با زمانی از روز که قهوه سفارش می‌دهید، مطابقت داشته باشد، چه برای بیدار شدن از خواب صبحگاهی و چه در اواخر شب. ◄ قاب دوربین فیدر پرنده تغذیه پرنده چند منظوره با کیف یکپارچه برای دوربین در فضای باز به افراد اجازه می دهد تا پرندگان را در حیاط خلوت خود تغذیه و ضبط کنند . تغذیه کننده پرنده که توسط Wasserstein برای قرار دادن دوربین های محبوبی مانند Wyze Cam طراحی شده است به شما کمک می کند هر صدای جیر جیر و بال زدن را با وضوح بالا ثبت کنید. در عین حال که دوربین شما را از باران، باد و عناصر بیرونی در امان نگه می‌دارد، حیات وحش را مستقیماً در معرض دید قرار می‌دهد. این تغذیه کننده پرنده که به راحتی بر روی درختان یا دیوارها نصب می شود و با انرژی خورشیدی سازگار است، پرنده نگری را به یک ماجراجویی با فناوری پیشرفته تبدیل می کند. ◄ بستنی آموزشی به شکل کوه یخ بستنی آموزشی به شکل کوه یخ ذوب می شود تا یک پنگوئن یا خرس قطبی را در بالای چوب بستنی نشان دهد. بسته بندی بستنی تابستانی تاک طراحی شده توسط BXL به بچه ها در مورد تأثیر تغییرات آب و هوا می آموزد. این طراحی بسته بندی قدرتمند است زیرا یک تجربه ساده از خوردن بستنی را به یک درس قابل تامل تبدیل می کند. این نشان دهنده ناپدید شدن حیات وحش در مناطق قطب شمال به دلیل گرمایش جهانی است. ◄ کفش های میکی موس کفش‌های پاشنه بلند خلاقانه با گوش‌های نمادین میکی موس که به جلو متصل شده‌اند، ترکیبی عالی از شیطنت دوران کودکی و مد بزرگسالان هستند. کفش های میکی موس توسط کوپرنی طراحی شده اند زیرا بزرگسالان دیزنی نیز به مد لباس نیاز دارند. در نمایشگاه کوپرنی بهار تابستان 2025 در دیزنی لند پاریس رونمایی شد. کفش های میکی موس که در ایتالیا ساخته شده اند، یک کفش کلکسیونی با نسخه محدود هستند که ترکیبی از تجمل و نوستالژی هستند. ◄ ماسک صورت Cthulhu ماسک صورت خلاقانه با شاخک‌های چرم واقعی برای افرادی که می‌خواهند به نظر برسند که به تازگی از رویای تب لاوکرافت بیرون آمده‌اند. ماسک صورت Steampunk Cthulhu که توسط Uchronic از چرم ساخته شده است ، با هر شاخک شکل و جزئیات برای به تصویر کشیدن آن حال و هوای وهم انگیز و اخروی. چرم با کیفیت بالا برش خورده، قالب‌گیری شده و دوخته می‌شود تا جلوه‌ای واقعی و لغزنده به ماسک بدهد. تناسب قابل تنظیم، ماسک صورت Cthulhu را به طرز شگفت‌آوری راحت نگه می‌دارد، زیرا در مناطق بایر حرکت می‌کنید یا در Burning Man مورد توجه قرار می‌گیرید. ◄ کیف دستی میکی موس کیف چرمی شیک و چشم نوازی که برای طرفداران شیک دیزنی ساخته شده است با گوش های نمادین میکی موس در بالا ارائه می شود. کیف سوایپ میکی موس توسط کوپرنی برای کسانی که عاشق دیزنی و مد بالا هستند طراحی شده است. کیف دستی میکی موس که در ایتالیا از چرم مشکی باکیفیت ساخته شده است، هم یک کیف روزمره کلکسیونی و هم پوشیدنی است. در طول نمایش مد SS25 Coperni در دیزنی لند پاریس معرفی شد. ◄ گودال آتش کوسه گودال آتش الهام گرفته از پوستر فیلم که شبیه کوسه با دهان باز از آرواره ها طراحی شده است ، وحشت سینمایی را به حیاط خلوت می آورد . گودال آتش آرواره که توسط Burned by Design ساخته شده است ، ادای احترامی شگفت انگیز از تریلر نمادین کوسه اسپیلبرگ است. طراحی حماسی یک ساختار دو قسمتی است: بدن کوسه با جزئیات، که لحظه وحشتناک را از پوستر فیلم به تصویر می کشد، و یک گودال آتش در داخل. دهان باز ترسناک کوسه به عنوان نقطه دسترسی آسان به آتش عمل می کند که هنگام غرش شعله ها از درون، تصویری چشمگیر را ارائه می دهد. ◄ کاناپه راحت حیوانات خانگی کاناپه راحت حیوانات خانگی دارای درب های چوبی است که برای جلوگیری از پوشاندن موهای گربه روی کوسن ها تا می شود . مبل گربه توسط Tomoya Ono یک قطعه مبلمان مدرن طراحی شده است که هم صاحبان گربه و هم حیوانات خانگی آنها را مورد توجه قرار می دهد. هنگامی که از آن استفاده نمی کنید، قسمت های نشیمنگاه نرم را می توان به دقت بسته کرد تا ظاهری تمیز و بدون مو داشته باشد. این کاناپه که با در نظر گرفتن دوام ایجاد شده است، از مواد ضد خش ساخته شده است و کاملاً قابل شستشو است و برای خانواده هایی که گربه دارند ایده آل است. ◄ بازوهای مینیاتوری بازوهای مینیاتوری طراحی شده برای جوجه ها، پرنده شما را به یک ابرقهرمان پردار با بازوهای سبز عضلانی کوچک تبدیل می کند . بازوهای هالک پرینت سه بعدی برای جوجه ها: چرا نباید پرنده ای فوق العاده قوی در اطراف حیاط قدم بزند؟ این ارتقای نهایی برای مرغ متوسط است. هیچ چیز مانند پرنده ای که عضله دوسر بازوی سبز را خم می کند «باورنکردنی» نمی گوید…
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 بعدی آخرین (1 - 10) / 29366 \| صفحه 1 از 2937