تلاش كردم بازی‌هایم كلیشه نشود
سیاوش طهمورث متولد 1325 تهران و فارغ‌التحصیل رشته تئاتر از دانشكده هنرهای دراماتیك چهره شناخته شده‌ای است كه بارها هنرمندی او را در آثار نمایشی همچون
گرگ‌ها، در پناه تو، شلیك نهایی، مسافر ری، زیر تیغ و... به تماشا نشسته‌ایم.
او در سریال
نابرده رنج ایفاگر نقش
منوچهر كاراكتری غیرقابل پیش‌بینی است كه باعث به وجود آمدن ماجراهای مختلف می‌شود.
داستان در دهه 60 اتفاق می‌افتد یعنی زمانی كه ایران درگیر جنگ با عراق است.
طهمورث با استفاده از توانمندی و تجربیات خودش باز هم توانسته ابعاد مختلف شخصیت
منوچهر را به نمایش بگذارد. در گفت‌وگویی با
طهمورث دلایل موفقیت و حضورش در این
سریال را مورد بررسی قرار دادیم.
منوچهر از آن شخصیت‌های چندوجهی است كه به‌تنهایی بسیاری از اتفاقات و ماجراها را به‌وجود می‌آورد و ما را به دنبال خود می‌كشاند. چطور این شخصیت شكل گرفت؟
خصوصیات مورد نظر را بذرافشان در وجود این شخصیت گذاشته بود. من هم شخصیت
منوچهر را از جامعه خودمان گرفتم.
منوچهر پتانسیل‌هایی در وجودش داشت كه من آن را پرورش دادم.
چطور این شخصیت را پرورش دادید؟
هر شخصیتی را كه قرار است بازی كنم اول در وجود خودم به دنبالش می‌گردم. می‌بینم كه
سیاوش طهمورث چگونه در وضعیتی كه یك كاراكتر در آن قرار گرفته، عكس‌العمل نشان می‌دهد بعد هم به جامعه نگاه می‌كنم. به افرادی كه در كنار من در خیابان و پیاده رو عبور می‌كنند توجه می‌كنم.
منوچهر واقعیت جامعه ماست او كسی است كه در آن برهه تاریخی وجود داشته است. با استفاده از همه این نكات این شخصیت را پرورش دادم تا
منوچهر شكل گرفت. باید همیشه در ذهنمان باشد وقتی می‌توان اثر پرمخاطبی را تولید كرد كه شخصیت‌ها كاملا پرداخته شده باشند و بازیگران نیز به درستی انتخاب شوند تا بتوانند شخصیت‌های داستان را به صورت واقعی به نمایش بگذارند.
شما معتقدید همه شخصیت‌ها در این سریال خوب شكل گرفتند و از قسمت اول مخاطبان توانستند با داستان ارتباط برقرار كنند؟
به نظرم نویسنده و كارگردان باید در همان قسمت اول به فكر جذب مخاطب باشد نه این‌كه چند قسمتی تولید و پس از مشاهده كاستی‌ها، كار تقویت شود.
نابرده رنج از همان ابتدا مخاطب را درگیر داستان كرد و این تیزهوشی كارگردان را می‌رساند كه از قسمت اول جذابیت‌های لازم را برای دیدن این مجموعه ایجاد كرد.
نگران این نبودید كه كارگردان این مجموعه جوان است و شاید نتواند جذابیت‌های لازم را برای مخاطب به‌وجود بیاورد؟
من از زمانی كه فیلمنامه به دستم رسید و با صحبت‌هایی كه با بذرافشان داشتم مطمئن بودم كه كار خوبی تولید خواهد شد. چون یك گروه بسیار خوبی در كنار هم جمع شده بودند تا اثر مطلوبی را تولید كنند. فكر می‌كنم كارگردان از بازیگر جوان ما در این
سریال هم جوان تر بود اما این دلیل نمی‌شود كه من بازی نكنم. صداقت و صمیمیت این جوان‌ها را دوست دارم و از این‌كه با این گروه كار كردم بسیار خوشحالم.
شنیدم كه به پیشنهاد شما بخشی از سكانس‌های این سریال تغییر كرده است.
من همیشه در همه كارهایی كه حضور دارم سعی می‌كنم منفعل نباشم و هر چیزی كه به ذهنم برسد برای موفقیت اثر به كارگردان پیشنهاد می‌كنم چون خودم را با همه عوامل یكی می‌دانم و معتقدم باید همه به هم كمك كنند و تاثیرگذار باشند. به همین جهت پس از این‌كه فیلمنامه را خواندم و قرار شد با این
سریال همكاری داشته باشم بخش‌هایی به پیشنهاد من تغییر كرد.
با توجه به این‌كه شما از پیشكسوتان بازیگری هستید فكر نمی‌كنید پیشنهادهای شما باعث شود كارگردان تصور كند شما در كارش دخالت می‌كنید؟
من هیچ وقت در كار كسی دخالت نمی‌كنم فقط پیشنهادم را می‌دهم و اگر مورد نظر كارگردان بود عملی می‌شود و اگر با فكر و سلیقه اش همخوانی نداشت و اجرا هم نشود هیچوقت ناراحت نمی‌شوم و هیچ اشكالی ندارد. من در هیچ كدام از آثاری كه حضور داشتم اعمال نفوذ نكردم و بیشتر تلاش كردم تا بین من و كارگردان هماهنگی كاملی وجود داشته باشد. من به دنبال سلایق شخصی خودم نیستم و در هیچ‌كدام از كارهایی كه داشتم مساله خاصی را القاء نكردم.
در هنگام كار مانند بقیه بازیگران جوان تمرین می‌كردید یا منتظر می‌ماندید تا آنها خودشان را آماده كنند تا تصویربرداری انجام بگیرد؟
من از ابتدا تا انتها با همان‌ها نقشم را ایفا می‌كردم. حتی در زمان‌هایی كه برای دوربین تمرین می‌كردم با تصور این‌كه آخرین برداشت است بازی می‌كردم. وقتی بازی می‌كنم واقعا همه هوش و حواسم دركار است حتی اگر تمرین باشد.
تا حالا به این فكر كردید كه چرا اكثر نقش‌هایی كه به شما پیشنهاد می‌شود نقش منفی است؟
البته قبل از این‌كه به این سوالتان پاسخ دهم باید بگویم كه اخیرا در سریالی به عنوان
شهر دقیانوس بازی كرده‌ام كه هیچوقت
طهمورث را این‌گونه ندیده‌اید. راستش مشكل اصلی ضعف در كارگردانی است. كارگردانان معمولا دوست دارند افرادی كه توانایی‌هایشان در یك كاراكتر مشخص شده به آن
نقش بدهند و كمتر اجازه ورود به كاراكترهای دیگر را به او می‌دهند. اما با این وجود من هیچوقت نقش‌های منفی را یكنواخت بازی نكردم. مثلا
نقش من در زیرتیغ و
نابرده رنج كاملا متفاوت است. همیشه تلاش كردم بازی‌هایم كلیشه‌ای نشود و مخاطب در هر مجموعه یا فیلمی كه من را دید تفاوت را احساس كند.
این تفاوت را چگونه ایجاد می‌كنید؟
افرادی كه در موقعیت اجتماعی منفی قرار دارند در باور خودشان منفی را منفی نمی‌بینند و همیشه حق را به خود می‌دهند. به همین جهت من هم سعی می‌كنم در نقشی كه برعهده دارم تنها بازی نكنم بلكه دقیقا همان شخصیتی باشم كه حق را به خود می‌دهد و معتقد است كارهایش درست و صحیح میباشد.
معمولا در طول سال چند پیشنهاد كاری دارید؟
اینقدر پیشنهاد كاری دارم كه واقعا تعدادش یادم نیست.
پس چرا این پیشنهادها را قبول نمی‌كنید؟
من برای این‌كه در كاری حضور داشته باشم از ابتدا تا انتهای فیلمنامه را می‌خوانم و با كارگردان جلسه می‌گذارم و دلایل رد یا قبول كردنم را به او می‌گویم. فیلمنامه بسیار مهم است چون فیلمنامه است كه داستان را شكل می‌دهد اگر فیلمنامه‌ای ضعیف باشد و حتی بازیگران مطرح هم در آن حضور داشته باشند نمی‌تواند موفق باشد. مخاطب ابتدا با داستان ارتباط برقرار می‌كند و بعد با بازیگر، پس فیلمنامه باید مورد توجه بازیگر باشد و بر اساس فیلمنامه پیشنهاد بازی را بپذیرد.
پس می‌توان فهمید كه فیلمنامه‌هایی كه به شما پیشنهاد می‌شود سطح خوبی ندارند؟
متاسفانه برخی‌ها فكر می‌كنند برای نوشتن فیلمنامه باید 20 روز یا یك ماه زمان گذاشت و هر چه كه به ذهنشان رسید بنویسند و آن تبدیل به یك اثر نمایشی شود. بعضی وقت‌ها هم تهیه‌كنندگان به فیلمنامه‌نویس‌ها پیشنهاد می‌دهند كه با فلان موضوع در مدت كم فیلمنامه‌ای بنویسند. فكر می‌كنید مردم در حال حاضر تا چه اندازه مجموعه‌ها یا فیلم‌های تلویزیونی را تماشا می‌كنند یا اگر تماشا می‌كنند موضوعات آنها چقدر دربرگیری دارد آیا می‌تواند مخاطبان فراوانی را همراه خود كند یا خیر؟ همه ما می‌دانیم اثری موفق و پربیننده است كه فیلمنامه خوبی داشته باشد پس باید برای فیلمنامه‌نویسی سرمایه‌گذاری كنیم.
چطور می‌توان برای فیلمنامه‌نویسی سرمایه‌گذاری كرد؟
باید برای فیلمنامه‌نویس موقعیت ایجاد كنیم. با در اختیار گذاشتن امكانات مناسب از او بخواهیم تا بدون دغدغه فیلمنامه بنویسد و پس از مدتی فیلمنامه‌های پرمحتوا در اختیار داشته باشیم.
بارها شنیدم كه بازیگرانی فقط با خواندن نقش خودشان یا حتی بدون این‌كه فیلمنامه را بخوانند قیمتی را مشخص می‌كنند تا در فیلم یا مجموعه‌ای بازی كنند یعنی این بازیگران برایشان فیلمنامه مهم نیست؟
باید ببینید كه بازیگر برای چه بازی می‌كند؛ برای تجارت یا هنر، به نظر من بازیگری هنر است و هنرمند تاجر نیست. این‌كه فردی بدون خواندن فیلمنامه مبلغی را برای بازی مشخص می‌كند فاجعه است. پول درآوردن به چه قیمتی؟ پس عشق به كار، انگیزه، تعهد و فرهنگ چه می‌شود؟ شما در نظر بگیرد در حال حاضر تا چه اندازه سطح كیفی تولیدات نمایشی در كشورمان پایین آمده است. مخاطبان را نباید به دیدن كارهای ضعیف عادت بدهیم مسوولان باید از تولیدات خوب حمایت كنند تا شاهد تولید آثار مطلوبی باشیم. برنامه‌سازان باید انتظارات مخاطبان را بدانند و برای رضایتمندی آنها با تولید آثار كیفی تلاش كنند.
فیلمنامه سریال نابرده رنج را چطور ارزیابی می‌كنید؟
این فیلمنامه از ابعاد مختلفی قابل بررسی است. وقتی فیلمنامه را خواندم متوجه شدم كه قابل تامل است و مطمئن شدم این فیلمنامه می‌تواند قابل شنیدن و دیدن باشد چرا كه در تمامی سكانس‌ها برای تماشاگر ارزش قائل شده است و تكرارهای غلط و سطحی ندارد. بیننده می‌تواند براحتی با داستان ارتباط برقرار كند. همه اینها در حال حاضر باعث موفقیت این
سریال شده است.
یعنی سریال هیچ ضعفی ندارد؟
خوشبختانه این
سریال مورد پسند مردم قرار گرفته است و اگر ضعفی هم داشته، ضعف‌هایش را نشان نداده است.
اخیرا در تله‌فیلمی با عنوان «رسم مانده» در استان خراسان شمالی جلوی دوربین رفتید. چطور شد كه این كار را انتخاب كردید؟
فیلمنامه قوی و عوامل خوبی در این كار بودند كه پذیرفتم. البته با وجود این‌كه این تله فیلم برای صدا و سیمای استان خراسان شمالی و برای پخش از یكی از شبكه‌های سراسری تولید می‌شد همه عوامل انگیزه بالایی برای تولید یك اثر مطلوب داشتند كه این خود بسیار با ارزش است. در شهرستان‌ها بازیگران و هنرمندان بسیار زیادی حضور دارند كه متاسفانه به آنها توجه نمی‌شود افرادی كه می‌توانند از چهره‌های موفق تلویزیون و سینما باشند.
فكر می‌كنید تولید آثار نمایشی در شهرستان‌ها می‌تواند به معرفی این پتانسیل‌ها كمك كند؟
اگر مدیران با هدفگذاری این كار را انجام بدهند قطعا به تعداد بازیگران با استعداد كشورمان افزوده خواهد شد و ما شاهد آثار خوبی در تلویزیون خواهیم بود.
معتقدید برای موفقیت، بازیگر باید از تئاتر، تلویزیون یا سینما شروع كند؟
به نظر من تئاتر می‌تواند بازیگر را بسازد. حتی اگر كسانی كه سوپر استار هستند باید تئاتر را بشناسند و بازی كنند وقتی نفس بازیگر به نفس تماشاگر می‌خورد موقعیت‌هایی ایجاد می‌كند كه حتی فكرش را هم نمی‌توان كرد. صحنه تئاتر لحظه به لحظه آموزش است و اگر بازیگری تئاتر را كنار گذاشت به تكرار خواهد افتاد.
در این ایام كدام یك از سریال‌های تلویزیون را تماشا می‌كنید؟
چون معمولا خانه نیستم نمی‌توانم تلویزیون ببینم. در این مدت برای اولین بار توانستم كار خودم را از ابتدا ببینم با توجه به این‌كه فرصتی ندارم اما خدا را شكر از زمان پخش
سریال نابرده رنج هر شب این
سریال را تماشا كردم.
حرفی هست كه نگفته باشید؟
من مدیون مردم هستم. وقتی ابراز محبتشان را در هرجای ایران عزیز می‌بینم شرمنده می‌شوم.