آموزش آداب معاشرت به رباتها
ربات عزیز، لطفا آدم باش!
دانش > فناوری اطلاعات - بشر از رباتهای اجتماعی انتظار دارد، مؤدب باشند و درست مانند یک انسان برخورد کنند. به همین دلیل محققان تلاش میکنند برای پذیرش این رباتها در جامعه انسانی، آنها را با انتظارات بشر امروز منطبق کنند.
محبوبه عمیدی: بدونشک سیستمهای کامپیوتری سریعتر و بهروز، در جامعه انسانی از اقبال بیشتری برخوردار هستند اما به نظر میرسد این در مورد رباتهای اجتماعی جدید، چندان صادق نباشد. تحقیقات نشان میدهند نسلهای آتی رباتهای اجتماعی اگر رفتارهای انسانی بیشتری در چنته داشته باشند، سادهتر از پیش مورد قبول جامعه قرار خواهند گرفت. البته این رفتارهای انسانیتر احتمالا به قیمت از دستدادن بخشی از کارآیی ماشینی آنها تمام خواهد شد.
به گزارش نیوساینتیست، نوریهیرو هاگیتا و همکارانش در آزمایشگاههای ATR در کیوتو، ژاپن، از 38 داوطلب خواستند با کلیک ماوس روی یک تصویر دیجیتال به کامپیوتر فرمان تغییر سایز آنرا بدهند. برنامه به شکلی طراحی شده بود که پاسخ به فرمان با 1 تا 3 ثانیه تأخیر انجام میشد. همانطور که تیم انتظار داشت، پاسخ سریع به فرمان حالت مطلوب داوطلبان بود و تأخیرها باعث ابراز نارضایتی شرکتکنندگان شدند.
اما نتایج نسخهای از این آزمون که در آن از رباتهای انساننما استفاده شده بود، دور از انتظار بودند. داوطلبان از ربات میخواستند آشغالی را از روی زمین بردارد و روبات به صورت شفاهی درخواست را تصدیق میکرد. در این آزمون پاسخهای سریع - بلافاصله پس از اتمام صحبت شرکتکننده- در مقابل پاسخهایی که با تأخیری یک ثانیهای همراه بودند، محبوبیت کمتری داشتند.
بلژ ماتلو از دانشگاه ویسکانسینمدیسون که به تحقیق درباره کنشهای متقابل انسان و روباتهای اجتماعی مشغول است، در اینباره میگوید: «در کار با کامپیوتر، انتظار و مطلوب فرد، پاسخ بلادرنگ به فرمانها است، اما همین فرد در تعامل با یک روبات انتظار دارد این ماشین از معیارهای گفتگو و آداب اجتماعی پیروی کند. به همین دلیل است که تأخیر 1 ثانیهای در پاسخ به فرمان مطلوبتر است».
صبر کن!
مطالعات مالتو علاوه بر این نشان میدهند، روباتها میتوانند با تغییراتی ساده و پیشپا افتاده در رفتارشان، مورد پذیرش بیشتری از سوی جامعه انسانی یا همکاران قرار بگیرند. او از کارکنان بیمارستانی محلی خواست تا در مورد ، جدیدترین همکار
ربات آنها که شبیه یک جعبه است، اظهارنظر کنند. اغلب کسانی که به حضور این
ربات در بیمارستان اعتراض داشتند، در درجه اول به جای خالی رفتارهای منطبق با آداب اجتماعی این همکار اشاره کرده بودند. آنها به عنوان مثال به ارسال پیامها به سایر همکاران اشاره کردند،
ربات سعی میکرد پیامها را در اسرعوقت به دریافتکننده برساند و حتی اگر فرد داشت با تلفن صحبت میکرد، در این فرمان تأخیری ایجاد نمیشد.
شرکت Aethon واقع در پیتسبرگ، پنسیلوانیا که سازنده این
ربات است، میگوید، دارد از نتایج مطالعه مالتو استفاده میکند. در حال حاضر TUG به شکلی برنامهریزی شده که شبها میتواند با صدای آهستهتری صحبت کند، اما آموزش اینکه جایی باید زبانش را نگه دارد، به مراتب پیچیدهتر خواهد بود.
علیرغم اینکه سالهاست روانشناسان دارند روی هنجارهای اجتماعی مطالعه میکنند، این چیزی نیست که محققان علم روباتیک از آن سررشته داشته باشند. مالتو میگوید: «در حالی که اغلب ما با بسیاری از معیارها و قوانین اجتماعی موجود برای پذیرش یک فرد در جامعه آشنایی نداریم، انتظار رفتارهای اجتماعی شایسته از رباتها کمی بیانصافی است».
آرام و همگام
یکی دیگر از مواردی که همکاران TUG به آن اشاره کردهاند، سرعت حرکت بالای این
ربات و حرکت مستقیم آن بدون در نظر گرفتن جمعیت و عبور بیماران است. پیتر هنری و کریستین والمر از دانشگاه واشنگتن، سیاتل امیدوارند بتوانند روش حرکت در میان جمع را به TUG بیاموزند.
آنها معتقدند استفاده از رباتهای هوشمندی که بدون برنامهریزی اولیه وارد جامعه شوند و امکان بررسی رفتارها و حرکات انسانی را در اطراف خودشان داشته باشند، از ساخت رباتهای برنامهریزی شده با فرامین ثابت، به مراتب بهتر است.
این گروه الگوریتمی تهیه کرده است که به یک روبات مجازی اجازه میدهد میان جمعیتی از انسانها حرکت کند و برای این کار اول به بررسی شلوغی و سرعت حرکت افراد میپردازد تا بتواند به عنوان بخشی از این جمعیت مجازی به خوبی حرکت کند.
هنری میگوید: «اگر یک انسان میداند که باید از شلوغی اجتناب کند،
ربات هم میتواند این نکته را یاد بگیرد. استفاده از رباتهای هوشمند برای شناخت رفتار انسانی به مراتب سادهتر است و میتواند باعث پذیرش بهتر آنها توسط جامعه انسانی شود».
مالتو معتقد است مسیر حرکت هنری و همکارانش به موفقیت ختم میشود. رباتهایی که شانس تجربه زندگی روزمره انسانها را دارند، مطمئنا «رفتار مؤثر رباتیک» بهتری خواهند داشت. او میگوید: «زمانی که فناوری در تعامل مستقیم با جامعه انسانی است، «رفتارهای اجتماعی پذیرفته» هم به بخشی از ابزارها و روش تبدیل میشوند».