شبستر،
خامنه و تسوج در مسیر شاهراه ارتباطی ری به تبریز، خوی و استانبول بوده و همواره از شهرها و قصبات مهم و قابل توجه آذربایجان بوده است. تأثیر فرهنگی بزرگان برخاسته از شبستر و
خامنه از قدیم الایام بر جامعه فرهنگی منطقه و ایران سازنده بوده است.
آثار معماری، فرهنگی و تاریخی و خدماتی مورد نیاز این منطقه و کاروانهای تجارتی این محور در طول یکصد سال گذشته به شدت مورد تجاوز قرار گرفته و صدمه دیده است.
مسجد میرپنج و
حمام خامنه تنها سازة سنگی منطقه می باشند که علاوه بر سنگ و آجر، ملات آهک و گچ نیز در آن بکار گرفته شده است. این دو بنا تنها بقایای بازمانده معماری در شهر
خامنه می باشد.
تملک
حمام قدیمی
خامنه که قدمت آن به دوره قاجاریه می رسد از سال 76 توسط شهرداری صورت گرفته است و مرمت آن به همت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان به انجام رسیده است.
این
حمام در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و به منظور تبدیل به موزه و نگهداری هدایای مقام معظم رهبری حضرت آیت الله
خامنه ای و آقای مهندس میرحسین موسوی، نخست وزیر محبوب 8 سال دفاع مقدس و بزرگان منطقه اختصاص یافته است.
حمام دارای 800 متر مربع عرصه و 380 متر مربع اعیانی می باشد همچنین در مساحت 230 متر مربع ساختمان الحاقی در 2 طبقه قسمت اداری و نگهبانی و موتورخانه موزه، بنا شده است. ساختمان اصلی
حمام پس از ورود به یک هشتی ورودی با 20 پله به پایین، وارد سربینة هشت ضلعی
حمام می شویم.
یک حوض سنگی با فواره سنگی در وسط سربینه خودنمائی می کند و سکوهای مرمرین در پیرامون سربینه توجه هر بیننده را به خود جلب می کند. سقف گنبدی شکل به ارتفاع 5/5 متر با کاربندی های گچی از دیگر تزئینات معماری
حمام می باشد.
سپس با یک راهرو ارتباطی وارد گرمخانه می شویم. سقف گنبدی گرمخانه با دو گنبد فرعی و یک گنبد اصلی که ارتفاع آن به 7 متر می رسد شکوه خاصی به
حمام داده است.
در کنار گرمخانه، موتورخانه قدیمی حمام، سرویسهای بهداشتی، نظافت خانه و قسمتهای خصوصی
حمام از دیگر بخشهای
حمام قدیمی
خامنه می باشد که در کاربری جدید به اتاقک های ویدئو، پروژکتور، اتاق کامپیوتر و اتاق موزه دار اختصاص یافته است.
محوطه حیاط موزه به مساحت 336 متر مربع به سبک سنتی کرت بندی و آجرفرش گردیده است. و دیوارها با ازاره سنگی و پایه های آجری، قاب بندی شده و فرم زیبائی به خود گرفته است.
همچنین در پشت بام
حمام قدیمی نیز طرح قاب بندی با پایه های آجری و هره آجری تکرار شده است. اجرای سردر آجری نیز از دیگر الزامات مرمت این بنا بوده است که با یک کتیبه گچی تزئین یافته است.
عملیات مرمتی انجام یافته شامل : پی بندی و استحکام بخشی پایه ها و دیوارها، خاکبرداری کف ها و کف سازی، مرمت کانالهای حرارتی در زیر کف ها، خاکبرداری پشت گنبد ها، تعمیر طاقها و گنبدها، باز سازی کانالها و صندوقچه ها، شیب بندی و عایق کاری و آجرفرش، طراحی و اجرای حیاط باغچه، افزودن فضاهای مورد لزوم اداری، انباری، نگهبانی و خدمات بهداشتی از الزامات مرمتی بنای فوق می باشد.