ماری چهل و پنج ساله با پزشک تماس گرفت. او به سختی قادر به صحبت بود: اگر چشمانم را نبندم و دراز نكشم، سرم گیج می رود و حالت تهوع شدید می گیرم. من چه مشكلی دارم؟
جودی ، سی ساله كه به ظاهر سلامت به نظر می رسید، به پزشک مراجعه كرد و گفت: بیشتر اوقات احساس گیجی و منگی می كنم. اصلاً حال خودم را نمی فهمم.
زن كهنسالی به دکترش می گفت خیلی سخت می تواند راه برود و نگران غش كردن است. زن جوان دیگری به نام لورا مدعی بود پس از ورزش و فعالیت بدنی شدید، احساس ضعف و منگی می كند.
اگرچه همهِ این خانم ها از سرگیجه رنج می برند، اما در واقع سرگیجهِ هر یك از آنها علت خاصی دارد. بیشتر اوقات سرگیجه مسئله ساز و مهم نیست، اما در مواردی می تواند بسیار مهم و جدی باشد. چنانچه عامل یا عوامل سرگیجهِ خود را بشناسید، به كمك پزشك معالج خود می توانید آن را برطرف كنید.
سرگیجه
سرگیجه در میان مردم بسیار شایع است. در این حالت شما احساس می كنید اگر چشمان خود را نبندید و آرام دراز نكشید، دنیای اطراف به دور سرتان می چرخد. حتی ممكن است احساس كنید در هوا هستید و حركت می كنید. هر دو حالت می تواند ناخوشایند و ترسناك باشد.
سرگیجه زمانی بروز می كند كه موازنه و تعادل بدن مختل شود. مركز توازن و حفظ آن در مغز و گوش داخلی است.
سرگیجه زمانی بروز می كند كه موازنه و تعادل بدن مختل شود. مركز توازن و حفظ آن در مغز و گوش داخلی است. در واقع ماری زمانی به سرگیجه مبتلا شد كه سرماخوردگی به گوش هایش سرایت كرد. پزشک برای درمان سرگیجهِ او نسخه ای تجویز كرد و پس از چند روز وی بهبود یافت. (البته علائم سرگیجه همیشه به این سادگی نیستند و به سرعت برطرف نمی شوند.)
برخی از افراد از التهاب مزمن گوش داخلی رنج می برند. برخی هم با بروز مشكلات یا حتی وزش ِ باد به سرشان دچار چنین حالتی می شوند. اگر این حالت تداوم یابد، می تواند حالتی حاد و وخیم به خود بگیرد.
در موارد نادر، سرگیجه می تواند نشانهِ مشكل خاصی در مغز- مثل تومور یا ضربهِ مغزی خفیف- باشد. بنابراین هر زمان كه به سرگیجه مبتلا شـُدید، به پزشك خود اطلاع دهید.
فشار و فعالیت‌شدید
به هنگام تعرق شدید، آب و نمك زیادی از بدن دفع می شود و فشارخون به طرز خطرناكی پایین می آید. اگر در حال فعالیت بدنی یا ورزش، احساس گیجی كردید، بلافاصله فعالیت خود را قطع كنید. سپس بنشینید و سر خود را میان زانوها قرار دهید. بهترین راه جلوگیری از بروز این مشكل، رساندن آب كافی به بدن بخصوص قبل و بعد از فعالیت بدنی شدید است. اگر در هوای گرم یا در سالن های ورزشی گرم ورزش می كنید، خیلی مراقب باشید. برای حفظ نمك بدن خود از غذاهای نمكدار (مثل چوب شور، بیسكویت شور و...) استفاده كنید، مگر این كه پزشك استفادهِ نمك را برای شما محدود كرده باشد.
به هنگام تعرق شدید، آب و نمك زیادی از بدن دفع می شود و فشارخون به طرز خطرناكی پایین می آید. اگر در حال فعالیت بدنی یا ورزش، احساس گیجی كردید، بلافاصله فعالیت خود را قطع كنید. سپس بنشینید و سر خود را میان زانوها قرار دهید. بهترین راه جلوگیری از بروز این مشكل، رساندن آب كافی به بدن بخصوص قبل و بعد از فعالیت بدنی شدید است.
احساس سرگیجه و منگی منتهی به ضعف و بیحالی می تواند به خاطر تپش قلب پایین یا بالا باشد. در برخی از افراد، فعالیت های عادی نظیر سرفه ، ادرار و بلع آهستهِ غذا، می تواند به كاهش ضربان قلب منجر شود. نتیجهِ كاهش ضربان قلب، سرگیجه است! از آنجا كه برخی عوامل ضعف و بیحالی خطرناك است هر حالتی را به پزشك گزارش دهید.
اضطراب و دلهره
جودی تنها زمانی احساس گیجی می كرد كه از خانهِ خود دور بود. ضربان قلب او بالا می رفت و نفس نفس می زد. بیشتر این علائم هنگام حضور در جمع یا تشویش شدید خود را آشكار می كرد. دکتر با دقت او را معاینه كرد و متوجه شد بیماری خاصی ندارد. دکتر در نهایت به این نتیجه رسید كه او به شدت نگران است؛ همسرش سرطان خون داشت و در مقابل درمان واكنش خوبی نشان نمی داد. با استفاده از روان درمانی و داروهای ضدافسردگی ، علائم ناراحتی او به تدریج برطرف شد.
حركات نادرست و اشتباه
آیا زمانی كه سریع از جای خود بلند می شوید، سرگیجه می گیرید؟ شما می توانید از بروز چنین مشكلی جلوگیری كنید. علت این امر كاهش موقتی فشارخون است و مسئله ساز نیست. بهتر است پیش از برخاستن، پاهای خود را تكان دهید و آنها را به سمت جلو و عقب خم كنید تا از بروز این مشكل جلوگیری نمایید. اگر صبح ها بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب، از جای خود برخیزید، با اُفت شدید فشارخون رو به رو می شوید و همین امر باعث سرگیجهِ شما می شود. برای پرهیز از این حالت، در حدود سی ثانیه بنشینید، سپس از جای خود بلند شوید. برخی از افراد در اثر سفر به سرگیجه مبتلا می شوند. بنابراین اگر هنگام مسافرت با این مشكل برخورد می كنید، یك ساعت قبل از حركت از قرص های مخصوص استفاده نمایید.
افزایش سن
ضعف بینایی، فرسودگی مفاصل، اعصاب و ماهیچه‌ها و ضعف ناشی از عدم فعالیت و تحرك معمولاً در سنین بالا خود را به خوبی نشان می دهد. این عوامل در موازنهِ بدن ایجاد اختلال می كند و شخص دچار سرگیجه می شود. برای درمان آن می توان از حركات نرمشی خفیف و منظم استفاده كرد. اگر سرگیجهِ شما مداوم یا شدید است، بلافاصله به پزشك مراجعه كنید. برای پزشك خود حالات و علائم ناراحتی خود را به طور دقیق شرح دهید. آیا سرتان می چرخد؟ آیا احساس غش و ضعف دارید؟ در این حالت پزشك برای شما آزمایش هایی انجام می دهد و در نهایت شما را به نزد متخصص می فرستد.
منبعWOMAN,S DAY:
دكتر ماریان لگاتو / شقایق قندهاری
سايت : تيبيان