صفحه نخست » ماهی » دیگر آبزیان » سینمایی

 در جریان جشنواره ادبی «هِی» پس از 15 سال وی.اس. نایپل، نویسنده برنده نوبل ادبیات و پل ترو آشتی کردند.
 این دو غول ادبیات در این فستیوال که در ولز برپا شده، با پادرمیانی یان مک‌ایون، نویسنده «تاوان» به هم دست دادند و دعوای علنی خود در سال 1996 را به پایان رساندند.
همسر نایپل گفت: «پل به سمت شوهرم آمد و گفت دلش برای او تنگ شده. خیلی کار جالب و بزرگ‌منشانه‌ای انجام داد. این پایان یک دعوای ادبی بود.»
البته معلوم نیست این دو نویسنده به عادت قدیم خود بازگردند و بطور مرتب ظهرها با هم ملاقات کنند، به هر حال دنیای عجیبی است و کسی چه می‌داند!

ترو روز یکشنبه در این جشنواره درمورد نیم قرن سفرهایش به دور دنیا سخن گفت. در همین روز نایپل هم برای صحبت درمورد مورد کارنامه پربارش به جشنواره آمده بود. مسئولان جشنواره که از دعوای این دو خبر داشتند تمام سعی خود را کرده بودند تا این دو بیشترین فاصله را از هم داشته باشند.
اما انگار نیازی به این پیشگیری‌ها نبود. ترو که در محل هنرمندان نشسته بود متوجه ورود نایپل شد. مک‌ایوان هم در نزدیکی ترو نشسته بود. او نزد ترو رفت و به او اطمینان داد اگر پیشقدم شود هیچ اتفاق خاصی نمی‌افتد. ترو هم قبول کرد و به طرف نایپل رفت و دستش را به نشانه دوستی دراز کرد. نایپل هم دست او را رد نکرد.

این دو نویسنده مطرح اولین بار سال 1966 در کامپالا در اوگاندا با هم ملاقات کردند. ترو که سفرنامه‌نویس هم هست آن موقع در دانشگاه کامپالا مشغول تدریس بود. نایپل که از سال 1961 و چاپ رمان «خانه آقای بیسوا» شهرت بسیاری دارد زیر بال و پر ترو را گرفت و زمانیکه همراه هم به بریتانیا بازگشتند نویسنده جوان را به صحنه ادبی بریتانیا معرفی کرد.
اما این دوستی در گذر زمان با مشکل روبرو شد. ترو نوشته‌های نایپل را نقد می‌کرد و نایپل هم دیگر از این نویسنده حمایت نکرد.
ترو می‌گوید زمانی همه چیز خراب شد که در یک مغازه فروش کتاب‌های نایاب متوجه شد فروشنده کتابی را که ترو به نایپل و همسر اول او تقدیم کرده بود برای فروش به قیمت هزار و 500 دلار گذاشته است. ترو آن لحظه متوجه می‌شود که دیگر ارزشی برای نایپل ندارد.

جدایی این دو در برابر عموم نیز سال 1996 در جشنواره هِی شکل گرفت. نایپل به همراه مجری روی صحنه نشسته بود و درخواست شد ترو نیز روی صحنه بیاید. نایپل با ترو دست نداد و سلام نکرد. مدتی بعد این دو در لندن با هم برخورد کردند. نایپل در این مورد گفته است: «باید جایی می‌رفتم و او هم می‌خواست درمورد کار من حرف بزند. بهش گفتم بی‌خیال شو.»
ترو سال 1998 در کتاب «سایه سِر ویدیا: دوستی در گذر پنج قرن» به شکل و پایان گرفتن دوستی با مرشد خود اشاره کرد و تصویری بسیار زشت از نایپل به عنوان فردی افسرده و ضدزن ارائه کرد. نایپل هم در جواب او را «بی‌‌چشم و رو» خواند.
به هر حال دعوایی که در جشنوراه «هی» شروع شد در همین جشنواره خاتمه یافت. اما دنیای ادبیات دعواهای ادبی بسیاری به خود دیده است که برخی از معروف‌ترین آنها از این قرار است:

گابریل گارسیا مارکز و ماریو بارگاس یوسا
گفته می‌شود این دو برنده نوبل ادبیات که رابطه بسیار خوبی با هم داشتند سر یک موضوع شخصی دعوا کردند. سال 1976 در یک سالن سینما یوسا مشتی حواله صورت مارکز کرد و بدین ترتیب دوستی دو غول ادبیات آمریکای لاتین خاتمه یافت. این دو بیش از 30 سال است با هم حرف نزده‌اند.

لرد بایرون و جان کیتس
دعوای این دو شاعر بزرگ هم جالب است. هرچند این دو هیچ وقت بطور فیزیکی درگیر نشدند، اما همیشه یکدیگر را مسخره می‌کردند. بایرون که اشراف‌زاده بود کیتس را «کثیف و دون‌پایه» می‌خواند. کیتس هم که 30 سانتیمتری از بایرون کوتاه‌تر بود به شهرت و قدبلندی رقیب خود حسادت می‌کرد.

ویلیام شکسپیر و کریستوفر مارلو
شکسپیر و مارلو رقیب یکدیگر در دوران الیزابت و دنیای تئاتر بودند تا اینکه مارلو در 29 سالگی درگذشت. شکسپیر هم رقابت را کنار گذاشت و در «آنطور که تو می‌خواهی» به مارلو ادای احترام کرد.

لئو تولستوی و ایوان تورگنیف
تولستوی نویسنده هم‌دوره خود را «کسل‌کننده» می‌خواند و درگیری این دو چنان شدت گرفت که نویسنده «جنگ و صلح» رقیب خود را به دوئل دعوت کرد، اما تورگنیف که همیشه تولستوی را تحسین می‌کرد از او خواست دوئل را فراموش کند و به نوشتن ادامه دهد.