بر اساس تحقیقات سازمان جهانی بهداشت در هر ‌٨ ثانیه یک نفر از جمعیت جهان به علت استعمال دخانیات جانش را از دست می‌دهد.

به گفته محققان، چنانچه افراد در سنین نوجوانی شروع به دود کردن سیگار کنند (بیش از ‌٧٠ درصد موارد سیگاری شدن در این مرحله اتفاق می‌افتد) و ‌٢٠ سال یا بیشتر به این کار ادامه دهند بین ‌٢٠ تا ‌٢۵ سال زودتر از افرادی که سیگاری نیستند جان خود را از دست می دهند.

به گزارش مایوكلینیك، تنها سرطان ریه یا بیماری های قلبی پیامدهای استعمال دخانیات نیست، بلکه مجموعه‌ای از مسائل و مشکلات بهداشتی در ارتباط با مصرف مواد دخانی وجود دارد که می‌تواند به لحاظ شرایط جسمانی و مقاومت ایمنی در افراد سیگاری بروز ‌کند که عبارتند از:

‌1- از دست دادن موها

در اثر مصرف مواد دخانی، سیستم ایمنی بدن سیگاری ها تضعیف می شود و بدن این افراد در معرض ابتلا به انواع بیماری ها از جمله " لوپوس اریتماتوز " قرار می گیرد که می‌تواند سبب از دست دادن موها، ایجاد زخم‌ دهان، جوش‌های روی پوست صورت، سر و دست‌ها شود.

‌2- آب مروارید

افراد سیگاری ‌۴٠ درصد بیش از افراد دیگر در معرض ابتلا به آب مروارید، کدر شدن عدسی چشم و نابینایی قرار دارند.

‌3- چین و چروک

دود سیگار باعث از بین رفتن پروتئین‌های انعطاف دهنده پوست و ویتامین A می شود و جریان خون را در عروق پوست محدود می کند. پوست افراد سیگاری خشک و پر از چین و چروک است.

4- ضایعات شنوایی

افراد سیگاری ‌سه برابر بیش از افراد غیر سیگاری به عفونت گوش میانی مبتلا می‌شوند.

5- سرطان پوست

افراد سیگاری ‌دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر ابتلا به نوعی سرطان پوست ( پوسته پوسته شدن، برجستگی روی پوست ) قرار دارند.

6- فساد دندان ها

افراد سیگاری ‌دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض از دست دادن دندان ها قرار دارند.

7- پوکی استخوان

مونواکسید کربن یکی از مهم ترین گازهای سمی است که از اگزوز خودروها و سیگار خارج می شود. سرعت ترکیب این گاز با خون بسیار بالاتر از اکسیژن است. این گاز باعث کاهش قدرت عمل اکسیژن در خون افراد سیگاری حرفه‌ای تا ‌١۵ درصد می‌شود. استخوان‌های افراد سیگاری تراکم شان را از دست داده و به راحتی شکسته می‌شوند. همچنین زمان جوش خوردن استخوان ها پس از شکستگی تا ‌٨٠ درصد افزایش می یابد.

‌8- بیماری های قلبی

بیماری های قلبی ـ عروقی ناشی از استعمال دخانیات، سالانه جان بیش از ‌۶٠٠ هزار نفر را در کشورهای توسعه یافته می گیرد. استعمال دخانیات باعث افزایش ضربان قلب، افزایش خطر ابتلای به فشار خون بالا، گرفتگی عروق و بروز سکته قلبی و مغزی می‌شود.

‌9- زخم معده

استعمال دخانیات مقاومت معده را در برابر باکتری ها کاهش می دهد. همچنین سبب تضعیف معده در خنثی سازی اسید و تخریب دیواره آن می‌شود. زخم معده افراد سیگاری به سختی درمان می‌شود و احتمال بهبودی آن به شدت کاهش می یابد.

‌10- تغییر رنگ انگشتان

قطران موجود در دود سیگار در انگشت ها و ناخن ها جمع شده و باعث تغییر رنگ آنها به قهوه‌ای مایل به زرد می‌شود.

‌11- سرطان رحم و سقط جنین

استعمال دخانیات در دوران بارداری می‌تواند باعث افزایش خطر زایمان زودرس شود. سقط جنین در مادران سیگاری ‌دو تا ‌سه برابر بیشتر است.

‌12- تغییر شکل دادن سلول های جنسی در مردان

استعمال دخانیات باعث کاهش تعداد اسپرم و کاهش جریان خون در آلت تناسلی مردان و ناتوانی جنسی شان می‌شود. ناباروری جنسی در مردان سیگاری متداول‌تر از افراد غیر سیگاری است.

‌13- سرطان

بیش از ‌۴٠ عنصر سرطان زا در دود سیگار وجود دارد. احتمال سرطان ریه ‌٢٢ مرتبه بیشتر از افراد غیر سیگاری است.

نتایج تحقیقات متعدد نشان داده در صورت ادامه استعمال دخانیات توسط افراد سیگاری، احتمال مبتلا شدن آنها به انواع سرطان‌ها از قبیل زبان، دهان، غدد، بزاق و حلق (‌۶ تا ‌٢٧ برابر)، سرطان بینی (‌٢ برابر)، گلو (‌١٢ برابر)، مری (‌٨ تا ‌١٠ برابر)، حنجره (‌١٠ تا ‌١٨ برابر)، معده (‌٢ تا ‌٣ برابر)، کلیه (‌۵ برابر)، آلت تناسلی مرد (‌٢ تا ‌٣ برابر)، لوزالمعده (‌٢ تا ‌۵ برابر) و مقعد (‌۵ تا ‌۶ برابر) وجود دارد.

14- آمفیزم

تمامی سیگاری ها به درجاتی از آمفیزم دچار می شوند. در این بیماری دیواره حبابچه های ریوی به تدریج از بین رفته و فرد مبتلا به تنگی نفس می شود. پیشروی این بیماری بستگی به تعداد سیگار در روز و تعداد روزهایی که مصرف می شود دارد.

15- برونشیت مزمن

علت 60 درصد این بیماری مصرف سیگار است. این بیماری با دفع خلط فراوان و سرفه در فصول سرد سال آغاز و سپس در تمام سال ادامه پیدا می کند.

باورهای غلط درباره نیکوتین

1- آثار موقت نیکوتین در کاهش انسولین، سبب کاهش اشتها می‌شود. همچنین بیکاری دست و دهان هنگام ترک سیگار به ریزه خواری و چاقی منجر می شود.

2- آثار نیکوتین در تحریک سیستم عصبی بدن موقتی است. با کاهش میزان نیکوتین، فرد معتاد گیج می شود که با دود کردن سیگار، کارآیی او به حد طبیعی باز می گردد.

3- مصرف هم‌ زمان داروهای جایگزین نیکوتین با سیگار، سبب تسهیل روند ترک دخانیات می‌‌شود.

4- هنگام درمان جایگزین نیکوتین، باید مصرف کلیه محصولات دخانی قطع شود و سپس به این کار اقدام کرد.

5-‌ برای جلوگیری از عوارض گوارشی نیکوتین خوراکی، کافی است آن را با شیر و لبنیات و یا آب‌میوه میل کرد.

6- بعضی از مواد غذایی به دلیل ایجاد محیط قلیایی و یا اسیدی، باعث اختلال در روند جذب و دفع نیکوتین جایگزین (برای درمان) می‌گردند.

7- افراد سیگاری هرگاه تصمیم بگیرند، قادرند عادت به نیکوتین را از سر بیرون کنند.

8- نیکوتین سیگار از جمله قوی ترین مواد اعتیاد آور است و رهایی از آن گاهی مشکل بوده و عود مجدد آن شایع است.

9- هم‌زمان با مصرف نیکوتین جایگزین در زمان ترک سیگار، فرد سیگاری باید از غذاهای مقوی مانند گوشت و دل و جگر استفاده کند. این‌گونه مواد باعث اسیدی شدن محیط بدن و ادرار شده، و دفع نیکوتین و در نتیجه افزایش نیاز به آن را در پی دارند.

10- نیکوتین به عنوان یک ماده دارویی به کار می‌رود.

11- نیکوتین باعث عملکرد بهتر روده‌ها می‌شود. به همین دلیل افرادی که سیگار را ترک می‌کنند، دچار یبوست می‌گردند.