سرطان بیماری است که اغلب ما عادت کرده‌ایم آن را در افرادی با سنین بالا مشاهده کنیم، البته روند سلامت جامعه و ابتلای روز افزون افراد در سنین پایین‌تر به انواع سرطان‌ها کم کم وظیفه تغییر طرز فکر ما را انجام می‌دهند و ممکن است تا چند وقت آینده دیگر از درگیری یک نوجوان با سرطان چندان تعجب نکنیم.

به نظر می‌رسد فرآیند عادی سازی ابتلا به سرطان در میان جوانان و نوجوانان بیشتر به عهده چند قلم سرطان گذاشته شده است. این سرطان‌ها درمیان دختران شامل سرطان‌های گردن رحم و پوست و در پسران شامل سرطان بیضه می‌شود. موضوع نگران کننده این است که در سال‌های اخیر ابتلا به سرطان بیضه در میان نوجوانان بیشتر شده و به آمار آزار دهنده‌ای تبدیل شده است.

دکتر ایرج مفخم فوق تخصص اندرولوژی در این باره می‌گوید: «تنها ایران نیست که درگیر افزایش تعداد ابتلای پسران جوان به سرطان بیضه است بلکه این یک موضوع جهانی است. البته در ایران و به طور کلی کشورهای جهان سوم این رقم بیشتر است زیرا ما سیستم غربالگری مناسبی نداریم و از طرف دیگر به خاطر کوتاهی دولت و بیمه‌ها، راه‌های پیشگیری بر درمان اولویت ندارند.»

او درباره تعداد دقیق افراد مبتلا به سرطان بیضه در کشور می‌افزاید: «ما برای هیچ کدام از سرطان‌ها آمار دقیق نداریم البته مطمئنا مسئولان تعداد دقیق مبتلایان را می‌دانند اما مانند خیلی از آمار‌های دیگر از ارائه آن‌ها خودداری می‌کنند به هر حال ما در انجمن خودمان و سایر انجمن‌های مرتبط با این موضوع و همچنین در جلساتی که در خارج از کشور برگزار شده است نگرانی از افزایش تعداد ابتلا به این بیماری را دیده‌ایم. همچنین تجربه شخصی بنده و تعدادی از همکاران بالا رفتن ابتلا به سرطان بیضه در کشور را هشدار می‌دهد. بیشترین خطر هم متوجه جوانان بین سنین 15 تا  30 سال است که هرچه سن به عدد کمتر نزدیک‌تر باشد خطر بیشتری متوجه فرد خواهد بود.»

دلیل اینکه تعداد پسرانی که به جای تجربه بلوغ با احساس مردانگی و غرور آن را با درد و شیمی‌درمانی به یاد می‌آورند چیست؟!

دکتر نوروزی، رئیس انجمن باروری و ناباروری مردان می‌گوید: «از تعداد دقیق افراد مبتلا آماری در دست نیست اما نمی‌توان منکر افزایش تعداد ابتلا به این بیماری در میان نوجوانان یا جوانان کم سن و سال شد.البته ممکن است بخش زیادی از این افزایش، در بالا رفتن تشخیص باشد و نه افزایش تعداد ابتلا، به این معنی که ممکن است به دلیل پیشرفته شدن جوامع و همچنین بالا رفتن آگاهی والدین و خود افراد، خطر زود‌تر و در سنین پایین تشخیص داده شده و به عنوان ابتلا به سرطان در سنین پایین ثبت شود. البته نمی‌توان تغییر سبک زندگی و تغذیه در جوانان را نادیده گرفت.»

دکتر مفخم در مورد علل افزایش تعداد ابتلا به این بیماری نظر دیگری دارد و می‌گوید: «اولین دلیل‌‌ همان دلیل کلی بالا‌رفتن تعداد مبتلایان به سرطان است، هرچقدر افراد بیشتری به سرطان مبتلا شوند به تبع تعداد افرادی که به نوع خاصی از سرطان‌ها مبتلا می‌شوند هم بیشتر می‌شوند به ویژه نوجوانان که به لحاظ جسمی ضعیف‌تر و آسیب پذیر‌تر از یک فرد بالغ هستند. از طرف دیگر در حال حاضر عواملی مثل امواج رادیویی و پارازیت‌ها وجود دارند که به سرطان‌زایی متهم هستند و با وجود تکذیب مقامات دولتی هنوز هم در مجامع علمی درباره تاثیر آنها بحث‌های زیادی مطرح است.» او ادامه می‌دهد: «از طرف دیگر سرطان بیضه بیماری است که به طور مستقیم با بلوغ پسران ارتباط دارد، به این معنی که کنش‌هایی که در بدن یک پسر نوجوانِ در حال بلوغ اتفاق می‌افتد تاثیراتی بر بیضه‌ها می‌گذارد که آن‌ها را نسبت به ابتلا به سرطان مستعد‌تر می‌کند.»

اعتیاد به مواد شیمیایی متهم فراموش شده

دکتر منصوره خلیلی فوق تخصص اورولوژی به دلیل دیگری که به افزایش آمار ابتلا به سرطان بیضه کمک می‌کند اشاره کرده و می‌گوید: «در زمستان سال گذشته در همایشی مربوط به سرطان‌های مردانه که در کشور بلژیک برگزار می‌شد حضور داشتم. در این همایش سرفصلی با عنوان تأثیر اعتیاد به مواد شیمیایی جدید بر ابتلا به سرطان‌ها وجود داشت که در بخشی از آن تاثیر این گونه اعتیاد‌ها بر ابتلای پسران نوجوان به سرطان بیضه مورد بررسی قرار گرفت.»

دکتر خلیلی اضافه می‌کند: «براساس تحقیقات به عمل آمده، در میان مواد مخدر قدیمی، حشیش بیشترین تاثیر را در ابتلا به سرطان دارد ولی باز هم به پای مواد مخدر جدید نمی‌رسد. موضوعی که همه را نگران کرده این است که نوجوانان و جوانانی که در سنین اولیه جوانی بوده و بیشتر در معرض این بیماری هستند مواد مخدر جدید را بر انواع قدیمی آن‌ ترجیح می‌دهند.»

او ادامه می‌دهد: «مهم‌ترین چیزی که این بیماری را خطرناک می‌کند بدون درد بودن علائم اولیه آن است، از این نظر سرطان بیضه شبیه‌ترین بیماری به سرطان سینه است. بیشتر نشانه‌های اولیه ابتلا به این سرطان، تورم و غیر عادی شدن ظاهر بیضه‌هاست و خود فرد با معاینه فردی زود‌تر از سایرین می‌تواند پی به نشانه‌های آن ببرد. شاید همین موضوع باعث شده است که سرطان بیضه بعد از سرطان پروستات کشنده‌ترین سرطان مردانه باشد. نکته‌ای که مسئولان باید به آن توجه کنند آگاهی دادن به مردم است و کاری که از دست خود مردم به ویژه کسانی که در اطرافیانشان شاهد ابتلا به این بیماری بوده‌اند بر می‌آید معاینه دقیق و مراجعه زمان بندی شده به پزشک است.»