صفحه نخست » ماهی » خانواده کاراسین ها » خزندگان

نام علمی : Coluber najadum
نام انگلیسی: Dahl's Whipsnake
نام فارسی : قمچه مار

Click this bar to view the full image.

مشخصات: بدن استوانه اي شكل ، سر باريك و پوزه برجسته ، پولك گيجگاهي طويل ، داراي يك پولك جلو چشمي (معمولاً به پولك پيشاني متصل) و دو پولك عقب چشمي ، دو پولك لب بالا متصل به چشم (چهارمين و پنجمين پولك) لب بالا داراي 8 پولك و لب پائين 9 يا 10 پولك ، پولك رسترال كمي پهن و از بالا قابل رؤيت ، پولك پيشاني هم عرض و يا كمي پهن تر از پولك بالاي چشمي و كوتاهتر از پولك آهيانه ، پولك‌هاي گيجگاهي 3+2 (ندرتاً 2+2 ، 2+1 ، 2+3 عدد) پولك‌هاي چين خلفي بلندتر از پولك‌هاي چين قدامي و به وسيله چند پولك از هم مجزا ، پولك‌هاي سطح پشتي 19 عدد باريك و صاف ، پولك‌هاي سطح شكمي 211 تا 239 عدد مشخص و قسمت جلويي آن گوشه دار ،‌ پولك‌هاي سطح زيرين دم 89 تا 142 عدد ،‌ پولك مخرجي منقسم .
قسمت قدامي بدن زيتوني روشن با خال‌هاي سياه كه حاشيه آن سفيد رنگ و ممتد در دو طرف بدن ، سر به رنگ زيتوني ،‌خاكستري يكنواخت ،‌لبها و قسمت جلو چشم به رنگ زرد يا سفيد ،‌بيشتر ناحيه بدن مخصوصاً قسمت خلفي آن به رنگ زيتوني ،‌زرد صورتي و يا قهوه اي يكنواخت ،‌سطح زيرين بدن به رنگ زرد يا سفيد يكنواخت .
حداكثر طول 115 سانتيمتر ، ‌دم 37 سانتيمتر.
تغذيه از مارمولكها و جوندگان كوچك .
زاد و ولد : 3 تا 5 تخم نسبتاً بزرگ در اواخر تابستان .
زيستگاه : مناطق كوهستاني و صخره اي ، بوته زارها و مناطق ديگر .
انتشار جغرافيايي : فلسطين ، سوريه ، بالكان ، سواحل شرقي دريايي آدرياتيك ، آسياي ميانه ، عراق ، ايران ، گرجستان ، ارمنستان ، آذربايجان ، شمال قفقاز ، تركمنستان ، تركيه ، شوروي سابق .
پراكندگي : استان‌هاي گيلان – همدان – خراسان – مازندران – گلستان – آذربايجان شرقي و غربي – اردبيل – كردستان – كرمانشاهان – اصفهان – خوزستان – مركزي – تهران – فارس – قزوين – كرمان – زنجان – قم .

نام علمی : Coluber nummifer Reuss
نام انگلیسی: Coin Snake
نام فارسی : مار پلنگي

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پولكهاي قدامي گيجگاهي بزرگ ،‌ششمين پولك لب بالا به وسيله پولك زير چشمي از چشم مجزا ،‌ پولكهاي سطح پشتي 23 تا 25 عدد ، پولكهاي سطح شكمي 197 تا 216 عدد ،‌ پولكهاي سطح زيرين دم 79 تا 107 عدد پولك مخرجي منفرد .
بدن به رنگ خاكستري زيتوني تيره با خالهاي روشن ،‌در ناحيه پشتي داراي خالهاي بزرگ قهوه اي يا زيتوني با لبه‌هاي تيره سياه رنگ ،‌در سطح جانبي داراي خالهاي مدور كوچك و يك در ميان با خالهاي بزرگتر ،‌خالها به صورت سه خط در ناحيه دم ممتد ، علائم ناحيه سر قرينه ،‌سطح شكمي زرد با خالهاي قهوه اي يا سياه رنگ در دو طرف پولكهاي شكمي .
حداكثر طول 120 سانتيمتر ، دم 27 سانتيمتر .
تغذيه از جوندگان كوچك ، پرندگان و مارمولكها .
زاد و ولد : فصل تخمگذاري در تابستان ،‌تعداد تخم‌ها 3-7 عدد .
زيستگاه : مناطق كوهستاني ،‌دامنه‌ها ،‌دشتها ،‌مناطق صحرايي .
انتشار جغرافيايي : يونان ،‌مصر ، سوريه ،‌لبنان ، فلسطين ، عراق ،‌تركيه ، آسايي ميانه ،‌مناطق مجاور قفقاز ،‌ارمنستان ، نواحي نخجوان ،‌ايران ، آسياي مركزي .
پراكندگي : استانهاي آذربايجان شرقي و غربي – اردبيل – زنجان – مازندران – خراسان – مركزي – تهران – كردستان – كرمانشاهان – فارس .

نام علمی: Coluber rhodorachis
نام انگلیسی: Braid Snake
نام فارسی : مار قيطاني

Click this bar to view the full image.

مشخصات : بدن كشيده و باريك ، ‌پوزه نسبتاً تيز و مشخص ، پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن ،‌ پولك‌هاي بين بيني برابر يا كوتاهتر از پولك‌هاي جلو پيشاني ، قسمت قدامي پولك پيشاني پهن تر از پولك بالاي چشمي ، طول پولك به گونه اي بيش از ارتفاع آن ، داراي يك پولك جلو چشمي (معمولاً به پولك پيشاني متصل) و در سمت پائين آن يك پولك زير چشمي ، داراي دو پولك عقب چشمي ، پولك‌هاي گيجگاهي 3+2 عدد (ندرتاً 2+2 عدد) ، لب بالا داراي 9 پولك (پنجمين و ششمين پولك آن متصل به چشم) ، چهار يا پنج پولك لب پائين متصل به پولك چين قدامي ، پولكهاي چين خلفي برابر يا كمي بلندتر از پولكهاي چين قدامي و به وسيله دو رديف پولك از هم مجزا ،‌ پولكهاي ناحيه پشتي 19 عدد و صاف ،‌ پولك مخرجي منقسم . دن به رنگ زيتوني ،‌سبز روشن متمايل به خاكستري ،‌زيتوني متمايل به قهوه اي يكنواخت يا داراي خطوط و نقوش متفاوت ، در بعضي از نمونه‌ها ناحيه پشت (از پس سر تا انتهاي دم) داراي يك خط قرمز رنگ يا نارنجي متمايل به قهوه اي ممتد ، پولكهاي سطح شكمي 214 تا 235 عدد و سطح زيرين دم 106 تا 136 عدد ،‌گاهي سطح پشتي فاقد خط قرمز اما رنگ قسمت قدامي بدن و قسمت خلفي آن متفاوت ، در قسمت قدامي خطوط با رنگ تيره يا سياه به شكل زيگزاك نامنظم با خالهاي كوچكتر در سطح جانبي ، قسمت خلفي بدن يكنواخت و به رنگ زيتوني خاكستري .
حداكثر طول 129 سانتيمتر ، دم 35 سانتيمتر .
تغذيه از مارمولكها و گاهي پستانداران و پرندگان كوچك .
زاد و ولد : در تابستان 3 تا 7 تخم نسبتاً بزرگ مي گذارد .
زيستگاه : مناطق كوهستاني ،‌مناطق صحرايي ، دامنه تپه‌ها .
انتشار جغرافيايي : در جنوب غربي آسيا داراي انتشار وسيع ، از ليبي تا شمال غربي هندوستان – مصر – سومالي – عربستان – سوريه – عراق – ايران – افغانستان – پاكستان – هندوستان – شوروي سابق – تركمنستان .
پراكندگي : استانهاي مركزي – تهران 0 اصفهان – قم – قزوين – خراسان – فارس – سيستان و بلوچستان – سمنان – آذربايجان شرقي – كرمان – خوزستان – هرمزگان – همدان – گلستان – يزد – ايلام – زنجان – كردستان .

نام علمی: Coronella austriaca austriaca
نام انگلیسی: Smoth Snake
نام فارسی : گرگ مار

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : ناحيه گردن به سختي قابل تشخيص ، بدن استوانه اي شكل ،‌مردمك چشم گرد ،‌پوزه برجسته يا كمي پيش آمده ، پهنا و ارتفاع پولك رسترال برابر و در بين پولك‌هاي بين بيني كمي پيشرفته و از سمت بالا قابل رؤيت ،‌طول پولك پيشاني تقريباً برابر با فاصله آن تا نوك پوزه و كوتاهتر از پولك آهيانه ، پهناي پولك گونه اي كمتر از طول آن ، پولك‌هاي گيجگاهي معمولاً 2+2 عدد (به ندرت 2+1 عدد) فاقد پولك زير چشمي ، لب بالا داراي 7 پولك و لب پائين 7 يا 8 پولك ، (سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ، داراي يك پولك چشمي و دو پولك عقب چشمي ، پولك‌هاي سطح پشتي 19 عدد و صاف ،‌ پولك‌هاي سطح شكمي 168 تا 183 عدد و سطح زيرين دم 44 تا 47 عدد و در دو رديف ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ زرد قهوه اي ، خاكستري روشن يا قهوه اي متمايل به صورتي با خالهاي تيره يا سياه رنگ ، داراي دو. خال تيره و قهوه اي در ناحيه گردن و معمولاً متصل به خال بزرگ تيره رنگ پس سر ، داراي دو خط تيره در دو طرف سر ممتد از ناحيه بيني به طرف چشم و گوشه دهان ، سطح شكمي به رنگ خاكستري ، قهوه اي روشن ، قهوه اي متمايل به نارنجي يا صورتي ، غالباً داراي خالهاي تيره يا خالهاي كوچك سفيد و سياه .
حداكثر طول 44 سانتيمتر ، دم 7 سانتيمتر .
تغذيه از مارمولكها ، موشها ، پرندگان كوچك و حشرات .
زاد و ولد : تخمگذار .
زيستگاه : علفزار‌ها، جنگلها ، دشتهاي سبز و خرم و مناطق كوهستاني .
انتشار جغرافيايي : در اغلب كشورهاي اروپايي ، شوروي سابق (غرب سيبري) غرب قزاقستان ، قسمت شمالي آسياي ميانه ، آذربايجان ، گرجستان ، ارمنستان ، ايران .
پراكندگي : استانهاي مركزي ، ( از مناطق شمالي ايران گزارش شده است ) ، خوزستان ، آذربايجان غربي .

نام علمی: Eirenis collaris
نام انگلیسی:
نام فارسی : مار كوتوله

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال كمي بيش از طول آن و از سمت بالا قابل رؤيت ، داراي يك پولك بيني ، ‌شيار پولكهاي بين بيني برابر يا كمي كوتاهتر از شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ،‌طول پولك پيشاني بيش از فاصله پولك تا انتهاي پوزه و كوتاهتر از پولك آهيانه ، داراي يك پولك گونه اي گاهي كمي طويل و يك پولك جلو چشمي (به ندرت دو عدد) و دو عدد پولك عقب چشمي (به ندرت يك عدد) ، پولكهاي گيجگاهي 2+1 عدد ، لب بالا داراي 7 پولك و لب پائين 7 يا 8 پولك ،‌(سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ، پولكهاي چين خلفي كوتاهتر از پولكهاي چين قدامي و معمولاً به وسيله يك رديف پولك از هم مجزا ،‌ پولكهاي سطح پشتي 15 عدد و صاف ، پولكهاي سطح شكمي 152 تا 177 عدد و سطح زيرين دم 50 تا 63 عدد و پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن زيتوني روشن ،‌ خاكستري يا قهوه اي روشن ، قسمت مركزي هر پولك روشن ، سر و گردن نوزادان داراي خالهاي سياه و حاشيه زرد ، در ‌مار بالغ اين خالها نامشخص ،‌سطح شكمي روشن و فاقد خال .
حداكثر طول 38 سانتيمتر ، دم 7 سانتيمتر .
تغذيه از حشرات و عنكبوتيان و به ندرت مارمولكها .
زاد و ولد : تخمگذار ، 4 تا 8 تخم در فصل تابستان مي گذارد .
زيستگاه : مناطق صخره اي ،‌ نيمه صحرايي ،‌كوهستانها ،‌معمولاً زير سنگها .
انتشار جغرافيايي : تركيه – عراق – ايران – شوروي سابق – شرق قفقاز – گرجستان – ارمنستان – آذربايجان – داغستان .
پراكندگي : استانهاي تهران – مركزي – آذربايجان شرقي و غربي – لرستان – اردبيل – زنجان – خوزستان – همدان – قزوين – كرمانشاه – فارس – ايلام .

نام علمی:Coluber ventrimaculatus
نام انگلیسی: Glossy Bellied Racer
نام فارسی : مار دستي



مشخصات : ارتفاع و پهناي پولك رسترال برابر يا كمي پهن تر از ارتفاع آن ، ‌طول پولك‌هاي بين بيني برابر يا كمي كوتاهتر از پولك جلو پيشاني ، پولك پيشاني پهن تر از پولك بالاي چشمي ، ارتفاع و عرض پولك گونه اي معمولاً برابر و به پولك پيشاني متصل ، داراي يك پولك كوچك زير چشمي كه در زير پولك جلو چشمي مستقر ،‌داراي دو پولك عقب چشمي ، پولكهاي گيجگاهي 2+2 يا 3+2 ،‌لب بالايي داراي 9 پولك ( پنجمين و ششمين پولك آن به چشم متصل ) ، چهار يا پنج پولك لب پائيني به پولك چين قدامي متصل ، پولكهاي چين قدامي برابر يا بلندتر از پولكهاي چين خلفي و به وسيله دو رديف پولك از هم مجزا ، پولك‌هاي سطح پشتي صاف و 19 عدد ، پولكهاي سطح شكمي در سمت جانبي سه گوش و 194 تا 211 عدد ،‌ پولكهاي سطح زيرين دم 82 تا 119 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ زيتوني سبز روشن متمايل به خاكستري زيتوني متمايل به قهوه اي يكنواخت يا داراي خطوط و نقوش متفاوت . سطح شكمي در قسمت جانبي داراي خال‌هاي كوچك تيره رنگ ، سطح پشتي داراي خالهاي باريك سياه رنگ عرضي و نامنظم ، قسمت خلفي بدن يكنواخت و به رنگ زيتوني خاكستري .
حداكثر طول 125 سانتيمتر ، دم 28 سانتيمتر .
تغذيه از مارمولكها و گاهي پستانداران و پرندگان كوچك.
زاد و ولد : در فصل تابستان 3 تا 7 تخم نسبتاً بزرگ مي گذارد .
زيستگاه : مناطق صحرايي ، دامنه تپه‌ها و مناطق كوهستاني .
انتشار جغرافيايي : در جنوب غربي آسيا انتشار وسيعي دارد ، هندوستان – پاكستان – ايران – افغانستان – تركيه – عراق – شوروي سابق – كويت – بحرين – عربستان در طول سواحل دريا .
پراكندگي : استانهاي تهران – اصفهان – خراسان – فارس – بو شهر – سيستان و بلوچستان – سمنان – كردستان – مركزي – قم – گلستان .

نام علمی: Eirenis coronella coronella
نام انگلیسی:
نام فارسی : توله مار

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن و از سمت بالا قابل رؤيت ، شيار بين پولكهاي بين بيني برابر يا كمي كوتاهتر از شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ،‌داراي يك پولك بيني ، طول پولك پيشاني بيش از فاصله آن تا انتهاي پوزه و تقريبا برابر با طول پولكهاي آهيانه يا تقريبا برابر با يك برابر و نيم پهناي پولك بالاي چشمي ، داراي يك پولك كوچك گونه اي چهار گوش و يك پولك جلوي چشمي و دو پولك عقب چشمي ، پولكهاي گيجگاهي 2+1 عدد ،‌لب بالا داراي 7 پولك و لب پائين 7 يا 8 پولك ، (سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ، چهار پولك لب پائين متصل به پولكهاي چين قدامي ، پولكهاي چين خلفي كوچكتر از پولك‌هاي چين قدامي و به وسيله يك رديف پولك از هم مجزا ، پولكهاي پشتي 15 عدد و صاف ، پولكهاي سطح شكمي 129 تا 155 عدد و سطح زيرين دم 37 تا 45 عدد ،‌ پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن نخودي متمايل به قهوه اي روشن با خالهاي عرضي قهوه اي تيره ممتد از سطح پشتي تا انتهاي دم ، لبها زرد با خطوط سياه عمودي در زير چشم و آخرين پولكهاي لب ، سطح شكمي زرد ، ليمويي روشن متمايل به سفيد همراه با خالهاي ريز و گرد قهوه اي .
حداكثر طول 33 سانتيمتر ، دم 8 سانتيمتر .
تغذيه از عنكبوتيان و كرمها .
زاد و ولد : تخمگذار .
زيستگاه : مناطق خشك صخره اي ، كوهستانها ،‌بوته زارها .
انتشار جغرافيايي : تركيه – اردن – فلسطين – سوريه – اسراييل – عراق – ايران – عربستان سعودي – مصر .
پراكندگي : استان خوزستان – گيلان

مارهای غیر سمی( اگلیفا)

نام علمی : Coluber najadum
نام انگلیسی: Dahl's Whipsnake
نام فارسی : قمچه مار

Click this bar to view the full image.

مشخصات: بدن استوانه اي شكل ، سر باريك و پوزه برجسته ، پولك گيجگاهي طويل ، داراي يك پولك جلو چشمي (معمولاً به پولك پيشاني متصل) و دو پولك عقب چشمي ، دو پولك لب بالا متصل به چشم (چهارمين و پنجمين پولك) لب بالا داراي 8 پولك و لب پائين 9 يا 10 پولك ، پولك رسترال كمي پهن و از بالا قابل رؤيت ، پولك پيشاني هم عرض و يا كمي پهن تر از پولك بالاي چشمي و كوتاهتر از پولك آهيانه ، پولك‌هاي گيجگاهي 3+2 (ندرتاً 2+2 ، 2+1 ، 2+3 عدد) پولك‌هاي چين خلفي بلندتر از پولك‌هاي چين قدامي و به وسيله چند پولك از هم مجزا ، پولك‌هاي سطح پشتي 19 عدد باريك و صاف ، پولك‌هاي سطح شكمي 211 تا 239 عدد مشخص و قسمت جلويي آن گوشه دار ،‌ پولك‌هاي سطح زيرين دم 89 تا 142 عدد ،‌ پولك مخرجي منقسم .
قسمت قدامي بدن زيتوني روشن با خال‌هاي سياه كه حاشيه آن سفيد رنگ و ممتد در دو طرف بدن ، سر به رنگ زيتوني ،‌خاكستري يكنواخت ،‌لبها و قسمت جلو چشم به رنگ زرد يا سفيد ،‌بيشتر ناحيه بدن مخصوصاً قسمت خلفي آن به رنگ زيتوني ،‌زرد صورتي و يا قهوه اي يكنواخت ،‌سطح زيرين بدن به رنگ زرد يا سفيد يكنواخت .
حداكثر طول 115 سانتيمتر ، ‌دم 37 سانتيمتر.
تغذيه از مارمولكها و جوندگان كوچك .
زاد و ولد : 3 تا 5 تخم نسبتاً بزرگ در اواخر تابستان .
زيستگاه : مناطق كوهستاني و صخره اي ، بوته زارها و مناطق ديگر .
انتشار جغرافيايي : فلسطين ، سوريه ، بالكان ، سواحل شرقي دريايي آدرياتيك ، آسياي ميانه ، عراق ، ايران ، گرجستان ، ارمنستان ، آذربايجان ، شمال قفقاز ، تركمنستان ، تركيه ، شوروي سابق .
پراكندگي : استان‌هاي گيلان – همدان – خراسان – مازندران – گلستان – آذربايجان شرقي و غربي – اردبيل – كردستان – كرمانشاهان – اصفهان – خوزستان – مركزي – تهران – فارس – قزوين – كرمان – زنجان – قم .

نام علمی : Coluber nummifer Reuss
نام انگلیسی: Coin Snake
نام فارسی : مار پلنگي

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پولكهاي قدامي گيجگاهي بزرگ ،‌ششمين پولك لب بالا به وسيله پولك زير چشمي از چشم مجزا ،‌ پولكهاي سطح پشتي 23 تا 25 عدد ، پولكهاي سطح شكمي 197 تا 216 عدد ،‌ پولكهاي سطح زيرين دم 79 تا 107 عدد پولك مخرجي منفرد .
بدن به رنگ خاكستري زيتوني تيره با خالهاي روشن ،‌در ناحيه پشتي داراي خالهاي بزرگ قهوه اي يا زيتوني با لبه‌هاي تيره سياه رنگ ،‌در سطح جانبي داراي خالهاي مدور كوچك و يك در ميان با خالهاي بزرگتر ،‌خالها به صورت سه خط در ناحيه دم ممتد ، علائم ناحيه سر قرينه ،‌سطح شكمي زرد با خالهاي قهوه اي يا سياه رنگ در دو طرف پولكهاي شكمي .
حداكثر طول 120 سانتيمتر ، دم 27 سانتيمتر .
تغذيه از جوندگان كوچك ، پرندگان و مارمولكها .
زاد و ولد : فصل تخمگذاري در تابستان ،‌تعداد تخم‌ها 3-7 عدد .
زيستگاه : مناطق كوهستاني ،‌دامنه‌ها ،‌دشتها ،‌مناطق صحرايي .
انتشار جغرافيايي : يونان ،‌مصر ، سوريه ،‌لبنان ، فلسطين ، عراق ،‌تركيه ، آسايي ميانه ،‌مناطق مجاور قفقاز ،‌ارمنستان ، نواحي نخجوان ،‌ايران ، آسياي مركزي .
پراكندگي : استانهاي آذربايجان شرقي و غربي – اردبيل – زنجان – مازندران – خراسان – مركزي – تهران – كردستان – كرمانشاهان – فارس .

نام علمی: Coluber rhodorachis
نام انگلیسی: Braid Snake
نام فارسی : مار قيطاني

Click this bar to view the full image.

مشخصات : بدن كشيده و باريك ، ‌پوزه نسبتاً تيز و مشخص ، پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن ،‌ پولك‌هاي بين بيني برابر يا كوتاهتر از پولك‌هاي جلو پيشاني ، قسمت قدامي پولك پيشاني پهن تر از پولك بالاي چشمي ، طول پولك به گونه اي بيش از ارتفاع آن ، داراي يك پولك جلو چشمي (معمولاً به پولك پيشاني متصل) و در سمت پائين آن يك پولك زير چشمي ، داراي دو پولك عقب چشمي ، پولك‌هاي گيجگاهي 3+2 عدد (ندرتاً 2+2 عدد) ، لب بالا داراي 9 پولك (پنجمين و ششمين پولك آن متصل به چشم) ، چهار يا پنج پولك لب پائين متصل به پولك چين قدامي ، پولكهاي چين خلفي برابر يا كمي بلندتر از پولكهاي چين قدامي و به وسيله دو رديف پولك از هم مجزا ،‌ پولكهاي ناحيه پشتي 19 عدد و صاف ،‌ پولك مخرجي منقسم . دن به رنگ زيتوني ،‌سبز روشن متمايل به خاكستري ،‌زيتوني متمايل به قهوه اي يكنواخت يا داراي خطوط و نقوش متفاوت ، در بعضي از نمونه‌ها ناحيه پشت (از پس سر تا انتهاي دم) داراي يك خط قرمز رنگ يا نارنجي متمايل به قهوه اي ممتد ، پولكهاي سطح شكمي 214 تا 235 عدد و سطح زيرين دم 106 تا 136 عدد ،‌گاهي سطح پشتي فاقد خط قرمز اما رنگ قسمت قدامي بدن و قسمت خلفي آن متفاوت ، در قسمت قدامي خطوط با رنگ تيره يا سياه به شكل زيگزاك نامنظم با خالهاي كوچكتر در سطح جانبي ، قسمت خلفي بدن يكنواخت و به رنگ زيتوني خاكستري .
حداكثر طول 129 سانتيمتر ، دم 35 سانتيمتر .
تغذيه از مارمولكها و گاهي پستانداران و پرندگان كوچك .
زاد و ولد : در تابستان 3 تا 7 تخم نسبتاً بزرگ مي گذارد .
زيستگاه : مناطق كوهستاني ،‌مناطق صحرايي ، دامنه تپه‌ها .
انتشار جغرافيايي : در جنوب غربي آسيا داراي انتشار وسيع ، از ليبي تا شمال غربي هندوستان – مصر – سومالي – عربستان – سوريه – عراق – ايران – افغانستان – پاكستان – هندوستان – شوروي سابق – تركمنستان .
پراكندگي : استانهاي مركزي – تهران 0 اصفهان – قم – قزوين – خراسان – فارس – سيستان و بلوچستان – سمنان – آذربايجان شرقي – كرمان – خوزستان – هرمزگان – همدان – گلستان – يزد – ايلام – زنجان – كردستان .

نام علمی: Coronella austriaca austriaca
نام انگلیسی: Smoth Snake
نام فارسی : گرگ مار

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : ناحيه گردن به سختي قابل تشخيص ، بدن استوانه اي شكل ،‌مردمك چشم گرد ،‌پوزه برجسته يا كمي پيش آمده ، پهنا و ارتفاع پولك رسترال برابر و در بين پولك‌هاي بين بيني كمي پيشرفته و از سمت بالا قابل رؤيت ،‌طول پولك پيشاني تقريباً برابر با فاصله آن تا نوك پوزه و كوتاهتر از پولك آهيانه ، پهناي پولك گونه اي كمتر از طول آن ، پولك‌هاي گيجگاهي معمولاً 2+2 عدد (به ندرت 2+1 عدد) فاقد پولك زير چشمي ، لب بالا داراي 7 پولك و لب پائين 7 يا 8 پولك ، (سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ، داراي يك پولك چشمي و دو پولك عقب چشمي ، پولك‌هاي سطح پشتي 19 عدد و صاف ،‌ پولك‌هاي سطح شكمي 168 تا 183 عدد و سطح زيرين دم 44 تا 47 عدد و در دو رديف ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ زرد قهوه اي ، خاكستري روشن يا قهوه اي متمايل به صورتي با خالهاي تيره يا سياه رنگ ، داراي دو. خال تيره و قهوه اي در ناحيه گردن و معمولاً متصل به خال بزرگ تيره رنگ پس سر ، داراي دو خط تيره در دو طرف سر ممتد از ناحيه بيني به طرف چشم و گوشه دهان ، سطح شكمي به رنگ خاكستري ، قهوه اي روشن ، قهوه اي متمايل به نارنجي يا صورتي ، غالباً داراي خالهاي تيره يا خالهاي كوچك سفيد و سياه .
حداكثر طول 44 سانتيمتر ، دم 7 سانتيمتر .
تغذيه از مارمولكها ، موشها ، پرندگان كوچك و حشرات .
زاد و ولد : تخمگذار .
زيستگاه : علفزار‌ها، جنگلها ، دشتهاي سبز و خرم و مناطق كوهستاني .
انتشار جغرافيايي : در اغلب كشورهاي اروپايي ، شوروي سابق (غرب سيبري) غرب قزاقستان ، قسمت شمالي آسياي ميانه ، آذربايجان ، گرجستان ، ارمنستان ، ايران .
پراكندگي : استانهاي مركزي ، ( از مناطق شمالي ايران گزارش شده است ) ، خوزستان ، آذربايجان غربي .

نام علمی: Eirenis collaris
نام انگلیسی:
نام فارسی : مار كوتوله

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال كمي بيش از طول آن و از سمت بالا قابل رؤيت ، داراي يك پولك بيني ، ‌شيار پولكهاي بين بيني برابر يا كمي كوتاهتر از شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ،‌طول پولك پيشاني بيش از فاصله پولك تا انتهاي پوزه و كوتاهتر از پولك آهيانه ، داراي يك پولك گونه اي گاهي كمي طويل و يك پولك جلو چشمي (به ندرت دو عدد) و دو عدد پولك عقب چشمي (به ندرت يك عدد) ، پولكهاي گيجگاهي 2+1 عدد ، لب بالا داراي 7 پولك و لب پائين 7 يا 8 پولك ،‌(سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ، پولكهاي چين خلفي كوتاهتر از پولكهاي چين قدامي و معمولاً به وسيله يك رديف پولك از هم مجزا ،‌ پولكهاي سطح پشتي 15 عدد و صاف ، پولكهاي سطح شكمي 152 تا 177 عدد و سطح زيرين دم 50 تا 63 عدد و پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن زيتوني روشن ،‌ خاكستري يا قهوه اي روشن ، قسمت مركزي هر پولك روشن ، سر و گردن نوزادان داراي خالهاي سياه و حاشيه زرد ، در ‌مار بالغ اين خالها نامشخص ،‌سطح شكمي روشن و فاقد خال .
حداكثر طول 38 سانتيمتر ، دم 7 سانتيمتر .
تغذيه از حشرات و عنكبوتيان و به ندرت مارمولكها .
زاد و ولد : تخمگذار ، 4 تا 8 تخم در فصل تابستان مي گذارد .
زيستگاه : مناطق صخره اي ،‌ نيمه صحرايي ،‌كوهستانها ،‌معمولاً زير سنگها .
انتشار جغرافيايي : تركيه – عراق – ايران – شوروي سابق – شرق قفقاز – گرجستان – ارمنستان – آذربايجان – داغستان .
پراكندگي : استانهاي تهران – مركزي – آذربايجان شرقي و غربي – لرستان – اردبيل – زنجان – خوزستان – همدان – قزوين – كرمانشاه – فارس – ايلام .

نام علمی:Coluber ventrimaculatus
نام انگلیسی: Glossy Bellied Racer
نام فارسی : مار دستي



مشخصات : ارتفاع و پهناي پولك رسترال برابر يا كمي پهن تر از ارتفاع آن ، ‌طول پولك‌هاي بين بيني برابر يا كمي كوتاهتر از پولك جلو پيشاني ، پولك پيشاني پهن تر از پولك بالاي چشمي ، ارتفاع و عرض پولك گونه اي معمولاً برابر و به پولك پيشاني متصل ، داراي يك پولك كوچك زير چشمي كه در زير پولك جلو چشمي مستقر ،‌داراي دو پولك عقب چشمي ، پولكهاي گيجگاهي 2+2 يا 3+2 ،‌لب بالايي داراي 9 پولك ( پنجمين و ششمين پولك آن به چشم متصل ) ، چهار يا پنج پولك لب پائيني به پولك چين قدامي متصل ، پولكهاي چين قدامي برابر يا بلندتر از پولكهاي چين خلفي و به وسيله دو رديف پولك از هم مجزا ، پولك‌هاي سطح پشتي صاف و 19 عدد ، پولكهاي سطح شكمي در سمت جانبي سه گوش و 194 تا 211 عدد ،‌ پولكهاي سطح زيرين دم 82 تا 119 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ زيتوني سبز روشن متمايل به خاكستري زيتوني متمايل به قهوه اي يكنواخت يا داراي خطوط و نقوش متفاوت . سطح شكمي در قسمت جانبي داراي خال‌هاي كوچك تيره رنگ ، سطح پشتي داراي خالهاي باريك سياه رنگ عرضي و نامنظم ، قسمت خلفي بدن يكنواخت و به رنگ زيتوني خاكستري .
حداكثر طول 125 سانتيمتر ، دم 28 سانتيمتر .
تغذيه از مارمولكها و گاهي پستانداران و پرندگان كوچك.
زاد و ولد : در فصل تابستان 3 تا 7 تخم نسبتاً بزرگ مي گذارد .
زيستگاه : مناطق صحرايي ، دامنه تپه‌ها و مناطق كوهستاني .
انتشار جغرافيايي : در جنوب غربي آسيا انتشار وسيعي دارد ، هندوستان – پاكستان – ايران – افغانستان – تركيه – عراق – شوروي سابق – كويت – بحرين – عربستان در طول سواحل دريا .
پراكندگي : استانهاي تهران – اصفهان – خراسان – فارس – بو شهر – سيستان و بلوچستان – سمنان – كردستان – مركزي – قم – گلستان .

نام علمی: Eirenis coronella coronella
نام انگلیسی:
نام فارسی : توله مار

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن و از سمت بالا قابل رؤيت ، شيار بين پولكهاي بين بيني برابر يا كمي كوتاهتر از شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ،‌داراي يك پولك بيني ، طول پولك پيشاني بيش از فاصله آن تا انتهاي پوزه و تقريبا برابر با طول پولكهاي آهيانه يا تقريبا برابر با يك برابر و نيم پهناي پولك بالاي چشمي ، داراي يك پولك كوچك گونه اي چهار گوش و يك پولك جلوي چشمي و دو پولك عقب چشمي ، پولكهاي گيجگاهي 2+1 عدد ،‌لب بالا داراي 7 پولك و لب پائين 7 يا 8 پولك ، (سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ، چهار پولك لب پائين متصل به پولكهاي چين قدامي ، پولكهاي چين خلفي كوچكتر از پولك‌هاي چين قدامي و به وسيله يك رديف پولك از هم مجزا ، پولكهاي پشتي 15 عدد و صاف ، پولكهاي سطح شكمي 129 تا 155 عدد و سطح زيرين دم 37 تا 45 عدد ،‌ پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن نخودي متمايل به قهوه اي روشن با خالهاي عرضي قهوه اي تيره ممتد از سطح پشتي تا انتهاي دم ، لبها زرد با خطوط سياه عمودي در زير چشم و آخرين پولكهاي لب ، سطح شكمي زرد ، ليمويي روشن متمايل به سفيد همراه با خالهاي ريز و گرد قهوه اي .
حداكثر طول 33 سانتيمتر ، دم 8 سانتيمتر .
تغذيه از عنكبوتيان و كرمها .
زاد و ولد : تخمگذار .
زيستگاه : مناطق خشك صخره اي ، كوهستانها ،‌بوته زارها .
انتشار جغرافيايي : تركيه – اردن – فلسطين – سوريه – اسراييل – عراق – ايران – عربستان سعودي – مصر .
پراكندگي : استان خوزستان – گيلان

نام علمی: Eirenis decemlineata
نام انگلیسی:
نام فارسی : مار دستي

Click this bar to view the full image.

مشخصات : طول و پهناي پولك رسترال برابر يا پهناي آن كمي بيش از طولش ، داراي يك پولك بيني ،‌شيار بيني بين پولك‌هاي بين بيني برابر يا كمي كوتاهتر از شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ، پولك پيشاني باريك و طولش دو برابر پهناي آن و پهناي آن بيش پهناي پولك بالاي چشمي نيست ، طول پولك پيشاني برابر فاصله پولك تا انتهاي پوزه و كوتاهتر از پولك آهيانه ، طول پولك گونه اي بيش از پهناي آن ، داراي يك پولك جلو چشمي (به ندرت دو عدد) و دو عدد پولك عقب چشمي ، پولك گيجگاهي 2+1 يا 3+1 عدد ،‌لب بالايي داراي 7 پولك (سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ، چهار پولك لب پائين (به ندرت پنج پولك ) متصل به پولك چين قدامي ، پولكهاي چين خلفي برابر يا كمي كوتاهتر از پولكهاي چين قدامي و متصل به هم ،‌ پولكهاي سطح پشتي 17 عدد ،‌ پولكهاي سطح شكمي در نرها 159 تا 172 و در ماده‌ها 175 تا 180 عدد و سطح زيرين دم 64 تا 85 عدد . پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن در سطح پشتي قهوه اي روشن ، سطح شكمي سفيد يكنواخت ، داراي دو جفت خال تيره رنگ طولي در سر تا سر بدن تا انتهاي دم ممتد ،‌گاهي سطح پشتي به رنگ يكنواخت و فاقد علامت ، فاقد خال عرضي تيره در ناحيه گردن .
حداكثر طول 90 سانتيمتر ، دم 16 سانتيمتر .
تغذيه از حشرات و عنكبوتيان و گاهي از مارمولكها .
زاد و ولد : تخمگذار .
زيستگاه : مناطق صخره اي ، نيمه صحرايي ، كوهستانها و معمولاً زير سنگها .
انتشار جغرافيايي : فلسطين – لبنان – سوريه – اسراييل – تركيه – اردن – عراق – ايران .
پراكندگي : استانهاي مركزي – آذربايجان شرقي و غربي – اردبيل – كردستان – تهران .

نام علمی: Eirenis modesta
نام انگلیسی:
نام فارسی : مار كوتوله

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن و به سختي از سمت بالا قابل رؤيت . داراي يك پولك بيني ، طول شيار ميان پولك‌هاي بين بيني كوتاهتر از طول شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ، طول پولك پيشاني برابر با فاصله آن تا انتهاي پوزه از پولك آهيانه ، سطح جانبي پولك پيشاني در قسمت خلفي به هم نزديكتر ، طول پولك گونه اي يك برابر و نيم پهناي آن ، داراي يك پولك جلو چشمي ( به ظاهر دو پولك) و دو پولك عقب چشمي ( به ندرت يك عدد) ، پولكهاي گيجگاهي 2+1 عدد، لب بالا داراي 7 پولك (سومين و چهارمين آن متصل به چشم) ، لب پائين داراي 8 يا 9 پولك ، پولكهاي چين خلفي به وسيله يك يا دو پولك از هم مجزا، پولكهاي پشتي 17 عدد و صاف ، پولكهاي سطح شكمي 161 تا 179 عدد و سطح زيرين دم 71 تا 83 عدد ،‌ پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن زيتوني يا قهوه اي تيره يكنواخت و فاقد خال ،‌داراي علامتي قوسي شكل در ناحيه پس سر ،‌متصل به لكه سياه رنگ ناحيه آهيانه و ممتد به سمت چشم و علامتي به شكل به رنگ تيره در فاصله دو چشم ، نقش و نگار ناحيه سر در مارهاي بالغ نامشخص ،‌رنگ سطح شكمي روشن و فاقد خال .
حداكثر طول 61 سانتيمتر ، دم 17 سانتيمتر .
تغذيه از عنكبوتيان ،‌كرمها ؛ زاد و ولد : تخمگذار .
زيستگاه : تپه‌ها ،‌كوهستانها ،‌مناطق خشك صخره اي ، گاهي در بوته زارها و غالباً زير تخته سنگها .
انتشار جغرافيايي : قبرس ،‌تركيه ، آذربايجان ، گرجستان ،‌ارمنستان ، ايران .
پراكندگي : استانهاي مركزي ، زنجان ، گلستان.

نام علمی: Elaphe dione Pallas
نام انگلیسی: Cat Snake
نام فارسی : گوند مار

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن و از سمت بالاي سر قابل رؤيت ، پهناي پولك بين بيني بيش از طول آن و كوتاهتر از پولك جلو پيشاني ، طول پولك پيشاني تقريبا يك برابر و نيم عرض آن و برابر فاصله آن تا انتهاي پوزه و كوتاهتر از پولك‌هاي آهيانه ، پولك گونه اي چهار گوش يا كمي طولش بيش از عرض آن ،‌داراي يك پولك جلو چشمي بزرگ با يك پولك زير چشمي در سمت پائين آن و دو يا سه پولك عقب چشمي ، پولكهاي گيجگاهي 3+2 يا 3+3 عدد ،‌ لب بالا داراي 8 يا 9 پولك (چهارمين و پنجمين يا پنجمين و ششمين پولك آن متصل به پولك چين قدامي) ، طول پولكهاي چين قدامي و خلفي تقريباً با هم برابر ،‌ پولكهاي سطح پشتي 27 تا 29 عدد (به ندرت 25 عدد) نسبتاً برجسته و در سطح جانبي صاف ف پولكهاي سطح شكمي 187 تا 215 عدد و انتهاي پولك در سطح جانبي فاقد گوشه ، پولكهاي سطح زيرين دم 61 تا 77 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ قهوه اي روشن ، سبز زيتوني ،‌خاكستري متمايل به قهوه اي روشن با خالهاي عرضي تيره ، قهوه اي تيره يا قرمز آجري سوخته همراه با حاشيه سياه رنگ ، معمولاً داراي سه خط تيره كم و بيش طولي (دو عدد آن تا ناحيه دم ممتد) ، داراي خطوط قهوه اي زيگزاك مانند نامنظم تا ناحيه پس سر ممتد ، در فاصله بين دو چشم داراي خطي تيره ممتد از قسمت خلفي هر چشم تا گوشه دهان يا گاهي بدن به رنگ تيره يكنواخت و فاقد خطوط و نقوش ، سطح شكمي زرد رنگ با خالهاي سياه .
حداكثر طول 121 سانتيمتر ، دم 21 سانتيمتر .
تغذيه از جوندگان و گاهي پرندگان و تخم آنها و ماهيها .
زاد و ولد : تخمگذار .
زيستگاه : مناطق مختلف ،‌جنگلها ، كوهستانها ،‌دشتها ، روي درختان ف رودخانه‌ها و حتي سواحل درياها .
انتشار جغرافيايي : چين – آسياي مركزي – قزاقستان – جنوب سيبري – اوكراين – مناطق مجاور درياي خزر – اروا – شوروي سابق – افغانستان – گرجستان – كره – ايران .
پراكندگي : استانهاي مازندران – گلستان – سمنان – زنجان – گيلان – آذربايجان غربي .

نام علمی: Elaphe hohenackeri Strauch
نام انگلیسی: Transcaucasian Ratsnake

نام فارسی : گوند مار قفقازی

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولكهاي بين بيني بيش از طول آنها و كوتاهتر از پولكهاي جلو پيشاني ، ‌طول پولكهاي پيشاني كمي بيش از پهناي آنها و برابر با فاصله آنها تا نوك پوزه و كوتاهتر از پولكهاي آهيانه ، طول پولك گونه اي كمي بيش از ارتفاع آن ، داراي يك پولك جلو چشمي و دو پولك عقب چشمي ، پولكهاي گيجگاهي 3+2 عدد ،‌طول پولكهاي رديف اول گيجگاهي بيش از دو برابر رديف دوم آن ، لب بالا داراي 8 پولك (چهارمين و پنجمين آنها متصل به چشم) ، پنج پولك لب پائين متصل به پولك چين قدامي ، پولكهاي چين قدامي بلندتر از پولكهاي خلفي آن ، پولكهاي پشتي 23 عدد (ندرتا 25 عدد) صاف يا كمي تيغه دار و برجسته ، پولكهاي سطح شكمي 205ژ8 عدد و انتهاي آن گرد ، پولكهاي سطح زيرين دم در نرها 75 عدد و در ماده‌ها 63 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ خاكستري با چهار رديف خالهاي تيره يك در ميان ،‌ناحيه گردن داراي علامت تيره به شكل ،‌داراي خطي سياه ممتد از ناحيه چشم به طرف گوشه دهان و خط سياه ديگري در زير چشم ، سطح شكمي به رنگ زرد ،‌صورتي يا نارنجي با خالهاي ريز خاكستري تيره .
حداكثر طول 88 سانتيمتر ، دم 18 سانتيمتر .
تغذيه از جوندگان .
زاد و ولد : تخمگذار .
زيستگاه : كوهستان‌هاي جنگلي ، باغچه‌ها، ‌لاي صخره‌ها در زمين‌هاي كم علف .
انتشار جغرافيايي : ايران ،‌تركيه ، شوروي سابق (شمال اوستيا – چچنو – اينكوچيتا- داغستان – گرجستان – ارمنستان – آذربايجان – مناطق مجاور قفقاز ) .
پراكندگي : استان آذربايجان شرقي (ميانه).

نام علمی: Elaphe longissima
نام انگلیسی: Aesculapian Snake
نام فارسی : مار درختي

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن و از سمت بالا قابل رؤيت ، طول پولك بين بيني بيش از پهناي آن و كوتاهتر از پولك جلو پيشاني ، طول پولك پيشاني تقريبا بيش از يك سوم پهناي آن و برابر با فاصله آن تا نوك پوزه و كوتاهتر از پولكهاي آهيانه ، داراي يك پولك جلو چشمي و فاقد پولك زير چشمي ، طول پولك گونه اي برابر ارتفاع آن يا كمي بلند تر ، لب بالا داراي 8 پولك و لب پائين 9 يا 10 پولك (چهارمين و پنجمين يا پنجمين و ششمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ، چهار يا پنج پولك لب پائين متصل به پولك چين قدامي ، طول پولك چين قدامي برابر خلفي آن يا كمي بلندتر ، پولك‌هاي گيجگاهي معمولاً 3+2 عدد ،‌ پولكهاي سطح پشتي در قسمت قدامي بدن و در قسمت خلفي بدن كمي تيغه دار يا برجسته و 23 عدد ، پولكهاي سطح شكمي 204 تا 228 عدد ، پولكهاي سطح زيرين دم در ماده‌ها 68 عدد يا كمتر و در نرها 78 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ خاكستري ،‌نخودي ،‌زيتوني متمايل به قهوه اي يا تيره رنگ ، بعضي پولكها با حاشيه سفيد ، در بعضي نمونه‌ها داراي بيش از چهار خط طولي ممتد ، خطي تيره از پشت چشم به طرف گوشه دهان ممتد ، لب بالايي و لكه‌هاي مثلثي شكل دو طرف ناحيه گيجگاهي زرد رنگ يا فاقد نقش و نگار ، داراي خال تيره رنگ در ناحيه سر و خط عمودي تيره در زير چشم ، سطح شكمي به رنگ زرد روشن يكنواخت .
حداكثر طول 84 سانتيمتر ،‌دم 13 سانتيمتر.
تغذيه از جوندگان و به ندرت از پرندگان .
زاد و ولد : تخمگذار.
زيستگاه : جنگلها و مناطق پر درخت .
انتشار جغرافيايي : جنوب غربي اروپا از شمال شرقي فرانسه و از شرق تا ملداوي و جنوب غربي اوكراين ، آسياي ميانه ، مناطق مجاور قفقاز ، تركيه ،‌ايران ، آلمان (باواريا) ، دانمارك .
پراكندگي : آذربايجان غربي ،‌همدان ،‌زنجان ، گلستان ، مازندران .

نام علمی: Elaphe persica
نام انگلیسی: Persian Ratsnake
نام فارسی : گوند مار ایرانی

Click this bar to view the full image.

مشخصات : سر نسبتاً كشيده و كمي از گردن متمايز ، طول پولك پيشاني يك برابر و نيم بيش از طول رهاي بين بيني ، پولك عقبي بيني بزرگتر و بلندتر از پولك جلوي آن ، طول پولك گونه اي بيش از ارتفاع آن ،‌داراي يك پولكجلو چشمي ، فاقد پولك زير چشمي ، داراي دو پولك عقب چشمي كه پولك بالايي بزرگتر از پائيني آن ، پولكهاي سطح پشتي 23 عدد و در قسمت قدامي بدن صاف و قسمت خلفي آن و روي دم كمي برجسته ، هر پولك پشتي داراي دو حفره پولكي (اپيكال پيت) ، پولكهاي سطح شكمي در انتهاي جانبي آن گوشه دار و از 212 تا 248 عدد ، پولكهاي سطح زيرين دم 60 تا 90 عدد ، مخرجي منقسم .
بدن به رنگ زرد خاكستري متمايل به زيتوني – قهوه اي تيره سياه رنگ ، بعضي از پولك‌ها داراي حاشيه سفيد و غالباً روشن ، بعضي از نمونه‌ها داراي چهار خط طولي تيره ، پولكهاي لب بالايي زرد رنگ . در دو طرف سر داراي خال تيره رنگ ممتد از پشت چشم تا گوشه دهان .
حداكثر طول 106 سانتيمتر ،‌دم 25 سانتيمتر .
تغذيه از جوندگان و به ندرت از پرندگان .
زاد و ولد : تخمگذار ،‌5 تا 8 تخم در تابستان .
زيستگاه : مناطق جنگلي ، بوته زارها و علفزار‌ها .
انتشار جغرافيايي : جنوب شرقي آذربايجان – مناطق مجاور قفقاز – شمال ايران .
پراكندگي : استان‌هاي مازندران – گيلان – آذربايجان شرقي و غربي – اردبيل – گلستان .

نام علمی: Elaphe quatuorlineata
نام انگلیسی: Four-lined Snake
نام فارسی : مار شلاقي

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن و از سمت بالاي سر قابل رؤيت ،‌پهناي پولكهاي بين بيني بيش از طول آنها و كوتاهتر از پولكهاي جلو پيشاني ، طول پولك پيشاني تا يك برابر و نيم عرض آن و برابر با فاصله آن تا پولك رسترال و كوتاهتر از پولك آهيانه ، عدم تداخل پولك رسترال به داخل پولك بين بيني و فقدان شكل زاويه يا گوشه خلفي آن ، پولك گونه اي تقريبا چهار گوش ، پولكهاي گيجگاهي 3+2 يا 4+3 عدد ، داراي يك پولك جلو چشمي ، يك پولك زير چشمي در پائين پولك جلو چشمي ، دو يا سه پولك عقب چشمي ، لب بالا داراي 8 پولك به ندرت 9 عدد ( چهارمين و پنجمين يا پنجمين و ششمين آن متصل به چشم )، چهار يا پنج پولك لب پائين متصل به پولك چين قدامي ، پولكهاي چين خلفي كوتاهتر از قدامي آن ، پولكهاي سطح پشتي 25 عدد (به ندرت 23 يا 27 عدد) تيغه دار و در سمت جانبي صاف ، پولك‌هاي سطح شكمي 200 تا 213 و انتهاي سمت جانبي آن گرد ، پولكهاي سطح زيرين دم 61 تا 74 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن نوزادان قهوه اي با سه تا پنج سري خالهاي قهوه اي تيره يك در ميان با حاشيه سياه ، در مار بالغ رنگ بدن خاكستري متمايل به قهوه اي با چند سري خالهاي بيضي شكل تيره يا دايره اي مورب و زيگزاك مانند ، همراه با چهار خط تيره طولي ممتد ، رنگ ناحيه سر معمولاً قهوه اي و غالباً همراه با خط مورب تيره و باريك و ممتد از سمت چشم به گوشه دهان ، سطح شكمي زرد روشن و در نوزادان همراه با خالهاي قهوه اي . داراي چهار رديف خال تيره رنگ از ناحيه گردن تا قسمت دم ممتد ، سطح پشتي داراي خطوط عرضي قهوه اي تيره رنگ به شكل زيگزاك و در سطح جانبي همراه با يك رديف خال كوچك .
حداكثر طول 141 سانتيمتر ، دم 26 سانتيمتر.
تغذيه از جوندگان و پرندگان و تخم پرندگان از آشيانه‌هاي بالاي درختان (جوندگان حداكثر به اندازه موش صحراي ، پرندگان حداكثر به اندازه كبوتر)
زاد و ولد : تخمگذار ، معمولاً 6 تا 16 تخم در تابستان ، به اندازه 6 سانتيمتر .
زيستگاه : باغها ، علفزارها ، حفره‌ها ،‌زير سنگها ، مناطق سبز و داراي درخت .
انتشار جغرافيايي : فرانسه – ايتاليا – رو ماني – آسايي ميانه – ايران تركيه – ماداوي – مناطق جنوب اكراين – مناطق جنوبي شوروي سابق در قسمت اروپايي – مناطق شمالي قفقاز ،‌ مناطق شرق گرجستان – ارمنستان – آذربايجان – داغستان – جنوب نواحي آستراخان – غرب قزاقستان تا قسمت شمال غربي سواحل درياي اورال .
پراكندگي : استانهاي آذربايجان شرقي و غربي ، اردبيل ، همدان ، كرمانشاهان ، زنجان ، گلستان ، سمنان ، مازندران ، تهران .

نام علمی: Lycodon striatus
نام انگلیسی: Wolf Snake
نام فارسی : مار گرگي

Click this bar to view the full image.

مشخصات : ناحيه گردن كمي مشخص ، پوزه فرو رفته و قابل رؤيت از سمت بالاي سر آنهم به سختي ، چشم كوچك با مردمكي عمودي ، پهناي پولك رسترال بيش از ارتفاع آن ، طول پولك بين بيني كوتاهتر از پولك جلو پيشاني ، طول پولك پيشاني برابر يا كمي كوتاهتر از پولك آهيانه ، پولك گونه اي بزرگ و از چشم مجزا ،‌داراي يك پولك جلو چشمي و دو پولك عقب چشمي ، پولك‌هاي گيجگاهي كوچك و 3+2 عدد ، لب بالا داراي 8 پولك و لب پائين 9 پولك (سومين و چهارمين و پنجمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ،‌ پولكهاي چين قدامي بلندتر از پولكهاي چين خلفي ، بدن استوانه اي شكل و كشيده ، پولكهاي ناحيه پشتي صاف و 17 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ قهوه اي تيره ، شكلاتي با خالهاي روشن نخودي رنگ عرضي ، فواصل خالها در قسمت قدامي بدن بيشتر و از ناحيه گردن تا ابتداي دم ممتد ، سطح جانبي داراي خالهاي ريز سياه و سفيد و هماهنگي با خالهاي عرضي بدن ، لب بالا به رنگ روشن متمايل به سفيد و سطح شكمي روشن و سفيد .
حداكثر طول 38 سانتيمتر ، دم 9 سانتيمتر .
تغذيه از مارمولكها . شبها فعال و روزها زير سنگها مخفي مي شود.
زيستگاه : مناطق نيمه صحرايي ، زمينهاي خاكي ، ‌اكولوژي در ايران نامعلوم .
انتشار جغرافيايي : پاكستان – هندوستان – سريلانكا – ايران – مناطق مجاور درياي خزر – شوروي سابق – تركمنستان – ازبكستان – غرب تاجيكستان .
پراكندگي : استان سيستان و بلوچستان (فقط دو نمونه از زابل و خاش جمع آوري و مطالعه شده است ولي ساير مولفين آنرا از نقاط ديگر ايران گزارش كرده اند . )

نام علمی: Lytorhynchus diadema
نام انگلیسی: Leaf nosed Snake
نام فارسی : مار الماسي

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پوزه كم و بيش طويل ، سمت جانبي پولك رسترال گوشه دار ، داراي دو پولك جلو پيشاني ،‌شيار بين پولكهاي بين بيني خيلي كوتاهتر از شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ،‌طول پولك پيشاني برابر با فاصله پولك تا انتهاي پوزه و كمي كوتاهتر از طول پولك آهيانه ، داراي يك پولك گونه اي چهار گوش ، دو پولك جلو چشمي و دو پولك عقب چشمي ، پولك‌هاي گيجگاهي 3+2 عدد (ندرتا 2+1 عدد) ، لب بالا داراي 8 پولك و لب پائين 9 پولك ، پنجمين پولك لب بالا متصل به چشم ، سه پولك لب پائين متصل به پولك چين قدامي ، پولك‌هاي چين خلفي برابر يا بلندتر از پولك‌هاي چين قدامي و به وسيله دو رديف پولك از هم مجزا ، پولك‌هاي پشتي 19 عدد و صاف ، پولك‌هاي سطح كمي 184 تا 198 عدد و سطح زيرين دم 36 تا 46 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ زرد نخودي ، خاكستري روشن با خالهاي قهوه اي تيره بيضي شكل عرضي ممتد در طول بدن ، پولك‌هاي واقع در خال قسمت ميانيش روشن ، ساير نقش و نگار بدن همانند مار درفشي .
حداكثر طول 51 سانتيمتر ، دم 8 سانتيمتر .
طرز زندگي اين مار به درستي معلوم نيست ولي گفته مي شود كه زندگي در ماسه‌هاي نرم را ترجيح مي دهد .
زيستگاه : مناطق صحرايي و نيمه صحرايي .
انتشار جغرافيايي: شبه جزيره عربستان – عراق – جنوب غربي ايران – كويت – عمان .
پراكندگي : استانهاي خوزستان – بو شهر – هرمزگان – ايلام .

نام علمی: Natrix natrix
نام انگلیسی:Ringed Snake
نام فارسی : مار آبي

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : سر و گردن كمي مشخص ، چشم با مردمك گرد ، پولك بين بيني ذوزنقه اي شكل ،‌داراي يك پولك جلو چشمي (به ندرت 2 عدد) و سه عدد پولك عقب چشمي (ندرتا 2 يا 4 عدد) ، پولكهاي ناحيه سر كاملا مشخص و قرينه ، اندازه شيار بين پولك رسترال و اولين پولك لب بالايي برابر با اندازه شيار بين پولك رسترال و پولك بين بيني ، لب بالا داراي 7 پولك (ندرتا 8 عدد) و لب پائين 9 پولك (ندرتا 8 تا 10 عدد) ، پولكهاي گيجگاهي 2+1 عدد (به ندرت 1+1 ، 3+1 ، 3+2 عدد) ، پولكهاي ناحيه پشتي 19 عدد ، طويل و تيغه دار ، پولكهاي سطح پشتي دم كمي برجسته يا صاف و پولكهاي سطح زيرين دم 53 تا 86 عدد و در دو رديف ، پولكهاي سطح شكمي 168 تا 184 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
بدن به رنگ سبز زيتوني يا نارنجي روشن ، تيره يا سياه رنگ با خالهاي بزرگ روشن در دو طرف ناحيه سر ،‌ سطح شكمي روشن با خالهاي زير تيره رنگ ،‌گاهي سياه رنگ يكنواخت به نامن سياه سوجه و گاهي داراي دو خط سفيد طولي ممتد در دو طرف بدن بنام مار آبي .
حداكثر طول 100 سانتيمتر ، دم 22 سانتيمتر .
تغذيه از قورباغه‌ها ،‌ماهيهاي كوچك ، حشرات ، جانوران آبزي .
زاد و ولد : تخمگذار ، تعداد تخمها 6 تا 12 عدد ، محل تخمگذاري زير برگهاي مرطوب يا خزه‌ها ، زمان خروج نوزاد از تخم دو ماه .
زيستگاه : مناطق جنگلي ، مردابها ، رودخانه‌ها – درياچه‌ها ، حوضها و استخرها .
انتشار جغرافيايي : اروپا ، شمال غربي آفريقا ، آسياي مركزي ف غرب آسيا ، چين ، شوروي سابق ، ايران ، مناطق مجاور قفقاز ، بالكان .
پراكندگي : استانهاي مازندران – گيلان – گلستان – اردبيل – آذربايجان شرقي و غربي – مركزي – تهران – سمنان – زنجان .

نام علمی: Natrix tessellata
نام انگلیسی: Dice Snake
نام فارسی : مار آبي ، چليپر

Click this bar to view the full image.

مشخصات : گردن مشخص و پوزه كمي باريك ، چشم با مردمك گرد ، پولك بين بيني كم و بيش مثلثي شكل ، شيار بين پولك رسترال و اولين پولك لب بالا طويل تر از شيار بين پولك رسترال و پولك بين بيني ، داراي دو يا سه پولك جلو چشمي (ندرتا يك عدد) و سه يا چهار پولك عقب چشمي (ندرتا 5 عدد) ، لب بالا داراي 8 پولك و لب پائين 9 پولك ، پولكهاي گيجگاهي 2+1 عدد (ندرتا 1+1 ، 3+1 عدد) ، پولكهاي سطح پشتي دم كاملا برجسته ، 19 عدد و سطح شكمي 167 تا 184 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن معمولاً زيتوني ، خاكستري متمايل به زيتوني ، سبز روشن يا قهوه اي با خالهاي درهم ، سطح پشتي داراي خالهاي تيره به هم پيوسته ، عقب سر معمولاً داراي دو خط تيره به هم پيوسته به شكل 8 ، سطح شكمي زرد رنگ متمايل به قرمز با خالهاي چهار گوش سياه رنگ ، در بعضي مارها رنگ يكنواخت و گاهي سياه رنگ .
حداكثر طول 103 سانتيمتر ، دم 21 سانتيمتر .
تغذيه از ماهيهاي كوچك ، قورباغه‌ها ، جانوران آبزي .
زاد و ولد : تخمگذار ، فصل تخمگذاري اواخر تابستان تعداد تخمها 5 تا 12 عدد .
زيستگاه : رودخانه‌ها ، مردابها ، درياچه‌ها ، سواحل درياها ، دشتها ، مناطق كوهستاني ،‌جنگلها ، باغها و مزارع .
انتشار جغرافيايي : انتشار وسيعي در مركز و جنوب شرقي اروپا تا مركز آسيا دارد ، چين – تركيه – جنوب غربي آسيا – پاكستان – خاورميانه – عراق – ايران – سوريه – اردن – مصر – شوروي سابق – افغانستان .
پراكندگي : استانهاي تهران – مركزي – خراسان – لرستان – فارس – آذربايجان شرقي و غربي – اردبيل – ايلام – اصفهان – كردستان – خوزستان – مازندران – گلستان – گيلان – سيستان و بلوچستان – قزوين – همدان – زنجان – كرمانشاه .

نام علمی: Oligodon taeniolatus
نام انگلیسی: Variegated Kukri Snake
نام فارسی : لوس مار

Click this bar to view the full image.

مشخصات : ناحيه سر و گردن كوتاه ، گردن كمي مشخص و پوزه كلفت ،‌سوراخ بيني بين دو پولك ، پولك رسترال بزرگ و ارتفاع آن بيش از پهناي آن ، مردمك چشم گرد يا مدور ، داراي دو پولك جلو چشمي و دو پولك عقب چشمي ، لب بالا داراي 5 تا 6 پولك لب پائين 6 تا 7 پولك ، سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ، پولكهاي گيجگاهي 3+1 عدد، پولكهاي چين قدامي بلندتر از پولكهاي چين خلفي ، پولكهاي ناحيه پشتي 15 عدد و صاف ، پولكهاي سطح شكمي 189 تا 201 عدد و سطح زيرين دم 25 تا 52 عدد ، پولكهاي مخرجي منقسم .
رنگ بدن خاكي متمايل به برنزي با خالهاي خاكستري تيره و حاشيه باريك عرضي سفيد ، خالهاي تيره يك در ميان همراه با خالهاي روشن و باريك در سطح پشتي و جانبي ممتد ، ناحيه گردن تيره و به شكل ‌ ،‌قاعده اين شكل متصل به پولك آهيانه ، داراي خطي تيره در امتداد پولك پيشاني و بين دو گوشه دهان و همچنين خطي تيره بين دو چشم ، سطح شكمي روشن و فاقد خال .
حداكثر طول 48 سانتيمتر ، دم 7 سانتيمتر.
تغذيه از تخم خزندگان و دوزيستان .
زاد و ولد : تخمگذار ، در هندوستان در اواخر زمستان از تخم خارج مي شوند .
زيستگاه : دشتهاي فاقد درخت تا ارتفاع 2000 متر از سطح دريا .
انتشار جغرافيايي : هندوستان – پاكستان – سريلانكا – شوروي سابق (تركمنستان) – ايران .
پراكندگي : استان مازندران – گلستان – آذربايجان غربي – زنجان .

نام علمی : Rhynchocalamus melanocephalus
نام انگلیسی:
نام فارسی : مار سر سياه

Click this bar to view the full image.

مشخصات : داراي يك پولك بيني ، شيار بين پولكهاي بين بيني برابر شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ، طول پولك پيشاني تقريبا برابر فاصله آن تا پوزه و كمي كوتاهتر از پولكهاي آهيانه ، داراي پولك گونه اي كوچك چهار گوش يا فاقد آن (سه نمونه اي كه مطالعه شده فاقد پولك گونه اي بوده اند ) ، پولكهاي گيجگاهي 2+1 عدد ، لب بالا داراي 7 پولك و لب پائين 7 يا 8 پولك ، (سومين و چهارمين پولك لب بالا متصل به چشم ) ،‌چهار پولك لب پائين متصل به پولك چين قدامي ، پولكهاي چين خلفي خيلي كوچك ، فك بالايي داراي 6 تا 8 دندان و خلفي آن بلندتر ،‌ دندان‌هاي قدامي فك پائين بلندتر از خلفي آن ، پولكهاي سطح پشتي 15 عدد و صاف ، پولكهاي سطح شكمي 203 تا 212 و سطح زيرين دم 70 تا 78 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن زرد ، قرمز زيتوني يا نارنجي تيره متمايل به قهوه اي يكنواخت و رنگ قسمت فوقاني ناحيه سر و گردن آبي تيره يا سياه ، رنگ سطح شكمي زرد روشن متمايل به سفيد .
حداكثر طول 41 سانتيمتر ، دم 9 سانتيمتر .
طرز زندگي اين مار نامعلوم است .
زيستگاه : مناطق صحرايي ،‌زير سنگ‌ها .
انتشار جغرافيايي ك مصر – خاورميانه – ايران – تركيه – عراق – شوروي سابق (ارمنستان – نخجوان).
پراكندگي : استانهاي مركزي – خوزستان .

نام علمی: Spalerosophis diadema cliffordi
نام انگلیسی: Diadem Snake
نام فارسی : مار شتري

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پولكهاي گونه اي و جلو پيشاني منقسم به چندين پولك كوچك ،‌ داراي 8 تا 12 دور چشم ، لب بالا داراي 11 تا 13 پولك و لب پائين 11 تا 14 پولك ، پولكهاي پشتي 27 عدد (ندرتا 29 يا 31 عدد) و در قسمت قدامي بدن كمي برجسته و در قسمت خلفي تيغه درا ، لب بالا به وسيله يك رديف پولك از چشم مجزا ، پولكهاي سطح شكمي 216 تا 248 و سطح زيرين دم 64 تا 87 عدد ، پولك مخرجي منفرد .
بدن به رنگ نخودي ، خاكستري روشن ، قهوه اي روشن زيتوني با سه رديف خالهاي تره رنگ طولي ممتد ،‌سطح پشتي داراي خالهاي تيره رنگ چهار ضلعي با حاشيه زرد رنگ همراه با خالهاي تيره رنگ و يك در ميان در سطح جانبي ،‌رنگ سطح شكمي روشن و فاقد خال .
حداكثر طول 188 سانتيمتر ، دم 27 سانتيمتر .
تغذيه از مارمولكها و موشها .
زاد و ولد : تخمگذار ، 3 تا 5 تخم مي گذارد .
زيستگاه : مناطق صحرايي و نيمه صحرايي ،‌كوهستان‌ها و بوته زارها .
انتشار جغرافيايي : مصر و مناطق شمالي آفريقا و در جنوب تا سودان و در قسمت شرقي به صحراي سينا ، فلسطين ، سوريه ، اردن ، عراق ، ايران ، عربستان ، افغانستان ، پاكستان .
پراكندگي : استانهاي تهران ، مركزي ، خوزستان ، فارس ،‌كرمان ، سيستان و بلوچستان ،‌هرمزگان ، يزد ، اصفهان ، بوشهر ، قم ، قزوين ، همدان ،‌ زنجان ، گلستان ، لرستان ، خراسان ، سمنان

نام علمی: Spalerosophis diadema schiraziana
نام انگلیسی:
نام فارسی : شتر مار شيرازي

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پولكهاي جلو پيشاني منقسم به چندين پولك كوچك ، داراي سه رديف پولك يك در ميان بين پولك پيشاني و پولك رسترال ، طول پولك پيشاني كمتر از فاصله پولك تا انتهاي پولك و كوتاهتر از پولك آهيانه ، داراي 3 تا 5 پولك گونه اي و يك رديف پولك زير چشمي ، لب بالايي به وسيله پولكها از چشم مجزا ، پولكهاي گيجگاهي متعدد و كوچك ، داراي 8 پولك دور چشم ، لب بالا داراي 11 تا 13 پولك و لب پائين 11 تا 14 پولك ، پنج پولك لب پائين متصل به پولكهاي چين قدامي ، طول پولكهاي چين خلفي و قدامي تقريبا برابر ، پولكهاي ناحيه پشتي 27 يا 29 عدد ، برجسته و تيغه دار ، پولكهاي زيرين دم 80 تا 91 عدد ، پولك مخرجي منفرد .
بدن به رنگ نخودي ، خاكستري روشن ، قهوه اي روشن با خالهاي تيره رنگ چند ضلعي در سطح مياني پشت همراه با خالهاي كوچك سياه رنگ يك در ميان در سطح جانبي ، خالهاي ناحيه گردن بيضي شكل با حاشيه روشن ، ناحيه سر با خالهاي متعدد قهوه اي تيره ، سطح شكمي معمولاً روشن و فاقد خال .
حداكثر طول 148 سانتيمتر ،‌دم 28 سانتيمتر.
تغذيه بالغين از مارمولكها و نوزادان از حشرات .
زاد و ولد : تخمگذار ، تعداد تخمها 3 تا 5 عدد .
زيستگاه : مناطق صحرايي و نيمه صحرايي ، بوته زارها .
انتشار جغرافيايي :از مناطق مجاور درياي خزر و جنوب به كوههاي زاگرس ايران و از شرق تا تاجيكستان و كويت و غرب تا بلوچستان – تركمنستان – افغانستان – پاكستان – هندوستان – كشورهاي آسياي مركزي – قزاقستان .
پراكندگي : استانهاي مركزي – تهران – خراسان – زنجان – سيستان و بلوچستان – فارس – كرمان – خوزستان – بوشهر – قم – زنجان – قزوين – همدان – هرمزگان – يزد – لرستان – سمنان – گلستان – اصفهان .

نام علمی: Pseudocylophis persica
نام انگلیسی:
نام فارسی : مار كوتوله پارسي

Click this bar to view the full image.

مشخصات : پهناي پولك رسترال تقريبا دو برابر ارتفاع آن و از سمت بالا قابل رؤيت ، شيار بين پولكهاي بين بيني تقريبا برابر شيار بين پولكهاي جلو پيشاني ، طول پولك پيشاني يك برابر و نيم عرض آن و تقريبا يك برابر و نيم عرض پولك بالاي چشمي و برابر با فاصله پولك تا انتهاي پوزه و كوتاهتر از پولك آهيانه ، فاقد پولك گونه اي ،‌داراي يك پولك بيني متصل به پولك جلو چشمي يا نزديك آن ، داراي يك پولك جلو چشمي و يك پولك عقب چشمي ، پولك‌هاي گيجگاهي 1+1 عدد ، لب بالا داراي 7 پولك (سومين و چهارمين پولك متصل به چشم ) ، لب پائين داراي 7 يا 8 پولك (چهار پولك آن متصل به پولك چين قدامي) ، طول پولك‌هاي چين قدامي دو برابر طول پولك‌هاي چين خلفي ، پولك‌هاي سطح پشتي 15 عدد ،‌ پولك‌هاي سطح شكمي 190 تا 221 عدد و سطح زيرين دم 62 تا 84 عدد ، پولك مخرجي منقسم .
رنگ بدن خاكستري روشن متمايل به قهوه اي ،‌مركز هر پولك تيره تر ، رنگ پوزه روشن ، داراي خط عرضي تيره بين دو چشم و خال عرضي تيره رنگ ديگر ممتد از ناحيه آهيانه تا ناحيه گيجگاهي ، همچنين خال عرضي تيره در ناحيه گردن ، سطح شكمي يكنواخت و روشن .
حداكثر طول 39 سانتيمتر ، دم 7 سانتيمتر .
تغذيه از حشرات و عنكبوتيان و به ندرت از مارمولكها .
زاد و ولد تخمگذار ، 4 تا 8 تخم در فصل تابستان مي گذارد .
زيستگاه : مناطق صخره اي و نيمه صحرايي ، كوهستانها ، معمولاً زير سنگها .
انتشار جغرافيايي : تركمنستان – ايران – عراق – پاكستان – هندوستان – افغانستان .
پراكندگي : استانهاي خوزستان – مركزي – تهران – فارس – كرمانشاهان – مازندران .

نام علمی: lytorhynchus ridgewayi
نام انگلیسی:
نام فارسی : مار درفشي



مشخصات : پوزه باريك و از جلو به عقب برگشته ،‌ پولك رسترال بلند و به سمت بالاي پوزه خميده ف داراي يك يا دو پولك جلو پيشاني (غالباً يك عدد) ، لب بالا به وسيله پولك زير چشمي از چشم مجزا ، داراي دو پولك جلو چشمي و دو يا سه پولك عقب چشمي ، لب بالا داراي 5 تا 9 پولك (معمولاً 7 يا 8 عدد) و لب پائين 6 تا 11 پولك (معمولاً 10 يا 11 عدد) ، پولك زير چشمي به چهارمين و پنجمين پولك لب بالايي متصل ، پولكهاي گيجگاهي 3 +2 ، 3+1 يا 2+2 عدد (غالباً 3+2 عدد) داراي دو پولك گونه اي كه جلويي بزرگتر ، چهار پولك لب پائيني به پولك چين قدامي متصل ، پولكهاي چين خلفي كوتاهتر از پولكهاي چين قدامي و به وسيله دو رديف پولك از هم مجزا ، پولكهاي پشتي 21 عدد و صاف ، پولكهاي سطح شكمي 169 تا 201 عدد و سطح زيرين دم 41 تا 55 عدد ، پولك منفرد يا منقسم .
بدن به رنگ خاكستري ،‌زرد نخودي با نقوش قهوه اي و حاشيه تيره رنگ ، خال قهوه اي رنگ ناحيه سر به شكل لنگر كشتي كه قسمت قدامي آن بطور قرينه از پولك‌هاي پيشاني و جلو پيشاني و از سمت چشم به طرف گوشه خلفي دهان ممتد و شاخه خلفي لنگر به طرف پولك آهيانه و ناحيه پس سر ممتد . داراي خالهاي نسبتاً بزرگ در سطح پشتي به شكل زيگزاك و همراه با خالهاي كوچكتر و يك در ميان در سطح جاني ، خالها به رنگ خاكستري متمايل به قهوه اي و ممتد تا انتهاي دم ، سطح شكمي به رنگ روشن يا سفيد .
حداكثر طول 48 سانتيمتر ، دم 7 سانتيمتر .
طرز زندگي اين مار به درستي روشن نيست ولي در معده آن مارمولك و حشرات مشاهده شده است .
زيستگاه : مناطق صحرايي و نيمه صحرايي .
انتشار جغرافيايي : افغانستان – پاكستان – هندوستان – ايران – مناطق مجاور درياي خزر – شوروي سابق (تركمنستان – ازبكستان)
پراكندگي : استانهاي خوزستان – مركزي – تهران – كرمان – سيستان و بلوچستان – مازندران – گلستان – قزوين – اصفهان .