عجب زندگی مرفه و بیدغدغهای! صبحانه که بیخیال، ناهار را انواع و اقسام غذاهایی چون سوسیس، کالباس، همبرگر، کباب لقمه و پیتزا میخوریم و شام را هم چون رژیم داریم، فقط چند عدد سمبوسه یا ناگت فسقلی را درون روغن غوطهور کرده و همراه خانواده نوش جان میکنیم.
انگار خستگی پخت و پز ما را از پای درآورده است! پس به سوی رختخواب میرویم تا با خیالی آسوده شب را به صبح برسانیم، اما تلاش ما برای خفتن به نتیجهای نمیرسد. نیم ساعت که میگذرد اتاق دور سرمان میچرخد. نبضهای دردناکی در عروق سر احساس میشود و سوزشی در ناحیه معده مان ما را میبرد. حال چرا میگوییم غذاهای آماده یا نیمهآماده صنعتی تهدیدکننده سلامت ما هستند؟
سوسیس و کالباس در هرم غذایی جایی ندارد
بسیاری از خانوادهها چون سوسیس و کالباس نوعی فرآورده گوشتی است آن را جایگزین منابع پروتئینی کرده و مضرات مواد افزودنیاش را نادیده گرفتهاند، اما باید بدانید در هرم غذایی جایی برای فرآوردههای گوشتی وجود ندارد و نمیتوان آن را جایگزین پروتئین حیوانی و گیاهی کرد.
از آنجا که قیمت این فرآورده یکسوم قیمت گوشت خالص است، استفاده از گوشتهای درجه یک باارزش و کیفیت بالا در چنین فرآوردههایی دور از انتظار است.
در بیشتر این فرآوردهها پروتئین خالص به کار نمیرود و نباید تصور کرد همه تولیدکنندگان خود را متعهد میدانند و محصولاتی با 80 یا 90 درصد گوشت خالص وارد بازار میکنند. امعا و احشا و مابقی لاشه گوشت هم میتواند قسمتی از درصد گوشت به کار رفته باشد.
از سوی دیگر، طبق بررسیهای موسسه ملی سرطان آمریکا، فسفات موجود در این فرآوردهها با اختلال در جذب کلسیم احتمال پوکی استخوان را افزایش میدهد.
نیترات آن خطر ابتلا به سرطان روده، لوزالمعده و رحم را بالا میبرد و در افرادی که به افزودنیها حساسیت دارند، سبب تشدید ناراحتیهای پوستی همچون خارش و کهیر میشود و در کسانی که از داروهای تضعیفکننده سیستم ایمنی استفاده میکنند، محدودیت مصرف ایجاد میكند.
به توصیه کارشناسان علوم غذایی، سوسیس و کالباس را به هیچ عنوان سرخ نکنید. سرخ کردن موجب سرطانزا شدن ترکیبات و مواد افزودنی این دو فرآورده میشود. سوسیس را با حرارت غیرمستقیم آبپز یا کبابی کنید. کالباس هم برخلاف تصور کسانی که چون قطرش بیشتر است پس باید سرخ شود، نیازی به حرارت طبخ نداشته و در کارخانجات به اندازه کافی پخته و حاوی مواد نگهدارنده میشود.
همبرگر و کباب لقمه را خانگی تهیه کنید
میگویند همبرگر و کباب لقمه از سوسیس و کالباس سالمتر است، چون حاوی مواد نگهدارنده نیست، اما اگر هم حاوی این مواد نباشد چربی بالای آن باعث افزایش سریع کلسترول خون و بیماریهای ناشی از آن میشود.
این فرآوردهها حاوی 20 تا 70 درصد چربی و مواد نشاستهای هستند و متاسفانه مقبولیت و مشتریپسندی آن مستقیم با میزان چربی آن در ارتباط است. خوب است بدانید در یک همبرگر معمولی 400 کالری و در برگرهای دوبل 1050 کالری انرژی نهفته است.
اما اغلب پرسیده میشود برگرهایی که توسط اغذیهفروشیهای سطح شهر طبخ میشود، چه کیفیتی دارد؟ این برگرها اغلب از سوی کارگران تهیه و ترکیبات آن را جگر سفید، سنگدان مرغ، طحال و چربیهای بیکیفیتی همچون دنبه و پیه تشکیل میدهد. این برگرها به دلیل مواد نامرغوب باعث ایجاد کیست و غدههای چربی و اختلال در هورمونهای جنسی میشود و فشار مضاعفی را به کبد تحمیل میکند.
پیتزا؛ پرکالریترین غذای آماده
آیا تا به حال پیتزاهای نیمهآمادهای را که در بیشتر فروشگاهها عرضه میشود، خریدهاید؟ همان محصولاتی که انواعی از آن حاوی سوسیس و کالباس نامرغوب است و شوری آن مزه پنیرکش نیامدهاش را باطل میکند. این محصولات هیچگاه به پای پیتزاهای خانگی نمیرسد.
خمیر آن چاقکننده و پنیر آن پرچرب است، شوری آن برای مبتلایان به پرفشاری خون خطرناک است و یک پرس آن بین 1200 تا 2000 کالری و هر برش آن 300 کالری انرژی دارد.
این غذا اگر به ابتکار نسل جوان امروزی با یک پرس سیبزمینی سرخ شده خورده شود حاوی 2500 کالری میشود و این همان میزان انرژی است که یک فرد بالغ باید از سه وعده غذای روزانه دریافت کند.
شاید برایتان عجیب باشد، اما خوردن سوسیس و کالباس از پیتزا بهتر است. چرا؟ چون پیتزا غذایی مخلوط است و احتمال استفاده از یک یا دو ترکیب بیکیفیت در آن بسیار زیاد است.
ناگت، سمبوسه و پیراشکی نیمهآماده را در روغن غوطهور نکنید
این روزها اگر انواع ناگت مرغ، ماهی و میگو را هم در ظروف و جعبههای خوشآب و رنگ بستهبندی نکنند، باز هم خریدار دارد.
این محصول نیمهآماده مدلی از غذاهای اروپایی است که به سفرههای ایرانی آمده و از درصدهای مختلف گوشت همراه مواد نشاستهای، چربی، پیاز، آرد سوخاری، نمک و ادویه تشکیل شده است.
از گوشت مرغهای کمی پیر یا تخمگذار یا دامهایی که چندان مناسب بازار نیست، با نظارت سازمان دامپزشکی در این محصول استفاده میشود. این محصول وقتی خطرناک میشود که برای گرم کردن، آن را درون سرخ کن یا ظرف پر از روغن غوطهور میکنند.
چربی و کالری آن چندین برابر شده و قدرت هضم و جذب پروتئین و ریزمغذیهایش کاهش مییابد. اگر هم آرد سوخاری روی آن در اثر حرارت روغن تیره شود حاوی مادهای سرطان زا بهنام آکریلامید میشود.
سمبوسه و پیراشکیهای نیمهآماده کارخانهای هم که اغلب به عنوان میانوعده استفاده میشود و به عقیده مصرفکنندگان، غذایی کمحجم و کمکالری است، محصولاتی هستند که در مقایسه با ناگتها کالری بیشتری را به بدن وارد میکنند. چرا؟ به دلیل آنکه بافت اسفنجی خمیر سطح این محصولات در زمان طبخ، روغن زیادتری را به خود جذب کرده و برای خارج کردن روغن اضافی آن هم نمیتوان کاری کرد بنابراین برای تقلیل کالری این محصول آن را در فر یا مایکروویو با حرارت ملایم و به مدت کوتاه آماده کنید.