اسم من ((بابونه )) است !
من ، معده را تقویت مى كنم .
گل من ضد عفونى كننده است .
برگم غذا را لطیف و زود هضم مى كند.
اعصاب را قوى كرده ، سم را از بدن دفع مى كنم .
تنگ نفس را شفا داده ، سنگ هاى مثانه را از بین مى برم .
اسم من بابونه است و اعراب آن را معرب كرده و بابونج گویند. داراى انواع و اقسام مى باشم . بطورى كه علاوه بر بانونه ى معمولى و اقحوان یك نوع دیگر من به نام بابونه ى رومى است كه در ایران تاكنون كاشته نشده و خواصى را كه بعضى از مترجمین به من نسبت داده اند مخصوص آن نوع مى باشد.
بابونه ى معمولى
من بابونه ى معمولى هستم كه نوع بستانى و پرورش یافته ى من در پلو آش - كوفته و خورش ها بكار مى رود.
از گل من در رنگ كردن مو استفاده مى كنند، زیرا جوشانده ى گل من موهاى بلوطى را خرمایى و خرمایى را طلایى مى كند و موهایى كه با گل من رنگ مى شوند زیبا، شفاف و درخشنده خواهند شد. مخصوصا اگر با گل ریواس ‍ و ترشى آن مخلوط شود. نوع وحشى و خودروى من در كنار جاده ها و اراضى غیر مزروع بیشتر نقاط ایران و اروپا دیده مى شود. گلبرگ هاى من سفید رنگ بوده و در اطراف نهنج زرد رنگى قرار گرفته اند. گلبرگها زبانه اى و نهنج آن شامل لوله هاى زرد رنگ است . گلهاى مرا در فاصله اردیبهشت تا مهرماه چیده و خشك مى نمایند. گلهاى من داراى 20 تا 36 درصد اسانس ‍ است كه زنگ آن ابتدا آبى تیره بوده ، و به تدریج سبز و قهوه اى مى شود. در این اسانس چند تركیب شیمیایى و یك نوع الكل و مقدارى تانن همراه با یك ماده ى تلخ دیده مى شود.
من مقوى معده و مسكن دردهاى آن مى باشم . اسانس گل من داراى اثر ضد عفونى كننده و خوردن آن موجب زیاد شدن گویچه هاى سفید خون است . گلهاى مرا مانند چاى دم كرده مى نوشند. این جوشانده التهاب معده را از بین مى برد و زخم ها را التیام مى دهد.
برگ من غذا را لطیف و زود هضم مى كند. من مقوى دماغ و اعصاب و شهوت بوده ، و ضد عفونى كننده و خوردن آن موجب زیاد شدن گویچه هاى سفید خون است . گلهاى مرا مانند چاى دم كرده مى نوشند. این جوشانده التهاب معده را از بین مى برد و زخم ها را التیام مى دهد.
برگ من غذا را لطیف و زود هضم مى كند. من مقوى دماغ و اعصاب و شهوت بوده ، و ضد سم مى باشم . ادرار، شیر و عرق را زیاد مى كنم و قاعده آور مى باشم . من امراض دماغى و سردرد را تسكین مى دهم و آبریزش بینى را از بین مى برم من در از بین بردن بقایاى ورم ملتحمه اثرى نیكو دارم . بادشكن ، مخصوصا محلل ورمها مى باشم . تنگ نفس را شفا مى دهم . یرقان را درمان مى كنم . براى درد سینه و جگر مفید مى باشم . كیسه ى صفرا را باز مى كنم براى بازشدن عادت ماهانه ى زنان و رحم و تحلیل ورم آنها سودمند مى باشم . ورم بیضه را نیز برطرف مى كنم . اثر من در خرد كردن سنگ هاى مثانه و خارج كردن مشیمه ((پرده اى كه جنین در آن است )) و دفع عفونت سودا و بلغم و تب هاى عفونى و قولنج روده حتمى است . براى بازشدن عادت ماهانه ى زنان نیز تجویز شده ام ، و براى این كار نشستن در جوشانده من هم مؤ ثر است .
بخور پخته من با سركه جهت رفع آبریزش چشم مفید است . جویدن برگ و ساقه ى من جهت جوشهاى دهان و شستن چشم با آب پخته ى من جهت درد چشم نافع است . دود من حشرات را فرار مى دهد. مقدار خوراك من تا 15گرم است . ریشه من قوى تر از آن بوده و مقدار خوراك آن پنج گرم مى باشد. چنانچه گل مرا در چهار برابر روغن زیتون خیس كرده ، در آفتاب بگذارند و هفته اى یك مرتبه روغن آنرا تجدید كنند و یا آنكه آنرا با مقدارى آب بجوشانند تا روغن بماند و آب تبخیر شود و بعد صاف كنند، روغنى بدست مى آید كه معروف به روغن گل بابونه است . این روغن ورم را فرو مى نشاند و زخم هاى چركى و آبكى را خشك مى كند. ترك پوست را كه در اثر سرما باشد معالجه مى كند. چكاندن این روغن در گوش درد آنرا ساكت مى كند. سرخ شدن دست و پا را مى توان با مالیدن روغن من برطرف كرد، جوشانده ى من درد قاعده ى دختران را تسكین مى دهد و عادت ماهانه را مرتب مى كند.
حالا اجازه دهید سایر انواع من خود را به شما معرفى كنند.
اقحوان
اسم من ((اقحوان )) است ، به من درخت مریم - بابونه ى گاوى هم مى گویند. نوع بزرگ من كه فرنگى ها به آن بابونه ى بزرگ مى گویند، و در اكثر نقاط ایران مخصوصا در شمال و فارس زیاد مى روید. در لاهیجان - گنج نامه ى تبریز هم زیاد دیده مى شود. تمام قسمت هاى من داراى اسانس و عطر است و خواص من شبیه بابونه ى رومى است كه در اروپا مى روید و در ایران دیده نشده است ، عده اى كافوریه را نیز نوعى از من مى دانند. بوى من كمى نامطبوع و تلخ است ، گل من به رنگهاى زرد و قرمز دیده مى شود و تنها گلهاى زرد مورد استفاده است . من چاق كننده و نیروبخش مى باشم . كیسه ى صفرا را باز مى كنم و عرق را زیاد مى نمایم . خون را پاك مى كنم و خون منجمد شده در مثانه و تهیگاه را از بین مى برم ، خوردن من براى زنان باردار خوب نیست ، زیرا ممكن است باعث سقط جنین شوم . سنگهاى داخلى را خرد كرده و از بین مى برم ، و داراى اثر ضد سم مى باشم . جهت درد مثانه ، ورم طحال ، استسقاء و قراقرمعده و قولنج تجویز شده ام و با نمك مسهل خواب است ، در طب سنتى ایران ، جهت رفع بى خوابى پیران دستور داده اند كه هر شب مقدارى اقحوان و جومقشر و بابونه را مخلوط كرده و در آب شیرین بجوشانند و كمى روغن ایرسا داخل آن كرده ، بر سر بمالند تا خواب آورد و چون خوردن من تولید قى صفراوى مى كند، براى مالیخولیا و غش زیاد توصیه شده ام . خوردن هر روز یك مثقال از ریشه من جهت سرگیجه مفید مى باشد. سرمه خشك شده من جهت تقویت طبقات چشم مفید بوده ، جهت رفع تاریكى آن مفید است ، آبریزش چشم را برطرف مى كند و این خاصیت بیشتر در نوع كوچك من است .
ایرسا ریشه بنفشه رنگین كمانى است كه خود را بعدا به شما معرفى خواهد كرد.
اقحوان كوچك
نوع كوچك مرا در فارسى ((بهار)) گویند و فرنگیها به آن بابونه ى كاذب لقب داده اند. خوردن آن جهت تنگ نفس و خونریزى سینه و خوردن یك مثقال بر آن با سكنجبین و نمك جهت تنگ نفس ، اسهال و سودا و از بین بردن خون منجمد سودمند مى باشد. خوردن یك مثقال گل خشك من با سكنجبین جهت درمان تنگ نفس و زیاد شدن اشتها و خوشبو كردن معده مفید مى باشد و خوردن پنج گرم آن جهت باز شدن ادرار، عروق و رفع قولنج نافع است . خوردن جوشانده برگ من با آب عسل ، ادرار را فوق العاده زیاد مى كند و محلل خون منجمد در معده و مثانه است و درد آن را تسكین مى دهد و چون همراه با گل من مصرف شود، سنگ مثانه را خرد و قولنج كلیوى را باز مى كند و حمول آن قاعده آور و مقوى رحم است . شیاف آن جهت از بین بردن دكمه هاى بواسیر تجویز شده است . نشستن در آب جوشانده ى آن ، سختى رحم را از بین مى برد. ضماد جمیع اجزاى من جهت درمان بادسرخ ورمهاى گرم و سرد و نیز جهت ترمیم ترك پوست و معالجه زخم هاى بدخیم بسیار سودمند مى باشد و زیاده روى در خوردن من باعث سردرد و سرگیجه و سنگینى سر است و ضماد گل و برگ من جهت نیكویى رنگ رخسار مفید مى باشد.
زبان خوراکیها