صفحه نخست » رفتارشناسی عمومی » اجتماعی

اختلالی به نام چشم چرانی

رفتار جنسی همیشه برای اکثر مردم موضوعی بسیار جالب توجه بوده است. در طول قرنها نظرات مردم درباره جنسیت و انحراف جنسی تغییرات قابل توجهی را از سر گذرانیده است. هر چند که در مورد این موضوعات همیشه جوامع بسیار سخت گیر بوده اند و در گذشته صحبتی از آن نمی شد و حتی مطالعات علمی و سازمان یافته ای صورت نمی گرفت، اما همواره مضامین مستهجن، بیماری های مقاربتی، اختلالات جنسی، زنان خیابانی و… از مشکلات بسیار مهم جوامع انسانی بوده است.
در این میان برخی اشخاص شجاع ترجیح دادند با به خطر انداختن موقعیت حرفه ای خود در مورد نقش جنسیت در رفتار انسان به بحث و بررسی بپردازند. یکی از این افراد زیگموند فروید بود که موضوعات جمع آوری شده از بیماران متعدد را مورد استفاده قرار داد تا اثرات منفی این مساله را شرح دهد. وی رد پای انحرافات جنسی در دوران بزرگسالی را در رویدادهای مهم کودکی و نوجوانی می جست. هر چند که نظرات او در این مورد در زمان خود با اعتراضات بسیاری مواجه گردید اما در حال حاضر ما می دانیم که بسیاری از مشکلات مشاهده شده در جامعه به همین مساله باز می گردد. هر چند تمام دیدگاههای فروید در این زمینه مورد تایید نیست اما با داشتن یک دید گاه منتقدانه نسبت به نظریه پردازی او خواهیم فهمید که برخی از جنبه های گفتار وی حایز اهمیت است. در این یادداشت سعی خواهد شد که یکی از این ناهنجاری های جنسی مورد بررسی قرار گیرد. این ناهنجاری چشم چرانی یا نظربازی خوانده می شود. هر چند که به نظر می رسد این مشکل زیاد مهم نیست و همواره مورد توجه قرار نگرفته است، اما هدف ما از ارایه این یادداشت این است که بیان کنیم چشم چرانی می تواند زمینه های مشکلاتی از قبیل خودارضایی، مشکلات زناشویی، خیانت به همسر و در موارد پیش رونده منجر به آزارگری جنسی می گردد.
فرد چشم چران دارای تکانه ای غیر قابل کنترل برای دید زدن دیگران و معمولا غریبه ها به طور دزدانه دارد.
چشم چرانی چیست؟

چشم چرانی یا “ویریسم” واژه ای فرانسوی است، گرفته شده از “ویر” به معنای “تماشاگر”. این اختلال از لحاظ جسمی برای فرد چشم چران مضر نیست اما برای قربانی آن ناراحت کننده است. فرد چشم چران دارای تکانه ای غیر قابل کنترل برای دید زدن دیگران و معمولا غریبه ها به طور دزدانه دارد. چنین فردی کشش تکرار شونده ای را برای مشاهده کردن دیگران از درون پنجره ها، پارکها، اماکن خاص مانند حمامها ، استخر و.. دارد. حتما در اخبار و روزنامه ها با مطالبی در مورد نصب دوربینهای مخفی در اطاقهای پرو، سالنهای آرایش زنانه، باشگاههای ورزشی و.. مواجه شده اید. افرادی که مرتکب این اعمال غیر اخلاقی می شوند عمدتا دچار این اختلال هستند. چشم چرانها عموما مرد هستند و معمولا خود را مخفی نگه می دارند.
علت این اختلال چیست؟۱- از مهمترین اعضای بدن که می تواند وقایع، زیبایی ها و زشتی های طبیعت را در ذهن تثبیت گرداند، عضو بینایی است. مشاهده بعضی از وقایع و مناظر در تحریکات جنسی نقش مهمی دارد. برای مثال جوانان و نوجوانانی که در دوره کودکی شاهد رفتار زناشویی والدین خود بوده اند بسیار مستعد این اختلال هستند و یا پوشش نامناسب اعضای خانواده مانند خواهر و مادر و… در شدت یافتن این اختلال نقش بسزایی دارد.
۲- تربیت صحیح همراه با مراقبت های ویژه از دوران کودکی، در مسیر رشد لازم است تا در دوره نوجوانی و جوانی آثار تربیت سالم مشخص شوذ. بنابراین بی توجهی والدین به این اصل مهم، در بروز این اختلال نقش اساسی دارد.
۳- فقدان اعتقادات مذهبی و معنوی درونی و قوی و بی مبالاتی نسبت به ضوابط اخلاقی، دینی و اجتماعی که عمدتا والدین مسئول رشد و پرورش آن در فرزندان هستند، از علل مهم بروز این اختلال به شمار می رود.
مقابله با چشم چرانی
والدین توجه کنند:
مراقبت و رعایت والدین در امور زناشویی و طرز لباس پوشیدن خود و مراقبتهای بهداشتی و آرایشی در برابر کودکان، نوجوانان و جوانان بسیار حایز اهمیت است. لذا تاکید می گردد که شما والدین گرامی به این مساله توجه ویژه ای داشته باشید. گمان نکنید که اگر فرزند شما کوچک است و حتی توان صحبت کردن ندارد، معنا و مفهوم رفتار شما را متوجه نمی شود. کودکان تمام جزیات رخدادهای اطراف خود را تصویر برداری کرده و در ذهن خود ثبت می کنند و اگر مفهوم رفتار یا حرکتی را درک نکنند، آن قدر آن را در ذهن خود حفظ کرده و نگه می دارند تا در آینده معنی آن را پیدا کنند. بنابراین در رفتار و ارتباط خود با همسرتان توجه ویژه ای داشته باشید.
نوجوانان توجه کنند:
آغاز بسیاری از مشکلات و اختلالات، از سنین نوجوانی آغاز می گردد. بنابراین شناخت به موقع انواع مشکلات به خصوص مشکلات روانی و یا ناهنجاری های رفتاری و… در درمان آنها نقش بسزایی دارد.
پس اگر شما نوجوان عزیز علایمی از اختلال فوق را در رفتار خود مشاهده می کنید و همچنین دارای تکانه های غیر قابل کنترلی در رفتار خود هستید، از هم اکنون برای درمان نزد یک روانشناس مجرب مراجعه داشته باشید.

جوانان توجه کنند:
جوانان عزیز توجه داشته باشید که عملکرد مثبت و متعهدانه، در موفقیت زناشویی شما نقش بسزایی دارد. چشم چرانی در افراد متاهل باعث بی اعتمادی زن نسبت به مرد می شود و روابط متقابل زن و مرد را مخدوش می کند و از طرف دیگر در این دسته از افراد خود ارضایی بسیار شایع است و همین مساله ارتباط زناشویی افراد متاهل مبتلا به چشم چرانی را مخدوش می کند. بنابراین شما جوان گرامی اگر دچار این اختلال بوده و از آن رنج می برید مراجعه به روانپزشک، برای تجویز احتمالی دارو، و مراجعه به روانشناس برای رفتار درمانی اکیدا توصیه می گردد.

چشم چرانی و خیانت چشم

محمد محمدی اشتهاردی
چشم یکی از بزرگترین نعمتها و نشانه های خداوند است که اگر درست استفاده شود انسان را تا افقهای دوردست معرفت و کمال رهنمون می شود و اگر از آن در راه انحراف و ناپاکی بهره برده شود پیامدهای بسیار خطرناک داشته و موجب فروپاشی خانواده ها، آلودگی دامن، بی بندوباری و اعتیاد، خیانتها و انحرافات و حتی قتل نفس و آدم ربایی و هزاران بلیه و مصیبت دیگر می شود. از اینرو شناخت راههای استفاده درست از این نعمت عظمی و حفظ آن از لغزش و خطا یکی از راهکارهای رسیدن به خوشبختی و کمال معنوی و دنیوی بشمار می رود. مقاله زیر که از ماهنامه پاسدار اسلام شمارأ ۷۲۹ برگزیده شده نگاهی دارد به عوارض بیماری چشم چرانی و خیانت چشم که آنرا با هم از نظر می گذرانیم.
نعمت چشم و شکر آن
در میان نعمت ها، نعمت چشم از نعمت های بسیار مهم و شگفت انگیز است، و به راستی از دست دادن چنین نعمتی، دنیا را بر انسان تاریک می کند، و موجب نابودی ابزار مهم شناخت و درک حقایق می شود.
چشم را معمولا به یک دستگاه دوربین عکاسی تشبیه می کنند، که با عدسی بسیار ظریف خود از صحنه های مختلف عکس برداری می کند، عکس هایی که به جای فیلم، روی شبکیه چشم منعکس می شود، و از آن جا به وسیلأ اعصاب بینایی به مغز منتقل می گردد، این دستگاه عکس برداری فوق العاده ظریف و دقیق، در شبانه روز ممکن است هزاران عکس از صحنه های مختلف بردارد، ولی دستگاه های عکس برداری از جهات زیادی قابل مقایسه با عجایب چشم نیست که این مطلب در جای خود بیان شده است، از جمله این که در دوربین های عکاسی باید فیلم ها را عوض کنند، و یک حلقه فیلم که تمام شد باید حلقأ دیگری جای آن بگذارند، اما چشم های انسان در تمام طول عمر فیلم برداری می کنند، بی آن که چیزی از آن عوض شود.(۱)
یکی از متخصصین چشم می گفت: سیستم بینایی دارای دو نوع سلول است ۱-سلول های استوانه ای ۲-سلول های مخروطی که روز و شب شیفت عوض می کنند، سلول هایی که غروب آفتاب می آیند، سلول های سست و تنبل هستند، از این رو مطالعه در آن وقت به چشم آسیب می رساند.
بنابراین چشم و بینایی از نعمت های بزرگ است، و در برابر نعمت باید شکرانأ آن را بجا آورد، شکرانأ چشم آن است که انسان آن را از بدی ها پاک سازد، و به وسیله آن به معرفت و کمالات خود بیفزاید، که از آن در زبان قرآن به چشم بینا یاد شده، و آنان که چشم بینا ندارند مورد سرزنش قرآن قرار گرفته اند، چنان که قرآن در وصف دوزخیان پست تر از حیوان می فرماید: «ولهم اعین لایبصرون بها؛ (اعراف.۹۷۱) آنها چشمانی دارند که با آن نمی بینند.» یعنی کور معنوی هستند. و در مورد دیگری می فرماید: «الم نجعل له عینین؛ (بلد.۸) آیا برای او (انسان) دو چشم قرار ندادیم.» این تعبیر بیانگر آن است که انسان باید با توجه به این نعمت ها، پرده غرور و غفلت را از جلو بینش خود بردارد، و از سوی دیگر در مورد این نعمت های شگفت آور و کارساز بیندیشد، و پیرامون آفریدگار این نعمت ها تفکر کند، سپس با تحریک حس شکرگزاری در درون جانش، به سوی معرفت خداوند توجه عمیق نماید.
شکر عملی نعمت چشم به این است که آن را کنترل کند، و از هرگونه هرزگی و خیانت باز دارد، و نیز به این مطلب توجه داشته باشد که کفران نعمت موجب سلب آن خواهد شد و چه بسا هرزگی خیانت با چشم موجب خشم الهی و نابودی و نابینایی چشم گردد.
انسان غافل بر اثر غرور، یک چنین نعمتی را از دست می دهد و علاوه بر آن نکبت های دیگری از ناحیه خیانت و هرزگی چشم عاید او می شود.
پرهیز از چشم چرانی از نگاه قرآن

قرآن می فرماید: «به مردان با ایمان بگو چشم های خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند، و حریم عفت خود را حفظ کنند، این برای آنها پاکیزه تر است، خداوند از آن چه انجام می دهند آگاه است. و به زنان با ایمان بگو چشم های خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند.» (نور.۱۳) دو عامل برای حفظ حریم عفاف، و دوری از هرزگی و انحراف جنسی اثر به سزا دارد. ۱-پرهیز از چشم چرانی که بیشتر در