به نقل از دنياياقتصاد،بانكمركزي گزارش جديدي از هزينههايي كه خانوارهاي ساكن در شهرها طي يكسال براي «تامينمسكن» پرداخت ميكنند، منتشر كرده كه جزئيات آن حاكي از «شكاف بزرگ» در هزينه آپارتماننشيني بين تهران و ساير شهرها است.
براساس آنچه بانكمركزي محاسبه كرده، تهرانيها سالانه دو برابر ساكنان شهرهاي ديگر براي «مسكن» هزينه ميكنند اين در حالي است كه درآمد خانوارهاي تهران فقط 30 درصد بيشتر از مابقي خانوارها است.
در محاسبات مربوط به «هزينه مسكن»، دو فاكتور اجارهنشيني و پول پرداختي براي خريد مسكن لحاظ شده است اما فاكتور اول –اجارهبها- با سهم بيشتري در فرمول، اعمال شده است كه به اين ترتيب، در گزارش پيشرو، بيشتر، اوضاع اجارهنشينها مورد تحليل و بررسي قرار گرفته است.
براساس يافتههاي بانكمركزي، پايتختنشينان در سال89 هر ماه به طور متوسط مبلغ 670 هزار تومان براي تامين مسكن هزينه كردهاند، اما در كل كشور، خانوارها ماهانه حداكثر 330 هزار تومان، هزينه مسكن متقبل شدهاند.
رقم 330 هزار تومان با احتساب هزينه مسكن تهرانيها، به دست آمده است كه اگر سهم تهران از آن جدا شود، هزينه مسكن در ساير شهرها به مراتب كمتر از اين خواهد بود.
هر چند ممكن است براي توجيه شكاف موجود بين هزينه مسكن در تهران با ساير شهرها، عنوان شود كه درآمد سرانه ساكنان تهران خيلي بيشتر از معدل درآمد شهرنشينها است، اما طبق آنچه بانكمركزي اعلام كرده، ميانگين درآمد تهرانيها فقط 30 درصد بيشتر از خانوارهاي ساير شهرها است به اين معني كه هر خانوار ساكن تهران با 30 درصد درآمد بيشتر از يك خانوار ساكن غيرتهران، بايد دو برابر مبلغي كه در يك شهري غير از پايتخت براي اجارهنشيني پرداخت ميشود را متحمل شود.
بانكمركزي مجموع كل درآمد سالانه خانوارها در كشور طي سال89 را 13 ميليون تومان اعلام كرده و اين شاخص را براي خانوارهاي تهراني 7/18 ميليون تومان عنوان كرده است.
همچنين هزينه مسكن خانوارها در كشور و تهران در يكسال 89 نيز به ترتيب 4 ميليون تومان و 8 ميليون تومان برآورد شده است.
براساس جزئيات اين گزارش، هزينهمسكن در تهران بيشترين حجم سبدهزينهاي خانوارها را شامل ميشود به طوري كه 43 درصد از كل هزينه ماهانه خانوارهاي تهراني، براي تامين مسكن اختصاص پيدا ميكند كه بعد از آن، خوراكي و موادغذايي با سهم 30 درصدي در رتبه دوم پرهزينهترين كالاوخدمات، در سبد جاي ميگيرد.
اما در كل كشور سهم مسكن در سبد هزينه خانوارها مطابق آنچه بانكمركزي براي سال89 محاسبه كرده، 1/30 درصد است كه در كشور نيز مسكن بيشترين سهم هزينهاي را در مقايسه با ساير كالاها و خدمات، در بر ميگيرد به طوري كه مواد خوراكي با سهم 25 درصد در سبد هزينهاي، رتبه دوم را دارد.
تعداد صاحبخانهها رو به كاهش؟
بخش ديگري از گزارش جديد بانكمركزي به تعداد صاحبخانهها و اجارهنشينها اختصاص دارد.
در سال89 از كل خانوارهاي شهري، 7/64 درصد داراي مسكن ملكي بودهاند و 7/25 درصد در آپارتمان اجارهاي سكونت داشتهاند و 6/9 درصد مابقي در خانههاي سازماني يا خانه رايگان اقامت داشتهاند.
وضعيت موجود چنانچه به صورت مطلق مورد بررسي قرار بگيرد، مناسب ارزيابي ميشود اما در مقايسه اين آمار با آمار سالهاي قبل، مشخص ميشود بازار اجارهنشينها در كشور رو به گسترش است. در سال80 حجمي معادل 72 درصد كل خانوارهاي شهري صاحب ملك مسكوني بودند و فقط 19 درصد خانوارها اجارهنشين بودند.
به اين ترتيب طي يك دهه گذشته تعداد مالكان حدود 8 درصد كاهش پيدا كرده است. افت تعداد مالكان طي سالهاي اخير در شرايطي رقم خورده كه در طول 10 سال گذشته، حجم ساختوسازهاي مسكوني سال به سال افزايش پيدا كرده است و در شكل طبيعي، متناسب با رشد ساختوساز، بايد آمار صاحبخانهها نيز روند صعودي به خود ميگرفت.
اما وضعيت موجود حاكي از رخداد «احتكار واحدمسكوني» در شهرها است؛ به اين معني كه حجم قابل توجهي از واحدهاي نوسازي كه هر سال آماده عرضه به بازار ميشود، توسط مالكان آنها، از فروش يا اجاره، دور نگه داشته ميشود كه هدف غالب اين افراد از انتظار براي عرضه، فروش با قيمت بالاتر است.