زیست بوم: گاهی آهسته گاهی تند، این حال و روز رفت و آمد هوای آلوده در تهران و چند کلانشهر دیگر است. یک روز باد و روز دیگر باران تنها عواملی هستند که قادرند هوا را اندکی تصفیه کنند و روزی دیگر بازهوای آلوده شهر را دربرمی‌گیرد.
اما نمایندگان مجلس این‌بار عزم کرده‌اند برای خاتمه دادن به این مسئله طرح دوفوریتی درخصوص آلودگی هوای کلانشهرها را در هفته جاری به مجلس ببرند. این درحالی است مدیرکل پیش‌بینی سازمان هواشناسی از بازگشت آلودگی هوا به پایتخت از روز یکشنبه هفته جاری خبر می‌دهد. به گفته مهندس عبدالرضا امیدوار شهری به ایسنا بررسی نقشه‌های پیش‌یابی نشان می‌دهد که تا دوشنبه در نیمه شمالی کشور جوی پایدار در لایه‌های پایین حاکم است که بر این اساس پیش‌بینی می‌شود که تا روز دوشنبه آلاینده‌های جوی در کلانشهرهای تهران، کرج، اصفهان، اراک، تبریز و مشهد افزایش یابد.اینک نمایندگان مجلس به تکاپو افتاده‌اند و کمال‌الدین پیرموذن، عضو فراکسیون محیط‌زیست در گفت‌وگو با مهر، با اعلام اینکه طی روزهای گذشته اعضای فراکسیون محیط‌زیست با رئیس سازمان محیط‌زیست و معاونان این سازمان و کارشناسان ذیربط جلساتی برگزار کردند گفت: قرار شد که طرح دو فوریتی درخصوص آلودگی هوا در سه محور بهینه سازی سوخت( استانداردسازی واحدهای آلاینده، برخورداری صنایع کشور به ویژه صنعت خودروسازی، برخورداری از استاندارد یورو۴)، توسعه فضای سبز و محور حمل و نقل عمومی تهیه و در صحن علنی ارائه شود.
سوخت استاندارد
خودروسازان می‌گویند در سال‌های اخیر یا سوخت استانداردی در اختیار نداشته‌اند یا سوخت‌های تولید داخل درحد و اندازه‌های جهانی آن نیستند؛ موضوعی که رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران هم آن‌را تایید می‌کند: تا کنون در جایگاه‌ها، سوخت یورو۴ را ندیده‌ایم. حتی سوخت دیزل مربوط به شرکت واحد هم یورو ۴ نیست و در حد همان یورو۲ است.
رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست معتقد است: نمونه‌های اولیه خودروهای تولید شده مطابق با سوخت استاندارد مورد تایید سازمان است و به جز دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا، دیگر خودروسازان برای تولید خودروها با استاندارد یورو ۴ مشکلی ندارند. سید امیر فاتح وحدتی در یک برنامه تلویزیونی تاکید کرد: بخش زیادی از سوخت با استاندارد یورو ۴ مورد نیاز نیز در پالایشگاه شازند تولید شده است و از ابتدای سال ۹۲ به خودروهایی که مطابق با استاندارد یورو۴ تولید نشده باشند اجازه شماره‌گذاری نخواهیم داد.
سوخت بدهید، خودروتولید کنیم
خودروسازان اما همچنان بر موضع خود هستند و دبیر انجمن خودروسازان ایران می‌گوید: براساس مصوبه ۱۶ اسفند سال گذشته، خودروسازان باید تا پایان سال ۹۱ تمام خودروهایشان را مطابق با استاندارد یورو۴ تولید کنند اما پیش از آن در دو دولت‌های هشتم و نهم مصوب شده که برای تولید خودرو مطابق با استاندارد جهانی باید شش ماه پیش از آن سوخت متناسب با آن نیز تولید شده باشد که تا کنون تولید نشده است.احمد نعمت‌بخش با اعلام اینکه تنها زمانی که رئیس سازمان محیط‌زیست و وزیر نفت به صورت کتبی عواقب تولید این خودروها را به عهده گیرند، خودرو با استاندارد آلایندگی یورو ۴ تولید خواهیم کرد به ایسنا گفت: اگر سوخت مناسب داخل این خودروها ریخته نشود، خراب شده و مردم خودروسازان را مقصر می‌دانند. بنابراین ما نه تنها تا پایان سال ۹۱ بلکه تا هر زمانی که سوخت استاندارد مورد نیاز تولید نشود خودروی یورو۴ تولید نخواهیم کرد.
به گفته او آزمایشگاه‌های داخلی و خارجی با آزمایش نمونه سوخت یورو۴ تولید داخل نشان داده که این سوخت استاندارد نبوده و در حد سوخت استاندارد یورو۴ جهانی نیست. او تاکید کرد: اگر بخواهیم تا سال آینده ۵/۱ میلیون خودروی مطابق با یورو۴ تولید کنیم باید ۳۰۰ میلیون یورو ارز از کشور خارج شده و ۱۰۵۰ میلیارد تومان هم در داخل کشور هزینه کنیم در صورتی که می‌توانیم با از رده خارج کردن خودروهای فرسوده با هزینه کمتر به همان میزان از ورود آلاینده‌ها به هوا جلوگیری کنیم.اما جلیل سالاری مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران جوابی به اعتراضات دبیر انجمن خودروسازان ایران و مدیر عامل شرکت داد: نه تنها سوخت یورو۴ تولید شده و هیچ مشکلی هم ندارد بلکه حتی سوخت یورو۲ تولیدی نیز از استاندارد جهانی بالاتر است زیرا واحد پالایشگاه تهران تحت لیسانس بوده و مطابق با استانداردهای جهانی سوخت تولید می‌کند.
او از تولید ۵۰ درصدی سبد سوخت استاندارد خبرداد و گفت: این کار با موافقت سازمان محیط‌زیست انجام شده‌است. یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل آلودگی هوا نیز با رد این اعتراضات و استاندارد نبودن سوخت تولید داخل گفت: زمانی که میزان ذرات معلق در خود ماشین اندازه‌گیری شود چندان به نظر نمی‌آید در صورتی که هیدروکربن پس از ورود به اتمسفر ذرات معلق ایجاد کرده و باعث آلودگی هوا می‌شود که این مسئله به کیفیت بنزین و خودرو تولیدی مربوط است. به گفته وی بر اساس آزمایشات انجام شده گازوئیل تولیدی ۸۰۰۰ PPM و بنزین معمولی ۱۸۸ PPM گوگرد داشته است که گوگرد هر دوی آنها باید زیر ۱۰ PPM باشد. رشیدی افزود: از ۱۰ سال گذشته که با پدیده وارونگی هوا مواجه بوده‌ایم درخصوص آلاینده‌های مونوکسیدکربن و ذرات معلق زیر ۱۰ میکرون کاهش داشته‌ایم.