صفحه نخست » بخش عمومي » اطلاعات ضروری » خوراک دام

سبوس گندم؛

Click this bar to view the full image.

سبوس گندم محصول فرعى آسياب دانه ى گندم وشامل پوشش خارجىدانه ى گندم است.سبوس گندم سبك،حجيم وحاوى تقريبا 12%الياف خام است كه اندكى از الياف خام زبره ىگندم بيشتر است.

(ADFبراساس ماده ىخشك 10%در مقايسه با 15%)مقدار پروتئين خام آن زياد 5/13تا15%بوده واز كيفيت بالايى برخوردار است.کیفیت بالاى سبوس گندم به دليل وجود جنين گندم است.سبوس حاوى حدود 40%جنين گندم است.همچنين سبوس حاوى مقدار نسبتا زيادى فسفر است كه در اغلب موارد مقدار آن بيشتر از 1%است.سبوس گندم به دليل دارا بودن مقدار زيادى پروتئين باكيفيت بالا ونيز مقدار زياد فسفر از جايگاه ويژه اى در تغذيه دام برخوردار است.استفاده از سبوس كندم در تغذيع علفخواران سبس ميشود تا كمبود فسفر علوفه جبران شود. كربوهيدرات سلولز وهمى سلولز سبوس يك منبع انرژى قابل قبول براى اين دسته از حيوانات محسوب ميشود.سبوس گندم ،خوش خوراك وبسيار حجيم است واستفاده از آن در كنسانتره ى گاوهاى خشك بسيار متداول است.حداكثر استفاده از سبوس گندم در جيرهى دامها به 25%بخش مخلوط غلات جيره ويا به 2/3كيلو گرم به ازاى هر راس گاو در روز محدود ميشود.مصرف بيش از حد سبوس گندم در حيوانات تك معده اى موجب بروز نرمى استخوان در آنها ميگردد.از سبوس ميتوان در جيره ى غذايى طيور به ميزان 5% استفاده كرد.هم چنين از اين فرآورده فرعى به عنوان حجيم كننده ى مواد كم نياز استفاده ميشود.
زبره ى گندم؛
زبره ى كندم يك محصول فرعى از آسياب گندم به منظور تهيه آرد است.زبره ىگندم شبيه سبوس است بااين تفاوت كه حاوى مقدار بيشترى آرد گندم است در نتيجه ارزش انرژى زايى آن بيشتر است.زبره ى گندم از نظر TDN(82%)وپروتئين(18%)فسفر (1%)،بالا است.اگرچه زبره ى گندم منبع خوبى ازTDNوپروتئين براى دام ها فرهم ميكند؛اما از نظر كلسيم ،كاروتن وويتامين D كمبود دارد.تركيبات غذايى زبره ى گندم در مقايسه با سلير فرآورده هاى گندم بسيار متغير است.زبره ى گندم ممكن است به عنوان تنها منبع كنسانتره در جيره ى رشد (بين 5/4 تا5/5)كيلو گرم در روز به ازاى هر راس مصرف ميشود.؛ اما در جيره هاى پايانى بايد به 40%كنسا نتره جيره محدود شود.
آزمايشات نشان ميدهد جايگزينى 5%،10%و15%بخش كنسانتره ى جيره با زبره ى گندم ، سبب افزايش مصرف خوراك،اندكى افزايش در ضريب تبديل غذايى وپراكندگى بيشتر چربى در بافت عضلانى ميشود.در جيره گاوهاى شيرى از زبره ى گندم ،ممكن است حداكثر تا20%بخش كنسانتره ى يا 15تا 25%ماده ى خشك جيره ويا به ميزان 25/2كيلو گرم در روز به ازاى هر راس دام محدود ميشود.استفاده از اين فراورده ى فرعى در كنسانتره سبب عدم خوش خوراكى ،كاهش انرژى كنسانتره و كاهش توليد شير ميشود.
آرد جنين گندم؛
اين محصول بطور عمده حاوى جنين گندم ودر مخلوط با مقدار سبوس و زبره است .مقدار پروتئين خام وچربى خام اين فرآورده نبايد به تركيب كم تر از 25%و7% باشد.اين خوراك غنى از ويتامين B6 است.
دانه ى جو؛
ارزش غذايى جو در حدود 95% ذرت است .الياف خام جو بيشتر از ذرت است.جوى بدون پوسته ،همانندگندم داراى پوسته اى است كه به هنگام آسياب به سهولت از دانه جدا ميشود. برخى از واريته هاى بى پوسته داراى پروتئين و قابليت هضم بيشترى است به ويژه براى تغذيه طيور كه قادر به هضم پوسته اليافى جونيستند؛مناسب تر است .يكى از مشكلات ناشى از تغذيه جوى بى پوسته درنشخواركنندگان مربوط به مقدار كم الياف و هضم سريع آن در شكمبه است كه منجر به افزايش وقوع اختلالات گوارشى مانند اسيدوز ميشود.مقدار اسيدهاى آمينه لايزين،متيونين،سيستين وتريپتوفان جو بيش از ذرت است.همچنين جو نسبت به ذرت حاوى فسفر بيشتر نيزميباشد.بطور كلى جو از نظر مواد معدنىكلسيم،فسفر،سديم،كلر ،آهن وكبالت وويتامين هاى A-D-Eكمبود دارد.هضم سريع نشاسته جو در شكمبه منج به كاهش قابل ملاحضه ى PH شكمبه ،بروز اختلالات گوارشى وكاهش تست چربى‌شير ميشود.
جو يك غله عالى در تغذيه ى گاوهاى پروارى است ؛اما هنگامى كه با علف خشك يونجه تغذيه ميشود ممكن است سبب بروز نفخ ميشود،براى جلوگيرى از اين مشكل ميتوان علف خشك غلات يا مخلوط جو با ذرت ،ذرت خوشه اى يا يولاف را جايگزين علف خشك يونجه كرد.
توليد كندگان مبتدى بهتر است ابتدا به ميزان 40تا50%جيره ى گاو گوشتى از دانه جو استفاده كنندوسپس از كسب تجزيه ى كافى مقدار آن را به 1تا7/1%وزن بدن،براساس ماده ى خشك برسانند.
جو نسبت به گندم حاوى الياف بيشتر ونشاسته كمتر است به همين دليل ممكن است قابليت هضم آن در طيور كمتر بلشد.مقدار استفاده جو در جيره ى طيور به 5تا10% محدود ميشود.
دانه ى يولاف؛
ارزش غذايى يولاف،تقريبا حدود 90% جو است.مقدار الياف خام يولاف (10تا11%)نسبت به جو حدود(6%)وذرت بيشتر است به عبارت ديگر ،مقدار انرژى يولاف كمتر از جو وذرت است.مقدار پروتئين خام يولاف 11تا14%است. الياف خام يولاف معمولا11% يا بيشتر است و نسبت به يولاف بدون پوسته 2% بيشتر است.
يولاف در بين غلات داراى بالا ترين كيفيت پروتئين است.
اين خوراك نسبت به ساير غلات حاوى پتاسيم كمتر است امامقدار كلسيم اساسا ناچيز و به مقدار 1% ماده ى خشك است. مقدار فسفر يولاف حدود33% است،ميزان اسيد فيتيك بالا بوده و اين امر موجب كاهش قابليت استفاده از فسفر يولاف ميشود.
مقدار اسيد آمينه هاى لايزين،متيونين و هيستيدين آن كم ،ولى ميزان اسيد گلوتاميك در پروتئين آن بالا است. چربى يولاف از نوع غير اشباع است و لذا باعث نرم شدن چربى لاشه ميشود.
يولاف نسبت به ساير غلات حاوى انرژى كمتر است واگر به تنهايى تغذيه شود سبب كاهش سرعت رشد خواهد شد.يولاف به دليل دارا بودن الياف بيشتر نسبت به گندم وجو جهت تغذيه به دام ها مناسب تر است؛اما اگر مقدار ان بيش از 60% جيره راتشكيل دهد، ممكن است منجر به اختلالات گوارشى شود.در جيره هاى جوجه هاى گوشتى از يولاف آسياب شده به ميزان 5تا20% ودر مرغهاى تخم گذار تا50% ممكن است استفاده شود.منيزيم به پيش گيرى از پروزيس در جوجه ها كمك ميكند. اگر چه پوسته ارزش محدودى در تغذيه طيور دارد؛اما حداقل براى دام ها با ارزش است.