صفحه نخست » گزارش ویژه » جذاب

خدمات هليکوپتري تا پيش از انقلاب از طريق دو شرکت هليکوپتر سرويس (سال تأسيس؛ 1344) و هليکوپتر ايران (که در آغاز شرکت هلي تاکسي بود، سال تأسيس: 1344) که هر يک داراي پيشينه اي بيش از 19 سال در ارائه خدمات پروازي در داخل کشور بودند، انجام مي گرفت؛ در ضمن از تخصص 320 نفر نيروي انساني خارجي و حدود 300 نفر نيروي ستادي ايراني و در اختيار داشتن بيش از 40 فروند هليکوپتر سبک و متوسط و سنگين براساس استانداردهاي بين المللي هواپيمايي استفاده مي شد. پس از نيروزي انقلاب اسلامي، سهامداران خارجي شرکت با تاراج تعدادي از وسايل پرنده و قطعات گرانبها، شرکت ها را تقريباً در حالت نيمه تعطيل رها کرده و از کشور خارج گرديدند.

به منظور راه اندازي و ادامه فعاليت شرکت هاي ياد شده که مورد نياز سازمان ها و ارگان هاي دولتي به ويژه شرکت هاي نفتي کشور بود، شوراي انقلاب اسلامي در تير ماه 1359 برابر مصوبه، شرکت هاي مورد بحث را ملي، و با نام سازمان خدمات هليکوپتري (ساخه)، تحت تابعيت وزارت دفاع قرارداد تا راه اندازي شوند. سازمان تشکيل شده به همت و ياري کارشناسان ايراني به جاي مانده شرکت ها و با به کارگيري تعداد محدودي از خلبانان نيروهاي نظامي، فعاليت خود را با بازسازي و راه اندازي تعدادي از هليکوپترهاي به جاي مانده و با استفاده و رعايت استانداردهاي بين المللي هواپيما يي شروع و در مدت زمان کوتاهي نياز سازمان هاي دولتي را برآورده و آن ها را زير پوشش خدمات پروازي خود قرار داد.
در فرصت هاي بعدي با بررسي هاي انجام شده مشخص گرديد که بهترين جايگاه سازمان در وزارت راه، در کنار ساير سازمان هاي هواپيمايي کشوري مي باشد؛ در اين راستا لايحه اي تنظيم و تقديم مجلس شوراي اسلامي گرديد تا سازمان به وزارت راه منتقل شود. ولي براساس درخواست وزارت نفت از مجلس شوراي اسلامي که استفاده کننده اصلي خدمات پروازي سازمان بود، سازمان خدمات هليکوپتري به موجب مصوبه مجلس در فروردين ماه 1365 از وزارت دفاع جدا شده و به وزارت نفت ملحق گرديد تا به صورت يک سازمان مستقل دولتي تحت نظر آن وزارتخانه فعاليت نمايد. بي درنگ اساسنامه سازمان تهيه و براي تصويب تقديم هيات دولت گرديد، آن هياته در تاريخ ششم آذر ماه 1367 اساسنامه سازمان را تصويب و ابلاغ نمود.
به طور کلي موضوع و هدف و زمينه هاي فعاليتي سازمان با عنايت به اساسنامه مصوب آن به طور خلاصه عبارت است از:
وضعيت حقوقي سازمان: سازمان خدمات هليکوپتري يک شرکت دولتي وابسته به وزارت نفت مي باشد.

موضوع و هدف سازمان: ارائه خدمات هليکوپتري به تمامي ارگان هاي نيازمند، انجام تمامي امور تعميراتي و آموزش مورد نياز در اين رشته و هر گونه عمليات مرتبط با حمل و نقل هليکوپتري و ساير فعاليت هاي مجاز مربوط در داخل و خارج از کشور.
ارگان سازمان: بالاترين رکن سازمان، مجمع عمومي آن مرکب از پنج وزير دولت جمهوري اسلامي ايران به شرح: وزير نفت که رياست مجمع را عهده دار است، و وزراي راه و ترابري، پست و تلگراف و تلفن، معادن و فلزات و امور اقتصادي و دارايي بوده و هيئت مديره اي متشکل از پنج عضو اصلي و دو عضو علي البدل و يک بازرس مي باشد.
سازمان خدمات هليکوپتري از خدمات هليکوپترهاي سبک و متوسط زير بهره مي گيرد:
1- هليکوپتر الوئت- 3 (گنجشک) ساخت فرانسه، 7 نفره
2- هليکوپترلاما(ساخت فرانسه)، 5 نفره
3- هليکوپتر پوما(Puma) ساخت فرانسه، 17 نفره
4- هليکوپتر اکوروي (Ecureuille سنجاب) ساخت فرانسه، 7 نفره
5- هليکوپتر بل- 205، ساخت آمريکا و ايتاليا، 15 نفره
6- هليکوپتر بل- 212، ساخت آمريکا و ايتاليا، 15 نفره
7- هليکوپتر بل- 412، ساخت آمريکا و ايتاليا، 15 نفره
سازمان داراي انواع فعاليت هاي پروازي شامل پروازهاي ويژه خشکي، ويژه دريايي و دريا- خشکي مي باشد.