الاب بزرگی در جنوبشرقی شهر فریدونكنار قرار دارد كه با گرد هم آمدن مجموعه متنوعی از گیاهان و جانوران آبزی، به یكی از غنیترین اكوسیستمهای تالابی شمال كشور تبدیل شده است. در اهمیت این تالاب 5400 هكتاری همین بس كه نادرترین موجود زنده ایران، زمستانها را در این تالاب میگذراند.
درنای تنها
از هزاران درنای سیبری كه روزگاری در تالابهای فریدونكنار قشلاق داشتند فقط یكی باقی ماندهاست. بله فقط یك درنا كه آبان سال گذشته به تالاب فریدونكنار آمد و چند روز قبل از عید به خانه تابستانیاش در شمال روسیه رفت كه 6000 كیلومتر با فریدونكنار فاصله دارد. مسیر مهاجرت این درنای تنها كه گلولههای شكارچیان و نابودی تالابها و دریاچهها تمام همنوعانش را از او گرفته، از سواحل غربی دریای خزر یعنی استان گیلان به سوی جمهوری آذربایجان و داغستان و منطقه آستراخان روسیه ادامه پیدا میكند، سپس به سوی شمال قزاقستان رفته و چند روزی را در یكی از تالابهای آنجا استراحت میكند و بعد ادامه سفر میدهد به سوی منزل تابستانیاش كه دریاچهای در نزدیكی اقیانوس منجمد شمالی است.
تا سال 81 درناهای فریدونكنار یك گروه چهارتایی را تشكیل میدادند. سال 83 روسها 2 جوجه درنا را به آنها افزودند تا شاید جمعیت آنها افزایش پیدا كند، ولی سال به سال تعداد آنها كمتر شد و در دو سه سال اخیر فقط همین یك پرنده به زندگی خود ادامه میدهد.
درنای سیبری ظاهر خاصی دارد كه باعث میشود با پرندگان دیگر اشتباه نشود. صورت و پاهای بلند سرخرنگ، منقار بلند سیاه، بدنی یكدست سفید با قدبلند نزدیك به یك و نیم متری كه فاصله بالهایش هنگام پرواز بیش از 2 متر است. اگر چنین پرندهای را دیدید قطعا همان درنای تنهای تالاب فریدونكنار است چون از همنوعان این پرنده در سراسر جهان فقط یك گله درنای دیگر مانده كه تابستانها را در دریاچه پویانگ و رود یانگتسه در چین و زمستانها را در شمال شرق سیبری میگذرانند. بقیه درناهای سیبری در نقاط مختلف دنیا همگی طعمه شكارچیان و قربانی گرسنگی و آوارگی بر اثر از بین رفتن تالابها و دریاچهها شدند.
درنای سیبری صدایی زیبا شبیه به نوای فلوت دارد. این آوای بلند و رسا كه كاملا متفاوت از صدای انواع دیگر درناست كمك میكند تا راحتتر آن را پیدا كنید. از ویژگیهای جالب دیگر این پرنده عمر طولانی آن است.
مهمانان دیگر تالاب
اگر قصد سفر به این منطقه را دارید پرندگان نادر و زیبای دیگری را هم میتوانید در آنجا ببینید؛ از انواع غاز، مرغابی، قو، باكلان، پرلا، كشیم و حواصیل گرفته تا پلیكان، قرهغاز، شاهین، عقاب دریایی و عقاب شاهی. به خاطر داشته باشید كه بیشتر این پرندگان مهاجر زمستانی هستند و تابستان را در جایی دیگر میگذرانند. اگر تابستان به منطقه بیایید بیشتر تالاب تبدیل به شالیزار شده و میتوانید از طبیعت سبز منطقه لذت ببرید، اما خبری از پرندگان مهاجر نیست. هر سال نزدیك به 3 میلیون پرنده از سیبری به ایران میآیند كه حدود یك میلیون بال از آنها در استان مازندران اقامت میگزینند و حدود 100 هزار بال سهم تالاب فریدونكنار است كه بیشتر آنها از انواع مرغابی هستند.
چگونه برسیم؟
برای سفر به این تالاب بایستی از جاده فریدونكنار به آمل یا بزرگراه بابلسر به بابل استفاده كنید. در فاصله دو سه كیلومتری جنوب بابلسر و فریدونكنار جادهای وجود دارد كه از كنار این تالاب میگذرد. اگر از بابلسر حركت میكنید باید دو راهی را به سمت غرب بروید و اگر در مسیر فریدونكنار به آمل هستید دو راهی را به شرق بروید تا پس از چند كیلومتر به این تالاب برسید.
چكمه فراموش نشود
برای گشت و گذار در تالاب فریدونكنار مثل هر تالاب دیگری به چكمههای بلند و لباسهای مقاوم به آب نیاز دارید. زیاد هم برای خیس نشدن و گلآلود نشدن تلاش نكنید چون به هر حال این اتفاق خواهد افتاد. در اطراف تالاب درختان شمشاد، بید، داغداغان و زبان گنجشك را میتوان مشاهده كرد. عمق این تالاب در زمستانها به حداكثر خود میرسد. اگر هوس رفتن به درون تالاب را كردید حواستان باشد كه قسمتهای عمیق تالاب بیش از 2 متر عمق دارند.