اختاپوسها، جانورانی منزوی، مرموز و بسیار عجیب ساکن اعماق اقیانوسها و دریاها هستند و آگاهی از برخی حقایق جالب و شگفتانگیز درباره این موجودات و مهارتهای خارقالعاده آنها خالی از لطف نیست.
به گزارش ایسنا سایت اینترنتی ساینتیفیک امریکن در گزارش جدید خود به تشریح حقایقی حیرتآور و جالب درباره این حکمرانان شگفتانگیز در اعماق اقیانوسها پرداخته که به قرار زیر است:
۱- اختاپوسها استاد استتار هستند با این حال محققان معتقدند که این موجودات سعی نمیکنند خود را با کل محیط اطرافشان بیامیزند. برای مثال ناگهان خود را به شکل مرجانها، ماسهها و یا جلبکها درنمیآورند بلکه بر اساس نتایج یک تحقیق در سال گذشته، آنها تنها یکی از اجزاء خاص در محیط اطراف خود را برگزیده و خود را شبیه به آن جا میزنند.
۲- اختاپوسها علاوه بر تغییر رنگ برای استتار خود با محیط اطراف میتوانند حتی بافت پوست خود را نیز تغییر دهند. بعنوان مثال وقتی یک
اختاپوس سعی میکند وانمود کند که یک جلبک دریایی است، ماهیچههای زیر پوست وی زواید برجستهای به شکل برجستگیهای جلبکهای دریایی درمیآورند.
۳- اختاپوسها اشتهای سیری ناپذیری دارند. اما سوال این است که آنها چگونه بدون داشتن چنگال، قادر هستند پوسته سخت جانوران دریایی را بشکنند و از آنها تغذیه کنند؟ پاسخ ساده است. آنها از بازوهای قدرتمند خود برای در هم شکستن پوسته محکم سختپوستان استفاده میکنند اما در صورتی که این شیوه جواب ندهد و موفق به خرد کردن پوسته آنها نشوند با کمک اندام دندان گونه خود که به شکل نواری دراز و دندانهای است، پوسته سخت طعمه را سوراخ کرده و محتویات داخل آنرا میمکند.
۴- بازوان اختاپوسها در زیر آب کاملا هماهنگ و وابسته به حرکت یکدیگر بنظر میرسند اما این بازوها میتوانند بطور کاملا مستقل از هم حرکت کنند بدون اینکه نیاز داشته باشند همیشه از یک مغز مرکزی زمان بگیرند چون هر یک از بازوها به طور جداگانه دارای رشتههای عصبی هستند. ضمن اینکه در زیر مغز این موجودات حیرتانگیز یک شبکه عصبی دیگر وجود دارد که بازوها را به هم متصل میکند و این امکان را میدهد که بازوها وظایفشان را بین یکدیگر هماهنگ کنند.
۵- اختاپوسها با داشتن چنین کنترل دقیق بر روی بازوان انعطاف پذیرشان و با کمک صدها عضو مکنده بر روی بازوها میتوانند وظایف حساس خود را به خوبی انجام دهند. تحقیقات آزمایشگاهی بر روی اختاپوسها نشان میدهد که این جانوران میتوانند هر رشته یا بندی را که به دور بازویشان پیچیده هرچقدر هم که محکم باشد پاره کنند و از آن خلاصی یابند.
۶- این جانوران بیمهره به واسطه داشتن عضلات قدرتمند بر نداشتن استخوان فایق میآیند. برخی از اختاپوسها قادرند جانوران بزرگجثه نظیر کوسهها را به زیر بکشند. تصاویری از یک
اختاپوس عظیمالجثه متعلق به اقیانوس آرام که در آکواریوم سیاتل نگهداری میشود ضبط شده که نشان میدهد این جانور یک سگ ماهی را شکار میکند.
۷- اختاپوسها نیز مانند سایر آبزیان با تهدید صید بیرویه مواجه هستند. اختاپوسهای ماده در بیشتر گونهها هزاران تخم میگذارند که بسیاری از این نوزادان بالغ شده و خودشان طی یکسال بچهدار میشوند و این امر اختاپوسها را در مقابل بروز بلایای طبیعی و تغییرات محیطی، انعطافپذیر و سازگار میکنند اما با این حال در بسیاری از کشورها صید اختاپوسها روند بیرویهای را طی میکند و این روند سبب شده که حتی صید اختاپوسهای کوچک جثه و نابالغ نیز افزایش پیدا کند. در همین راستا در برخی نواحی بویژه در آستانه فرا رسیدن فصل صید، قوانینی وضع شده که بر طبق آن، اختاپوسهای صید شده حداقل باید جثه بالغ داشته باشند. اعمال این قوانین سبب احیاء دوباره جمعیت اختاپوسها در ژاپن و مراکش شده است.
۸- اختاپوسها در مقابل تغییرات جوی مقاوم نیستند. محققان در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه تغییرات در دمای آب و هوا میتواند روی اختاپوسها، شکارچیان و صید آنها تاثیر بگذارند. بعنوان مثال اسیدی شدن آب اقیانوسها با تحلیل رفتن و نرم کردن پوسته سخت صیدهای محبوب اختاپوسها یعنی سخت پوستان مرتبط است و میتواند تاثیر جدی بر زنجیره غذایی در دسترس این آبزیان بگذارد. کارشناسان تاکید دارند که با کاهش جمعیت سختپوستان جمعیت اختاپوسها نیز رو به زوال خواهد رفت.