نماینده ایران برای احراز پست دبیرکلی
فائو با اخذ فقط دو رای از میان شش شرکت کننده ، به رغم داشتن سوابق علمی و اجرایی مناسب در سازمان خوار و بار و کشاورزی در رتبه ششم قرار گرفت تا ضعف ایران در
سیاست خارجی و تعاملات بین المللی بیش از پیش آشکار شود.
انتخابات سازمان جهانی خوار و بار کشاورزی )فائو( در هفته ابتدایی دسامبر سال 2011 در مقر دایمی این سازمان در رم ایتالیا در حالی برگزار شد که نماینده ایران دکتر محمد نوری نایینی برای احراز پست دبیرکلی فائو فقط موفق شد به جز رای ایران، نظر مساعد وزیر کشاورزی کشور کره شمالی را جلب کند. در اين انتخابات خوزه گرازيانو داسيلوا از برزيل با كسب 92 راي به عنوان دبيركل فائو انتخاب شد. نامزد اسپانيايي این دوره از انتخابات با 88 راي، اتريشي 10 راي و عراقی 6 راي، رتبه های دوم تا پنجم را به خود اختصاص دادند و کاندیدای ایرانی که در پله آخر این رقابت قرار گرفته بود، برای حفظ شان ایران در مقابل این شکست سنگین از دور دوم انتخابات انصراف داد .
هیات ایرانی در انتخابات اخیر فائو ، گروهی کوچک و متشکل از وزیر جهاد کشاورزی، رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی و چند کارشناس بود که گویا رایزنی مناسبی برای کسب رتبه بهتر برای کاندیدای ایرانی انجام نداده و شکست سنگین وی را درا نتخابات گذشته رقم زدند.
دستگاه دیپلماسی، متهم ردیف اول
در شکست ایران، متهم ردیف اول دستگاه دیپلماسی و سپس ضعف عملکرد وزارت جهاد کشاورزی برای معرفی کاندیدای ایرانی است . اگرچه دفتر بین الملل وزارت جهاد کشاورزی مدعی شده که بودجه و امکانات کافی را در اختیار نوری نایینی برای تبلیغ و سفر به کشورهای مختلف فراهم کرده است اما شواهد و قراین و شکست ایران بیانگر واقعیت دیگری است. سعید نوری نایینی تماسهای مکرر هفته نامه دنياي سبز را برای مصاحبه پاسخ نمیگوید و اعلام میدارد که قرار است ایران با سیاست چراغ خاموش درا نتخابات فائو شرکت کند و به خواست وزارت امور خارجه با رسانه ها مصاحبه نخواهد کرد. کاندیدای ایرانی تنها فردی نیست که درا رتباط با انتخابات سازمان خوار و بار و کشاورزی سکوت کرده بلکه توکلیان سفیر ایران در این سازمان نیز حتی از مصاحبه
با مطبوعات ایرانی خودداری میکند. تنها رسانه اطلاع رسانی برای کاندیداتوری نوری نایینی سایتی است که سوابق وی در آن درج شده است .البته نباید از نظر دور داشت که عملکرد ضعیف نوری نایینی نیز در شکست سنگین ایران چندان بی تاثیر نیست. کاندیدای ایرانی از پاسخ به تماسهای مکرر انجمنهای مستقل داخل ایران نیز عکس العمل خاصی از خود نشان نمی دهد در نتیجه از امکان رایزنی های بین المللی به وسیله سازمان های مردم نهاد ایرانی بی بهره میماند و حتی از رقیب عراقی خود که هیچ سابقه ای ندارد نیز عقب میافتد .
جنگ نابرابر
انتخابات فائو در سال 2011 از آن جهت دارای اهمیت است که برنامه جهانی غذا در سازمان خوار و بار کشاورزی تدوین شده و این مجموعه قصد دارد بودجه ای یک میلیارد دلاری را برای گرسنگان جهان اختصاص دهد. تنور انتخابات در دوره های قبلی فائو چندان گرم نبود و دبیر کل پیشین فائو برای دو دوره متوالی بدون داشتن رقیب برای احراز این پست ، انتخاب ميشد ، اما با تغییر در طول دوران تصدیگری پست دبیر کلی و تدوین برنامه جهانی غذا، تمایل کشورها برای مشارکت در انتخابات فائو افزایش یافت.
در این راستا دو رقیب جدی ایران یعنی برزیل و اسپانیا با تکیه بر کمک های بلاعوض کشورهای متبوع خود وارد عرصه انتخابات اخیر فائو شدند اما کاندیدای ایرانی بدون تلاشهای فردی و اقدام موثری از سوی دستگاه دیپلماسی وارد صحنه رقابتی شد که فقط شکست سنگین برای ایران را به همراه داشت.
عادل جلیلی سفیر سابق ایران در فائو با اشاره به کاندیداتوری نوری نایینی در سال 84 برای احراز پست رياست مستقل شوراي فائو ، می گوید: در آن سال با اتخاد سیاست چراغ خاموش ، ایران رای های زیادی را کسب کرد. وی می افزاید: با رایزنی مناسب و نامه نگاریهای متعدد، نوری نایینی در سال 84 موفق به کسب آرای لازم شد. جلیلی تاکید می کند: دلایل شکست ایران در انتخابات اخیر فائو باید به دقت واکاوی شود.
چتر سیاست بر سر انتخابات
محمد حسین کریمی پور ، رییس سابق کمیسیون کشاورزی اتاق نیز با اشاره به سوابق تخصصی نوری نایینی، اظهار می دارد : در تحلیل اکثر کشورها به تخصص و ظرفیت های کاندیدای ایرانی اشاره شده بود. وی میگوید : اکثر صاحبنظران معتقد بودند نوری نایینی رتبه اول یا دوم این دوره از انتخابات را از آن خود خواهد کرد.
کریمی پور با اشاره به شرایط سیاسی حاکم بر انتخابات فائو، تصریح می کند:این رای اندک، بیشتر متکی به مسایل سیاسی و دسته بندی هایی از این دست بود. وی ادامه می دهد: نکته بسیار جالب آن است که غیر متخصص ترین فرد کاندیدای عراقی بود اما موفق به کسب شش رای شد.
رییس سابق کمیسیون کشاورزی خاطر نشان می سازد: رشید عراقی توانست در این انتخابات ، رای پنج کشور عربی همسایه خود را کسب کند. وی اضافه کرد: با سرمایه گذاری برزیل، کشورهای آمریکای لاتین نیز به این کشور رای دادند. یونس اسدی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز ضعف دستگاه دیپلماسی را تنها دلیل شکست کاندیدای ایرانی در انتخابات فائو می داند.
وی می گوید: تبلیغات رسانه ای منفی علیه ایران نیز در شکست نوری نایینی بی تاثیر نبود. تعلل دستگاه دیپلماسی و ضعف رایزنی مهمترین دلیل شکست شخصیت علمی ایران در انتخابات اخیر فائو بود اما نباید از نظر دور داشت که برای احراز پست های بین المللی اغلب افرادی موفق به کسب آرای مناسب می شوند که استقلال آنها از دستگاه حاکمیتی کشورهای تابعه خود، برای جامعه جهانی آشکار شود.
اما متاسفانه نوری نایینی نه به عنوان کاندیدی مستقل از دولت ایران در انتخابات فائو شرکت کرد و نه از کمک های بی انتهای دولتی مشابهآنچه همتایان اسپانیایی و برزیلی وی داشتند، بهره مند شد. مجموعه این عوامل کسب فقط دو رای برای چهره ای با سابقه در مجموعه فائو را به همراه داشت.