مطالعات منتشر شده توسط موسسه هنلی و شرکا نشان می دهد ایران در بین ۸۳ کشور جهان از نظر آزادی مسافرت در رتبه ۸۲ در پایین ترین ردیف جدول قرار گرفته است.

 موسسه «هنلی و شرکا» از جمله موسساتی است که هر ساله فهرست طبقه بندی کشورهای جهان را بر اساس محدودیت یا آزادی از مقررات صدور ویزا منتشر می کند. بنا بر این گزارش، دارندگان گذرنامه ایرانی تنها در ۱۴ کشور آسیایی و آفریقایی از مقررات ویزا معاف هستند و برای ورود به سایر کشورها با مانعی به نام ویزا روبرو می شوند.

در حال حاضر ایرانیان با گذرنامه ایرانی تنها می توانند به ارمنستان، بنگلادش، اندونزی، لائوس، ماکائو، مالدیو، مالزی، نپال، تیمور، سریلانکا و ترکیه سفر کنند و در این کشورها از ۱۵ روز تا سه ماه اقامت داشته باشند.

در قاره آمریکا هم دارندگان گذرنامه ایران تنها در دو کشور دومینیکا برای ۲۱ روز و هائیتی به مدت حداکثر ۳ ماه مجاز به سفر و اقامت بدون نیاز به ویزا هستند.

در منطقه اقیانوسیه امکان سفر بدون ویزا برای گذرنامه ایرانی در جزایر کوک و میکرونزیا، نیو و الائو امکانپذیر است که در همه موارد زمان مجاز اقامت حدود ۳۰ یا ۳۱ روز است.

کشورهای جیبوتی، ماداگاسکار، سیشل، توگو و اوگاندا در قاره آفریقا نیز از کشورهایی هستند که دارندگان گذرنامه ایرانی می توانند به محض ورود به مرز این کشورها گذرنامه خود را برای اقامت به مدت یک هفته تا شش ماه، بسته به مقصد مورد نظر دریافت کنند.

سنگاپور و کره در صدر آزادی ویزا

در نقطه مقابل ایران که محدودیت زیادی برای سفر شهروندانش به سایر کشورها وضع شده است، کشورهایی وجود دارند که دارندگان گذرنامه این کشورها با آزادی می توانند به سایر کشورها سفر کنند.

در این گزارش، گذرنامه کره جنوبی و سنگاپور از بیشترین امتیاز برای سفرهای معاف از ویزا برخوردار هستند. سنگاپور از جمله کشورهایی است که شهروندانش با حق سفر آزادانه در ۱۶۰ کشور جهان بدون نیاز به ویزا مورد استقبال قرار می گیرند.

سنگاپور در سال ۲۰۱۲ از کره جنوبی نیز پیشی گرفت و صدر جدول آزادی ویزا را به خود اختصاص داد. البته گذرنامه دانمارک در سال ۲۰۱۲ از تمام کشورهای جهان از بیشترین میزان معافیت ویزا برخوردار بوده و شهروندان دارنده این گذرنامه بدون نیاز به دریافت ویزا مجموعا به ۱۶۹ کشور جهان سفر می کنند.

بعد از دانمارک کشورهای حوزه اسکاندیناوی، سوئد و نروژ در ردیف های نخست این جدول جای دارند. کشورهای آلمان، بلژیک، ژاپن و ایرلند، اتریش، سوئیس و کانادا نیز در سال های گذشته در بالاترین ردیف این جدول قرار گرفته اند.

سختگیری ایران برای صدور ویزا

البته این محدودیت ها امری متقابل است، همچنان که کشورهای کمی بدون ویزا حق ورود به ایران را دارند. طبق فهرست آزادی صدور ویزا برای شهروندان و گردشگران خارجی دیگر کشورهای جهان که توسط همین موسسه ویژه سال ۲۰۱۲ منتشر شده، ایران متقابلا کمترین میزان آزادی سفر را به دارندگان گذرنامه دیگر کشورها قایل شده است. از میان ۲۶ کشور که بیشترین محدودیت صدور ویزا را دارند، ایران با پیشی گرفتن بر دو کشور افغانستان و پاکستان در ردیف ۱۲ و انتهای جدول قرار گرفته است.

البته پیش تر مسئولان سازمان میراث فرهنگی وعده داده بودندن که قرار است بر اساس تفاهمنامه ای، روادید ۶۰ کشور حذف شود اما نام این کشورها تاکنون اعلام نشده است.