سبزپرس – گروه محیط دریایی؛ لیلا مسروری: گشت ارزیابی ماهیان خاویاری خزر توسط «موسسه تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان» در استان گیلان آغاز به کار کرد.
محمد پور کاظمی، رئیس این موسسه درباره این گشت ارزیابی به سبزپرس گفت: این گشت از چند روز قبل در استان گیلان آغاز شده و در استان های مازندران و گلستان ادامه می یابد.
او ادامه داد: زمانبندی پیش بینی شده این عملیات، حداکثر تا 20 مهرماه خواهد بود که برای بالاتر رفتن دقت، تعداد زیادی ایستگاه نمونه برداری تعریف شده است.
پور کاظمی تاکید کرد: برای آنکه بتوانیم تصمیم های درست و نتیجه بخشی درباره ماهیان خاویاری بگیریم نیازداریم تا برآورد دقیقی از وضعیت ذخایر این ماهیان در آب های کشورمان و صد البته در تمام حوزه خزر داشته باشیم.
او گفت: سال قبل برای حفظ ذخایر ژنتیکی ماهی خاویاری رودخانه سفید رود با همکاری CASPECO (برنامه محیط زیست دریای خزر) روی ماهی «ازون برون» کار کردیم که نتایج خوبی داشت امسال این پروژه را برای «تاس ماهی ایرانی سپید رود» دنبال می کنیم.
پورکاظمی ادامه داد: در نظر داریم تا آبان ماه امسال با برگزاری یک کارگاه آموزشی به منظور ترویج و الگوسازی شیوه «میکرو سزارین» در بازسازی ذخایر، رها سازی بچه ماهی ها در سپید رود را انجام دهیم.
رئیس موسسه تحقیقات بین المللی ماهیان خاوریاری دکتر دادمان همچنین درباره دیگر پروژه های این موسسه گفت: پروژه ای با عنوان «تکنیک افزایش سرعت رشد به روش مبتنی بر بیو تکنولوژی» نیز در این موسسه به انجام رساندیم که طی آن، ژن رشد فیل ماهی که سریع الرشدترین ماهی خاویاری است از هیپوفیز آن جدا کرده و توالی آن را بدست آوردیم. این ژن را در بانک ژن جهانی نیز به ثبت رساندیم.
او ادامه داد: این ژن را با هدف دست یابی به سرعت در رشد، به باکتری واسط E coli انتقال می دهیم و در نظر داریم تا این ژن را به مخمر انتقال داده و از این مخمر برای پرورش آبزیان استفاده کنیم و در واقع به جیره غذایی مناسبی دست پیدا کنیم که باعث سرعت رشد شود.
پور کاظمی تصریح کرد: در عین حالی که می توانیم این ژن را مستقیما به خود ماهی ها (مانند ازون برون) منتقل کنیم و از امتیاز سرعت رشد بهره ببریم، اما از آنجا که در انجام فعالیت های بیوتکنولوژی همیشه تبعات زیست محیطی موارد مطرح است، ما سعی می کنیم این را به مخمر منتقل کنیم.
او همچنین از همکاری این موسسه در مطالعات مربوط به تاثیر آلودگی بر پرورش در قفس ماهیان خاویاری در دریا و نیز در سد ارسباران (آذربایجان شرقی) و کار بر روی گیاهان دارویی نظیر آویشن، سیر و زنجبیل در درمان بیماری های آبزیان به عنوان دیگر پروژه های جاری این مرکز یاد کرد.
رئیس موسسه تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان همچنین به پروژه تولید «پروبیوتیک» اختصاصی ماهیان خاویاری با هدف کاهش هزینه غذا و در عین حال افزایش وزن ماهیان به عنوان پروژه آینده این موسسه اشاره کرد که این پروبوتیک در نهایت علاوه برکاهش قابل توجه هزینه تولید، سرعت رشد ماهیان خاویاری را نیز تسریع می کند.
گونه های ماهی «بلوگا»، «شیب»، «ازون برون»، «قره برون» و «چالباش» مهمترین گونه های خاویاری مورد استحصال خزر هستند که پژوهش ها نشان می دهند برداشت بیش از حد، نسل این گونه ها را به خطر انداخته است.
در 20 سال گذشته، رکورد برداشت ماهیان خاوریاری دریای خزر 283 تن بود که این رقم امروزه به 88 تن رسیده است.