تخمهای گونه های گوناگون تغییرات زیاد شکل ظاهری بیرونی را نشان می دهند.
اندازه
به طور کلی اندازه
تخم به جثه والدین بستگی دارد اگرچه وزن نسبی
تخم معمولا به نسبت ، نسبت به افزایش وزن بدن کاسته می شود. همچنین تخمهای انواع گونه های پرسوشیال precocial مانند ماکیان اهلی که جوجه های آنها با خروج از
تخم بسیار فعال هستند نسبتا بزرگتر از تخمهای
پرندگان آلترشیال altricial مانند گنجشکان هستند که جوجه های آنها پس از خروج از
تخم به مراقبت و کمک نیاز دارند. در بین
پرندگان موجود بزرگترین
تخم (1400 گرم) متعلق به شتر مرغ است. در حالی که کوچکترین آن (5/0 گرم) به مرغ زنبور خوار متعلق است. اندازه کوچک
تخم کوکو به نسبت وزن بدن آن ( 3 درصد وزن بدن در مقایسه با 7تا 11 درصد در میان تعداد بی شماری از پرندگان) احتمالا ناشی از این حقیقت است که والدین این پرنده
تخم خود را در لانه های انواع کوچکتر دیگر
پرندگان می گذارند. بزرگترین
تخم به نسبت وزن بدن (25 درصد) در مرغ کیوی قهوه ای وجود دارد.
شکل
شکل
تخم پرندگان به شدت متغیر است. شکلهای مخروطی کروی بیضی و استوانه ای رایج است. سازگار پذیری زیادی برای این تفاوت ها ارائه شده است برای مثال تخمهای مخروطی به وسیله پرندگانی گذارده می شود که آشیانه ی خود را بر لبه صخره ها می سازند تا این شکل از غلتیدن و بیرون افتادن
تخم ها پیشگیری کند اما برخی از این توضیحات به آزمایش های دقیق نیاز دارند. از سوی دیگر شکل
تخم ها ظاهرا به شکل استخوان لگن ارتباط دارد تخمهای کروی زمانی به وجود می آیند که حفره لگن از جهت پشتی و شکمی عمیق باشد و
تخم های دراز زمانی که حفره لگن از جهت پشتی و شکمی باریک باشد.
The underlying connection was closed: Could not establish trust relationship for the SSL/TLS secure channel.