صفحه-نخست » خرگوش ها

 





دامپزشک: امروزه بیماری های دندانی در خرگوش ها عوارضی شناخته شده اند و به عنوان عواملی در سایر اختلالات تشخیص داده شده اند. بنابراین شناخت این نوع بیماری ها و فیزیولوژی دندان ها امری مهم هم برای دامپزشکانی که با خرگوش ها سر و کار دارند است هم برای صاحبان این حیوانات.

خرگوش ها گیاهخوار هستند، و معمولا رژیم غذاییشان را طیفی از سبزیجات و گیاهان زبر و خشک را تشکیل می دهد.

نکته ای که در مورد خرگوش ها خاص است این است که دندان های آنها ریشه باز است. یعنی دندانها تا پایان عمر توانایی رشد را دارند. یک خرگوش سالم که از رژیم غذایی درستی برخوردار باشد می تواند در حین جویدن غذا دندانهایش را هم کوتاه کند.


علائم بیماری های دندانی

نشانه های بیماریهای دندانی بسیار زیاد هستند و در برخی موارد ممکن غیر قابل تشخیص باشند. علائم اولیه ممکن است واضح نباشند و به سرعت صاحب حیوان را متوجه خود نکنند. در این حالت، خرگوش عادات غذایی خود را تغییر داده، از خوردن غذاهایی که جویدنشان سخت است دوری می کند و یا غذا را از دهان خود می اندازد. یا ممکن است در این دوره مقداری وزن خود را از دست بدهند یا پس از شانه کشی، هنوز هم نامرتب باشند.این حالت مخصوصا زمانی رخ میدهد که دندانهای پیشین بیش از حد رشد کرده باشند. علائم پیشرفته تر می تواند بزاق بیش از حد، کمبود اشتها، بوی بد نفس و از دادن مقدار زیادی وزن باشد. همچنین ممکن است حیوان به بیماری های دیگری از قبیل کار نکردن دستگاه گوارش، آبسه و آلوده شدن ناحیه ی چشم دچار شوند.




دلایل بیماری های دندانی

عمده ترین دلایل بیماریهای دندانی مریوط به ژنتیک و تغذیه ی حیوان می شوند. استعداد های ژنتیکی بسیار شایع است. متاسفانه با وجود تولید مثل در میان هم نژاد ها، خرگوش هایی متولد می شوند که مستعد این بیماری ها هستند. این مورد بیشتر هنگامی دیده می شود که دندانهای پیشین رشد بیش از حد داشته باشند و در انتها حالتی حلقه مانند پیدا کنند و به هم نرسند. این خرگوشها نیاز دارند که دندانهای پیشینشان هر 1-2 ماه یکبار کوتاه یا خارج شود. 

برخی خرگوش ها با جمجه هایی دراز متولد می شوند که خود می تواند منجر به انسداد دندانها شود. مطلب قابل توجه دیگر تغذیه است. بیشتر خرگوش ها از طیفی از پلت ها تغذیه می کنند. از آنجایی که این پلت ها حاوی مواد مغذی هستند و ساییده شده اند، نیاز به جویدن را در حیوان کاهش می دهند. دندانهای آسیا با رشد حیوان شروع به حلقوی شدن می کنند. 

با کمتر شدن سایش غذا که نتیجه ی کم شدن میزان جویدن است، آسیاهای پایینی به سمت زبان متمایل می شوند و آسیاهای بالایی به سمت گونه ها رشد می کنند. این تغییرات زمان گیر هستند و می توانند باعث بوجود آمدن عارضه های ثانویه از جمله از دست دادن ناگهانی اشتها و عفونت شوند. خراب شدن کیفیت دندانها، عفونت و ازدیاد طول ریشه از دیگر بیماریهای دندانی محسوب می شوند. مشکلات استخوانی،ژنتیک و
تغذیه از عوامل این بیماری ها محسوب می شوند.





درمان

درمان این نوع بیماری ها به مقدار پیشرفت بیماری در خلل دچار شدن حیوان به این عارضه بستگی دارد. در تمامی موارد، خرگوش هایی که به بی اشتهایی، کم کاری دستگاه گوارش و یا عفونت شدید دچار هستند، باید در ابتدا تثبیت شوند. کنترل مایعات بدن، دمای بدن، داروهای ضد درد و آنتی بیوتیک ها ممکن است در کنار تهیه ی رژیم غذایی مناسب قدم های اولیه ی درمان باشند. به محض اینکه حیوان تثبیت شد، می تواند برای انجام عمل بیهوش شود.




برای دندانهای پیشی که زیادی رشد کرده اند یک دریل دندانپزشکی لازم است که بتوان کوتاهشان کرد. این مشکلی مزمن است و ممکن است در آینده باز هم نیاز به کوتاه کردن دندان ها باشد. برای برخی خرگوشها، بهترین کار خارج کردن دندانهاست.





برای درمان دندان های آسیایی که زیاد رشد کرده اند، اغلب از یک دریل و فرز دندانپزشکی استفاده می شود تا بتوان دندان را به حالت اولیه برگرداند. عفونت های ریشه ای دندان های آسیا هم معمول است که اغلب به آبسه و عفونت در استخوان های اطراف منجر می شود. در صورت بوجود آمدن آبسه، عمل جراحی برای خارج کردن آبسه و کپسول لازم است. سایر استخوان هایی که در این ناحیه دچار عفونت شده اند نیز باید بررسی شوند. می توان مقداری آنتی بیوتیک در ناحیه ی آبسه قرار داد تا از عفونت جلوگیری شود. گاهی خارج کردن دندان آسیا و ناحیه ی ملتهب نیاز می شود.


پیش گیری

متاسفانه اغلب بیماری های دندانی در خرگوش ها مزمن هستند. چکاپ ها و پر کردن دندان ها باید روی برنامه ای منظم انجام شود و عفونت ها بی درنگ درمان شوند. بهترین راه برای پیشگیری از ابتلای حیوان به این نوع بیماری ها این است که اطمینان حاصل شود که خرگوش از رژیم غذایی مناسبی شامل علوفه خشک با کیفیت و علوفه برگدار تغذیه می کند. از قرار دادن پلت در رژیم اصلی حیوان اجتناب کنید.

مراقب علائم این بیماری ها باشید و درصورت مشاهده به سرعت با دامپزشک تماس حاصل کنید. چکاپ سالانه ی وضعیت حیوان و دندانهایش لازم است چراکه در تشخیص زود هنگام این عوارض کمک زیادی می کند و یکی از بهترین پیش گیری ها محسوب می شود.