سبزپرس – گروه محیط طبیعی: با وجود اینکه مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست یوزپلنگ آسیایی را به عنوان نماد و ناموس حیات وحش ایران می‌دانند، اما کماکان سهم حفاظتی این گونه منحصر به فرد، از سایر گونه‌ها کمتر است.

به گزارش سبزپرس، طبق آمارهای رسمی سازمان حفاظت محیط زیست، در ایران بین 70 تا 100 یوزپلنگ زندگی می‌کنند که 10 زیستگاه به عنوان زیستگاه‌های قطعی یوزپلنگ آسیایی شناخته شده‌اند.



در این زیستگاه‌های قطعی، تعداد 110 نفر محیط‌بان مشغول به خدمت هستند که کمتر از شش درصد تعداد کل محیط بانان سازمان حفاظت محیط زیست را تشکیل می‌دهند. این رقم تا پیش از آغاز به کار پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، حدود 70 نفر بود که پروژه در 40 نفر محیط‌بان دیگر را در طول سال‌های گذشته جذب کرده و به جمع محیط‌بانان زیستگاه‌های یوزپلنگ اضافه کرد.



این در حالی است که مساحت کل زیستگاه‌های قطعی یوزپلنگ در ایران، بالغ بر شش میلیون هکتار است که 39 درصد کل مساحت مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست محسوب می‌شود و در واقع شش درصد از محیط‌بانان سازمان حفاظت محیط زیست مسئول حفاظت از 39 درصد مساحت مناطق تحت حفاظت این سازمان هستند.



این توزیع نامتقارن نیروهای حفاظتی در زیستگاه‌های یوزپلنگ، باعث شده تا این تعداد کم با وجود تلاش‌های فراوانی که دارند نتوانند به طور کامل، تمام سطح مناطق را پوشش حفاظتی دهند و گشت زنی‌ها در نقاط مختلف زیستگاه‌ها، با تاخیر طولانی مدت انجام شود.



به عنوان مثال، پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس در استان یزد که از نظر آمار مشاهدات یوزپلنگ به همراه توله و جمعیت برآوردشده یوز، به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه‌های یوزپلنگ در ایران محسوب می‌شود، تنها دارای یک پاسگاه محیط‌بانی است. در حالی که مساحت کل این زیستگاه، بالغ بر یک و نیم میلیون هکتار است و شکل‌گیری و ارتقای این منطقه تحت حفاظت، اصولا به دلیل وجود گزارش‌های متعدد از مشاهده یوزپلنگ در آن بوده است.



سایر زیستگاه‌های یوزپلنگ در ایران نیز در چنین وضعیت مشابهی به سر می‌برند، به عنوان مثال پارک ملی کویر که نزدیک‌ترین زیستگاه‌های یوزپلنگ به پایتخت محسوب می‌شود، تنها سه پاسگاه محیط بانی را در خود جای داده، در حالی مساحت آن رقمی بالغ بر 420 هزار هکتار است.


بودجه‌های ملی به یوزپلنگ نمی‌رسند

این سهم کم، تنها مربوط به نیروهای حفاظتی نیست، بلکه بودجه پروژه حفاظت از یوزپلنگ ایرانی نیز، با کم توجهی‌هایی روبرو شده است.



برای فاز دوم این پروژه که از سال گذشته آغاز شده است، سازمان ملل متحد بودجه‌ای 500 هزار دلاری را اختصاص داده بود و همانند سایر پروژه‌های بین‌المللی حفاظت از تنوع زیستی در جهان، حداقل دو برابر این رقم نیز توسط دولت‌ها و از طریق اعتبارات ملی تامین می‌شود.



پیش از آغاز فاز دوم پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی نیز، اعتقاد کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست بر آن بود که فاز دوم این پروژه دستکم نیاز به یک و نیم میلیون دلار اعتبار دارد که سازمان ملل متحد با تامین یک سوم آن، سهم خود را پرداخت کرد.
با این حال سازمان حفاظت محیط زیست، تاکنون به غیر از پرداخت حقوق 40 نفر محیط‌بان در استخدام این پروژه و چند مورد جزئی دیگر، مبلغی را از اعتبارات ملی به این پروژه اختصاص نداده است.



از سوی دیگر، اعتبارات تخصیص یافته از سوی سازمان، عمدتاً از محل اعتبارات استانی صرف شده که در اکثر موارد، این صرف اعتبارات در امور زیرساختی نظیر ساخت و تجهیز پاسگاه‌های محیط‌بانی و یا خرید وسایل نقلیه بوده است.



در صورتی که طبق تعهد سازمان حفاظت محیط زیست در سند فاز دوم پروژه، این سازمان موظف است تا دستکم، اعتباری معادل با اعتبار تخصیص داده شده توسط سازمان ملل متحد را برای این پروژه تخصیص دهد.



هم اکنون طبق آمارهای رسمی پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، در زیستگاه‌های قطعی یوزپلنگ علاوه بر 70 تا 100 یوزپلنگ، یک هزار آهو، یک هزار و 500 جبیر، شش هزار قوچ و میش و هفت هزار و 300 کل و بز زندگی می‌کنند که این گونه‌ها علاوه بر آنکه طعمه‌های یوزپلنگ محسوب می‌شوند، از نظر اقتصادی نیز برای سازمان حفاظت محیط زیست ارزشمند هستند. با این حال تنها شش درصد از کل محیط‌بانان کشور، مسئولیت دارند تا از این تعداد گونه جانوری که در 39 درصد مساحت مناطق تحت حفاظت سازمان پراکنده‌اند، محافظت کنند.


Original thread: «ناموس حیات وحش ایران»، چشم به راه توجه بیشتر است, Author: amirhmf, Site: تالار گفتگوی پرشین پت(مای پت)